Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 18+ – Ιστορικό δοκίμιο
«Απαγορεύεται να σκοτώνεις. Γι’ αυτό, όλοι οι δολοφόνοι τιμωρούνται, εκτός αν σκοτώνουν σε μεγάλους αριθμούς και υπό τον ήχο σαλπίγγων».
Βολταίρος, 1694-1778
Μια ενδιαφέρουσα μελέτη στη στρατιωτική ιστορία από τον 16ο ως τον 18ο αιώνα για το πως φτάσαμε από τις μάχες σώμα με σώμα στα σύγχρονα οπλικά συστήματα από τον Giampiero Brunelli.
Περί τίνος πρόκειται
Ο στιγματισμός του Ύστερου Μεσαίωνα από δοκιμασίες και κινδύνους, από λιμούς, πανούκλα και φυσικά πολέμους για την εδραίωση των ισχυρών μετά την κατάλυση της ισχυρής Ρωμαίικής Αυτοκρατορίας, η αμφιγνωμίες, η εμφάνιση των αιρέσεων στους Κόλπους της Εκκλησίας, οι εμφύλιες συγκρούσεις και το επαναστατικό πνεύμα των χωρικών αλλά και οι τεχνολογική πρόοδος και η ανακάλυψη νέων εδαφών, άλλαξαν ριζικά την κοινωνία της Δυτικής Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου.
Έτσι μεταξύ του τέλους τέλος του 15ου αιώνα και του δεύτερου μισού του 16ου αιώνα η Ευρώπη αλλάζει, περνά από τον σκοταδισμό του Μεσαίωνα στους Αναγεννησιακούς νεωτερισμούς και μαζί της αλλάζουν και οι στρατιωτικοί σχηματισμοί των Παπικών Κρατών.
Μια επίπονη και χρονοβόρα εσωτερική, ενδοευρωπαϊκή «επανάσταση» θα συντελεστεί, βασισμένη στους συνεχείς πειραματισμούς και καινοτομίες, ώστε ο στρατός αλλά και η πολεμική τέχνη, τεχνική και φιλοσοφία, αλλάξουν με αποτέλεσμα να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνία, στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική των κρατών αλλά και στην ίδια τη ζωή και σκέψη των στρατιωτών και στον τρόπο προετοιμασίας και διεξαγωγής των μαχών. Σε αυτή ακριβώς τη μεταβατική περίοδο, σε αυτό το νέο κράτος της πρώιμης νεώτερης εποχής, θα μεταρρυθμιστούν συθέμελα οι δομές και οι διοικητικοί θεσμοί με αποτέλεσμα να γεννηθούν συμβούλια και υπουργεία αφοσιωμένα στον πόλεμο, αλλά και μια ολόκληρη κρατική μηχανή θα ανασχηματίστεί με σκοπό την στήριξη της πολεμικής επαγγελματικοποίησης και της οργάνωσης των ενόπλων δυνάμεων. Ο πόλεμος έπαψε να είναι μία απλή φιλονικία, μια διεκδίκηση, μια άτακτη εχθροπραξία αλλά ένα ισχυρό όπλο εδραίωσης.
Πέρασα τη Δευτέρα από το βιβλιοπώλη μου Caille,
Που στο μαγαζί του πολλές φορές δεν έχει τίποτα αξιόλογο.
«Έχω», είπε, «ευτυχώς, μια νέα δουλειά»,
Απαραίτητο για τον άνθρωπο, σοφό όσο και όμορφο.
Να το μελετήσουμε πρέπει και να το εφαρμόσουμε μόνοι μας.
Αυτό μόνο φτιάχνει το πεπρωμένο μας.
«Πάρτο, είναι «Η Τακτική».
Τακτική! Του είπα.
Αλίμονο! μέχρι τώρα δεν ήξερα την αξία αυτής της λέξης έτσι έμαθα.
«Αυτό το όνομα», απάντησε, ερχόμενος από την Ελλάδα στη Γαλλία,
«σημαίνει τη μεγάλη τέχνη, ή την κατ’ εξοχήν τέχνη».
«Από τα ευγενέστερα μυαλά που εκπληρώνει όλες τις επιθυμίες».
Αγόρασα την Τακτική και ένιωσα τον εαυτό μου χαρούμενο.
Ήλπιζα να βρω την τέχνη να παρατείνω τη ζωή μου,
για να απαλύνει τις λύπες οι οποίες την καταδιώκουν,
να καλλιεργήσω τα γούστα μου, να μην νιώθω πάθος,
να υποδουλώσω τις επιθυμίες μου στον ζυγό της λογικής,
να είμαι δίκαιος με όλους, χωρίς ποτέ να με κοροϊδεύουν.
Κλείνω τον εαυτό μου στο σπίτι, διαβάζω. Δεν με νοιάζει.
Μαθαίνουμε από καρδιάς, από ένα βιβλίο τόσο θεϊκό.
Φίλοι μου! Ήταν η τέχνη του να σφάζεις τον πλησίον σου!
