Γεννήθηκε στην Πόλη του Μεξικού στις 24 Σεπτεμβρίου του 1956, γιος του Καταλανο-μεξικανού φιλόσοφου Λουίς Βιγιόρο και της Εστέλα Ρουίθ, διάσημης Μεξικανής ψυχαναλύτριας.
Διετέλεσε μορφωτικός ακόλουθος της Μεξικάνικης Πρεσβείας στην τότε Λαϊκή Δημοκρατία της Ανατολικής Γερμανίας. Υπήρξε διευθυντής σύνταξης στο περιοδικό Pauta και διευθυντής στο εβδομαδιαίο πολιτιστικό ένθετο La Jornada Semanal, της εφημερίδας La Jornada, από το 1995 έως το 1998.
Είναι καθηγητής Λογοτεχνίας στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού και επισκέπτης καθηγητής στα πανεπιστήμια του Πρίνστον,του Γέιλ, της Βοστόνης και στο Πομπέου ι Φάμπρα της Βαρκελώνης. Έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις για όλα σχεδόν τα είδη με τα οποία καταπιάστηκε, μυθιστορήματα για ενήλικες και για παιδιά, δοκίμια, μεταφράσεις. Ανάμεσα στα βιβλία του που έχουν βραβευθεί και ξεχωρίσει βρίσκεται και το El libro salvaje, το οποίο κυκλοφόρησε το 2008 και ήταν ο θεμέλιος λίθος να μπει στη γραμμή παραγωγής των σπουδαίων λατινοαμερικανών συγγραφέων.
Πριν λίγους μήνες, αυτό Το Άγριο Βιβλίο του, ήρθε και στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Carnivora σε μετάφραση της Χριστίνας Φιλήμονος. Και καταλάβαμε και οι τελευταίοι του χωριού, γιατί αυτός ο πολυβραβευμένος και παγκοσμίως αναγνωρισμένος συγγραφέας είναι πράγματι εκ των κορυφαίων και πλέον επιδραστικών Ισπανόφωνων των τελευταίων -αρκετών- χρόνων.
#diavazoume /#diavazoume mazi τον συγγραφέα Juan Villoro σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Πώς είναι να γεννιέσαι και να ζεις σε περίπου 2,240 μέτρα υψόμετρο; Είχε βιβλία για παιδιά τότε εκεί; Ή είχαν μόνο για παιδιά σαν τον Χουάν με πατέρα τον Καταλανό Luis και μητέρα μια ψυχαναλύτρια από το Γιουκατάν;
Η Πόλη του Μεξικού έχει ομοιότητες με την Ελλάδα γιατί ζούμε σε έναν τεράστιο αρχαιολογικό χώρο. Η φύση έχει κάποιες δυσκολίες: σεισμούς και πλημμύρες (η πόλη χτίστηκε πάνω σε μια λίμνη και με τις δυνατές βροχές οι δρόμοι γίνονται ποτάμια).
Υπήρχαν βιβλία στο σπίτι μου αλλά κανένα από αυτά δεν αφορούσε παιδική γεύση. Όταν ζήτησα από τον πατέρα μου να μου πει μια ιστορία, θυμόταν ένα απόσπασμα της Οδύσσειας. Εκείνη την εποχή υπήρχαν λίγα βιβλία για παιδιά. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που γράφω για τους σημερινούς μικρούς αναγνώστες.
Ποια ήταν η επιρροή του Luis Villoro στη ζωή και τη σκέψη του Juan Antonio Villoro; Στο βιβλίο La figura del mundo ο πατέρας σας είναι ο ήρωάς σας.
Περισσότερο από ήρωας είναι ο κύριος χαρακτήρας του βιβλίου και ήταν μεγάλη επιρροή στη ζωή μου. Γράφω όμως και για τα ελαττώματά του. Δεν ήταν καλός πατέρας για ένα παιδί, γιατί δεν τον ενδιέφεραν τα παιχνίδια, τα αστεία, τα ταξίδια κ.λπ. Πάντα έψαχνε για ιδέες∙ ο κόσμος του ήταν πνευματικός. Η σχέση μας έγινε καλύτερη όταν άρχισα να διαβάζω στο λύκειο. Από τότε γίναμε πνευματικοί φίλοι. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι άρχισα να γράφω για να τραβήξω την προσοχή του γιατί καταλάβαινε τον κόσμο μέσα από τα βιβλία.
Ας «αγριέψουμε» λίγο… Με ποιον τρόπο τα βιβλία αναζητούν τους αναγνώστες τους; Πώς πολεμούν γι’ αυτούς;
Σε όλη μου τη ζωή έψαχνα βιβλία. Αυτό ήταν ένα δύσκολο έργο στο Μεξικό τη δεκαετία του εξήντα. Αλλά πότε πότε εμφανιζόταν μπροστά μου σε ένα συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο ένα βιβλίο που είχα ψάξει πολύ.
Άρχισα να σκέφτομαι ότι οι αναγνώστες πρέπει να αξίζουν τα βιβλία τους. Αν ένα βιβλίο κρίνει ότι είσαι κακός αναγνώστης, θα κρυφτεί και θα είναι μη διαθέσιμο. Αυτό είναι μια δεισιδαιμονία, φυσικά, όχι μια επιστημονική εξήγηση. Αλλά έχω νιώσει ότι τα βιβλία κινούνται με τη θέλησή τους, έρχονται πιο κοντά ή απομακρύνονται. Όταν οι ιθαγενείς του Μεξικού αναζητούν ιερά φυτά στην έρημο, έχουν αυτόν τον κανόνα: κάθε άτομο πρέπει να βρει τα δικά του φυτά. Αν οι θεοί της φύσης θεωρούν ότι δεν είσαι κατάλληλος, θα κρύψουν τα φυτά. Το ίδιο συμβαίνει και με τα βιβλία.
