Όταν έμαθα ότι τα τζιτζίκια, στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν είναι τεμπέλικα και οκνά, αλλά πολύ εργατικά έντομα που περνούν όλη σχεδόν τη ζωή τους -χρόνια ολόκληρα- σκάβοντας μέσα στο χώμα και τραγουδούν τις τελευταίες μέρες της ζωής του, κάθισα και σκέφτηκα πόσα στερεότυπα στέκονται στο λογισμό μας ως αποτέλεσμα διαπαιδαγώγησης ή ακόμα και ιστοριών. Ακούσιος “δράστης” αυτής της ιστορικής παρεξήγησης ο μέγας παππούς Αίσωπος και συνένοχοί του όλοι εμείς που σταθήκαμε με ετυμηγορία τεμπέλη και γλεντζέ απέναντι στον τζίτζικα. Όμως όχι! Ο τζίτζικας υπήρξε μέγας δουλεταράς και το εκκωφαντικό τραγούδι που ακούμε τους καλοκαιρινούς μήνες είναι το επιθανάτιο άσμα του, μια γιορτή της ζωής κάποιου που δούλεψε πολύ και θέλει λίγο πριν φύγει να ξαποστάσει.
Κανέναν ρόλο δεν έπαιξε η προσωπική μου εκτίμηση στο έντομο αυτό στην εκτίμηση που απέσπασε ο Παβ, ο νεοαφιχθείς φάλτσος τζίτζικας του Φώτη Δούσου. Ο οποίος, αν και προέρχεται από μεγάλο σόι τραγουδιστών, ως οι περισσότεροι τζίτζικες, αυτός είναι φάλτσος πέρα και για πέρα και μαύρη κηλίδα για την φήμη της οικογένειας. Γιουχαΐσματα, πεπονόφλουδες και άλλες ευγενείς εκδηλώσεις συνόδευσαν την αποδοκιμασία στον “κακοποιό του πενταγράμμου”.
“Έπρεπε είτε να παρατήσω την τέχνη μου είτε να προσπαθήσω να βελτιωθώ. Διάλεξα το δεύτερο”.
Αυτή η φράση στο τέλος του πρώτου κεφαλαίου είναι που εκκινεί μια πραγματική Οδύσσεια, αυτήν του Παβ. Διαλέγει να βελτιωθεί. Πηγαίνει στο φαλακρό βουνό όπου ζούσε ο φημισμένος δάσκαλος μουσικής Λυκάων, ένας γέρικος λύκος που ήξερε τα μυστικά της τέχνης όσο ελάχιστοι αλλά μάλλον ήταν λίγο περίεργος τύπος. Πώς να πλησιάσεις με επιτυχία έναν γερόλυκο;
“Θες πολλή δουλειά”, είπε
“Θα με αναλάβεις;”
“Δεν έχω χρόνο”.
“Σε παρακαλώ”.
“Άσε με ήσυχο”.
“Θα είμαι καλός μαθητής”.
“Θα φέρω ο,τι ζητήσεις”.
“Ναι; Μπορείς να μου φέρεις ένα κοπάδι πρόβατα;”
Αυτό ήταν πραγματικά δύσκολο.
