Γεννήθηκε και μεγάλωσε πλάι στον τόπο των μουσών και του ιερού όρους των μεγάλων θεών. Κι όταν η ζωή της έλεγε να φύγει από εκεί, έφυγε, σπούδασε και εργάστηκε ως νηπιαγωγός για πολλά χρόνια ζώντας τις χίλιες και μια όψεις των παιδιών. Εδώ και μερικά χρόνια, συναντά παιδιά και τα χίλια και ένα προσωπά τους μέσα από τα βιβλία της. Έχοντας αποσπάσει ήδη αρκετές διακρίσεις σε διαγωνισμούς βιβλίου, συνεχίζει να γράφει για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά, βάζοντας ενίοτε στο μικροσκόπιό της την πραγματικότητα που δεν είναι πάντα γοητευτική αλλά οφείλεις να μην την αποκρύπτεις από τα παιδιά. Εδώ και λίγες μέρες κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κόκκινη Κλωστή Δεμένη τα δύο νέα της βιβλία, ένα τρυφερό χριστουγεννιάτικο και ένα σκληρό μάθημα της τρέχουσας πραγματικότητας. Το ELNIPLEX έχει τη χαρά να φιλοξενεί σήμερα την Εύα Κασιάρου.
Συνέντευξη στον Απόστολο Πάππο
Εύα, πόσα χρόνια εργάστηκες ως νηπιαγωγός. Τι σου χάρισε αυτή η πολυετής εμπειρία;
Εργάστηκα συνολικά στο χώρο της εκπαίδευσης 29 χρόνια. Από αυτά τα 19 σε σχολικές τάξεις και τα υπόλοιπα 10 στο Τ.Ε.Α.Π.Η Αποχώρησα γεμάτη, στην κυριολεξία, από αγάπη και γλυκές αναμνήσεις. Τόσο από τα νηπιάκια μου όσο και από τους υπέροχους γονείς τους που είχα την τύχη να συνεργαστώ. Τις ίδιες ευχάριστες αναμνήσεις έχω και από τους πολυάριθμους φοιτητές μου στο Πανεπιστήμιο αλλά και από τους καθηγητές που συνεργάστηκα. Η επαγγελματική μου ζωή μπορώ να πω ότι άγγιξε το τέλειο. Η επαφή με όλους αυτούς τους ανθρώπους μου έδωσε ζωή. Η αμεσότητα και η ευθύτητα τους μου άνοιξαν μονοπάτια που με οδήγησαν στην αυτογνωσία.
Μετά από τόσα χρόνια στις αίθουσες με παιδιά λοιπόν, αποφάσισες να ασχοληθείς με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων. Πες μου γι’ αυτήν σου την επιλογή. Ήταν κάτι που σκεφτόσουν καιρό;
Όχι, ήταν κάτι που προέκυψε στην πορεία. Ίσως ενδόμυχα να είναι η επιθυμία μου να διατηρήσω, τώρα με την συνταξιοδότησή μου, την επαφή με τα παιδιά με ένα διαφορετικό τρόπο.
Πόσο σχετίζονται οι δύο χώροι, αυτός της νηπιαγωγού κι εκείνος του συγγραφέα και πόσο τροφοδότησε ο πρώτος τον δεύτερο;
Καθώς γράφω βιβλία, που αναφέρονται σε παιδιά είναι αυτονόητο ο συσχετισμός των δύο χώρων. Επίσης αυτονόητη είναι και η αλληλεπίδραση τους καθώς τα βιώματα μου όλα αυτά τα χρόνια αποτελούν μια από τις πηγές έμπνευσής μου.
Ποιον σκοπό έχει η παιδική λογοτεχνία… αν έχει;
Έχει και σκοπό και στόχο, για μένα, η παιδική λογοτεχνία. Είναι ένα εξαιρετικό «εργαλείο» για την ανάπτυξη και την καλλιέργεια των παιδιών κάθε ηλικίας, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την λογοτεχνία για ενηλίκους. Μέσα από τα κείμενα τα παιδιά έρχονται σε επαφή με συναισθήματα. Αρκετές φορές ταυτίζονται με τους ήρωες των ιστοριών και έρχονται στη θέση του «άλλου». Έτσι βιώνουν ρόλους και μπορούν να γνωρίσουν τον έξω, από αυτά, κόσμο. Η παιδική λογοτεχνία επηρεάζει τις σκέψεις τους και πολλές φορές τις ανατρέπει. Ψυχαγωγεί τα παιδιά και ωριμάζει την προσωπικότητά τους. Τα παιδικά βιβλία οφείλουν, κατά την άποψή μου, να δημιουργούν πλούσια ερεθίσματα και να παροτρύνουν συνεχώς τα παιδιά να ανακαλύπτουν καινούργιους δρόμους για την διαμόρφωση της ελεύθερης συνείδησής τους.