Ποιο είναι το πιο «άγριο βιβλίο» της δικής σας ζωής, αυτό που δεν ήθελε να συναντηθεί μαζί σας αλλά τελικά τα καταφέρατε να γίνετε αναγνώστης του;
Ο Υποκόμης της Βραζελόνης (The Vicomte de Bragelone), του Αλέξανδρου Δουμά. Με γοήτευσαν οι Τρεις Σωματοφύλακες και η πρώτη συνέχεια αυτού του βιβλίου: Μετά είκοσι έτη (Twenty Years After/ Vingt ans après, 1845). Αλλά το τρίτο μέρος ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί. Το έψαξα παντού, χωρίς αποτέλεσμα. Μια μέρα πήγαινα από τον ένα σταθμό του μετρό στον άλλο, χρησιμοποιώντας μια υπόγεια διάβαση, όταν βρήκα μια ασυνήθιστη βιβλιοθήκη σε εκείνο το μέρος. Και εκεί ήταν: το πιο περιζήτητο βιβλίο της νιότης μου! Μέχρι τότε, είχα ξεχάσει ότι το έψαχνα, οπότε ήταν μια πραγματική έκπληξη.
Είναι ζωντανά τα βιβλία; Είναι πνευματικές οντότητες που κατοικούν στα σπίτια μας; Και αλήθεια… έχετε μπει ποτέ σε σπίτι χωρίς βιβλιοθήκη; Πώς αισθανθήκατε;
Τα βιβλία δεν είναι ζωντανά, ζωντανεύουν όταν κάποιος αρχίζει να τα διαβάζει. Η πράξη της ανάγνωσης σχετίζεται με την ανάσταση των ψυχών.
Ένας στίχος του Έλληνα ποιητή Νίκου Καββαδία λέει «all around the world you traveled, but you saw nothing». Μπορούν να μας αλλάξουν τα βιβλία τη ζωή ή ο καθένας μας κουβαλάει μέσα του τον ίδιο εαυτό;
Κάθε αναγνώστης είναι διαφορετικός. Τα βιβλία είναι καθρέφτες που μεταφέρουν την εσωτερική ζωή του αναγνώστη. Δεδομένου ότι κάθε μυαλό είναι διαφορετικό, οι ερμηνείες αλλάζουν από τον έναν αναγνώστη στον άλλο.
Mes Que Un Club. Έχουν μεγαλύτερη γοητεία άνθρωποι ή οντότητες που είναι κάτι περισσότερο από το προφανές, που συμβολίζουν περισσότερα έξω από το πεδίο δράσης τους;
Η Barcelona Football Club έχει ένα σύνθημα που σχετίζεται με τις αξίες που υπερασπίζεται: mes que un club, «περισσότερο από μια ομάδα». Θέλουν να είναι σύμβολο της καταλανικής ταυτότητας.
Κάθε αντικείμενο που έχει κάποιο νόημα είναι κάτι παραπάνω από ένα αντικείμενο: το νυφικό της μητέρας σου, η ασπίδα του Αχιλλέα, ο Δούρειος ίππος, η φωτογραφία της πρώτης σου φίλης, η μπλούζα της Μπαρτσελόνα.
Από το El libro salvaje πέρασαν μέχρι σήμερα 16 χρόνια, από το El disparo de argón έχουν περάσει 33 χρόνια και από τις 24 Σεπτεμβρίου του 1956 68 χρόνια. Τι προσδοκίες έχετε από τον μελλοντικό εαυτό σας και από τον συγγραφέα Juan Villoro μετά από μια τέτοια διαδρομή;
Ήταν ένα μακρύ ταξίδι, αλλά ακόμα ελπίζω να περάσω λίγο χρόνο στην Ελλάδα και να μάθω τη γλώσσα.
Κάτι τελευταίο: αρκούν δύο λεπτά για να γίνεις πολίτης μιας πόλης; Αρκούν δύο λεπτά για να αλλάξει η ζωή σου με ένα βιβλίο; Αρκούν δυο λεπτά για τι πράγμα;
Ήμουν μέλος της ομάδας των 28 πολιτών που έγραψε το προσχέδιο για το Σύνταγμα της Πόλης του Μεξικού.
Η πρώτη μας πρόκληση ήταν να αποφασίσουμε τι είδους άνθρωποι θα μπορούσαν να πληρούν τις προϋποθέσεις ως μέλη της πόλης. Αποφασίσαμε ότι, με το να είναι κανείς εκεί, κάθε άτομο πρέπει να θεωρείται πολίτης, με πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Οι πόλεις πρέπει να είναι τόποι καταφυγίου και υποδοχής. Η Ελλάδα μας έδωσε την οριστική ιστορία της φιλοξενίας. Στο μακρύ δρόμο για το σπίτι του, ο Οδυσσέας έρχεται σε επαφή με μια ουσιαστική ελληνική έννοια: τον νόστο. Ανήκει στην Ιθάκη και θέλει να γυρίσει πίσω. Η αναζήτησή του είναι ίδια με κάθε ξένο. Η Πόλη του Μεξικού μπορεί να είναι εξωτική για πολλούς ταξιδιώτες, αλλά το Σύνταγμά μας σας προσφέρει την ευκαιρία να σας συμπεριφέρονται ως πολίτες δύο λεπτά μετά την άφιξή σας.
Juan Villoro
Το Άγριο Βιβλίο
Εκδόσεις Carnivora
—–
#diavazoume/#diavazoume_mazi