Η ζωγραφική του συχνά “δραπετεύει” από τις γκαλερί και βρίσκεται στα βιβλία μικρών και μεγάλων, να ντύνει λέξεις δικές του ή άλλων, αλλά και σε εξώφυλλα δίσκων του Μάνου Χατζιδάκι, του Διονύση Σαββόπουλου, του Νίκου Ξυδάκη. «Πινελιές» του βρίσκουμε και σε μουσικά προγράμματα, παιδικές εκπομπές στην ελληνική τηλεόραση, σκηνικά ελληνικών ταινιών μεγάλου μήκους, παραστάσεων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Χαρακτηριστικό του σε ό,τι κι αν κάνει είναι το αναγνωρίσιμο ύφος και το έντονο, ζωντανό, αισιόδοξο χρώμα.
Το ELNIPLEX έχει την τιμή και τη χαρά να φιλοξενεί τον αγαπημένο ζωγράφο Αλέξη Κυριτσόπουλο.
Θα θέλατε για αρχή να μιλήσουμε για τον Δον Κιχώτη;
Μου κάνει εντύπωση η ερώτηση! Είναι ένα βιβλίο που το διάβασα τώρα, την τελευταία δεκαετία και μου άρεσε πάρα πολύ! Έχω κάνει πολλά πράγματα σε σχέση με αυτό το θέμα, έχω διαβάσει πάρα πολύ, έχω δει ταινίες, έχω ζωγραφίσει πάρα πολύ… μου αρέσει πάρα πολύ!
Τι σας ελκύει σε αυτόν τον ήρωα;
Αυτό που με ελκύει είναι το απίστευτα ατελείωτο κουράγιο του για αγώνες. Είναι και η μεγάλη νοσταλγία για την ιπποτική εποχή που έχει παρέλθει…Με ενδιαφέρει κι έχω ζωγραφίσει πιο πολύ τα φαντάσματά του, παρά γελάδες και μύλους. Αυτός έβλεπε γελάδες και νόμιζε ότι ήταν μπροστά σε Άραβες βεδουίνους! Επίσης με ενδιέφερε πάρα πολύ να δω αυτές τις ζωγραφιές τεράστιες. Έχω δουλέψει animation για τον Δον Κιχώτη. Τεράστιο το θέμα που ανοίγεις κι αδύνατον να το εξαντλήσουμε τώρα. Είναι σαν ταινία του Jerry Lewis…σαν κάποιος που έχει ψαρέψει ένα κεφαλάκι ψαριού και μετά αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό είναι το σώμα του φιδιού πάνω στο οποίο πατάει.
Αναφερθήκατε στο animation…
Με το animation έχω ένα κρυφό καημό. Όταν ήμουνα φοιτητής στο Παρίσι είχα ασχοληθεί. Είχα κάνει κι ένα σεμινάριο στη γαλλική τηλεόραση, αλλά δεν βρήκα άκρη. Μεγάλο κεφάλαιο το animation!
Πώς επεξεργάζεστε το τυχαίο;
Κοίταξε, εγώ ζωγραφίζω και δεν έχω κάτι συγκεκριμένο στο κεφάλι μου. Έστω ότι βάζω μια πινελιά. Αυτό το χρώμα με οδηγεί σε ένα δέντρο, το δέντρο, σε ένα καράβι, το καράβι σε ένα παιδάκι … Τώρα σε αυτό που αναφέρεσαι, θα έλεγε κανείς αυτό που έλεγαν οι σουρρεαλιστές, ξεκινάς και κάνεις κάτι και ο,τι σου βγει αυθόρμητα. Αυτό που θα σου βγει στο δρόμο, το επεξεργάζεσαι και λίγο. Τώρα εδώ και δύο χρόνια, παίρνω αυτό το αυθόρμητο, ας πούμε, και το επεξεργάζομαι. Δηλαδή τυχαία ξεκίνησα από αυτό το δέντρο.
Η σχέση σας με την εκπαίδευση; Παλιότερα είχατε συνεργαστεί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Με ενδιαφέρει πολύ η εκπαίδευση! Έκανα ας πούμε ένα μεγάλο βιβλίο για τον λιγνίτη σε συνεργασία με τη ΔΕΗ. Όταν ασχολείσαι με τα παιδιά, δεν έχεις προκαταλήψεις και δεδομένα … κι εκεί συναντάς την εκπαίδευση. Ο τρόπος που βλέπω εγώ τα πράγματα ανταποκρίνεται στον τρόπο που τα βλέπει κι ένα παιδί. Δεν μπορώ να γράψω ένα φιλοσοφικό δοκίμιο, ένα μυθιστόρημα ας πούμε. Μπορώ να κάνω αυτό.
