Αποφοίτησε από το Βασιλικό Κολέγιο Καλών Τεχνών του Λονδίνου (Royal College of Art) και πήρε μεταπτυχιακό στην Εικονογράφηση. Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως καλλιτεχνικός διευθυντής σε μεγάλες διαφημιστικές εταιρείες, προτού γίνει συγγραφέας και εικονογράφος διεθνώς αναγνωρισμένων βιβλίων γνώσεων.
Η σειρά «Big Book of…» (Μεγάλα βιβλία) έχει εκδοθεί σε περισσότερες από 25 γλώσσες και έχει διακριθεί και βραβευτεί σε πληθώρα διαγωνισμών, συμπεριλαμβανομένων των UKLA Book Awards 2018 & 2019, του Nonfiction Award της English Association 2017 & 2019 και του Made For Mums Award 2018 & 2019.
Στην Ελλάδα Το μεγάλο βιβλίο των πουλιών, Το μεγάλο βιβλίο των λουλουδιών, Το μεγάλο βιβλίο της Θάλασσας, Το μεγάλο βιβλίο των θηρίων, Το μεγάλο βιβλίο των ζουζουνιών κυκλοφορούν σε εξαίρετους σκληρόδετους τόμους από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος σε μετάφραση Ηλιάνας Αγγελή και έχουν διακριθεί με τη συμπερίληψή τους στη Χρυσή Λίστα του ELNIPLEX, αλλά έχουν αγαπηθεί ιδιαίτερα από τους μικρούς αναγνώστες, αλλά και εκπαιδευτικούς και γονείς.
#diavazoume /#diavazoume mazi τον Yuval Zommer σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Πάνω από 2 εκατομμύρια πωλήσεις βιβλίων μεταφρασμένων σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες. Το είχατε ονειρευτεί ποτέ αυτό;
Ήλπιζα ότι τα βιβλία θα ήταν δημοφιλή φυσικά, αλλά δεν φανταζόμουν πόσο μακριά θα ταξίδευαν. Είναι πολύ καθησυχαστικό για μένα να γνωρίζω ότι σε αυτούς τους «τεχνολογικούς καιρούς» τα παιδιά σε διάφορα μέρη του κόσμου και από διαφορετικούς πολιτισμούς εξακολουθούν να αγαπούν και να σχετίζονται με τον φυσικό κόσμο. Αυτό δείχνει πόσα πραγματικά κοινά έχουμε όλοι μας και ότι τα παιδιά είναι ακόμα παιδιά όπου κι αν βρίσκονται.
Πουλιά, έντομα, άνθη, θηρία και… μπλε! Η εντυπωσιακή Big Book of… σειρά του μεγάλου εκδότη Thames & Hudson ήρθε στην Ελλάδα από τις συνεχώς αναπτυσσόμενες Εκδόσεις Κλειδάριθμος και αγαπήθηκε πολύ και στη χώρα μας. Πώς ξεκίνησε αυτή η σειρά; Τι το πυροδότησε στο μυαλό σας;
Η σειρά ξεκίνησε με τα Έντομα. Σχεδίαζα μερικά έντομα για τον εαυτό μου και παρατήρησα πόσο γοητευμένα ήταν τα παιδιά από αυτά. Πάντα μου άρεσε επίσης η ιδέα των μεγάλου σχήματος, πλήρως εικονογραφημένων ενημερωτικών βιβλίων, οπότε προσέγγισα τους Thames & Hudson με την ιδέα για ένα τέτοιο βιβλίο, καθώς ήξερα ότι θα ήταν ο τέλειος εκδότης για αυτό. Μετά την επιτυχία του πρώτου βιβλίου με τα «Έντομα» η σειρά άρχισε να μεγαλώνει.
Πολλές ερωτήσεις περιέχονται σε όλη τη σειρά των Μεγάλων Βιβλίων (Big Book of…). Είναι σαν να μπαίνετε στη θέση του παιδιού, υποθέτω… Έχετε λάβει σχόλια από τα παιδιά για να ενσωματώσετε όλες αυτές τις απίστευτες ερωτήσεις ή έχετε μπει τόσο καλά στο μυαλό τους; Σας αρέσει να σκέφτεστε σαν παιδί;
Ναι, αξιοποιώ το παιδί που ζει μέσα μου κάθε φορά που δημιουργώ τα βιβλία. Κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας όλοι έχουμε μια φυσική περιέργεια και νιώθουμε δέος για τα πλάσματα της φύσης, μια ιδιότητα που τείνουμε με κάποιο τρόπο να χάνουμε καθώς μεγαλώνουμε. Προσπαθώ να υπενθυμίσω στον εαυτό μου τι θα παρατηρούσα ως παιδί και τι θα μου έφερνε χαρά. Αυτή η χαρά μεταφράζεται με κάποιο τρόπο στα βιβλία μου.
