Γράφει ο Απόστολος Πάππος
(το γάντι είχε πρωτοαναρτηθεί το 2012 εδώ)
Πρόκειται για ένα κομψοτέχνημα απλότητας. Για μια κλιμακωτή ιστορία που μέσα στα λιγοστά του λόγια βάζει στο μυαλό σου χίλια δυο. Δεν έχει πλοκή. Δεν έχει δράση αξεπέραστη. Είναι το γάντι, αξεπέραστο από μόνο του. Και το μόνο δυστύχημα του είναι ότι…δεν κυκλοφορεί εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα.
“Το γάντι” (The Mitten ή The old man’s mitten ή The magic glove), έχει γνωρίσει πάρα πολλές διασκευές. Αυτό συμβαίνει όταν κάτι είναι πραγματικά πετυχημένο και εξαιρετικό. Όχι μόνο επιβιώνει στο χρόνο αλλά εξελίσσεται δίχως να χάνει την αρχική του φόρμα και αξία.
Πρόκειται για παραδοσιακό ουκρανικό παραμύθι, τυπωμένο στη Μόσχα το…σοβιετικό έτος 1951 από τις εκδόσεις Detgiz, έγχρωμο παρακαλώ και περισσότερο να θυμίζει μπροσούρα παρά παιδικό βιβλίο. Το εικονογράφησε περίφημα ο εικονογράφος Evgenii Rachev. Δυο λόγια για τον σπουδαίο κύριο Rachev: το όνομά του γεννημένου στο Τομσκ της Σιβηρίας Ράτσεβ έγινε συνώνυμο των εικονογραφημένων παραμυθιών με ζώα που παράλληλα είχαν πάνω τους κάτι το ανθρώπινο. Σπούδασε σχέδιο στο Ινστιτούτο Τεχνών του Κιέβου ενώ πολέμησε στο μέτωπο την μαύρη περίοδο 1941-45. Όταν πρωτοπήγε τα σχέδιά του στους εκδότες του, αυτοί έδειξαν πολύ μπερδεμένοι με αυτά τα ζώα που έμοιαζαν κάπως με…ανθρώπους. Ένα χρόνο το τρέναραν οι εκδότες μέχρι να εκδώσουν το πρώτο βιβλίο με ζωγραφιές του Ράτσεβ, τέλη του 1940. Αλλά μόλις εκδόθηκαν έκαναν μια μικρή θραύση κι η αγάπη των παιδιών γι’ αυτές τις εικόνες ήταν τεράστια. Σχεδόν όλα τα βιβλία που εικονογράφησε βραβεύτηκαν είτε στις σοβιετικές πατρίδες είτε στο εξωτερικό. “Συναρπαστική δουλειά”, όπως έλεγε ο ίδιος. Και πράγματι, το “Γάντι” είναι ένα μαγικό παραμύθι! Χωρίς φαμφάρες, χωρίς πομπώδεις στόχους, καταφέρνει να δείξει πόσο είναι στο χέρι των ηρώων της πραγματικότητας η ανεκτικότητα και η αποδοχή του άλλου, του διαφορετικού όταν το μόνο που σου ζητεί είναι προστασία, αγάπη, κατανόηση. Το παραμύθι μεταφέρθηκε και διασκευάστηκε σε πολλές γλώσσες ενώ η πρώτη του μετάφραση έγινε μόλις το 1953 στην αγγλική γλώσσα (εκδόσεις Foreign Languages Pub. House, 1953, μετάφραση από τα ρώσικα της Irina L’vovna Zheleznova) Το 1975 ο ο Erik Bulatov μετέγραψε την ιστορία (που ξαναεκδόθηκε) ενώ η εικονογράφηση ήταν του ιδίου και του O. Vasiliev. Ο Μπουλάτοφ κι ο Βασίλιεφ εικονογράφησαν το “γάντι” με έναν θαυμαστό τρόπο: ο Μπουλάτοφ ζωγράφισε ο,τι συνέβη έξω από το γάντι καθώς το παραμύθι εξελίσσεται στο χιονισμένο τοπίο του άγριου ουκρανικού χειμώνα και ο Βασίλιεφ ζωγράφισε ό,τι γινόταν μέσα στο γάντι αγνοώντας το εξωτερικό περιβάλλον. Στην Ελλάδα το παραμύθι κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 1979 από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή». Το 1998 το παραμύθι μετάφρασε ξανά η Αντιγόνη Μεταξά (θεία Λένα) και συμπεριλήφθηκε στο ανθολόγιο της Ρούλας Παπανικολάου από τις εκδόσεις Μικρός Πρίγκιπας (Θεσσαλονίκη, 1998).
