Τι ωραίο πράγμα… Λάθος! Το πιο ωραίο πράγμα σαν διαβάζεις ένα βιβλίο είναι να αποκτάς σε κάθε (σχεδόν) σελίδα την αίσθηση -συνειδητά ας μη μιλήσουμε για βεβαιότητες- ότι ο συγγραφέας, αυτός που χτυπά το πλήκτρο ή σέρνει κάποια αιχμή με μελάνι αν είναι παραδοσιακός, έχει πραγματικά φροντίσει τη γλώσσα του, έχει κοπιάσει να βρει τις λέξεις του, τις έχει σβήσει ή τους έχει αλλάξει θέση κάμποσες φορές, πώς έχει δώσει εκείνον τον ιδιαίτερο αγώνα να φτιάξει την ιστορία του χρησιμοποιώντας τα καλύτερα δυνατά υλικά, εκκινώντας από την πρώτη μεγάλη μονάδα, τη λέξη.
“Με λένε σκλαβί, σκλαβάκι, τιποτάκι. Δεν έχει σημασία από που έρχομαι. Από την Αφρική, να από πού. Ούτε πώς έφτασα ως εδώ έχει σημασία. Με κλέψανε οι πειρατές απ’ τους αμμόλοφους και με πουλήσανε, να πώς. Ίσως όμως χρειάζεται να μιλήσω πρώτα για τη δική μου ιστορία πριν πω για την ιστορία των άλλων. Αλλά ίσως η δική μου και των άλλων να είναι τελικά η ίδια. Να είναι η δική μας.”
Αυτή είναι η πρώτη παράγραφος του νέου βιβλίου της Ελένης Κατσαμά “Το σκλαβάκι της Κνωσού” που έρχεται τρία χρόνια μετά τις αλλαφροϊσκιωτες στεβλώσεις του συμβολικού “Γορίλα στο φεγγάρι”. Πόσο όμορφος λόγος, πόση τέχνη να χτιστεί, πόσος λόγος και τέχνη και λογοτεχνία.
Τούτο το σκλαβάκι, το τιποτάκι, το μεταναστάκι, ο Αϊσά σας τα λέει όλα, από που ήρθε και πώς και τι θα σας πει από τις πρώτες αράδες. Κι αυτό κάνει. Είναι ο αφηγητής. Ρίχνει το κουβάρι, πιάνει τον μύθο της Κρήτης της Μινωϊκής, παίρνει τον νονό της, το βασιλιά Μίνωα με τα ποντικίσια μάτια, τα παράξενα δόντια και την άσχημη μορφή και σαν αέρας σεργιανά παντού στο παλάτι του. Με την άδειά του και με την ανοχή της Πασιφάης, η συγγραφέας με τα πόδια του Αϊσά ρίχνει μια κλωτσιά κι αναποδογυρίζει όλα όσα ήξερες για την Μινωϊκή Κρήτη που αν την προσμένεις σχολική και γραμμική εδώ καλύτερα να γυρίσεις πλευρό για να μην πουντιάσεις. Η Κατσαμά εξουδετερώνει τη διαδεδομένη γνώση, την ξεθεμελιώνει και τη χτίζει από την αρχή και πάλι όχι με στερεότητα αυθεντίας, όχι αδιάσπαστη. Ο Μίνωας είναι ένα ξεπεσμένο γεροντάκι που κυβερνά με το φόβο και φοβίζει με την εξουσία, ο Θησέας μάλλον είναι κάτι αντίστοιχο στο Αθηναϊκό. Έτσι κυβερνάς αδερφέ μου. Κι έτσι αποκαθηλώνεσαι.
“Ο φόβος μπορεί να τον τρελάνει κάποιον. Το έχω δει και το έχω ακούσει αυτό. Είναι να μη βάλει κάποιον στο μάτι. Τον τραβολογάει μέρα και νύχτα, δεν τον αφήνει να φάει ούτε να κοιμηθεί, μέχρι να μείνει σκιά του εαυτού του. Τρυπώνει στο μυαλό του, κάνει την αλήθεια να μοιάζει με ψέμα και το ψέμα με αλήθεια.”
Όλοι αλλιώτικοι είναι στην Κνωσό που βλέπει το σκλαβάκι το τιποτάκι. Κι οι άνθρωποι και το παλάτι και τα δώματά του. Κι οι δρόμοι, μέσα από τα τείχη και έξω από τα τείχη. Κι οι σχέσεις των ανθρώπων ζόρικες είναι. Και ζορισμένες. Αρχόντοι κι επαναστάτες, ονειροπόλοι κι υπνωτισμένοι, όλοι μαζί συνδέονται με ένα κουβάρι λαβυρίνθου καθώς το βασίλειο κλυδωνίζεται και εκπίπτει. Η Ηώ, ο Χαλκέας Αίμωνας, η Αγάθη, ο Μίνωας, η Πασιφάη, η Φαίδρα, η Αριάδνη, η Βάβω, ο Θησέας, ο Γιάσονας, όλοι παρόντες, όλοι στη βάρκα που βουλιάζει, στη βάρκα που συνδιαλέγεται με το σήμερα, με τα σημερινά βασίλεια και τους βασιλείς που θα κάνεις τους συσχετισμούς και τους υπολογισμούς και θα δεις τι άλλαξε και πόσο.
Μια άκρως πρωτότυπη αφήγηση, πέρα από τις συνήθειες, ένα βιβλίο γνώσης που δεν έχει καμία σχέση με βιβλίο γνώσης αλλά στο τέλος μπορείς να έχεις αποκτήσει πολύ μεγαλύτερα ερεθίσματα να γκουγκλάρεις αυτούς τους τύπους και να δεις που την πάτησες εσύ και που η “Ιστορία”.
Βραβείο «Φανή Αποστολίδου» σε συγγραφέα εκτενούς αφηγήματος,
για παιδιά μεγάλων τάξεων Δημοτικού και Γυμνασίου
Από τις εκδόσεις Πατάκη.
Διακρίσεις
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Το σκλαβάκι της Κνωσού |
| Συγγραφέας: | Ελένη Κατσαμά |
| Εικονογράφηση εξωφ.: | Μυρτώ Δεληβοριά |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Μάρτιος 2017 |
| Σελίδες: | 162 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 21 |
| ISBN: |
