Η Κάτια Πινό (Κατερίνα Ψωρομύτη) είναι νηπιαγωγός σε ιδιωτικά νηπιαγωγεία ενώ δραστηριοποιείται στο χώρο του παιδαγωγικού παιχνιδιού και του παιδικού θεάτρου. Γράφει παραμύθια και ιστορίες εδώ και 5 περίπου χρόνια. Ίσως γράφει και περισσότερα χρόνια απλά δεν το έχει μάθει ακόμα. Μέσα πάντως σε αυτά τα λίγα χρόνια, έργα της που πήραν το δρόμο του τυπογραφείου μα και άλλα που παραμένουν ακόμα ανέκδοτα, έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, από τους πιο μικρούς ως τους πιο σημαντικούς. Το “Κάνε μια ευχή κι εγώ θα την πραγματοποιήσω” με το Α’ Βραβείο από την Ενωση λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, οι “Τέσσερεις σοφοί με ποδήλατο” με τον Έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, “Τα πιο ξεχωριστά γενέθλια του 6” με το Β’ βραβείο από την Εταιρία Τεχνών, Επιστήμης και Πολιτισμού του Κερατσινίου και ο “Ινκι Πίνκι φωνούλες με χρώματα” με Έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών. Το 2012, το πρώτο της βιβλίο “Έλα να πετάξουμε μαζί“‘ τιμήθηκε με Έπαινο από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Τον περασμένο Δεκέμβρη (2013) κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παρρησία “Το κόκκινο μπαλόνι της Μασκαρούς Χαράς“ ενώ από το Σεπτέμβρη βρίσκεται στα ράφια από τις εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή το τρίτο βιβλίο της με τίτλο “Θα τα καταφέρω μόνος μου“. Κι έπεται συνέχεια καθώς οι πληροφορίες μας λένε ότι το χέρι της δε σταματάει να γράφει μέρα νύχτα. Κι ότι αφήσει η γόμα της σκέψης της, το διαβάζουμε λίγο αργότερα κι εμείς.
Συνέντευξη στον Απόστολο Πάππο (που δεν είναι δημοσιογράφος, μα απλώς…”εξερευνητής”).
Κάτια, σε καλωσορίζουμε στο elniplex. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κορίτσι που το έλεγαν Κατερίνα…Αλήθεια, πως είναι τα παιδικά σου χρόνια; Τι θυμάσαι περισσότερο;
Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία! Καλώς σας βρίσκω!
Αν μιλάμε για τα παιδικά μου χρόνια, τότε, μια φορά και έναν καιρό ήταν ένα κορίτσι που το έλεγαν Kathy. Tι μου θυμίζετε…
Τα παιδικά μου χρόνια ήταν όπως ακριβώς θα έπρεπε να είναι τα παιδικά χρόνια του καθενός μας: Ευτυχισμένα! Ως παιδί οικονομικών μεταναστών μεγάλωσα στην Αυστραλία. Έχω άπειρες όμορφες αναμνήσεις που συχνά ανασύρω από τα βάθη της ψυχής μου και του χρόνου αλλά φοβάμαι πως εάν αρχίσω να τις διηγούμαι θα χρειαστεί τόσο ”χαρτί” που θα με μαλώσετε για κατάχρηση. Όσο και αν προσπάθησα να ξεχωρίσω 3-4, τις πιο σημαντικές, εντέλει δεν τα κατάφερα, φοβούμενη ότι θα υποβαθμίσω τις υπόλοιπες. Τα παιδικά μου χρόνια είναι ένας κύκλος από σημαντικά, φωτεινά και χαρούμενα σημεία. Ναι. Σε μια ξένη χώρα. Ως παιδί οικονομικών μεταναστών. Απίστευτο; (Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε αργότερα και ήταν ευτύχημα ότι κρατούσα στα χέρια μου αυτό το δυνατό όπλο).
Πότε αρχίζεις να γράφεις; Υπάρχει κάποιο ερέθισμα γι’ αυτό, γίνεται τυχαία ή το ήθελες από μικρή;
Από πολύ μικρή έκανα το καθετί, γράφοντας. Διάβαζα γράφοντας, έπαιζα γράφοντας – έβρισκα πάντα τον τρόπο να χωρέσω τη γραφή στο παιχνίδι- και φυσικά όταν έπρεπε να ”γράψω” για το σχολείο ήταν το καλύτερό μου.
