Η αγαπημένη συνθέτης Τατιάνα Ζωγράφου έρχεται αυτά τα Χριστούγεννα με ένα νέο τραγούδι για τα πραγματικά, τα καλά δώρα του Αι-Βασίλη και όλων όσοι βαδίζουν στα βήματά του. «Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ-Βασίλης», τραγούδι που εμπνέεται από το ομότιτλο βιβλίο της που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντη, σε εικονογράφηση της Μάριας Μπαχά.
Και μας μιλάει γι’ αυτό και πολλά άλλα.
#Συνέντευξη στο #ELNIPLEX
«Ας πάνε στα κομμάτια τα δώρα τα παλιά
κι ας γίνει η φωνή μας μια δυνατή γροθιά.
Ετούτα τα Χριστούγεννα, τη νέα αυτή χρονιά,
να γίνουμε επιτέλους όλοι μια αγκαλιά!
Αυτά είναι τα δώρα τα καλά!»
Μου είχε πει η Τατιάνα ότι το βιβλίο της Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ Βασίλης δεν είχε εύκολο δρόμο μπροστά του. Την (προ) κάλεσα να το πει για όλους μας, ξέροντας ότι δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. “Πράγματι, για το βιβλίο αυτό, με την εξαιρετική εικονογράφηση από την Μάρια Μπαχά και τις πάντα προσεγμένες εκδόσεις ΚΑΛΕΝΤΗΣ τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα. Δεν θα ξεχάσω διευθύντρια δημοτικού σχολείου που με εκτιμάει και με αγαπάει πολύ να λέει «Όποιο άλλο βιβλίο θέλεις, Τατιάνα μου, εκτός από αυτό, υπάρχουν κάποιοι εκπαιδευτικοί που δεν το θέλουν καθόλου»!”
Τι κάνει άραγε κάποιον να μη θέλει ένα βιβλίο; Είτε να μην του αρέσει είτε να τον τσιγκλάει… “Κατ’ αρχήν αυτό που φαίνεται να ενόχλησε είναι ότι όπου το παρουσίαζα ζωντανά πεταγόντουσαν τα παιδιά εκεί που έλεγε το βιβλίο «δεν θέλουμε δασκάλους να μας φωνάζουν χωρίς λόγο» και έλεγαν μπροστά στην δασκάλα τους «η κυρία μας, μάς φωνάζει συνέχεια». Προσπάθησα να γεφυρώσω εκείνες τις στιγμές αυτό που φαινομενικά μοιάζει με «αγένεια» -δηλαδή αυτό που κάνανε τα παιδιά- με αυτό που είναι «αλήθεια» τονίζοντας ότι η προϋπόθεση για μια καλή σχέση δασκάλου-μαθητή έχει να κάνει και με τις δυο μεριές. Ήξερα όμως ότι τα παιδιά λέγανε αλήθεια και νομίζω ότι και η ίδια η δασκάλα τους το ήξερε. Δεν είναι εύκολο να ακούμε την κριτική των παιδιών. Χρειάζεται να έχουμε χιούμορ και να μπορούμε να αυτοσαρκαζόμαστε.
Όλοι μας έχουμε κακές στιγμές στην τάξη. Το θέμα είναι σε πιο βαθμό επιτρέπουμε στον εαυτό μας να μάς συμβαίνει αυτό. Τα παιδιά τα μικρά είναι πολύ ευάλωτα στις φωνές και την απρόκλητη αυστηρότητα.
Ήξερα κάποτε ένα νήπιο που κάθε πρωί έκανε εμετό πριν πάει στο σχολείο του. Άλλα που κλαίνε και σε μεγαλύτερες τάξεις πρώτη, δευτέρα δημοτικού αλλά και τετάρτη. Αυτό είναι μη αποδεκτό και το λιγότερο που σημαίνει για τον/την δάσκαλο/δασκάλα είναι η παντελής απουσία της αξίας που λέγεται ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ”.