Να γράφετε για παιδιά…
Με ενδιαφέρουν πολύ τα πράγματα που σχετίζονται με τα παιδιά. Ας πούμε μιλούσα τις προάλλες με τον φίλο μου τον Τριβιζά και τον έχω δει κιόλας σε εκδηλώσεις να συναναστρέφεται με τα παιδιά, να τα ρωτάει τι τους αρέσει, πως βλέπουν κάτι κλπ. Εγώ δεν θέλω ούτε να τα ξέρω! Και μια Ιταλίδα εικονογράφος η Beatrice Alemagna έλεγε πρόσφατα σε μια συνέντευξη «κάνω αυτό, γιατί αυτό αρέσει στα παιδιά» Εγώ δεν ξέρω τι αρέσει στα παιδιά. Εγώ κάνω αυτό που μου αρέσει εμένα! Και συμπίπτει μερικά από αυτά που κάνω να αρέσουν και στα παιδιά. Άλλα μπορεί να μην αρέσουν, να αρέσουν στους μεγάλους. Γι αυτό και κάνω διάφορα πράγματα, αλλά θα συνεχίσω να γράφω για τα παιδιά.
Και γράψατε το παραμύθι με τα χρώματα , που το έχετε συνδέσει με το αίσθημα της ντροπής…
Όταν το έκανα αυτό το βιβλίο ήθελα να κάνω ένα παιδικό βιβλίο χωρίς θέμα. Πήγα στον Κέδρο και το αυτο-παρήγγειλα. Είπα θέλω να κάνω ένα παιδικό βιβλίο, πότε να το φέρω; Ενώ δεν είχα τίποτα στο μυαλό μου. Η πρώτη μου ιδέα ήταν ότι φεύγουν τα χρώματα. Πώς φεύγουν; Δεν ήθελα να είναι κάποιος , ας πούμε κακός που τα παίρνει. Που θα ήταν ας πούμε ο καπιταλισμός, ο ιμπεριαλισμός…ήθελα να είναι μια εσωτερική υπόθεση. Και μετά προέκυψε το θέμα της ντροπής που με απασχολούσε εμένα τον ίδιο. Στο δρόμο το επικαλέστηκα, για να αποκατασταθεί η «ηθική τάξη» και να επιστρέψουν τα χρώματα.
Τα βιβλία σας με θέμα τους ποιητές του ’30, πώς προέκυψαν;
Για τη γενιά του ‘30 υπάρχει ένα Μουσείο στην Αθήνα. Το σπίτι του Χατζηκυριάκου Γκίκα. Θέλουμε να κάνουμε ένα οδηγό γι αυτό το Μουσείο. Τι θα πεις στα παιδιά; Tι είναι το Μουσείο; ένα νεκροταφείο. Τι έχει το Μουσείο που μπορεί να ενδιαφέρει ένα παιδί; Πώς μπορείς να το κινητοποιήσεις; Κι αφορούν κι εμάς αυτές οι ερωτήσεις. Κι εσένα κι έμενα. Εμείς λέμε πάμε στο Μουσείο να δούμε έργα του Τσαρούχη. Μέσα από μια παιδική προοπτική το βλέπεις αλλιώς. Υπάρχει μια γαλλική σειρά, έχουν μεταφραστεί κάποια στα αγγλικά και λίγα στα ελληνικά. Λέγεται «Ανακαλύψεις» και αναφέρεται στην ανακάλυψη του Μουσείου. Το 1500 δεν υπήρχαν Μουσεία. Γιατί λοιπόν έγιναν τα Μουσεία; Αν ξεκινήσεις με αυτή την αφετηρία, το θέμα Μουσείο το προσεγγίζεις αλλιώς.
Μιλήστε μας για τα πνευματικά δικαιώματα, πιστεύετε ότι προασπίζονται στην Ελλάδα όσο θα έπρεπε;
Όχι βέβαια! Εγώ όταν μου έτυχε το αντιμετώπισα με μήνυση. Άλλες βέβαια φορές τρώω τα νύχια μου, χτυπάω το κεφάλι μου στο τοίχο, βρίζω τη γυναίκα μου…μιλάμε για ένα Καφριστάν! Μεγάλη έλλειψη σεβασμού! Και το χειρότερο δεν είναι αυτό, αν θέλεις να το κάνουμε πιο μοντέρνο το θέμα. Το χειρότερο είναι αλλού. Πρόσεξε, εγώ ζω από τις πωλήσεις αυτού του βιβλίου. Όταν αυτό το βιβλίο βγει στο internet δεν το αγοράζουν. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, εγώ αν δεν πάρω λεφτά από αυτό το βιβλίο, με τι θα τρώω για να κάνω το επόμενο; Εμένα μου έχουν πάρει πάρα πολλά σκίτσα μου του Σαββόπουλου. Μα λέει σε διαφημίζουμε! Τον κακό σου τον καιρό! Δεν θέλω να με διαφημίζεις! Εγώ προσωπικά, αν ζούσα στη Γαλλία, στην Ευρώπη, θα ζούσα αποκλειστικά από τα πνευματικά δικαιώματα της αναπαραγωγής των εικόνων που έχω φτιάξει.
