Γεννήθηκε στο Forest of Dean, εκεί που σμίγουν και χωρίζονται η Αγγλία και η Ουαλία. Ζωγραφίζει από τότε που θυμάται τον εαυτό του, αναζητώντας τον εαυτό του. Σπούδασε Ζωολογία στο πανεπιστήμιο και μετά την αποφοίτησή του μετακόμισε στην Ιρλανδία. Έζησε στο Νιούκαστλ και την περίφημη λουτρόπολη Τσέλτεναμ, μερικές φορές μένοντας ακόμα και σε ένα μικρό σκάφος.
Σήμερα ζει στο Σουόνσι της νοτιοδυτικής Ουαλίας με τη γυναίκα του και τις επτά γάτες τους. Είναι εθελοντής στο τοπικό καταφύγιο ζώων. Δεν χρησιμοποιεί ζώα ούτε στην τέχνη ούτε στο φαγητό του. Και ζωγραφίζει πάντα με παραδοσιακές τεχνικές και μέσα: στυλό, μελάνι, πινέλα, μαρκαδόρους και χαρτί.
Στην Ελλάδα τον μάθαμε όλοι με το σπουδαίο βιβλίο του Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος, έναν εκπληκτικό έντυπο φιλοσοφικό περίπατο μεταξύ δύο αταίριαστων πλασμάτων που αποκαλύπτουν την ουσία της ζωής στους αναγνώστες μέσα από κοφτούς, αποφθεγματικούς διαλόγους με ισχυρό αποτύπωμα. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα και έλαβε πριν λίγες μέρες την μία από τις δύο Ειδικές Μνείες της Χρυσής Λίστας για τα βιβλία που αποτελούν εκδοτικό γεγονός της χρονιάς.
Ο James Norbury σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Καλώς ορίσατε στο ELNIPLEX. Είστε αυτοδίδακτος εικονογράφος. Τι σημαίνει για εσάς η ζωγραφική; Ήσασταν από εκείνα τα παιδιά που ζωγράφιζαν πάντα και παντού;
Ο πατέρας μου είναι γλύπτης και έτσι περιστρέφομαι γύρω από την τέχνη από τότε που γεννήθηκα. Άρχισα να ζωγραφίζω σε πολύ μικρή ηλικία, αλλά ποτέ δεν έλαβα επίσημη εκπαίδευση. Και ναι, ζωγράφιζα όλη μου τη ζωή, είναι ίσως ο αγαπημένος μου τρόπος για να βγάλω τις ιδέες από το μυαλό μου και να τις παρουσιάσω στον κόσμο.
Πώς ένας νεαρός άνδρας από το Σουόνσι της Ουαλίας ενδιαφέρθηκε για την πνευματικότητα και τη βουδιστική φιλοσοφία;
Όλα ξεκίνησαν όταν βρήκα ένα βιβλίο για τον Βουδισμό σε ένα φιλανθρωπικό κατάστημα. Αντιμετώπιζα κάποιες δυσκολίες εκείνη τη εποχή και σκέφτηκα ότι άξιζε να το διαβάσω. Αυτό μου άλλαξε τον τρόπο που έβλεπα τον κόσμο και με τοποθέτησε σε ένα εντελώς νέο μονοπάτι.
Γιατί δημιουργήσατε το Big Panda & Tiny Dragon;
Οι έννοιες που συνάντησα διαβάζοντας βιβλία για την πνευματικότητα με βοήθησαν πραγματικά. Ήξερα ότι θα βοηθούσαν και άλλους ανθρώπους, γι’ αυτό προσπάθησα να βρω έναν τρόπο να μοιραστώ αυτές τις ιδέες χωρίς να δημιουργήσω ένα βιβλίο 60.000 λέξεων. Ήθελα κάτι με περισσότερη οπτική έλξη και κάτι που θα μου επέτρεπε να δουλέψω με τρόπο που θα απολάμβανα, όπως το σχέδιο.
Ποια ήταν η έμπνευση σας για τη δημιουργία αυτού του βιβλίου;
Στην αρχή, το Big Panda & Tiny Dragon δεν ήταν βιβλίο, ήταν απλώς μια σειρά από αναρτήσεις στο instagram. Δημιούργησα το βιβλίο μόνο επειδή οι άνθρωποι συνέχιζαν να ρωτούν αν θα έκανα ένα, έτσι πραγματικά η ύπαρξη του βιβλίου ανήκε σε όλους τους οπαδούς-υποστηρικτές∙ θα ήθελα να τους ευχαριστήσω για αυτό.
Πώς δημιουργείτε τις εικόνες σας; Ποιο ήταν το πρώτο σχέδιο του Big Panda και του Tiny Dragon που ζωγραφίσατε;
Ζωγραφίζω παραδοσιακά. Ξεκινάω με ένα σκίτσο με μολύβι, μετά με ένα πινέλο περνάω το μελάνι και τέλος εφαρμόζω αραιωμένες πινελιές με μελάνι ή ακουαρέλα. Πρόσφατα άρχισα να χρησιμοποιώ επίσης παραδοσιακές τεχνικές με στυλό και μελάνι.