Έχω την εντύπωση ότι αυτά τα βιβλία είναι μεγάλα, μη αλφαβητικά, εικονογραφημένα λεξικά όπου ο αναγνώστης μπορεί να αποκτήσει σφαιρική γνώση για κάθε θέμα. Η γυναίκα μου είπε ότι είναι σαν περιεκτικές εγκυκλοπαίδειες. Τι σκοπεύατε να δημιουργήσετε όταν ξεκινούσατε αυτή την best seller σειρά;
Ήθελα να δημιουργήσω βιβλία με τα οποία οι μικροί αναγνώστες μπορούν να ασχοληθούν και να επιστρέφουν ξανά και ξανά. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να εντοπίσουν και να ανακαλύψουν στα βιβλία, καθώς και να μάθουν τον σωστό αριθμό από ενδιαφέροντα γεγονότα. Τα βιβλία δεν χρειάζεται να διαβαστούν ολόκληρα μεμιάς, αλλά μία ή δύο σελίδες κάθε φορά και μπορούν, επίσης, να τα μοιραστεί όλη η οικογένεια. Κάνω πολλή έρευνα και πάντα συνεργάζομαι με έναν ειδικό επιστήμονα/βιολόγο/βοτανολόγο (συνήθως αναφέρονται στο βιβλίο) για να βεβαιωθώ ότι όλες οι πληροφορίες είναι σωστές. Οι επιστήμονες δεν ελέγχουν απλώς τη διατύπωση, κοιτάζουν επίσης τις εικόνες για να βεβαιωθούν ότι όλα είναι ανατομικά σωστά. Για παράδειγμα, για το βιβλίο με τα «Έντομα» δούλεψα με μια επιστήμονα από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και εκείνη μέτρησε ακόμη και τον αριθμό των ποδιών σε κάθε έντομα στέλνοντάς μου διορθώσεις!
Αίσθηση συνεχούς κίνησης, μεγάλη, έντονη παλέτα γεμάτη από τον φυσικό κόσμο, όμορφα αντικείμενα και μορφές, προσοχή στη λεπτομέρεια, εύληπτη εικονογράφηση. Πόσο μελετήσατε, πόσο συνδεθήκατε με τη φύση και τον κόσμο γύρω σας για να φτιάξετε αυτές τις εκπληκτικές εικόνες;
Στόχος μου είναι να γιορτάσω την ομορφιά της Μητέρας Φύσης, που θεωρώ ότι είναι ο απόλυτος και καλύτερος καλλιτέχνης και σχεδιάστρια που έχουμε! Και πράγματι υπήρξε πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, ποιητές και συγγραφείς σε όλη την Ιστορία. Πιστεύω ότι οι καλύτερες υφές, σχέδια και χρωματικές παλέτες βρίσκονται στη φύση. Κοιτάζω τα πράγματα στην παραμικρή τους λεπτομέρεια: τις φλέβες ενός φύλλου, τα σχέδια σε ένα βότσαλο ή κοχύλι, τις υφές ενός φλοιού δέντρου, την ποικιλία των χρωμάτων στο πέταλο ενός λουλουδιού και ούτω καθεξής.
Πώς εικονογραφείτε ένα βιβλίο; Ποια είναι η διαδικασία; Εργάζεστε μόνο ψηφιακά ή χρησιμοποιείτε και άλλα υλικά;
Δουλεύω σε ξεχωριστά στοιχεία και μετά τα συνδυάζω μαζί ψηφιακά, δεν υπάρχει κενός χώρος στη σελίδα καθώς μου αρέσει να δημιουργώ μια πλήρη σκηνή για κάθε σελίδα. Δεν σκιτσάρω ακριβώς, απλώς έχω μια αρχική αόριστη ιδέα για το τι θέλω να δείξω και μετά από αρκετές προσπάθειες δημιουργείται η αρμονία. Είναι μια διαδικασία και το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι πάντα η αρχική ιδέα, αλλά αυτή είναι η ομορφιά του πειραματισμού!
Εικόνες και κείμενο συνεργάζονται στα βιβλία σας χωρίς να επικαλύπτονται μεταξύ τους, χωρίς να μονοπωλούν τη σελίδα. Είναι μια συνειδητή επιλογή ή το απαιτούσε το συγκεκριμένο project;
Είναι απολύτως απαραίτητο για μένα εικόνες και κείμενο να συνεργάζονται πάντα. Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρουν τα βιβλία πληροφοριών όπου η εικόνα είναι στη μία πλευρά και το κείμενο είναι ένα πλαίσιο ή μια μεγάλη παράγραφος στην άλλη πλευρά∙ για μένα αυτό δημιουργεί μια σαφή αποσύνδεση.
