Έχει να κάνει με τις πεποιθήσεις του καθενός ασφαλώς. Αλλά δε μπορείς να αγνοείς ούτε την επιστήμη σου ούτε και την αισθητική των πραγμάτων που κινούνται ή υπάρχουν γύρω σου. Τα Χριστούγεννα είναι η πρώτη κεντρική γιορτή των σχολείων. Άλλοι την κάνουν με θεατρική παράσταση, άλλοι με κάποιο εργαστήρι, άλλοι δεν κάνουν κάτι ιδιαίτερο. Οι γιορτές και τα Χριστούγεννα και άλλων εορταστικών περιόδων δεν είναι υποχρεωτικές. Το ουσιαστικό κίνητρο πρέπει να είναι η επαφή των παιδιών με τις μορφές τέχνης που αγκαλιάζει το θέατρο ως συγκλίνουσα των τεχνών όπως πολύ όμορφα μας είχε πει στη συνέντευξη της η συγγραφέας και σκηνοθέτης του θεάτρου Κέλλυ Σταμουλάκη. Χορός, λόγος, ποίηση, μουσική, τραγούδι, κίνηση, συντονισμός, συνεργασία, κοστούμια, σκηνικά. Αν όλα αυτά τα δώσεις στα παιδιά στο μέτρο της ποιότητας και της ουσίας, τότε θα υπάρξει κέδρος. Αν αρχίζεις και του βάζεις φτηνές διασκευές Ελλήνων δήθεν τραγουδιστών την πατήσαμε ομαδικώς.
Το περιεχόμενο
Όποιος λοιπόν αποφασίζει γιορτή πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει γιατί την κάνει. Και αφού το ξεκαθαρίσει, πρέπει να εξηγήσει και στην φρουρά της επιστήμης και στις μούσες της αισθητικής γιατί επέλεξε να κάνει τη Γέννηση του Χριστού, ενός θέματος πασίγνωστου που δεν έχει καθόλου σασπένς, που δεν έχει εκπλήξεις, που έχει τους ίδιους 10 πρωταγωνιστές και για να γεμίσουν οι ρόλοι επινοούμε δέντρα, δώρα, δέκα βοσκούς και πάει λέγοντας. Μιας ιστορίας χιλιοπαιγμένης, που δεν έχεις τίποτα παραπάνω να προσθέσεις, που θα φέρει σίγουρα αποχωρήσεις αλλόθρησκων ή άθρησκων μαθητών/γονέων/οικογενειών (δε μπορεί να μη σε ενδιαφέρει αυτό, γιατί εκτός από πολύ Έλληνας πρέπει να είσαι και πολύ…δάσκαλος). Μιας ιστορίας που λέγεται από 50 μεριές στα παιδιά και θα την μάθουν θέλουν δε θέλουν είτε είναι χριστιανοί είτε βουδιστές στο Θιβέτ.
Και αντί να τα ταξιδέψουμε στον κόσμο της φαντασίας, της λογοτεχνίας, της ποίησης, του παραμυθιού, στον μαγικό κόσμο των Χριστουγέννων που για τα παιδιά σημαίνει φώτα,παιχνίδια, δώρα, γιορτή, γλέντι, χορός, μουσική, εμείς θέλουμε να υπενθυμίσουμε σε όλους-ξανά και ξανά- πόσο καλοί χριστιανοί είμαστε ή θέλουμε τα παιδιά μας να γίνουν. Άραγε έτσι θα το πετύχουμε; Έπειτα, ο,τι κι αν κάνεις, ακόμα και τη γέννηση του θείου βρέφους, πρέπει να του δώσεις μια φόρμα, ένα περιεχόμενο, να το ντύσεις με κάποια λόγια που να ομορφαίνουν αυτή τη νύχτα. Τα… “Είμαι η Νούλα η καμπανούλα που χτυπώ στις εκκλησιές κι όλους εδώ σας εύχομαι όμορφες, γλυκές ευχές” παραπέμπουν στο νηπιαγωγείο προ του β’ παγκοσμίου πολέμου, διάφορα κατάλοιπα του οποίου δοξάζουμε ακόμα και σήμερα δεξιά κι αριστερά. Δεν νοείται να κάνεις γιορτή και να βάλεις τα παιδιά σου να λένε ανοησίες οι οποίες θα χειροκροτούνται ασφαλώς και όλη αυτή η ατμόσφαιρα του φτηνού και του γρήγορα φτιαγμένου, της εκπαιδευτικής ξεπέτας δηλαδή, να πλανάται εναγύρω και να υποστηρίζεις ότι “αφού μου κόψανε τόσα λεφτά και πολλά κάνω”. Όχι, δεν είμαι εγώ ο ορεξάτος και ο ανεπηρέαστος. Κι εγώ έχασα το κέφι μου. Κι εγώ ηττήθηκα. Κι εγώ δεν έχω την ίδια δημιουργική διάθεση των περασμένων ετών πάντα. Αλλά ψάχνω να τη βρω γιατί θέλω να χαίρομαι ο,τι κάνω και να προσφέρω γιατί η ενασχόλησή μου είναι με μικρούς ανθρώπους, όχι με γυαλικά και ντοματοπελτέδες.