Θαύμαζες κάποιους συγγραφείς ή κάποια συγκεκριμένα βιβλία; Σε επηρέασαν αυτοί οι συγγραφείς στο γράψιμό σου;
Θαύμαζα όποιον και όποια έφερε τον τίτλο. Πίστευα ότι ο συγγραφέας είναι ο απόλυτος φορέας αξιών, ήθους και σοφίας. Τα βιβλία ήταν ο χώρος αποθήκευσης αυτών των στοιχείων και ο δρόμος, το μέσο που οδηγεί τους αναγνώστες στην κατάκτηση του υψηλότερου Ανθρωπίνου επιπέδου.
Εντούτοις νομίζω ότι στο τετ α τετ με την πένα είμαστε μόνον οι δυο μας. Ως δια μαγείας όλοι οι άλλοι μας εγκαταλείπουν. Η συγγραφή ενός βιβλίου είναι καθαρά προσωπική υπόθεση.
Το «Έλα να πετάξουμε μαζί» πως γεννιέται; Ποια είναι η μικρή, κρυφή του ιστορία μέχρι το ράφι του βιβλιοπωλείου;
Ξέρετε, ως παιδί μεταναστών, σε μια ”ξένη” χώρα, δεν θυμάμαι να διέφερα στο παραμικρό από τα υπόλοιπα παιδιά. Επίσης δεν θυμάμαι κανένα παιδάκι να δουλεύει με οποιονδήποτε τρόπο στα φανάρια ή στο δρόμο μήτε παιδιά να παίζουν μουσικά όργανα σε τραμ και λεωφορεία αντιμετωπίζοντας είτε την αδιαφορία και την απαξίωση είτε – ενίοτε – την καλή διάθεση και την ελεημοσύνη.
Με το ” Έλα να πετάξουμε μαζί ” ήθελα να μιλήσω σε αυτά τα παιδιά, να ”ζωγραφίσω” και να σπείρω όνειρα στη φαντασία τους, να τα βεβαιώσω ότι έχουν ικανότητες, όπως όλα τα παιδιά, ότι μπορούν να έχουν τη ζωή που δικαιούνται.
Παράλληλα ήλπιζα να καλλιεργήσω αντιρατσιστική διάθεση και συμπεριφορά στα παιδιά που γεννήθηκαν και ζουν στην πατρίδα τους και κυρίως σε όσους ενήλικες είναι βέβαιοι ότι τα παιδιά των οικονομικών μεταναστών γεννήθηκαν από έναν Θεό κατώτερο και τολμούν να διοχετεύουν αυτές τις αντιλήψεις τους στους καινούργιους ανθρώπους, καλλιεργώντας τον ρατσισμό .
Έπαινος, θετικά σχόλια. Πως αισθάνεται η πρωτοεμφανιζόμενη στο χώρο τότε Κάτια;
(Κατα)Μπερδεμένη! Ήταν μεσημέρι 2 Απριλίου, την ίδια ημέρα που θα γινόταν η απονομή των βραβείων του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, όταν μου τηλεφώνησε η εκδότριά μου αναγγέλοντάς μου τις ευχάριστες ειδήσεις. Δεν μπορούσα να καταλάβω τι συνέβαινε καθώς δεν ήμουν σε κάποια από τις λίστες με τους υποψηφίους για βράβευση. (Δεν υπήρχε καν λίστα για τους πρωτοεμφανιζόμενους αλλά αυτό το έμαθα αργότερα. Αυτό που εγώ γνώριζα από μια σύντομη ματιά ήταν ότι το όνομά μου δεν βρισκόταν ανάμεσα στα υποψήφια για βράβευση ονόματα).
Εντούτοις η εκδότριά μου ήταν βέβαιη και έτσι σχεδόν αμέσως έκανα σχετική ανάρτηση στο facebook. Τι νόημα έχουν αυτές οι στιγμές αν δεν τις μοιράζεσαι;
Στη διάρκεια της τελετής και ενώ αυτή όδευε προς το τέλος της χωρίς κάποια αναφορά σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς ή στο βιβλίο μου, το μοναδικό πράγμα που σκεφτόμουν ήταν ότι είχα γίνει ρεζίλι… Μέχρι τη στιγμή που ένας φίλος με παρέπεμψε να μιλήσω στον κύριο Βαγγέλη Ηλιόπουλο, ο οποίος με καθησύχασε και με συμβούλεψε να περιμένω γιατί η διάκριση πράγματι υπήρχε…
Μετά από αυτό, συγκίνηση. Βαθιά συγκίνηση.