Τα βιβλία που χαϊδολογούν ένα κοινό, γίνονται εύκολα αποδεκτά. Τα βιβλία (και τα τραγούδια και όλα τα δημιουργήματα) που λένε αλήθειες έχουν μεγάλη ανηφόρα… “Το βιβλίο «τα βάζει» με εμάς τους ενήλικες είτε ως γονείς αγχωμένους που δεν διαθέτουμε χρόνο για τα παιδιά που φέραμε στον κόσμο, είτε ως πολιτικούς διεφθαρμένους από την εξουσία, είτε ως θιασάρχες, σκηνοθέτες και ηθοποιούς παιδικών παραστάσεων χαμηλότατου επιπέδου, που μόνο στόχο τους όταν ανεβαίνουν είναι η οικονομική απολαβή και συρρέουν ένα σωρό σχολεία μιας που κανένα site δεν κάνει κριτική σε παιδικές παραστάσεις κι αν κάνει, το κάνει για να «τις πουλήσει». Δυστυχώς τα παιδιά είναι εύκολος στόχος”.
Αυτό το τελευταίο το πιστεύω κι εγώ. Ωστόσο, ήθελα εξηγήσεις. Άσε που θυμήθηκα κι εκείνο το “στο μυαλό είναι ο στόχος” της Γώγου. “Αν τα παιδιά δεν ήταν εύκολος στόχος δεν θα υπήρχε bulling στο δημοτικό και δεν εννοώ την στιγμή που γίνεται από ένα παιδί στο άλλο. Εννοώ την στιγμή που ανακαλύπτει μια οικογένεια ότι το παιδί της βάλλεται και βρίσκει απέναντι της ένα ολόκληρο σύστημα σχολείου, ψυχολογικής υπηρεσίας, εκπαιδευτικών, οικογενειών κ.λπ.. που στο βαλλόμενο παιδί ή βάζουν την ταμπέλα «είναι πολύ ευαίσθητο» ή αμφισβητούν -κι εδώ είναι ο εύκολος στόχος- την αλήθεια των λεγόμενών του παιδιού. Για να μην παρεξηγηθώ όχι παντού και όχι (ευτυχώς) πάντα.
Ειλικρινά χωρίς να έχω καμιά διάθεση να αυτό-αγιοποιηθώ, πιστεύω ότι δεν θα είχα ποτέ ολοκληρώσει τις σπουδές μου στα Γιάννενα για να γίνω νηπιαγωγός, αν δεν πίστευα βαθιά μέσα μου ότι ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΛΕΝΕ ΑΛΗΘΕΙΕΣ. Και τα τραγούδια επίσης. Για αυτό έγινα και τα δύο. Και δασκάλα μουσικής και συνθέτρια τραγουδιών για μικρούς και μεγάλους.
Κάθε στιγμή στην αφήγηση του βιβλίου πεταγόταν ένα παιδί και έλεγε είτε ότι έχει δει παραστάσεις που έχει σκυλο-βαρεθεί, είτε ότι έχει μουσικούς-εκπαιδευτικούς που έχει σκυλο-βαρεθεί, είτε ότι συστηματικά τον/την αγνοούσαν στο σπίτι οι δικοί τους”.
Υπήρξε όμως και μεγάλη αγκαλιά στο βιβλίο. Έτσι γίνεται πάντα… “Πράγματι. Θυμάμαι στη Νέα Σμύρνη μια διευθύντρια σε ένα δημοτικό που ενθουσιάστηκαν, στο Τοσίτσειο, το Αρσάκειο στην Εκάλη, που ήταν αγκαλιασμένες οι δασκάλες με τα παιδιά και το χαρήκαν, στο Αρσάκειο Πατρών και τόσα άλλα. Σε ένα νηπιαγωγείο στη γειτονιά μου, στην Α’ δημοτικού σε ένα άλλο δημοτικό στο Μεταξουργείο η παρουσίαση του βιβλίου ήταν σαν γιορτή! Αλλά και στο Κολέγιο Αθηνών όταν με προσκάλεσε η συνονόματή μου, η διευθύντρια του νηπιαγωγείου περάσαμε καταπληκτικά δασκάλες και παιδιά. Επίσης στην έρευνα δράση στο διδακτορικό μου το διάβασα σε σας στα παιδιά στο Κερατσίνι, σε ένα νηπιαγωγείο με πρόσφυγες και μετανάστες κοντά στην πλατεία Βικτωρίας και τα παιδιά το αγκάλιασαν αμέσως”.
