Ο Κρεμμυδάκης, γιος του Κρεμμύδαρου και αδερφός του Κρεμμυδούλη, του Κρεμμυδάκου, του Κρεμμυδαράκου κι άλλων τεσσάρων ευφάνταστων κρεμμυδιών, ήταν καλόψυχος μα και άτυχος. Γιατί ως κρεμμύδι το κλάμα δεν το γλιτώνεις. Δεν είναι τα βάσανα της γενιάς και της καταγωγής του μοναχά. Δεν είναι η ισόβια καταδίκη του πατέρα του από τον δυνάστη. Είναι κι εκείνος ο πρίγκιπας Λεμόνης, ο αγριομούτσουνος που τους έτρεχε όλους για λογαριασμό του.
-Κρεμμυδάκη έχεις μεγαλώσει πια και μπορείς να φροντίζεις τον εαυτό σου” του είπε ο φυλακισμένος πατέρας του. “…Θέλω να μαζέψεις τα πράγματά σου και να γυρίσεις τον κόσμο, να μορφωθείς.
-Μα εγώ δεν έχω βιβλία, ούτε και λεφτά για να τα αγοράσω.
-Δεν πειράζει, αρκεί να μάθεις απέξω κι ανακατωτά ένα μάθημα μόνο: την κατεργαριά. Αν συναντήσεις ποτέ κανέναν κατεργάρη στο δρόμο σου, να κάτσεις και να τον μελετήσεις πολύ καλά
-Και μετά τι θα κάνω;
-Αυτό θα το σκεφτείς όταν έρθει η ώρα.
Αυτά του είπε ο πατέρας του. Κι η ώρα εκείνη δεν άργησε να έρθει. Ο Κρεμμυδάκης και κατεργάρη συνάντησε, τον Ντομάτα, και καλά τον μελέτησε και άρχισε τη σπουδή του στον κόσμο.
Ο Κρεμμυδάκης θα αναλάβει καθοδηγητής μιας ομάδας καταπιεσμένων λαχανικών και φρούτων και χάρη στα ξεκαρδιστικά κόλπα του θα φέρει ταραχή και ζάλη στον παρανοϊκό και παράλογο πρίγκιπα Λεμόνη και τους πιστούς του. Μάλιστα, στην “μάχη” τους αυτή δε θα χρειαστεί να καταφύγουν ποτέ στη βία (σαφής η αποκήρυξή της βίας από το συγγραφέα). Η πολιτεία του Λεμόνη θα ανακηρυχθεί δημοκρατία, οι πιστοί του θα… αλλαξοπιστήσουν και οι (πολιτικοί) κρατούμενοι θα ελευθερωθούν. Ένας άλλος κόσμος θα ανατείλει. Ένας άλλος κόσμος… είναι εφικτός. Γιατί όταν οι Λεμονήδες μας αδειάσουν τη γωνιά μια και καλή, τότε στα πάρκα που ξάπλωναν ολημερίς διατάζοντας θα παίζουν… τα παιδιά.
Ο Κρεμμυδάκης του Τζιάνι Ροντάρι εμφανίστηκε το 1950 στην παιδική ιταλική εφημερίδα Il Pionere (Ο Πρωτοπόρος). Το 1951 κυκλοφόρησε σε εικονογράφηση του Ραούλ Βερντίνι ως “Το μυθιστόρημα του Κρεμμυδάκη” (Il romanzo di Cipollino). Επανεκδόθηκε το 1957 και ακολούθησαν άλλες τέσσερις εκδόσεις, όλες με τον τίτλο “Le avventure di Cipollino” (Οι περιπέτειες του Κρεμμυδάκη). Στα ελληνικά το βιβλίο ήρθε το 1980 από τις εκδόσεις Κέδρος με τον τίτλος “Ο Κρεμμυδάκης και η παρέα του”, σε απόδοση της Άλκης Ζέη. Πρόκειται για τη δεύτερη εμφάνιση του Ροντάρι στα γράμματα της Ευρώπης μετά το Il libro delle filastrocche (Το βιβλίο των παιδικών ποιημάτων) του 1950.
