Μεγάλωσε στο ίδιο δωμάτιο με τον αδερφό της και τη γάτα τους. Έχει όμορφες μνήμες κι από τους δυο. Μεγάλωσε. Αποφοίτησε από την Σχολή Καλών Τεχνών. Είδαν το ταλέντο της και άλλοι. Εδώ και είκοσι και πλέον χρόνια, έχει φιλοτεχνήσει πάνω από 100 βιβλία, για κάποια από τα οποία μάλιστα κέρδισε επαίνους και βραβεία εικονογράφησης. Δεν γίνεται να μην προσέξει κάποιος δουλειές της όπως στην Αμάλια, στο Ο πιο δυνατός άνθρωπος του κόσμου, τον Όττο ή το Και βγάζω το καπέλο μου, όλα διακριθέντα.
Το 2013 ήταν υποψήφια για το διεθνές βραβείο εικονογράφησης Χ. Κ. Άντερσεν. Το 2016 έλαβε το βραβείο Peter Pan για το καλύτερο μεταφρασμένο εικονογραφημένο βιβλίο από τη σουηδική IBBY και έκανε ατομική έκθεση εικονογράφησης στο Godland’s Art Museum στη Σουηδία.
Εδώ και λίγες εβδομάδες, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίκαρος το πρώτο της απολύτως προσωπικό βιβλίο με τίτλο Θέλω! όπου οι επιθυμίες, οι ανάγκες και οι απαιτήσεις των παιδιών χορεύουν μέσα στην αισθητική, την αυθεντική παιδικότητα και την εικαστική δυναμική των εικόνων της.
Με ειλικρίνεια και καθαρότητα στις λέξεις της, η Ντανιέλα Σταματιάδη σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΠΩΣ ΗΣΟΥΝΑ ΠΑΙΔΙ
Τι ήθελες επίμονα ως παιδί; Τι ζητούσες;
Αν κάποιος ρωτούσε τους γονείς μου, γενικά ήμουν ήσυχο παιδί χωρίς πολλές πολλές απαιτήσεις. Αν ρωτήσει κάποιος όμως τον κατά 11 χρόνια μεγαλύτερο αδελφό μου μάλλον θα έλεγε ότι δεν τον άφηνα σε ησυχία. Διεκδικούσα την προσοχή του με κάθε τρόπο.
Τι ήταν αυτό που ξεχνούσες συνέχεια και ποιον φώναζες να στο φέρει;
Αν υπήρχε κάτι τέτοιο το έχω ξεχάσει κι αυτό.
Ποια ήταν η πιο όμορφη καληνύχτα που είχες πει μέχρι τα δεκαοκτώ σου;
Για πολλά χρόνια μοιραζόμουν το ίδιο δωμάτιο με τον αδελφό μου και την γάτα μας. Μοιραστήκαμε πολλές όμορφες καληνύχτες.
Είχες αγαπημένο αντικείμενο; Μήπως φανταστικό φίλο;
Είχα μανία να μαζεύω μαγνήτες και φίλντισι και μεγάλωσα μαζί με την γάτα μου. Ήρθε στο σπίτι όταν ήμουν ενός χρόνου και έφυγε στα 19 μου, οπότε είμαι σίγουρη ότι δεν την επινόησα.
ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟ ΝΤΑΝΙΕΛΑ
Τελείωσες Καλών Τεχνών. Τι καθόρισε τα φοιτητικά σου χρόνια;
Μάλλον η ανασφάλεια, το άγχος και οι κοπάνες. Ευτυχώς είχα μια εκπληκτική καθηγήτρια, την Ρένα Παπασπύρου που πίστεψε σε μένα και με στήριξε πολύ.
Ποιο εκφραστικό μέσο είναι πιο «Ντανιέλα»;
Αν με αυτήν την ερώτηση εννοούμε ως εκφραστικά μέσα εικονογράφηση vs εικαστικών, και τα δυο είναι εντελώς Ντανιέλα, απλά καλύπτουν διαφορετικές πτυχές. Αν πάλι η ερώτηση αναφέρεται σε τεχνικές ή διαφορετικές εικαστικές προσεγγίσεις και πάλι θα έλεγα ότι όλα είναι κομμάτι μου και τίποτα δεν είναι πιο Ντανιέλα από το άλλο..
Έχεις εντοπίσει ποιοι δημιουργοί επηρέασαν το βλέμμα σου;
Τι να πω τώρα, είναι αμέτρητοι οι δημιουργοί που υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρξουν που με επηρεάζουν. Η εικονογράφηση είναι ένα πεδίο με απεριόριστες δυνατότητες για εξερεύνηση, πολλαπλούς πιθανούς δρόμους, με πολύ χώρο για αλλαγή, πειραματισμό και βελτίωση.
Πώς δουλεύεις; Με ποιον τρόπο ζωγραφίζεις ένα βιβλίο;
Πρώτα απ’ όλα φροντίζω να πάρω την απαραίτητη χρονική απόσταση από το προηγούμενο, ώστε να έχω πιο καθαρή ματιά και να μην επαναλάβω άθελά μου το κλίμα του.