Το είχαμε χαρεί πράγματι. Πολλά παιδιά εξασκούνται σε ξέφρενους, γρήγορους ρυθμούς και μόνο, είναι μεγάλο λάθος αυτό. Τι αρέσει στο τραγούδι σου πιστεύεις;
“Το τραγούδι καταφέρνει να περνάει τα μηνύματα χωρίς οι ενήλικες να «ζορίζονται» τόσο ενώ ταυτόχρονα έχει αγγίξει από τα μηνύματα που παίρνω μικρούς και μεγάλους.
Φυσικά κάποια νηπιάκια μου το βρήκαν βαρετό. Λογικό. Είναι αργό και χωρίς ρεφρέν! Σε άλλα πάλι άρεσε πολύ. Αλλά πάρα πολύ. Έτσι είναι αυτά. Κι όπως λέει και το τραγούδι «Αυτά είναι τα δώρα τα καλά».
Νομίζω ότι αν μπορώ να είμαι αληθινά δημιουργική είτε ως μουσικός είτε ως εκπαιδευτικός ακριβώς, είναι γιατί εντελώς αυθόρμητα εκφράζομαι άμεσα μέσα από την μουσική διδασκαλία και μέσα από τα τραγούδια που σκαρώνω.
Στην πραγματικότητα αν δεν φοβάσαι να εκτίθεσαι κάνεις «καλό μάθημα» ή «αξιόλογη μουσική». Προφανώς δεν θα αρέσει σε όλους αλλά αλίμονο αν αυτό ήταν η πυξίδα της διάθεσης για δημιουργία”.
Αργό, αργό, αλλά την έχει την αισιοδοξία του το τραγούδι. Με το “μπαμπάκι” ασφαλώς… “Το τραγούδι είναι πράγματι αισιόδοξο για όποιον/όποια πιστεύει τις σκέψεις των παιδιών αλλά και αν οι ίδιοι ενεργοποιούμαστε στο τώρα. ΤΩΡΑ πρέπει να αλλάξουμε τις συνήθειες μας. ΤΩΡΑ να μπει στην ατζέντα της πολιτικής η προστασία της φύσης για να σταματήσει η οικολογική καταστροφή και τα τραγικά επακόλουθά της.
ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΑ ΚΑΛΑ. Ό,τι δηλαδή μπορούμε να προσφέρουμε ο ένας στον άλλον που να έχει μια ουσιαστική αξία για την ζωή μας”.
Και μουσικός και εκπαιδευτικός. Τηλεκπαίδευση και άγιος ο Θεός. Ήθελα να την ακούσω να μου μιλάει γι’ αυτό το “μεσημεριαν-άδικο”. Και όσα μου είπε ήταν πολύ πιο ενδιαφέροντα από όσο περίμενα. “Έχω ενθουσιαστεί! Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να το κάνω. Παρά να εφεύρω έναν τρόπο να αγαπήσω- έστω και για λίγο- αυτό το μέσο. Φυσικά ονόμασα το μάθημά μου ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ- ΤΣΑΤΡΑ ΠΑΤΡΑ ΚΑΙ ΦΕΥΓΑΤΑ για τα νήπια ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΜΠΑΜΠΟΥΡΕΣ για τα προνήπια. Και το γλεντάμε. Έχω εφεύρει και έναν παρουσιαστεί τον «Αμπελοφάσουλο» αυτός κάνει την εκπομπή και «η κυρία Τατιάνα Ζωγράφου είναι στην κονσόλα του ήχου και τις μουσικές επιλογές»! Όταν κατάλαβα τι σημαίνει «ψηφιακή τάξη» την κατάργησα. Έγινα χίλια πράγματα η ίδια κάτι σαν «Τα χίλια χρώματα του Χρήστου» πλάκα κάνω! Πάντως προσπάθησα να ζωντανέψω το ψόφιο μέσο εξορισμού για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Βέβαια παραδέχομαι ότι η ιδιότητά μου ως δασκάλα μουσικής έχει ατού.