Η πρώτη εικόνα που δημιούργησα ήταν αυτή:
Χρειάστηκαν χρόνια γιατί πέρασα πολύ χρόνο σχεδιάζοντας την εμφάνιση και το ύφος του Tiny Dragon, η οποία μπορείτε να δείτε πως έχει εξελιχθεί λίγο, ακόμα και από αυτήν την εικόνα.
Οι εικονογραφήσεις σας φαίνεται να έχουν επηρεαστεί από τον πολιτισμό της Ανατολικής Ασίας. Υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης που σας έχει επηρεάσει περισσότερο;
Λατρεύω το έργο των καλλιτεχνών ukiyo-e*∙ θεωρώ ότι αυτά τα έργα αποπνέουν μια υπέροχη ησυχία και γαλήνη, κάτι που προσπαθώ να μεταφέρω στα τοπία μου. Λατρεύω επίσης το έργο του Tsutomu Nehei**, ο οποίος είναι καλλιτέχνης manga∙ το έργο του, ιδιαίτερα το Blame, μεταφέρει μια εκπληκτική αίσθηση του χώρου και της απομόνωσης, βρίσκω αυτές τις πτυχές της δουλειάς του πολύ συγκινητικές και συναρπαστικές.
Στα σχέδιά σας βλέπουμε δύο απίθανους φίλους, ένα Πάντα και έναν Δράκο, που έρχονται αντιμέτωποι με τις δυσκολίες της ζωής. Γιατί επιλέξατε αυτούς τους χαρακτήρες;
Για μένα το Πάντα αντιπροσωπεύει την ευγένεια και τη ζεστασιά. Είναι επίσης αργό και δεν παίρνει τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά, είναι σχεδόν θεατής της ζωής. Επέλεξα τον Δράκο καθώς δεν είναι αυτό που περιμένει κανείς από έναν δράκο. Παραδοσιακά οι δράκοι είναι σοφοί και τεράστιοι και ισχυροί. Ο δράκος μου είναι μικρός, ορμητικός και λίγο αφελής. Νομίζω ότι και από καλλιτεχνικής άποψης, έχουν μεγάλη αντίθεση και δημιουργούν έναν ενδιαφέροντα συνδυασμό σχημάτων και υφών.
Το βιβλίο σας μας ταξιδεύει στις εποχές, ξεκινώντας και τελειώνοντας με την άνοιξη. Γιατί;
Οι εποχές αντανακλούν τις ζωές μας και νομίζω ότι θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αντικατοπτρίζουν πολλές αν τα ταξίδια μας συνεχίζονταν.
Κάθε εποχή έχει έντονο συμβολισμό και προσπάθησα να τον αξιοποιήσω για να δημιουργήσω δομή και ιστορία σε ένα βιβλίο που στην πραγματικότητα δεν έχει ιστορία με την παραδοσιακή – τουλάχιστον- έννοια. Έχω επιλέξει να τελειώνει με την άνοιξη ως έναν τρόπο αναπαράστασης του γεγονότος ότι ο χειμώνας δεν είναι ένα τέλος και πως απλώς ανοίγει την πόρτα σε μια νέα αρχή.
Αρχικά αποφασίζετε να δημοσιεύσετε τα σχέδιά σας στα social media. Φανταζόσασταν ότι θα ξεπερνούσατε τους 200.000 followers; Ήταν αυτή η απήχηση που σας οδήγησε στην αυτοέκδοση;
Όχι, οι περισσότερες προσπάθειες που είχα κάνει μέχρι τότε, είχαν πολύ περιορισμένη επιτυχία, οπότε σκέφτηκα πως ούτε αυτή θα διέφερε. Στην πραγματικότητα, ξεκίνησα με αυτό το project περιμένοντας να μην έχει υποστηρικτές, αλλά ένιωσα ότι ήταν κάτι που έπρεπε να κάνω. Ήταν άμεσο αποτέλεσμα του απίστευτου αριθμού θερμών, ενθουσιωδών υποστηρικτών που με έκανε να σκεφτώ και να αποφασίσω ότι το βιβλίο θα ήταν μια καλή ιδέα.
Ποιες ήταν οι προσδοκίες σας όταν δημιουργήσατε και εκδόσατε αυτό το βιβλίο;
Ήλπιζα ότι θα σκορπούσε λίγη γαλήνη και ευτυχία ενώ ταυτόχρονα θα με βοηθούσε να πληρώσω τους λογαριασμούς. Δεν είχα ιδέα ότι θα ήταν έστω και ελάχιστα επιτυχημένο, πόσο μάλλον το να φτάσει στη θέση που έχει.
