Μεγάλωσε στο Διόνυσο Αττικής όταν εκεί υπήρχαν μόνο χωματόδρομοι, γεννήτριες για δυο ώρες ρεύμα και σύννεφα αντί παιδιών για φίλοι. Το σχολείο ήταν μακριά, η σχολική βιβλιοθήκη όμως στάθηκε ένας πραγματικός Μεσσίας για εκείνη την εποχή που όποιος την έζησε έχει ανταμώσει με έναν κατακερματισμένο πλούτο. Και μεγάλωσε, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ευλογηθεί. Όταν ξεχώρισε στο περίφημο “9” της Ελευθεροτυπίας, ένας δρόμος που δεν περίμενε ότι θα περπατήσει, αυτός της συγγραφής, του φανερώθηκε με γενναιότητα. Εκείνος τον είδε και βρήκε απλά έναν τρόπο έκφρασης, όπως σεμνά ισχυρίζεται. Οι αναγνώστες κέρδισαν έναν σπουδαίο συγγραφέα που η Ελλάδα τώρα ανακαλύπτει. Γιατί μακριά από εδώ, η πενταλογία του Pearseus τον κατέταξε μεταξύ των 1.000 πιο επιτυχημένων συγγραφέων φαντασίας στην Άμαζον (Η.Π.Α.). Και από πέρσι, ένα μοναδικό αγόρι καθηλώνει με τη φαντασία του τους μικρούς αναγνώστες. Είναι η σειρά Μυστήρια Χαμόγελα που μετρά ήδη δύο εξαίρετα βιβλία, Το Ατρόμητο Χαμόγελο και Το Χαμόγελο της Γάτας. Ένας ωραίος άνθρωπος και συγγραφέας είναι μαζί μας.
Το ELNIPLEX έχει την μεγάλη τιμή να φιλοξενεί τον συγγραφέα Νικόλα Ρώσση.
Συνέντευξη στον Απόστολο Πάππο.
Αγαπητέ Νικόλα, καλώς ήρθες στο ELNIPLEX, είναι μεγάλη μας τιμή.
Εγώ ευχαριστώ! Χαίρομαι που είμαι εδώ και που σας γνωρίζω κι από «κοντά».
Μεγάλωσες στον Διόνυσο διαβάζοντας βιβλία χωρίς… ρεύμα. Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια αλήθεια;
Με μια λέξη, μοναχικά! Πήγαμε στον Διόνυσο όταν ακόμα η περιοχή ήταν παρθένα. Μιλάμε για το 1981, όπου ήμαστε το μοναδικό σπίτι στο δρόμο μας, κυριολεκτικά χαμένοι μέσα στο δάσος. Έπρεπε να περπατήσω κάνα χιλιόμετρο για να φτάσω στο σχολικό και, φυσικά, ήμαστε η τελευταία στάση που έκανε. Δεν είχαμε καν δρόμο—ήταν χωματόδρομος—και για έναν χρόνο δεν είχαμε νερό και ρεύμα. Όσο για τηλέφωνο, αυτό έκανε 2-3 χρόνια να έρθει.
Οπότε, είχαμε μία δεξαμενή όπου μαζεύαμε το βρόχινο νερό και κάναμε μπάνιο με κατσαρόλες, όπου ζεσταίναμε το νερό. Το να κάνεις ένα ντουσάκι ήταν δουλειά τουλάχιστον μίας ώρας.
Όσο για το ρεύμα, ο πατέρας μου είχε ξεθάψει κάπου μία γεννήτρια του Αμερικάνικου Στρατού από τον πόλεμο της Κορέας—είχε ακόμα και το αστέρι του στρατού επάνω της. Την ανάβαμε 2 ώρες την ημέρα, ίσα ίσα να ζεσταθεί λίγο το σπίτι. Όσο προλάβαινα, διάβαζα με το φως της, αλλά μετά είχαμε λάμπες γκαζιού και διάβαζα με αυτές.
Από τότε, όποτε μου προτείνουν να πάω κάμπινγκ, η απάντησή μου είναι δεδομένη: «να μαζευτούμε, να πάτε. Εγώ έκανα αρκετό κάμπινγκ για μια ζωή».