Βολταίρος, Η Τακτική/La tactique
Εστιάζοντας
Ο Giampiero Brunelli βασισμένος σε ιστορικά στοιχεία, αναφορές, πολλαπλές μαρτυρίες, ημερολόγια και επιστολές αλλά και στα αμέτρητα στρατιωτικά βιβλία και δοκίμια του 16ου και 17ουαιώνα που διασώζονται, μελετά όλη αυτή τη μεταβατική περίοδο της στρατιωτικής αναδιάρθρωσης και παρουσιάζει την εμπλοκή των μελών μιας «ελίτ κάστας» του εκάστοτε κράτους και της Εκκλησίας, στις ένοπλες δυνάμεις αλλά και των ευρύτερων κυβερνητικών θεσμών του αμφιλεγόμενου Πάπα Παύλου Δ’ και του πανίσχυρου διοικητικού οργάνου – της Ιεράς Συνόδου.
Η μελέτη του συγγραφέα ξεκινά με τη μάχη της Παβίας (1525) στην οποία αντιλαμβανόμαστε πολύ γρήγορα πως η εποχή του ιππικού με τις λαμπερές πανοπλίες και τις λόγχες έχει παρέλθει και τα αρκεβούζια και τα μουσκέτα κάνουν την εμφάνισή τους. Μια βολή θα ήταν αρκετή να διαπεράσει την πανοπλία ακόμα και του βασιλιά. Το ιδιότυπο περιβάλλον των στρατιωτικών μετασχηματισμών της τέχνης του πολέμου είναι το ίδιο το κράτος. Η αρχή έχει γίνει, η πυρίτιδα κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, τα οπλικά συστήματα εξελίσσονται ραγδαία και οι ηγεμόνες θέλουν όλο και περισσότερα κανόνια, πυροβόλα, και κάθε άλλο καινοτόμο οπλικό σύστημα ικανό να τους εξασφαλίσει την κυριαρχία. Έτσι θα οδηγηθούν σε μια πλήρη αναδιοργάνωση των ενόπλων δυνάμεων, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα, επενδύοντας μεγάλα χρηματικά ποσά. Οι οχυρώσεις μεταμορφώνονται και το μέγεθος των στρατών αυξάνεται πολύ. Από τα κάστρα με τα ψηλά τείχη και τους άτακτους στρατούς ακολουθούμενος από γυναικόπαιδα του 17ου αιώνα, στα εκπαιδευμένα, ευθυγραμμισμένα και πειθαρχημένα τμήματα του 18ου αιώνα και στους προμαχώνες σε σχήμα αιχμής βέλους. Από τις γαλέρες στα ιστιοφόρα με τα εκατό κανόνια και από τα πρώτα βαριά κανόνια, στα φορητά οπλικά συστήματα.
Μια τέτοιας μεγάλης έκτασης αναδιάρθρωση γέννησε την ανάγκη δημιουργίας μεγάλων κεντρικών και εξειδικευμένων γραφείων συντονισμού και διοίκησης που αποτέλεσαν την εμβρυϊκή μορφή των «Υπουργείων Πολέμου» που θα γίνουν πρωταγωνιστές της Ευρώπης του 19ου αιώνα, τα οποία επιβιώνουν στον σημερινό κόσμο με τα πιο καθησυχαστικά όνομα «Υπουργεία Άμυνας».
Μια ενδιαφέρουσα μελέτη στη στρατιωτική ιστορία από τον 16ο ως τον 18ο αιώνα, ένα ιστορικό δοκίμιο παρουσιασμένο με λόγο λιτό και γλαφυρό δίχως σύνθετες αναλύσεις και λεπτομέρειες, ικανό όμως να μας παρουσιάσει την έκταση της «επανάστασης» στην τέχνη του πολέμου που άνοιξε τον δρόμο στην σύγχρονη εποχή.
Στα πλεονεκτήματα του βιβλίου οι έγχρωμες και ασπρόμαυρες γκραβούρες, τα χαρακτικά και οι μικρογραφίες που παρουσιάζουν σκηνές των μαχών αλλά και της ζωής κατά την περίοδο της αναδιάρθρωσης του πολεμικού σκηνικού.
Ένα βιβλίο για εκείνους που θέλουν να μάθουν πως φτάσαμε από τις μάχες σώμα με σώμα στα σύγχρονα οπλικά συστήματα.
Εκδόσεις Historical Quest
Το Soundtrack του βιβλίου
Zack Hemsey – Vengeance, The Equalizer
 TAYTOTHTA |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ο πόλεμος στη νεώτερη εποχή |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | La guerra in eta moderna |
| Συγγραφέας: | Giampiero Brunelli |
| Εκδόσεις: | Historical Quest, Σεπτέμβριος 2022 |
| Μετάφραση: | Σωτήριος Φ. Δρόκαλος |
| Υπεύθυνος έκδοσης: | Γιάννης Χρονόπουλος |
| Επιμέλεια έκδοσης: | Γιάννης Χρονόπουλος |
| Σελίδες: | 360 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-618-5088-78-1 |