Η ιστορία όπως την αφηγείται το elniplex:
Μια μέρα, ένας ηλικιωμένος κύριος περπατούσε στο χιονισμένο δάσος με το σκύλο του. Δίχως να το καταλάβει του έπεσε από την τσέπη το ένα του γάντι. Ήταν ένα χειροποίητο, πέτσινο γάντι, με κόκκινη φόδρα, από εκείνα που το χέρι έμπαινε ολόκληρο μέσα κι όχι δάχτυλο δάχτυλο. Μα δεν το ‘δε κι ο σκύλος του που είχε το μυαλό του στις δεκάδες μυρωδιές του χιονιού. Αυτοί συνέχισαν ανέμελοι τον περίπατό τους στο δάσος και το γάντι έμεινε πίσω, πεσμένο κατάχαμα στο αφράτο χιόνι.
Ένα ποντικάκι, τόσο δα ήταν, πέρασε από εκεί κι είδε το γάντι μπροστά του. Το τριγύρισε από εδώ, το κοίταξε από εκεί. “Άδειο πρέπει να είναι”, σκέφτηκε και τσουπ….τρύπωσε στο όμορφο και ζεστό γάντι που πράγματι ήταν αδειανό. Το κρύο ήταν τσουχτερό έξω, δε γινόταν να αντέξεις δίχως μια φωλίτσα να κρυφτείς.
“Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε το ποντικάκι. “Εδώ θα ζήσω! Θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”, είπε και ζάρωσε σε μια γωνιά να ξεκουραστεί.
Λίγο αργότερα χοροπηδώντας κατέφτασε εκεί γύρω ένας βάτραχος, πράσινος πράσινος που αν δεν έβρισκε γρήγορα κάπου να ζεσταθεί θα γινότανε μπλε μπλε! Κοντοστάθηκε έξω από το γάντι.
-Ποιος είναι μέσα στο γάντι; , ρώτησε.
-Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι Βάτραχος ο Χίπιχοπης ο Χοροπηδηχτός. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο έξω.
-Έντάξει, έλα!, του είπε δίχως να το σκεφτεί το ποντίκι και μέσα στο γάντι έγιναν δύο τα ζώα.
Η έγνοια κάνει τη δουλειά κι η ξεγνοιασιά τον ύπνο και το χειμώνα το βαρύ κανέναν μην αφήνει ξύπνιο! Στριμώχτηκαν όπως όπως και προσπάθησαν να χαλαρώσουν. “Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε ο βάτραχος. “Εδώ θα ζήσω! Θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”, είπε και πήδηξε σε μια γωνιά να ξεκουραστεί.
Λίγο μετά, χραπ χρουπ πάνω στο χιόνι, να σου κι ο λαγός με γρήγορες κινήσεις και αυτιά μεγαλύτερα από το σώμα του.
-Ποιος είναι μέσα στο γάντι; , ρώτησε.
-Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα κι ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι ο λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο έξω.
-Έντάξει, έλα!, του είπαν με μια φωνή η ποντικίνα κι ο βάτραχος.
Τώρα τα ζώα μέσα στο γάντι ήταν τρία και στριμώχτηκαν λίγο παραπάνω για να χωρέσουν. “Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε ο λαγός. “Εδώ θα ζήσω! Θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”, είπε. Βολεύτηκαν στο γάντι κι οι τρεις μαζί κι άρχισαν να χορεύουν πάνω στο χιόνι τόσο που το γάντι έμοιαζε με αεροπλανάκι.
Λίγο μετά εμφανίστηκε μια αλεπού. Περπάτησε προσεκτικά προς το γάντι.
-Ποιος είναι μέσα στο γάντι; , ρώτησε. -Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα, ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός και ο Λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι η Αλεπού η Φουντωτή Αγαπητή. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο έξω.
-Έντάξει, έλα!, της είπαν όλοι μαζί. Τώρα τα ζώα μέσα στο γάντι ήταν τέσσερα και έπρεπε να στριμωχτούν λίγο παραπάνω για να χωρέσουν. “Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε η αλεπού. “Εδώ θα ζήσω! Θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”. Βολεύτηκαν στο γάντι κι οι τέσσερις μαζί κι άρχισαν να χοροπηδούν χαρούμενοι πάνω στο χιόνι τόσο που το γάντι έμοιαζε με ελικοπτεράκι.