Το χιούμορ είναι συνεχές στην ιστορία, πνευματώδες και εύφλεκτο. Λειτουργεί σε πολλά επίπεδα κερδίζοντας και μικρούς και μεγαλύτερους αναγνώστες. “Θα σε αναλάβω αν μου φέρεις το χρυσό σπυρί”. Αυτή είναι η αποστολή που του αναθέτει σαν καλός Ευρυσθέας ο Λυκάων κι αυτή είναι η τρανή πόρτα που του ανοίγει στη ζωή. Γιατί ο Παβ έχει επιλέξει να παύσει να συγκαταλέγεται στους φάλτσους, έχει επιλέξει να αλλάξει. Έτσι, θα ανοίξει τα φτερά του για την Αφρική και το χρυσό σπυρί στην αναζήτηση του οποίου θα περάσει από εμπόδια, προκλήσεις, περιπέτειες, τριγμούς. Από τη Λίμνη των Φωνακλάδων με τις γκρινιάρες χήνες ως τη συνάντηση με τα φημισμένα ως επικίνδυνα τυφλά μυρμήγκια θα μεσολαβήσουν πολλά. Η μουσική, η άνθιση του εαυτού, οι φίλοι κι οι εχθροί που δεν τους λες και λίγο, όλα προβάλλουν σε μια περιπλάνηση σαν κι αυτή. Θα βρεθεί το ακριβό τρόπαιο που παράγγειλε ο δάσκαλος; Θα τα καταφέρει ο Παβ να επιστρέψει αλώβητος;
Ένα όμορφο ταξίδι, μια γνήσια αλληγορία στην Ιθάκη του Καβάφη όπου το ταξίδι κι ο δρόμος ο μακρύς μετρούν περισσότερο από τα τρόπαια, την αποτελεσματικότητα και τον φανταχτερό πλούτο της “Ιθάκης”, εκεί όπου οι συναντήσεις, οι συνοδοιπόροι και οι πνευματικές και ηθικές -κυρίως-μάχες γράφουν στο κοντέρ περισσότερο από καθετί άλλο. Εύρυθμο, ευχάριστο, με λόγο που δεν κομπιάζει και με το “ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν” του ποιητή να στεφανώνει τη σκέψη στο τέλος.
Η χειροποίητη, με τυπώματα και φυσικές γραμμές κοντά στην αίσθηση των παιδικών σχεδίων, εικονογράφηση της Αγγελικής Μπόζου, με ωραίες αποχρώσεις, αφαιρετικότητα και εικαστικούς υπαινιγμούς κερδίζει παραπάνω από ένα στοίχημα: ομορφαίνει το βλέμμα και αναδεικνύει τις πολλές εικόνες που γεννά έτσι κι αλλιώς η ιστορία.
Ένα βιβλίο κόντρα στην εθιστική μιζέρια, σύμμαχος της χαράς και της αισιοδοξίας, οδηγός του ταξιδιού που λέγεται ζωή. Από τις εκδόσεις Μικρή Σελήνη μια καλαίσθητη έκδοση στο σύνολό της (ποιότητα χαρτιού, εξώφυλλο, τυπογραφικές διατάξεις).
“Ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές αυτής της μικρής ζωής, δεν έχασα ποτέ την πεποίθησή μου ότι τα πράγματα θα πάνε καλά. Αν ήμουνα κλεισμένος σε κάποιο μαύρο λαγούμι, κοίταζα τα αστερία. Όταν έπεφτα μέσα σε λάσπες, έστελνα το βλέμμα στον ουρανό. Όταν ζεσταινόμουνα, ξάπλωνα. Όταν κρύωνα, έτρεχα. Αν πεινούσα, τραγουδούσα. Αν πονούσα, χόρευα. Εξάλλου, τι άλλο είναι η αισιοδοξία πέρα από τεράστια και άδολη αγάπη για το παρόν;
Πλάσματα που είναι από τη φύση τους μελαγχολικά, όπως τα κοράκια, οι λύκοι, οι αράχνες και οι νυχτερίδες, απορούσαν πάντα με το φωτεινό μου πνεύμα, με τον θετικό τρόπο που βλέπω τα πράγματα. “Πώς το κάνεις, Πάβ;” με ρωτούσαν. “Πώς είσαι τόσο ευχαριστημένος με τη ζωή σου; Δεν έχεις ούτε καν σπίτι!” Κι εγώ απαντούσα λέγοντας κάποιο ανέκδοτο, σπάζοντας πλάκα, γελώντας, αυτοσχεδιάζοντας κωμικούς στίχους.”
Διακρίσεις
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Παβ, ο φάλτσος τζίτζικας και η περιπέτεια με τα τυφλά μυρμήγκια |
| Συγγραφέας: | Φώτης Δούσος  |
| Εικονογράφηση: | Αγγελική Μπόζου |
| Εκδόσεις: | Μικρή Σελήνη, 2018 |
| Επιμέλεια έκδοσης: | Μαριάννα Ψύχαλου |
| Art Director: | Στέλλα Δημητρακοπούλου |
| Σελίδες: | 40 |
| Μέγεθος: | 29 Χ 21 |
| ISBN: | 978-618-50-4962-1 |
