Το ύφος στο παιδικό βιβλίο
Το αφηγηματικό ύφος παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην παιδική λογοτεχνία όπως άλλωστε και στην ενήλικη. Αποτελεί ίσως τον πιο καθοριστικό παράγοντα για τη θεμελίωση μιας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κείμενο και τον αναγνώστη. Υποδαυλίζει τις πρώτες μας συναισθηματικές αντιδράσεις, τις πιο άμεσες ανταποκρίσεις μας απέναντι σε ό,τι διαβάζουμε. Γεννά αρέσκεια ή απαρέσκεια. Μας δεξιώνεται.
Κυριαρχεί η αντίληψη ότι «ύφος είναι ο άνθρωπος». Ωστόσο αν υποθέσουμε ότι και αυτό δεν αποτελεί παρά ένα παραπέτασμα που καλύπτει τις μυστηριώδεις πηγές του λογοτεχνικού φαινομένου, ένα προσωπείο που βρίσκεται εκεί για να δώσει σχήμα και μορφή στην άφατη και μύχια δημιουργική μας ενέργεια, τότε ίσως μπορούμε να το προσεγγίσουμε και πιο τεχνικά. Να δούμε δηλαδή εκ του σύνεγγυς πώς λειτουργεί, γιατί εκφράζεται με συγκεκριμένους τρόπους και ποια είναι τα συστατικά του μέρη.
Κατά παράδοση η φιλολογία εντοπίζει το αφηγηματικό στυλ στην επιλογή και τη σύσταση των λέξεων, στο μέγεθος των προτάσεων, στην πυκνότητα των σημείων στίξης, στην έκταση των παραγράφων, στις παρηχήσεις, στη γραμματική και στο συντακτικό. Υπάρχουν όμως κι άλλα στοιχεία, κρυφά ή φανερά, που διαμορφώνουν την αισθητική ενός κειμένου. Για παράδειγμα η χρήση των αφηγηματικών τρόπων (διήγηση, διάλογος, περιγραφή, σχόλιο κλπ.), οι επιλογές της εστίασης, η διαχείριση του αφηγηματικού χρόνου, το γραμματικό πρόσωπο της αφήγησης, οι εναλλαγές της τονικότητας, το συναίσθημα που εκπέμπεται και πολλά ακόμη.
Όλα αυτά θα τα εξετάσουμε στο φετινό σεμινάριο δημιουργικής γραφής μέσα από ποικίλα παραδείγματα, στοχευμένες ασκήσεις και συγκεκριμένο θεωρητικό πλαίσιο.
Το σεμινάριο απευθύνεται σε ενήλικες που ασχολούνται με την παιδική λογοτεχνία (συγγραφείς, εκπαιδευτικούς, φοιτητές παιδαγωγικών σχολών, ανθρώπους του θεάτρου).
Εισηγητής: Φώτης Δούσος
Κάθε Τετάρτη 19.00-21.00
Περισσότερες πληροφορίες: fotis.dousos@gmail.com