Κι ύστερα έρχεται η Μασκαρού Χαρά. Αισθάνομαι ότι είναι η αδυναμία σου από τα τρία βιβλιοπαίδια σου;
Αν ήμουν μαμά δεν θα ξεχώριζα κανένα από τα παιδιά μου. Το ίδιο συμβαίνει και με τα βιβλία. Το κάθε ένα αποτελεί κομμάτι από εμένα. Ως εκ τούτου έχω αδυναμία στο ”Έλα να πετάξουμε μαζί”, έχω αδυναμία στο ” Το κόκκινο μπαλόνι της μασκαρούς Χαράς”, έχω αδυναμία στο ”Θα τα καταφέρω μόνος μου;”. Μεγάλη μου αδυναμία και τα τρία!
Αλήθεια, τι μηνύματα, θαρρείς, περνάει η Μασκαρού Χαρά στους αναγνώστες;
Θαρρώ ότι ένα βιβλίο έχει πολλές αναγνώσεις και διαφορετικά τα μηνύματα που κάθε φορά ο κάθε αναγνώστης εισπράττει. Αυτό λοιπόν που με βεβαιότητα μπορώ να σας πω είναι το μήνυμα που εγώ ήθελα να περάσω με τη ”Χαρά”: Ότι οι άσχημες καταστάσεις στη ζωή είναι αναπόφευκτες και ότι δεν πρέπει να μας καθηλώνουν. Οφείλουμε να προσπαθούμε πάντα, να αγωνιζόμαστε και να αναζητούμε τη χαρά ακόμη και αν βιώνουμε τη μεγαλύτερη θλίψη. Ας δώσουμε στη θλίψη ένα μικρό μόνο χώρο , τόσο, όσο της αρμόζει.
Τελικά τα «κατάφερες μόνη σου» ή δίνεις κάποια υπόσχεση ότι…θα τα καταφέρεις μόνη σου; (για το νέο σου βιβλίο ο λόγος)
Ό,τι και αν έχω καταφέρει, δεν έχει σημασία αν είναι μεγάλο ή μικρό -μικρό είναι, μικρό το επίτευγμα αλλά τεράστια η χαρά – το έχω καταφέρει μόνη μου. Είναι ζήτημα αρχής για εμένα… ( Εντάξει, με μία μικρή παράβαση στις αρχές μου στο Λύκειο, καθώς το θρανίο μου διέθετε μία ωραιότατη οπή και θεώρησα καλό να αντιγράψω από το βιβλίο στο διαγώνισμα της Φυσικής. Ήταν όμως δικό μου το φταίξιμο; Ήμουν 3η δέσμη. Η φυσική ήταν μακριά από τα ενδιαφέροντά μου και εντελώς ανυπόφορη. Γιατί έπρεπε να γράφω διαγώνισμα και σε αυτήν;
Ουφ! Εξομολογήθηκα και ανακουφίστηκα!)
… Επομένως με το βιβλίο αυτό δεν δίνω κάποια υπόσχεση στον εαυτό μου. Επιθυμία μου είναι να βιώσουν τα παιδιά εκείνη τη χαρά και την ικανοποίηση που δεν συγκρίνεται με καμμία, όταν τελικά θα καταφέρουν να ολοκληρώσουν τη δική τους προσπάθεια, χωρίς, ας πούμε ”ξυλοπόδαρα”.