Πιστεύεις ότι το καλό παιδικό βιβλίο έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ή είναι καθαρά προσωπικά τα κριτήρια του τι είναι καλό;
Καλό παιδικό βιβλίο κατά την άποψη μου είναι αυτό που σέβεται τον αναγνώστη του. Σίγουρα έχουν δεδομένες προδιαγραφές, φιλολογικές αλλά και εμπορικές- για τους εκδότες. Καλό είναι το βιβλίο που φτιάχνει την διάθεση του παιδιού. Καλό είναι αυτό που όταν τελειώσει η ανάγνωση του, αντί να το βάλει το παιδί στη βιβλιοθήκη του κατευθείαν, το κρατά στα χέρια του κλείνει τα μάτια ονειρεύεται, προβληματίζεται και δίνει ώθηση για δημιουργία. Καλό παιδικό βιβλίο είναι αυτό που λαχταράς να το διαβάσεις και να το διαβάσεις και να το ξαναδιαβάσεις ακόμα και όταν γεράσεις.
Σε ζάλισα λίγο. Πάμε σε σένα. Πρώτα αφορμή ήταν ένα μυρμήγκι. Μετά ένα σπα ομορφιάς και τώρα σειρά παίρνει όχι ένα αλλά…;
Τώρα ήρθαν δύο μαζί. Διπλή γένα, διπλή χαρά, διπλή αγωνία για το μέλλον τους. Είναι σαν διδυμάκια που χρειάζονται ταυτόχρονη φροντίδα.
Μίλησε μας για αυτό…
Το πρώτο είναι το λιονταράκι, «Ο Λαχαπού από την ζούγκλα της χώρας Καμαμπού» . Είναι ένα παραμύθι με θέμα την προσφυγιά. Χαίρομαι πάρα πολύ γιατί είχα την στήριξη και το έμπρακτο ενδιαφέρον της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε και μέρος των εσόδων θα πάνε στους ανθρώπους αυτούς. Μέσα από την ιστορία αυτή προσπάθησα, ελπίζω να τα κατάφερα, να μιλήσω στα παιδιά για το τόσο επίκαιρο θέμα του ξεριζωμού, της ξενιτειάς, της περιπλάνησης σε μέρη αφιλόξενα, τους φόβους, την πείνα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας πρόσφυγας. Η ιστορία του Λαχαπού είναι η ιστορία ενός μικρού λιονταριού που βρέθηκε ξαφνικά στη δίνη ασυνήθιστα δύσκολων καταστάσεων, γιατί κάποιοι ζήλευαν την πατρίδα του που είχε γάργαρα νερά και ένα σιντριβάνι που έμοιαζε με τεράστιο φλιτζάνι. Το λιονταράκι μας θα περιπλανηθεί, θα δυσκολευτεί αλλά στο τέλος θα τα καταφέρει με την βοήθεια και την συμπαράσταση άλλων ζώων που αντιλαμβάνονται ότι στην πατρίδα τους εγκαταστάθηκε όχι από επιλογή αλλά λόγω συνθηκών. Και φυσικά ο Λαχαπού είχε ένα όνειρο… όνειρο γλυκό… σαν τον κουραμπιέ.
Και για το δεύτερο ασφαλώς…
Το όνειρο της Αλίσα είναι διαφορετικό από αυτό του Λαχαπού, αλλά το ίδιο γλυκό!! ένα «Όνειρο γλυκό… σαν κουραμπιές». Η Αλίσα είναι ένας τάρανδος που θέλει να γίνει οδηγός του έλκηθρου του Άγιου Βασίλη. Και τι κάνουμε όλοι μας όταν θέλουμε να βρούμε δουλειά; Στέλνουμε βιογραφικό σημείωμα. Ένα τέτοιο λοιπόν έγραψε και η Αλίσα για να στείλει στον αγαπημένο Άγιο των παιδιών. Μέσα από αυτό μας περιγράφει πέρα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, τις δυσκολίες της, της προτιμήσεις της, και όλα αυτά που πρέπει να περιλαμβάνει ένα βιογραφικό ενός ταράνδου. Το πρόβλημα όμως είναι ότι η Αλίσα τα βιβλία τα «φόρτωσε κάποτε στον κόκορα» και το γράμμα θα καθυστερήσει να φτάσει στο γραφείο του Άγιου Βασίλη. Έτσι πρέπει να πάρει κάποιες αποφάσεις για να μπορέσει να πραγματοποιήσει το όνειρό της.
