«H ευτυχία έρχεται με την πραγμάτωση μιας παιδικής επιθυμίας. Μικρός ξεφάντωσα στο παιχνίδι, χόρτασα παιχνίδι στη Μύρινα, παιχνίδια ομαδικά και παιχνίδια αυτοσχέδια που ακόνιζαν επινοητικότητα και φαντασία. Πάντα όμως λιμπιζόμουν τα εντυπωσιακά κουρδιστά παιχνίδια που φιγουράριζαν προκλητικά στις βιτρίνες της αγοράς ή τα έπαιζαν τα προνομιούχα παιδιά της μικρής μας πόλης. Η ιδέα να στήσω ένα μουσείο ιστορίας του παιδικού παιχνιδιού στη γενέτειρά μου γεννήθηκε τη δεκαετία του 1970, όταν ήμουν μεταπτυχιακός φοιτητής στη Γερμανία. Άρχισα να συλλέγω μανιωδώς παλιά παιδικά παιχνίδια στήνοντας παράλληλα μες στο μυαλό μου ένα φανταστικό μουσείο. Το όνειρο είναι σαν το θαύμα, βγαίνει αληθινό αν το πιστεύεις πολύ. Μετά από χίλιες περιπέτειες και γραφειοκρατικές αντιξοότητες το μουσείο που τόσα χρόνια ονειρευόμουν βρίσκεται μια ανάσα μόνο από την πραγμάτωσή του»
Χρήστος Μπουλώτης
elniplex, 2014
Ένα μικρό τρένο του μεσοπολέμου ήταν το πρώτο παλιό παιχνίδι που απέκτησε ο Χρήστος Μπουλώτης από ένα παλαιοπωλείο της Νυρεμβέργης, το 1976. Έκτοτε μολυβένιοι στρατιώτες, κουρδιστά ζωάκια, πορσελάνινες και πάνινες κούκλες, οχήματα διαφόρων ειδών, κουμπαράδες, κλόουν, μαριονέτες έρχονταν σιγά-σιγά να προστεθούν στη συλλογή του συλλέκτη Χρήστου Μπουλώτη. Μια συλλογή η οποία αριθμεί 7.500 παιχνίδια! Κι από την απόκτηση εκείνου του πρώτου παιχνιδιού ξεκίνησε και το όνειρο της δημιουργίας ενός Μουσείου Παιχνιδιού στη γενέτειρα του , τη Λήμνο.
Το Μουσείο το ονειρεύτηκε «ζωντανό» ο Χρήστος Μπουλώτης, όπου ο επισκέπτης θα παίρνει μέρος σε δραστηριότητες, θα μπορεί να βρίσκει εκεί σπάνιες εκδόσεις, εκεί θα λαμβάνουν χώρα ημερίδες και συνέδρια. Αλλά κυρίως το Μουσείο αυτό ο Χρήστος Μπουλώτης το έχει ονειρευτεί σαν ένα χώρο όπου μέσα από τα παιχνίδια ο επισκέπτης θα ανακαλύπτει τις ιστορίες των παιχνιδιών που άλλαξαν πολλά χέρια μέχρι να βρεθούν στο Μουσείο αλλά και την εξέλιξη του χρόνου. Εκτός από τα παιχνίδια ο επισκέπτης θα μπορεί να βρει στο Μουσείο πολλές εκδόσεις, σπάνιων παλιών ελληνικών και ξένων παιδικών βιβλίων.
Μια γεύση για αυτά που ελπίζουμε να δούμε σύντομα στο Μουσείο Παιχνιδιού της Λήμνου, ο συγγραφέας μας δίνει στο λεύκωμα που δημοσίευσε από τις εκδόσεις Polaris και την Τράπεζα Πειραιώς τον Δεκέμβριο του 2012 με τον τίτλο «Με το βλέμμα των παιχνιδιών».