Λίγο μετά εμφανίστηκε ένας γκρίζος λύκος που ούρλιαζε κι αντηχούσε σ’ όλο το βουνό το ουρλιαχτό του. Περπάτησε προς το γάντι κουνιστός και λυγιστός και ρώτησε.
-Ποιος είναι μέσα στο γάντι; -Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα, ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός, ο Λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός και η Αλεπού η Φουντωτή Αγαπητή. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι ο Λύκος ο Γκρίζος Ουρλιαχτός. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο έξω.
-Έντάξει, έλα!, του είπαν σχεδόν όλοι μαζί και κοιτάχτηκαν για μια στιγμή. Τώρα τα ζώα μέσα στο γάντι ήταν πέντε και έπρεπε να στριμωχτούν ακόμη περισσότερο για να χωρέσουν. “Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε ο λύκος. “Εδώ θα ζήσω κι ας είναι λίγο στριμωγμένα! Θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”. Βολεύτηκαν στο γάντι κι οι πέντε μαζί κι άρχισαν να χοροπηδούν χαρούμενοι πάνω στο χιόνι τόσο που το γάντι έμοιαζε με διαστημοπλοιάκι.
Λίγο μετά εμφανίστηκε ένα αγριογούρουνο που γουρούνιζε παράξενα και βραχνά. Έφτασε μπροστά στο γάντι και ρώτησε: -Ποιος είναι μέσα στο γάντι; -Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα, ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός, ο Λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός, η Αλεπού η Φουντωτή Αγαπητή και ο Λύκος ο Γκρίζος Ουρλιαχτός. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι το Αγριογούρουνο το χαυλιοδόντικο. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο εδώ έξω.
-Εεεε, δεν υπάρχει πια χώρος εδώ μέσα. Είμαστε πέντε και σχεδόν δεν αναπνέουμε, του είπαν.
-Σας παρακαλώ. Δε θα πιάσω πολύ χώρο. Θα κρατήσω την αναπνοή μου και θα στριμωχτώ όσο περισσότερο μπορώ. Αφήστε με να μπω, τους παρακάλεσε το αγριογούρουνο που τουρτούριζε από το κρύο.
-Καλά, εντάξει. Έλα!, του είπαν.
Στο τέλος εμφανίστηκε μια μεγάλη αρκούδα που πλησίασε κι αυτή το γάντι. Άκουσε φασαρία μέσα και ρώτησε:
-Ποιος είναι μέσα στο γάντι;
-Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα, ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός, ο Λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός, η Αλεπού η Φουντωτή Αγαπητή, ο Λύκος ο Γκρίζος Ουρλιαχτός και το Αγριογούρουνο το Χαυλιοδόντικο. Εσύ ποιος είσαι;
-Είμαι η Αρκούδα η Καφετιά η πιο γλυκιά. Μπορώ να μπω κι εγώ μέσα; Κάνει πολύ κρύο εδώ έξω.
-Εεεε, δεν υπάρχει πια χώρος εδώ μέσα. Είμαστε έξι πια και μάλλον θα σκάσουμε από στιγμή σε στιγμή, της είπαν
-Μα σας παρακαλώ. Θα στριμωχτώ στην πιο μικρή γωνίτσα. Θα χωθώ κι ούτε θα κουνιέμαι. Αφήστε με να μπω, τους παρακάλεσε η αρκούδα που έτρεμε από τον χιονιά.
-Ε, καλά. Έλα!, της είπαν.
Η Αρκούδα όρμηξε μέσα. Τώρα τα ζώα μέσα στο γάντι ήταν επτά και έπρεπε να στριμωχτούν πάρα πολύ για να χωρέσουν. “Τι γλυκιά ζεστασιά έχει εδώ μέσα”, σκέφτηκε η Αρκούδα. “Εδώ θα ζήσωΑν δε σκάσω από το στρίμωγμα, θα μείνω όλο το χειμώνα, ώσπου να περάσει το κρύο. Ύστερα…βλέπουμε”. Το γάντι χοροπηδούσε στο χιόνι σαν κουρδιστό παιχνίδι που κόντευε να σκιστεί.