Στην Ελλάδα αυτό δεν υπάρχει!
Δεν υπάρχει! Επιπλέον το χειρότερο είναι το εξής. Τώρα με την Τράπεζα εικόνων του internet οι γραφίστες παίρνουν μια εικόνα, φωτογραφία ή ζωγραφιά και την κάνουν εξώφυλλο. Υπάρχουν δύο κακά σε αυτό. Το ένα κακό είναι ότι εμένα, που ζωγραφίζω εξώφυλλα, περιορίζεται η δουλειά μου. Θα προτιμήσουν αυτόν που παίρνει λιγότερα, γιατί δεν βάζει κόπο. Εντάξει εγώ θα βρω άλλον τρόπο να ζήσω! Αυτός όμως; Θα ατροφήσει η σκέψη του, γιατί περιορίζεται στην αντιγραφή. Το δικό του το πρόβλημα είναι πιο σοβαρό από το δικό μου. Καταλαβαίνεις; Είναι αξιολύπητο! Αρμονίες, συνθέσεις, έμπνευση δημιουργία…χάνονται! Αυτοί λειτουργούν ως κλεπταποδόχοι. Ως κλεπταποδόχος όμως δεν μπορείς να κινηθείς στη ζωή. Στερεύεις!
Τώρα που είπατε στερεύεις…θέλετε να κάνετε ένα σχόλιο για την κρίση;
Το θέμα είναι ότι η κρίση δεν είναι οικονομική…
Είναι αξιακή.
Είναι αξιακή και πρέπει να κάνουμε κάτι.
Τι προτείνετε;
Ακούω που λένε να κάνουν κάτι οι πνευματικοί άνθρωποι…μα δεν είναι μόνο αυτοί. Βλέπεις ανθρώπους που μαζεύονται και πάνε και φυτεύουν δέντρα. Αυτοί δεν είναι οι «λεγόμενοι πνευματικοί άνθρωποι» απλοί άνθρωποι είναι που αγαπούν τη φύση. Δεν μιλάω για τον εθελοντισμό που μπορεί να καταλήξει, υπέρ του εργοδότη! Μην τα μπλέξουμε έτσι; Εγώ περνάω καθημερινά από το Πάρκο, το Πεδίο του Άρεως. Εκεί συχνάζουν διάφοροι συνταξιούχοι, οι οποίοι παίζουν τάβλι, χαρτιά, σκάκι. Το πάρκο είναι πολύ βρώμικο. Ξέρεις γίνονται και συσσίτια εκεί, τα πετάνε όλα μετά κάτω και το πάρκο είναι καταβρώμικο. Όταν περνάω λοιπόν από εκεί, στήνω στο μυαλό μου ένα σενάριο, όχι σενάριο, μια σκηνή: Είναι, λέει, όλοι αυτοί οι συνταξιούχοι, σε στυλ Mary Poppins, με σκούπες και καθαρίζουν το Πάρκο. Ούφο σκηνή! Αλλά όλο αυτό έχει ένα κέφι! Δεν θα με πάρει από κάτω! Θυμηθείτε τον Benigni -μου αρέσει πολύ εμένα ο Benigni- όταν είδα αυτό που έκανε με τα στρατόπεδα, όταν το πρωτοείδα, είπα είναι δυνατόν; Το ξαναείδα και είπα ναι! Eίναι δυνατόν! O Charlie Chaplin στον Δικτάτορα…
Με αυτά ελπίζουμε, με αυτά ζούμε. Αλλιώς θα πάθουμε κατάθλιψη και αν πάθεις κατάθλιψη, πάει είσαι άχρηστος!
Ελπίζετε λοιπόν.
Πάντα ελπίζω σε κάτι! Να σήμερα ήρθα εδώ και βρήκα εσένα να μιλήσω…Θα σου πω μια ιστορία που μου αρέσει πολύ και τη λέω πάντα: ήταν δυο βατράχια μια φορά κι έπεσαν σε έναν κουβά με γάλα. Κάνουν έτσι να βγούνε, δεν μπορούσαν. Το ένα πνίγηκε. Το άλλο προσπαθούσε και προσπαθούσε και χτυπώντας συνεχώς έπηξε το γάλα και κατάφερε να βγει! Εγώ λοιπόν είμαι το βατράχι που χτυπιέται!
Και σας ευχόμαστε έτσι να μείνετε! Ευχαριστούμε πολύ!