Την πολυσέλιδη αυτή έκδοση ο συγγραφέας την έχει δομήσει σε τρία σαφώς διακριτά μέρη. Το πρώτο μέρος είναι εισαγωγικό με αναφορές στην αναγκαιότητα αλλά και τη λειτουργία του παιχνιδιού. Ο συγγραφέας όμως δεν παραλείπει να αναφερθεί και στην ιστορία της δημιουργίας της δικής του συλλογής. Στο δεύτερο μέρος, που αποτελεί και τον κύριο κορμό του βιβλίου με τίτλο «Το σώμα των παιχνιδιών», παρατίθενται σε 25 θεματικές ενότητες πολυάριθμα παιχνίδια, ελληνικά και ξένα, ταξινομημένα με κριτήρια το είδος, το υλικό κατασκευής και τους τρόπους λειτουργίας τους, πάντα όμως με χιούμορ, νοσταλγία παιγνιώδη διάθεση που το υποδηλώνουν άλλωστε και οι τίτλοι των υποκατηγοριών: «Κουκλοθέατρο για μικρούς και μεγάλους», «Θα ξαναπαίξουμε πόλεμο;», «Θέλω να γίνω πυροσβέστης!», «Εν πλω», «Έχω ένα αυτοκινητάκι που όλο όλο τρέχει…», «Ο δυναμικός μοτοσικλετιστής», «Ο άγιος των παιχνιδιών», «Ο κουμπαράς μου είναι γουρούνι!», «Το μικρό σεντούκι των θησαυρών» κ.ά.
«H ιστορική ταυτότητα και η κοινωνική-παιδαγωγική διάσταση της κάθε κατηγορίας παιχνιδιών μπολιάζονται με ανεκδοτολογικά στοιχεία και χαρακτηριστικά λογοτεχνικά παραθέματα και μαρτυρίες» λέει ο ίδιος ο συγγραφέας. Και πράγματι ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με ιστορίες όπως αυτή για το γνωστό αρκουδάκι Teddy Bear. Λέγεται πως ο Πρόεδρος Ρούζβελτ στο κυνήγι του αρνήθηκε να σκοτώσει ένα μικρό αρκουδάκι κι ενέπνευσε έτσι τον Νεοϋορκέζο καταστηματάρχη Morris Michtom το 1930 να φτιάχνει υφασμάτινα αρκουδάκια τα οποία ονόμασε Τeddy’s bear, δηλαδή το αρκουδάκι του Tέντι από το μικρό όνομα του Αμερικανού Προέδρου (Theodor).
Αναφορές στα στρατιωτάκια δεν θα μπορούσαν να λείπουν! Αρχικά από κασσίτερο ή μολύβι, αρχικά ήταν βασιλικά παιχνίδια. Τα ιστορικά γεγονότα άλλωστε τους έδιναν μεγάλη αξία «μετά τον Γαλλο–Πρωσικό πόλεμο του 1870 κάθε μικρό Γερμανάκι ήθελε να ξαναζήσει την ευφορία της νίκης απέναντι στους Γάλλους…»
Στο τρίτο μέρος δημοσιεύονται δύο διηγήματά του Χρήστου Μπουλώτη με τίτλο «Στρατιωτάκια στο πηγάδι» και «Το κορίτσι που δεν ήθελε να μεγαλώσει». «Με τα δύο αυτά διηγήματα θέλησα να υπογραμμίσω αφενός την παραπληρωματική σχέση που έχουν στους δικούς μου αξιακούς κώδικες η συλλογή παιχνιδιών και η ενασχόλησή μου με την παιδική λογοτεχνία (βασικοί θεματικοί άξονες και του υπό ίδρυση μουσείου στη Λήμνο), και αφετέρου πώς το παιχνίδι μπορεί να αποτελέσει το ίδιο υλικό για μυθοπλασίες. Εξάλλου, η γλυκιά δεσποτεία του παιχνιδιού είναι έκδηλη σε πολλά από τα λογοτεχνικά μου έργα – και όχι μόνο όσα απευθύνονται σε παιδιά.»
Το παιχνίδι μέσα από τα κείμενα του συγγραφέα συνδέεται με τον πολιτισμό, αλλά και τους κοινωνικούς ρόλους, τη φαντασία, τη ζωή. Κι ας μην ξεχνάμε ότι «Μια φλούδα πεύκου που μοσχοβολάει ρετσίνι, μία σελίδα σχολικού τετραδίου διπλωμένη επιδέξια στα τέσσερα και ξαναδιπλωμένη ή ένα κουτί τσιγάρων με μπηγμένο ένα κλαδάκι πάνω του για κατάρτι και –ιδού!– έτοιμο το πλεούμενο να ξεκινήσει ταξίδι στο νερό, τόσο απλά, τόσο ανέξοδα.»
Το elniplex πιστεύει πολύ στα όνειρα και περιμένει με ανυπομονησία να δει το Μουσείο Παιχνιδιού και βιβλίου που ονειρεύτηκε ο Χρήστος Μπουλώτης να ανοίγει τις πύλες του.