Αρχικά το μόνο που κάνω είναι να αφουγκραστώ το κείμενο, να το αφήσω να «κάτσει» μέσα μου, ώστε να δω τι θα αναδυθεί ως εικαστική επιλογή, πχ τι είδους χρωματική παλέτα θα χρησιμοποιήσω, τι είδος γραφής, γενικά τι στιλ.
Έπειτα ανάλογα με το βιβλίο, ενδέχεται να μαζέψω πληροφορίες, σχετικές εικόνες, σχετικά οπτικά στοιχεία γενικότερα για να φτιάξω ένα mood board. Είναι μια ενδιαφέρουσα διαδικασία γιατί επιτρέπει σε όλα αυτή την συλλογή στοιχείων και σκέψεων να γίνουν διάθεση, να ενσωματωθούν στον τρόπο που σκέφτομαι ώστε να κινηθώ ανάλογα εικαστικά.
Το επόμενο βήμα, αν και όχι πάντα, είναι να φτιάξω το κασέ του βιβλίου, να ορίσω δηλαδή εξαρχής τι ακριβώς θα κάνω με πρόχειρα ή λεπτομερή σχέδια ανάλογα με την περίπτωση, να ψάξω τους ήρωες κτλ. Άλλες φορές ξεκινώ κατευθείαν με χρώμα χωρίς συγκεκριμένο πλάνο και το πάω όπως βγει.
ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ “ΘΕΛΩ”!
Υπάρχει κάποιο γεγονός ή σκέψη σου που πυροδοτεί τη δημιουργία ενός τέτοιου βιβλίου;
Γενικά μου αρέσει να παρατηρώ τα μοτίβα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ωστόσο αυτή η ιδέα γεννήθηκε παραδόξως παρατηρώντας τη γάτα μου! Έχει ένα ιδιαίτερα επίμονο νιαούρισμα όταν θέλει κάτι και δεν σταματάει για κανένα λόγο αν δεν το πάρει.
Βέβαια δεν φαίνεται να ξέρει πάντα τι είναι αυτό.
Δεν είναι λίγες οι φορές, που αφού της βάζω όλες τις κονσέρβες που έχω διαθέσιμες, ή ό,τι παιχνίδι βρω μπροστά μου, και ενώ εκείνη συνεχίζει να κλιμακώνει το όλο τσατίλα νιαούρισμά της, στο τέλος καταλαβαίνω ότι απλά θέλει να ασχοληθώ μαζί της, να την πάρω αγκαλιά κι ας το έχει αρνηθεί στην αρχή. Όλο αυτό μου θύμισε δικές μου-και όχι μόνο- συμπεριφορές, έπειτα εμένα ως παιδί και τέλος όποιο παιδάκι έχω γνωρίσει.
Η ανάγκη για προσοχή, αποδοχή, αγάπη, αγκαλιά είναι κάτι που μοιραζόμαστε όλα τα έμψυχα όντα και απλά δεν είμαστε πάντα σε θέση ούτε να το συνειδητοποιήσουμε, ούτε να το επικοινωνήσουμε
Η συγγραφέας Ντανιέλα Σταματιάδη τι ζήτησε από την εικονογράφο Ντανιέλα Σταματιάδη;
Ευτυχώς τίποτα. Πρέπει εδώ να πω ότι δεν με θεωρώ συγγραφέα, νομίζω ότι χρειάζεται μεγάλος δρόμος για να οικειοποιηθώ τον χαρακτηρισμό. Όλο μαζί, η ιδέα, το κείμενο και οι εικόνες δουλεύτηκαν ταυτόχρονα.
Μίλησέ μας για τις εικαστικές σου επιλογές, από τα text bubbles που τοποθέτησες τις λέξεις σου και τα σώματα των γονέων που κόβονται, μέχρι την παλέτα σου και τα φράκταλ σχήματά σου…
Πρώτα απ’ όλα να σε ευχαριστήσω για την ερώτηση. Οι περισσότεροι που θα κάνουν ερωτήσεις ή που γενικά θα εκφράσουν άποψη για την εικονογράφηση ενός βιβλίου, ασχολούνται μόνο με το τι περιγράφει κάθε εικόνα και σχεδόν καθόλου με το πως.
Σπάνια έως ποτέ γίνεται αναφορά στις εικαστικές επιλογές του εικονογράφου και είναι ώρα να αρχίσει. Σίγουρα το κείμενο είναι πολύ σημαντικό, αλλά η εικονογράφηση και οι ιδέες που κρύβονται πίσω από αυτή είναι εξίσου σημαντική.
Το γεγονός ότι κανείς δεν ρωτάει για την χρωματική παλέτα, ή γιατί ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί πχ σκληρές ή ρευστές φόρμες, για την απλότητα/πολυπλοκότητα της σύνθεσης, για το είδος της γραφής κτλ., καταλήγει σε μια μεγάλη υποβάθμιση του ρόλου της εικονογράφησης.