Διανομή ρόλων
Όσο κείμενο κι αν διαθέτουμε το μοιράζουμε με τέτοιον τρόπο στα παιδιά ώστε να είναι πάντα ένα βήμα πάνω από αυτό που μπορούν. Όχι, ο Γιαννάκης μπορεί να πει 3 και 3 θα του βάλω. Βάζουμε μικρά στοιχήματα με τα παιδιά, προχωράμε λίγο πιο πάνω από αυτά που δείχνουν τώρα ότι μπορούν. Ο Γιαννάκης μπορεί τρία άρα θα του βάλω 3,5 ή 4. Δε βάζουμε ασφαλώς αφύσικους στόχους. Δε μπορεί ένα παιδί που κάνει λογοθεραπεία ή που έχει κάποια διαπιστωμένα θέματα άρθρωσης να το βάζεις να λέει κατεβατά γιατί συμπαθείς τη μάνα του ή γιατί ο γείτονάς του λέει περισσότερα. Ο ρόλος, τα λόγια δεν είναι συναγωνισμός μεταξύ φτηνών ενστίκτων. Όλοι χρειάζονται σε μια παράσταση. Και όλοι είναι απαραίτητοι για να γίνει μια παράσταση.
Το ίδιο ισχύει και με τις χορογραφίες. Ένα παιδί με περιορισμένη κίνηση και ρυθμό δεν το βάζεις να σέρνει το χορό σαν τη μαμά που το παιδί της φοβάται τα σκυλιά και το παίρνει από το χέρι να πάνε μαζί στο σκύλο που ωρύεται λίγο παραπέρα λέγοντάς του “μη φοβάσαι, δε δαγκώνει”.
Οι ρόλοι πρέπει να αναδεικνύουν τα ταλέντα των παιδιών, να κλείνουν το μάτι στις αδυναμίες τους αλλά να μην τις φανερώνουν στον κόσμο (παρά μόνο να τις κάνουν γνώση στο παιδί).
Οι ρόλοι πρέπει να διανεμηθούν έτσι ώστε ΟΛΟΙ στην ομάδα να δουλέψουν για το κείμενο και το έργο και να αναδειχθεί το σύνολο του δημιουργήματός μας.
Οι ρόλοι πρέπει να μοιράζονται με δικαιοσύνη στα παιδιά και με κριτήριο ποιος μπορεί να εξυπηρετήσει καλύτερα το σενάριο μας χωρίς να ρίχνουμε στο καναβάτσο άλλα παιδιά πιο περιορισμένων δυνατοτήτων. Αυτά τα τελευταία τα προστατεύουμε όσο μπορούμε και τους δίνουμε δυναμικές παρουσίες, έστω και ολιγόλεπτες.
Αυτό ήταν το κήρυγμα μας για σήμερα. Εις το επαν-ειπείν!!
Διαβάστε ακόμα:
Διασκευάζοντας τη Φρικαντέλα
Η Αγέλαστη Πολιτεία και οι Καλικάντζαροι
Μουσικές επενδύσεις χριστουγεννιάτικων γιορτών
Ο πιο μικρός τάρανδος του Άι Βασίλη
Τα σκηνικά
Ο Χιονάνθρωπος και το κορίτσι