Προτιμώ να σκέφτομαι την εμπειρία της ανάγνωσης ως ένα συνεχές ταξίδι σε όλη τη σελίδα. Φροντίζω λοιπόν το κείμενο να ενσωματώνεται πάντα στις εικονογραφήσεις και να είναι σχεδιασμένο να λέει την ιστορία λίγο-λίγο.
Επίσης, σε κάθε βιβλίο μπορεί να υπάρχει μια κάθετη σελίδα, σε αντίθεση με τις συνηθισμένες οριζόντιες σελίδες, επομένως θα πρέπει να γυρίσετε το βιβλίο για να το διαβάσετε, κάτι που κάνει την εμπειρία της ανάγνωσης πιο διασκεδαστική. Εάν η σκηνή είναι τη νύχτα, μου αρέσει το κείμενο να αντιστρέφεται ως λευκό σε μαύρο φόντο. Όλα αυτά κάνουν το βιβλίο πιο ιδιαίτερο (και προσθέτουν επίσης στο κόστος παραγωγής για τους εκδότες!)
Τα μεγάλα βιβλία είναι εντυπωσιακά όταν τα κοιτάς, αλλά βοηθούν και στην συνανάγνωση, έτσι δεν είναι;
Ναι, νομίζω ότι το να διαβάζουμε μαζί είναι μια υπέροχη εμπειρία, μεταξύ ενός γονιού και ενός παιδιού, μεταξύ αδερφών όπου το μεγαλύτερο παιδί διαβάζει στο μικρότερο, μεταξύ φίλων κ.ο.κ. Υπήρξε αρχικά κάποια αντίσταση από βιβλιοπώλες που πίστευαν ότι τα βιβλία μπορεί να ήταν πολύ μεγάλα για τα ράφια τους, αλλά αποδείχθηκε ότι τα παιδιά και οι γονείς λατρεύουν το μεγάλο μέγεθος των βιβλίων και πράγματι τα βιβλία έχουν σχεδιαστεί για να διαβάζονται παντού, όπως τα παιδιά θα έκαναν: στο πάτωμα, στο πάρκο, στον κήπο κτλ.
Μου αρέσει η αντίθεση σε αυτούς τους καιρούς, όπου τα πάντα γίνονται μικρότερα και συρρικνώνονται, όπως τα smartphones, ότι τα βιβλία γίνονται πραγματικά μεγαλύτερα.
Πολλοί Έλληνες εικονογράφοι, νυν ή επίδοξοι, θα διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη. Θα τους δίνατε κάποια συμβουλή;
Η συμβουλή μου θα ήταν να ξεκινήσετε με το να μαθαίνετε όσο το δυνατόν περισσότερα σχετικά με το αναγνωστικό κοινό που στοχεύετε. Μην ρωτάτε την οικογένειά σας ή τους φίλους σας τι πιστεύουν, θα σας πουν πάντα αυτό που πιστεύουν ότι θέλετε να ακούσετε. Αντίθετα, μιλήστε με παιδιά, δασκάλους και βιβλιοθηκονόμους και δείτε σε τι ανταποκρίνονται. Μόλις μάθετε για ποιον εικονογραφείτε ή γράφετε, είναι πιο εύκολο. Επίσης, μην κοιτάτε τι κάνουν ήδη οι εκδότες∙ προσπαθήστε να εστιάσετε σε αυτά που δεν κάνουν ακόμη. Και να είσαι ο εαυτός σου, γιατί όσο πιο μοναδικός είσαι, τόσο περισσότερο θα ξεχωρίζεις.
Ποιο από τα βιβλία σας που δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί θα θέλατε να δείτε στα ελληνικά ως προτεραιότητα;
Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για το «The Big Book Of Belonging» που κυκλοφόρησε πέρυσι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το δούλεψα κατά την περίοδο του Covid, όταν η σύγχρονη ζωή επιβραδύνθηκε και όλοι ανακαλύπταμε ξανά τις σχέσεις μας με τη φύση και είναι πολύ επίκαιρο τώρα.
Yuval Zommer
Το μεγάλο βιβλίο των πουλιών
Το μεγάλο βιβλίο των λουλουδιών
Το μεγάλο βιβλίο της Θάλασσας
Το μεγάλο βιβλίο των θηρίων
Το μεγάλο βιβλίο των ζουζουνιών
Εκδόσεις Κλειδάριθμος