64 χρόνια πέρασαν από την πρώτη έκδοσή του. Την εποχή που εκδόθηκε, η Ευρώπη (και η Ιταλία κατ’ επέκταση) μετρούσε τις άπειρες πληγές της από τον καταστροφικό παγκόσμιο πόλεμο. Οι κοινωνίες και η συγκρότησή τους ήταν τόσο εύθραστες όσο ένα κρεμμύδι μπροστά σε κάποια στρατιωτική μπότα. Ο Κρεμμυδάκης δεν είναι απλώς το “επαναστατικό” βιβλίο του 31χρονου τότε δασκάλου και κατόπιν δημοσιογράφου Τζιάνι Ροντάρι. Είναι το πολιτικό του μανιφέστο που θέλησε με άφθονο χιούμορ να συστήσει στο παιδικό κοινό που τόσο αγαπούσε αλλά και εκτιμούσε βάσιμα ότι θα ήταν η ελπίδα της τραυματισμένης ανθρωπότητας.
Ο γεννηθείς στην επαρχιακή κωμόπολη Ομένια της Νοβάρα, πλάι στη λίμνη Όρτα, προφανώς και είχε παραστάσεις από την αγροτική ζωή των κατοίκων της περιοχής αν και ο βορράς της Ιταλίας έγινε ακολούθως αρκούντως βιομηχανικότερος. Η ηλικία του τον έφερε στις πύλες του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου τον οποίο όμως γλίτωσε λόγω κακής υγείας. Σε άθλια οικονομική κατάσταση εντάχθηκε στο φασιστικό κόμμα βρίσκοντας εργασία στο Casa del Fascio. Το 1944 προσχώρησε στο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα απ’ όπου άντλησε και το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών του ιδεών. Το 1948, το κομμουνιστικό κόμμα τον εγκαθιστά εκδότη της εβδομαδιαίας παιδικής εφημερίδας Il Pioniere στη Ρώμη. Εκεί γεννήθηκε ο Κρεμμυδάκης. Εκεί ξεκίνησε ο Ροντάρι το δρόμο του προς το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν το 1970.
Ο μοχθηρός και άδικος κυβερνήτης ανατρέπεται με χιούμορ, φαντασία και ευφυία, όχι μέσω των πεπατημένων οδών των παρελθόντων. Κι ο αγώνας για ελευθερία οφείλει πάντα να είναι διασκεδαστικός. Πάνω κι από τα καθεστώτα, ο Ροντάρι τοποθετεί την αλληλεγγύη, τη φιλία, την αυτο-οργάνωση, τη δικαιοσύνη, την ελευθερία, τον αλληλοσεβασμό, τη διαφορετικότητα, τη δράση. Μπορεί οι ιδέες του να αντλούν από την αριστερά και τον κομμουνισμό και να έθεσε και στον Κρεμμυδάκη τη γνωστή πάλη των κατώτερων τάξεων που οφείλουν να συμμαχήσουν ενάντια στον ανώτερο που συνήθως είναι κακός αλλά το μυθιστόρημά του ξεπερνά κατά πολύ και τις κλασικές ιστορίες καλού-κακού αλλά και την τυπική “πάλη των τάξεων”.
Ο Κρεμμυδάκης διαβάζεται παραπάνω από ευχάριστα, είναι παραπάνω από δροσερός και επίκαιρος και έχει την ιδιαίτερη γραφή ενός ανθρώπου που ξέρει να γράφει με χιούμορ. Μόνο τα άπειρα ονόματα της οικογένειας του Κρεμμυδάκη θα σας πείσουν από τις πρώτες σελίδες ότι ετούτος ο νέος του 1951 θα τραβούσε πολύ μακριά τη βαλίτσα της παιδικής λογοτεχνίας. Ροντάρι ήταν το όνομά του. Τζιάνι Ροντάρι. Πέθανε το 1980, τόσο νωρίς.
Παρακολουθήστε ένα τρέιλερ από μια ταινία μικρού μήκους, βασισμένης στο βιβλίο του Τζιάνι Ροντάρι. Πατήστε εδώ.
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Ο Κρεμμυδάκης και η παρέα του, Le avventure di Cipollino |
| Συγγραφέας: | Τζιάνι Ροντάρι |
| Εικονογράφηση τρέχουσας έκδοσης: | Μανουέλα Σαντίνι |
| Εκδόσεις: | Κέδρος, 2011 |
| Σελίδες: | 264 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,6 |
| ISBN: | 978-960-04-4561-9 |