Η εποχή, με τα καλά και τα στραβά της, σε επηρεάζει στη θεματολόγια ή στον τρόπο ανάπτυξης μιας ιστορίας και πώς συμβαίνει αυτό;
Και φυσικά με επηρεάζει. Όταν γράφεις για ένα θέμα που είναι μέσα στην καθημερινότητά των παιδιών, ίσως καταφέρεις να τα βοηθήσεις να ξεπεράσουν τα δύσκολα. Υπάρχουν πολλά παιδιά που λόγω διαφόρων προβλημάτων κλείνονται στο «καβούκι» τους. Αν αυτό το παιδί διαβάσει ένα βιβλίο που αφορά το δικό του πρόβλημα π.χ τον άνεργο πατέρα του, σίγουρα θα νοιώσει καλύτερα διαπιστώνοντας ότι και άλλοι εκτός από αυτόν αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και δεν είναι το μοναδικό. Είναι μια ανακούφιση και επειδή πάντα τα παιδικά βιβλία έχουν ένα αισιόδοξο τέλος, του δίνει χαμόγελο και φτερά… και που ξέρεις μπορεί και να πετάξει.
Υπήρξες εκπαιδευτικός επί πολλά χρόνια. Πώς επηρεάζεται η παιδεία, τα παιδιά, από όλη αυτήν την ιστορία που ζούμε τα τελευταία χρόνια;
Νομίζω αρκετά. Το βλέπω στα σχολεία, στα σπίτια των διπλανών μου, στα σπίτια των συγγενών μου, των φίλων μου. Όταν εργαζόμουν σε σχολεία έβλεπα στα βλέμματα των παιδιών περισσότερη ξενοιασιά. Τώρα βλέπω γονείς με πρόσωπα θλιμμένα που αυτά καθρεφτίζονται στα πρόσωπα των παιδιών που κρατούν από το χέρι τους. Μια θλίψη που τα παιδιά δεν μπορούν να την καταλάβουν αλλά την βιώνουν στην καθημερινότητά τους.
Αν κλείσεις τα μάτια και κοιτάξεις μετά από μερικά χρόνια, πώς θα ήθελες να δεις τη συγγραφέα Εύα Κασιάρου;
Θα ήθελα να την δω πάνω από όλα γερή, να ταξιδεύει, να αγαπά και να αγαπιέται και να μπορεί ακόμα το μυαλό της να κατεβάζει ιδέες.
Ο χώρος του βιβλίου, όμως, έχει τα δικά του-μεγάλα- προβλήματα. Έχουμε απάντηση σε αυτά;
Το βιβλίο είναι ένα αγαθό που σε εκπαιδεύει και σε κάνει πολιτισμένο και σκεπτόμενο άτομο. Λόγω της κρίσης έχει πληγεί αρκετά. Δυστυχώς δεν είμαι αρμόδια να τα λύσω. Αλλά εκείνο που με χαροποιεί είναι ότι ακόμα αγοράζουμε βιβλία και διαβάζουμε.
E–book θα τολμούσες ποτέ; Έχεις καλή σχέση με την τεχνολογία;
Νομίζω ότι την μυρουδιά του χαρτιού, το βάρος του βιβλίου, κανένα E-book δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει. Αλλά…. ποτέ μη λες ποτέ. Η σχέση μου με την τεχνολογία είναι καλή.. δεν είμαι αναλφάβητη στην πρόκληση της.
Τι περιμένουμε από σένα το προσεχές διάστημα; Ζυμώνονται ιδέες στο μυαλό σου ή είναι ακόμα πολύ νωρίς;
Να περιμένετε…. όσο εκπαιδεύεται και παιδεύεται το μυαλό, δίνει καρπούς.
Θέλω να κλείσω με την Πιερία. Τι σημαίνει για σένα εκείνος ο τόπος;
Είναι ο τόπος των παιδικών μου χρόνων αλλά και των τωρινών μου. Είναι ο τόπος που μεγάλωσα, που πέρασα χαρές και λύπες. Εκεί μένουν οι φίλοι μου, οι συγγενείς μου. Εκεί είναι οι γονείς μου που με περιμένουν να τους ανάψω το καντήλι κάθε φορά που πάω. Όλα είναι εκεί.
Γι αυτό και το επόμενο μυθιστόρημα για παιδιά που θα κυκλοφορήσει τον Γενάρη από τις εκδόσεις Μίνωα με τίτλο «Η κληρονομιά του παππού» έχει θέμα τον Όλυμπο και την γύρω περιοχή .
Εύα, σ’ ευχαριστούμε πολύ!
Σας ευχαριστώ πολύ για το βήμα και εύχομαι καλή συνέχεια.