Αντιλαμβάνομαι ότι οι περισσότεροι ούτε μπορούν να αναλύσουν μια εικόνα σε αυτά τα στοιχεία, άρα και ούτε να την κρίνουν ανάλογα και να κάνουν και τις αντίστοιχες ερωτήσεις, πρέπει όμως επιτέλους κάπως να δοθεί η δέουσα προσοχή σε αυτό το κομμάτι με έναν πιο σωστό και ολοκληρωμένο τρόπο. Έχω κουραστεί να διαβάζω κριτικές για picturebooks όπου η αναφορά στην εικονογράφηση περιορίζεται σε κάτι σαν «συμπληρώνει αρμονικά το κείμενο». Χρειάζεται μια πιο βαθιά και ενημερωμένη ματιά για να διαβάσει, να κρίνει και να συστήσει κάποιος μια δουλειά.
Και τώρα στα δικά μας:
Εδώ αποφάσισα να χρησιμοποιήσω ζωηρή χρωματική παλέτα, φόρμες αιχμηρές και έντονες, προκειμένου να αποδώσω την κλιμάκωση της έντασης των θέλω, να αποδοθεί η δύναμη που έχει αυτή η ανάγκη και οι εκδηλώσεις της.
Τα bubbles εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό, νομίζω ότι τονίζουν τις φωνές αυτές με έναν διασκεδαστικό τρόπο και ταυτόχρονα ενισχύουν την οπτική τους έκφραση ως εικαστικά στοιχεία.
Όσο για τα μοτίβα, εκτός του ότι τους έχω γενικά μεγάλη αδυναμία, νιώθω ότι συνεισφέρουν στην οπτικοποίηση του σύνθετου κόσμου, του πολύπλοκού μας ψυχισμού, ενώ την ίδια στιγμή επειδή έχουν αυτό τον επαναληπτικό χαρακτήρα αποκαλύπτουν και την ταυτόχρονη απλότητά τους.
Αποφάσισα να κόψω τα σώματα των γονιών για να τους κάνω κάτι σαν αφανείς ήρωες, δίνοντας έτσι ταυτόχρονα τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις εκφράσεις των απαιτητικών παιδιών.
Τι ήθελες να πεις με το «Θέλω» στους αναγνώστες; Πώς μπορεί να «διαβαστεί» ένα αντισυμβατικό βιβλίο σαν αυτό;
Μιλάω με πολύ απλούς όρους για τις πιο βασικές, θεμελιώδεις ανάγκες και την αδυναμία μας κάποιες φορές να την αποδεχτούμε πρώτα απ’ όλα οι ίδιοι και σε δεύτερο χρόνο να την επικοινωνήσουμε. Ευτυχώς κάποιες φορές μπορεί να κοιτάξουμε κάπου αναπάντεχα, μια γάτα ή ένα βρέφος και να βρούμε έναν καθρέφτη.
Μέσα σε όλα είναι και μια ωδή στις μαμάδες και σε όλους όσοι εκτελούν χρέη μαμάς.
ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΥ ΠΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΛΩ (ΣΟΥ)
Τι ήθελες να αλλάξεις και στην πορεία τα κατάφερες στον τρόπο που ζωγραφίζεις;
Αυτό που επιδιώκω είναι μεγαλύτερη εκφραστική/εικαστική ελευθερία, είναι κάτι που το κυνηγάω αδιάκοπα αλλά δεν το καταφέρνω, τουλάχιστον όχι πάντα. Αυτό που έχω καταφέρει όμως είναι να το ευχαριστιέμαι ολόψυχα, να συνειδητοποιήσω ότι είναι κάτι που αγαπάω βαθιά.
Τι θα άλλαζες στον κόσμο αν μπορούσες να το κάνεις με ένα σχέδιο/πίνακά σου;
Δεν θα άλλαζα κάτι -όχι επειδή τον θεωρώ τέλειο φυσικά, αλλά γιατί αυτό που με ενδιαφέρει όντως είναι να φωτίζω πλευρές του
Ποια είναι η βαθύτερη φύση των επιθυμιών και πώς μπορούν να συνεργαστούν οι επιθυμίες διαφορετικών ανθρώπων;
Θεωρώ ότι είναι η ανάγκη για αποδοχή, για ασφάλεια, να νιώθουμε αγαπητοί, ότι έχουμε μια θέση στον κόσμο. Η συνεργασία μπορεί να έρθει αν υπάρξει αμοιβαία παραδοχή, αποδοχή και σεβασμός αυτών των αναγκών
Θέλω να θυμηθείς ένα περιστατικό της ζωής σου όπου μια κατάσταση έντασης την τέλειωσε μία αγκαλιά;
Ένα συγκεκριμένο δεν μπορώ να θυμηθώ, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που έχω πάθει κρεσέντο διάφορων απανωτών θέλω εκνευρίζοντας τον σύντροφό μου. Σε κάποιες απ’ αυτές τις φορές για καλή μου τύχη είχε τη διαύγεια να δει πίσω από αυτά και να μου δείξει την πραγματική μου ανάγκη.