Τώρα βέβαια που πέρασαν αρκετές εβδομάδες αρχίσαμε μικροί και μεγάλοι να κουραζόμαστε και στο μάθημα της μουσικής. Νομίζω από την μοναξιά. Δεν γίνεται στην πραγματικότητα σχολείο εξ’ αποστάσεως. Το ξέρουμε όλοι καλά αυτό όσο κι αν προσπαθούμε.
Γενικά η πανδημία πια μας έχει εξαντλήσει. Επίσης σε αντίθεση με την κρίση του 2010, βλέπουμε να διογκώνεται ο ατομισμός και όχι η συλλογικότητα. Ταυτόχρονα μοιάζει να απομακρυνόμαστε από το προσφυγικό ζήτημα, εννοώ ως σκεπτόμενοι άνθρωποι, ενώ ακόμα πνίγονται παιδιά δίπλα μας”.
Ένα τραγούδι μπορεί να έχει ως θεμέλιο τον/την συνθέτη αλλά δεν πάει πουθενά χωρίς τους ανθρώπους του… Ποιοι ήταν αυτοί;
“Η Βίκυ Καρατζόγλου ερμήνευσε, για τα δικά μου αφτιά κι όχι μόνο, μοναδικά το τραγούδι «Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ – Βασίλης». Μου το είπε από την πρώτη στιγμή πόσο το πίστεψε. Πόσο το αγάπησε. Αυτό ακούγεται στην ηχογράφηση. Την ενορχήστρωση λόγω lock down την έκανε με midi ο παιδικός μου φίλος Δημήτρης Μπουζάνης και σταθερός συνεργάτης μου. Μετά – με άδεια από την Πολιτική Προστασία!- πήγα εγώ με την Βίκυ στο στούντιο του συνθέτη και φίλου Νίκου Πλατύραχου. Στα credits στο video clip αναφέρω τους /τις συνεργάτες που παίζουμε ζωντανά μουσική σε όλους τους δίσκους μου. Εγώ τα παίξιματά τους επιμένω να ακούω πίσω από τα midi.
Τατιάνα, καλοτάξιδο να είναι…
“Σε ευχαριστώ Απόστολε που για μια ακόμη φορά στο υπέροχο site σας μου δίνεις το βήμα να παρουσιάσω το καινούργιο μου τραγούδι στους/στις συναδέλφους μου εκπαιδευτικούς και να μιλήσω για όλα όσα θεωρώ σχετικά με την εκπαίδευση, τα παιδιά, την τέχνη και την κοινωνία. Σε ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για αυτό. Είναι σα να σπάσαμε την καραντίνα αυτή η συνέντευξη. Ίσως για αυτό φλυάρησα παραπάνω ετούτη την φορά!”
Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ-Βασίλης
Μουσική – Στίχοι: Τατιάνα Ζωγράφου
Ερμηνεία: Βίκυ Καρατζόγλου
Ενορχήστρωση, πλήκτρα, midi: Δημήτρης Μπουζάνης
Ηχογράφηση, μίξη, mastering: Νίκος Πλατύραχος
Video clip: Ελίνα Μπουκουβάλα
Δισκογραφική εταιρεία: MLK
Διαβάστε την παρουσίαση του βιβλίου “Τι θα έκανα αν ήμουν Αϊ-Βασίλης”
https://www.elniplex.com/%cf%84%ce%b9-%ce%b8%ce%b1-%ce%b5%ce%ba%ce%b1%ce%bd%ce%b1-%ce%b1%ce%bd-%ce%b7%ce%bc%ce%bf%cf%85%ce%bd-%ce%b1%ce%b9-%ce%b2%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%bb%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%b1%cf%84%ce%b9%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%82-%ce%b6%cf%89%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%bf%cf%85/