Λίγο μετά ακούστηκαν βήματα. Ο ηλικιωμένος κύριος κι ο σκύλος του επέστρεφαν από τη βόλτα τους. Ξαφνικά είδαν μπροστά τους το γάντι να χοροπηδά σαν τρελό. Ο ηλικιωμένος άνθρωπος έβγαλε μια κραυγή που τρόμαξε ακόμα και το σκύλο του που έκλεισε τα αυτιά του. Από την ασταμάτητη αυτή κραυγή βγήκαν έξω ένα ένα όλα τα ζώα που είχαν τρυπώσει στο γάντι πριν καν τους πάρει χαμπάρι ο ηλικιωμένος κύριος. Η Ποντικίνα η Δαγκωνίτσα, ο Βάτραχος ο Χιπιχόπης Χοροπηδηχτός, ο Λαγός ο Βιαστικός Τρεχαλητός, η Αλεπού η Φουντωτή Αγαπητή, ο Λύκος ο Γκρίζος Ουρλιαχτός, το Αγριογούρουνο το Χαυλιοδόντικο και τελευταία η Αρκούδα η Καφετιά η πιο γλυκιά.
Πώς χώρεσαν όλοι αυτοί μέσα στο γάντι; Και τι συνέβη εκεί μέσα! Ο ηλικιωμένος κύριος κι ο σκύλος του είδαν μόνο ένα ξεχειλωμένο γάντι και μάλλον δεν έμαθαν ποτέ τι έγινε. Αλλά εσείς ξέρετε. Έτσι δεν είναι;
Ώρα σας καλή!
Το elniplex προτείνει:
Κατεβάστε όλες τις φωτογραφίες, περάστε τες σε σειρά σε usb και αφηγηθείτε το παραμύθι (σε όποια εκδοχή θέλετε) παρουσιάζοντας τις φωτογραφίες στον υπολογιστή ή σε κάποιο media player στην τηλεόραση. Ανακατέψτε τις φωνές σας, δώστε παλμό στην αφήγηση και…τα παιδιά θα ενθουσιαστούν!Μεταβείτε στη αξιόλογη αυτή διεύθυνση πατώντας εδώ. Πατήστε next για να δείτε όλες τις φωτογραφίες. Κι αφού το διαβάσετε και το απολαύσουν τα παιδιά, κάντε τους και τη μεγάλη έκπληξη:
Παρακολουθήστε με τα παιδιά σας αυτό το εξαιρετικό παραμύθι με την υπόκρουση αυτής της υπέροχης μουσικής που ακούγεται μαζί με τους ήχους των ζώων.
Δείτε το εδώ
Η αγγλική μετάφραση του κειμένου.It was cold winter. An old man wanted to go to the forest to get wood. Suddenly the old man wanted to light his pipe. Whilst he was searching for tobacco and a cigarette-lighter, he lost one mitten. A fly that was running away from the frost, noticed the mitten and ran inside it. She was happy and started to dance. A mouse that was running from the frost, ran to the mitten and asked: “ Who dances in the mitten ? “I – the queen of the flies. But who are you?” “I am a mouse-pepper. Allow me to warm myself.” “Crawl in and get warm!” The mouse crawled in the mitten. Both the mouse and the fly started to dance. A hare that was running away from the frost, noticed the mitten, ran to it and asked. “Who dances in the mitten?” “I – the queen of the flies and the mouse-pepper. But who are you?” “ I am a hare – white tail. Allow me to warm myself.” “OK, crawl in and get warm!” The hare crawled in the glove and all the three began to dance.
A wolf that was running from the frost ran to the mitten and asked: “Who dances in the mitten?” “I – the queen of the flies, the mouse-pepper and the hare – white tail. But who are you?” “I am a wolf – snappy ear. Allow me to warm myself.’’ “OK, crawl in and get warm!” The wolf crawled in the mitten and all the four begin to dance. A bear that was running from the frost, ran to the mitten and asked: “Who dances in the mitten?” “I – the queen of the flies, the mouse-pepper, and the hare – white tail and the wolf – snappy ear. But who are you?” “I am the big shaggy-haired bear. Allow me to warm myself.” “OK, crawl in and get warm!” The bear crawled in the mitten and all the five begin to dance. Suddenly a cock arrived and sang “Kikerigu, let’s run!” The dancers got scared and everybody began to force their way out of the mitten. The fly left for the king’s palace, the mouse to the cellar of potatoes, the hare – to the oats, the wolf – to the bushes, the bear – to the wood. While they were running, they tore the old man’s mitten. And so to this day the old man walks with one mitten.