Το βιβλίο σας εκδόθηκε σε 20 χώρες και ένα αντίγραφο του ταξίδεψε στο μοναστήρι του Δαλάι Λάμα στην Ινδία. Πώς άλλαξε η ζωή σας μετά από αυτό το εξαιρετικό επίτευγμα για έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα;
Δεν έχει αλλάξει τον τρόπο ζωής μου πραγματικά, μένω στο ίδιο σπίτι και κάνω τα ίδια πράγματα. Είναι ωραίο να μην ανησυχώ για τους λογαριασμούς και τις αμοιβές του κτηνιάτρου, καθώς αυτό με απασχολούσε πάντα. Ωστόσο, όσον αφορά το πώς νιώθω, είμαι πολύ ευχαριστημένος. Αισθάνομαι επιτέλους ότι έχω κάνει κάτι που αξίζει τον κόπο, που είναι εκεί έξω κάνοντας καλό και πως βοηθά πραγματικά ανθρώπους. Νοιώθω μια αίσθηση σκοπού μέσα από τη δουλειά μου και αυτό είναι κάτι που μου έλειπε εδώ και αρκετό καιρό.
Πόσο σημαντικό είναι για τον εικονογράφο να δείχνει πράγματα χωρίς να τα γράφει ο συγγραφέας; Σας είναι πιο εύκολο να ζωγραφίζετε ή να γράφετε; Αν και φαντάζομαι την απάντηση.
Νομίζω ότι οι εικόνες είναι πολύ σημαντικές. Χωρίς αυτές, πιστεύω ότι το βιβλίο δεν θα ήταν τόσο ευχάριστο.
Και από δημιουργική άποψη, δεν θα μου άρεσε να το φτιάχνω τόσο πολύ χωρίς τις εικόνες. Προσπαθώ πολύ σκληρά να αντικατοπτρίσω την ουσία του κειμένου στην εικόνα χρησιμοποιώντας τον καιρό, τα τοπία, το χρώμα και φυσικά τη θέση και τη γλώσσα του σώματος των χαρακτήρων.
Τι πιστεύει ο εικονογράφος Τζέιμς για τον συγγραφέα Τζέιμς και το αντίστροφο; Λειτουργούν αρμονικά μεταξύ τους; Διαφωνούν;
Χαχα, αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση. Σε γενικές γραμμές, προσπαθώ να είμαι πολύ επιεικής με τον εαυτό μου και παρόλο που αυτό μπορεί να βρίσκει αντίθετους πολλούς εμψυχωτές, δεν τοποθετώ τον εαυτό μου σε υψηλό επίπεδο.
Πιστεύω ότι όταν ανεβάζω τον πήχη πολύ ψηλά, τρομάζω και τα παρατάω γιατί αισθάνομαι ότι η δουλειά μου δεν είναι αρκετά καλή. Έτσι απλά κάθομαι, ζωγραφίζω και δουλεύω το κείμενο. Δεν ξοδεύω μέρες για να τα φτιάξω όλα τέλεια, απλώς κάνω κάτι που μου αρέσει και ελπίζω να αρέσει και σε άλλους.
Όσον αφορά την ερώτησή σας, νομίζω ότι οι δύο Τζέιμς αποδέχονται πολύ ο ένας τον άλλον και συνειδητοποιούν ότι και οι δύο απλώς προσπαθούμε να κάνουμε κάτι που αξίζει τον κόπο. Οπότε ναι, δουλεύουμε καλά και οι δύο μαζί και τα πάμε καλά.
Η πανδημία σας έδωσε έμπνευση ή απλώς δυσκολίες;
Το ότι εργάστηκα στο τηλεφωνικό κέντρο της οργάνωσης Samaritans εν μέσω της πανδημίας ακούγοντας τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι καλούντες, έκανε μεγάλη διαφορά στη δουλειά μου. Ωστόσο, το να ακούω τις ιστορίες για το τι περνούσαν οι άνθρωποι μου έδωσε μια βαθύτερη κατανόηση του ανθρώπινου πόνου και θέλω να πιστεύω ότι με έκανε να επικοινωνώ καλύτερα τις ιδέες μου σε εκείνους που ένιωθα ότι έπρεπε να τις ακούσουν.
Σας ευχαριστώ
Σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη. – Τζέιμς.
———————————————–
* είδος ξυλογραφίας και ζωγραφικής που άνθισε στην Ιαπωνία τους τελευταίους 4 αιώνες, εμπνευσμένη από τα μονόχρωμα έργα του Χισικάουα Μορονόμπου στα 1670 και προορισμένη για το ευρύ κοινό, αρχικά τους αστούς, καθώς μπορούσαν να παραχθούν μαζικά.
** πολυβραβευμένος Ιάπωνας καλλιτέχνης manga με μεγάλη απήχηση παγκοσμίως.
James Norbury
Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος–)
Εκδόσεις Διόπτρα
Διαβάστε
Τζέιμς Νόρμπερι: “Ο χειμώνας δεν είναι το τέλος, απλώς ανοίγει την πόρτα σε μια νέα αρχή”