Τι πρέπει να κάνουμε, εκπαιδευτικοί και γονείς, για να φτιάξουμε παιδιά που να τα καταφέρνουν μόνα τους; Γιατί θαρρώ ότι πολλές φορές τη χάσαμε τη μπάλα…
Να τα ενθαρρύνουμε. Να μην τους ”κόβουμε τα φτερά”. Να ανακαλύπτουμε τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους και να τους προσφέρουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα που θα ενεργοποιούν τη φαντασία τους και θα παρακινούν τη διάθεσή τους για δημιουργία. Να μην θεωρούμε ότι δεν είναι αρκετά ικανά ή έξυπνα ακόμη και τότε, όταν αποτυγχάνουν. Τα παιδιά έχουν προσωπικότητα που οφείλουμε να σεβόμαστε. Η αποθάρρυνση, η επίπληξη ή η τιμωρία σε ατυχείς στιγμές έχουν τη δύναμη να λειτουργήσουν ανασταλτικά ακόμη και σε παιδιά με ισχυρή ευφυΐα και αυξημένες ικανότητες.
Ίσως η συμπεριφορά των ενηλίκων δρούσε λιγότερο αντιπαιδαγωγικά και σε όφελος των καινούργιων ανθρώπων εάν σκεφτόμασταν το απλό: Ότι τα παιδιά δεν είναι κτήμα μας, με ό,τι σημαίνει αυτό.
Κάτια, κατά πόσο είναι υποκειμενικό ή αντικειμενικό αν ένα βιβλίο που απευθύνεται σε παιδιά είναι καλό, μέτριο ή αδιάφορο; Ποια είναι τα συστατικά ενός καλού βιβλίου; Μεγάλη κουβέντα, ε;
Γενικά θα μπορούσα να πω ότι οπωσδήποτε υπάρχουν κάποια αντικειμενικά κριτήρια για το εάν ένα παιδικό βιβλίο είναι καλό, όπως το αν ο συγγραφέας έχει γνώση της παιδικής ψυχής ώστε το κείμενό του να είναι προσαρμοσμένο στο παιδί και σε καμμία περίπτωση να μην προσπαθεί για το αντίθετο, αν διαθέτει λογοτενικότητα στη γραφή του προσφέροντας αισθητική απόλαυση σε συνδυασμό φυσικά με την προσεγμένη εικόνα και εντέλει, πιθανόν, καλό βιβλίο είναι εκείνο που το παιδί θα θελήσει να ξεφυλλίσει και να διαβάσει δεύτερη και τρίτη φορά- ειδικά στις πολύ μικρές ηλικίες . Χίλια δυο περνούν ακόμη από το μυαλό μου, όπως πχ ότι ένα καλό βιβλίο δεν περιέχει κανενός είδους διδακτισμό και αυτό θα πρέπει να το συμπεριλάβουμε – νομίζω- στα αντικειμενικά κριτήρια… Αν ένα βιβλίο διηγείται μια ελκυστική ιστορία, αν συγκινεί το παιδί, αν το διασκεδάζει κλπ θεωρώ πως είναι ζήτημα υποκειμενικό.
Τo κάθε βιβλίο έχει ανάγκη τα δικά του συστατικά και σε καλά μετρημένες δόσεις. Δεν σας κρύβω ότι ένα συστατικό που με ελκύει ιδιαίτερα όταν το συναντώ είναι το καλό, εκλεπτυσμένο, χιούμορ.
Αλλά όντως είναι πολύ μεγάλη κουβέντα και καλύτερα να μας μιλήσουν διεξοδικότερα για το θέμα σημαντικότεροι συγγραφείς που έχουν στην βιβλιογραφία τους πολλά και καλά βιβλία και είναι ευτυχώς αρκετοί…
Με το όνομα σου τι συμβαίνει; Αμφιταλαντεύεσαι τον τελευταίο καιρό…
Μονάχα τον τελευταίο καιρό; … (Ίσως δεν θα έπρεπε να μας κλείνουν μέσα στο στενό πλαίσιο ενός μόνο ονόματος… Γιατί να μην έχουμε 5-6 όπως συμβαίνει σε κάποιες άλλες φυλές; ) ..Κathy, Κατίνα, Κατερίνα, Κάτια είναι μόνο μερικά από τα ονόματα στα οποία έχω ακούσει κατά καιρούς χαχαχα (Τελευταία σκέφτηκα να βάλω στο παιχνίδι και το επίθετο, για να μην έχει παράπονο). Κάθε όνομά μου πάντως είναι αντιπροσωπευτικό μιας ολόκληρης εποχής και τελείως διαφορετικής ζωής. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Κάτια, σ’ ευχαριστούμε θερμά.
Εγώ σας ευχαριστώ!
Πέρασα πραγματικά πολύ όμορφα κοντά σας!