Πόσο μάλλον που την πρώτη μας χρονιά είχε χιονίσει έξι φορές στο Διόνυσο και το χιόνι έφτανε μέχρι τη μέση μου… ενώ μας είχε κάνει και ένα σεισμό που είχε φτάσει τα 8 ρίχτερ!
Και ναι, ξέρω πόσο εξωπραγματικά ακούγονται όλα αυτά ακόμα και σε μένα, τώρα που κάθομαι στον υπολογιστή μου, δροσιζόμενος από τον ανεμιστήρα, χρησιμοποιώντας το Internet για να συνδεθώ με ανθρώπους από όλο τον πλανήτη!
Θυμάσαι βιβλία που (διάβασες και) κράτησες μέσα σου από εκείνη την εποχή, που σε σημάδεψαν ή που σε εντυπωσίασαν; Ή κάποιο βιβλίο που σε επηρέασε βαθιά στην επιλογή σου να γράψεις επιστημονική φαντασία;
Ως μοναχοπαίδι στη μέση του δάσους, πριν το Internet και το κινητό, δεν είχα και πολλά πράγματα να κάνω. Είτε έκανα βόλτες στο δάσος είτε διάβαζα. Κάθε Παρασκευή έπαιρνα καμιά δεκαριά βιβλία από τη βιβλιοθήκη του σχολείου μας και τα επέστρεφα, διαβασμένα, τη Δευτέρα. Αυτή η βιβλιοθήκη με έσωσε!
Διάβαζα τα πάντα, αλλά με ταξίδευαν ιδιαίτερα οι ιστορίες φαντασίας. Ασίμοφ, Κλαρκ, Φίλιπ Ντικ. Αλλά και Ιούλιος Βερν, ο Μικρός Πρίγκηπας και ο Γλάρος Ιωνάθαν. Ίσως γι’ αυτό και οι δικές μου αφηγήσεις είναι ένα κράμα όλων αυτών.
Ποιο είναι το παρασκήνιο μέσα σου (σκέψεις, δισταγμοί) με το 9 της Ελευθεροτυπίας απ’ όπου και ξεκινάει η συγγραφική σου δραστηριότητα;
Λένε ότι το να βγάλεις ένα βιβλίο είναι σαν να πετάς τα ρούχα σου και να τρέχεις στην πλατεία του χωριού φωνάζοντας, «κοιτάξτε με!»
Το 9 μου έδωσε το θάρρος να το κάνω! Είμαι ευγνώμων στην Ελευθεροτυπία και στο 9 επειδή μου άνοιξαν μία πόρτα που δεν υποψιαζόμουν καν ότι μπορούσε να είναι για μένα. Το γεγονός ότι όχι μόνο δημοσίευσαν μία ιστορία μου αλλά και με πλήρωσαν γι’ αυτό ήταν κομβικής σημασίας στη ζωή μου. Μου έδωσε την αυτοπεποίθηση να κάνω ένα βήμα που ακόμα και σήμερα μου φαίνεται αδιανόητο: να εκδώσω τα βιβλία μου.
Ήταν σημαντικά τολμήματα σαν το 9; Σήμερα τι βοηθάει τους νέους δημιουργούς; Μήπως… εσύ;
Μακάρι, αλλά δεν νομίζω ότι με ξέρει και τόσος κόσμος. Μπορεί στο μέλλον. Ευτυχώς, υπάρχουν τόσοι και τόσοι υπέροχοι δημιουργοί που να εμπνέουν τα παιδιά να τολμήσουν νέα πράγματα. Επίσης, το Internet είναι ένας θαυμάσιος χώρος όπου μπορεί κάποιος να συναντήσει ανθρώπους να τον εμπνεύσουν και να συνδεθεί με ομοϊδεάτες—ανθρώπους με τους οποίους να έχει κοινά ενδιαφέροντα και που να παθιάζονται με τα ίδια πράγματα. Γιατί, τελικά, αυτό είναι που βοηθάει όλους μας: το πάθος.
Η σειρά Pearseus πώς προκύπτει;
Την ίδια περίοδο διάβαζα το Song of Fire and ice και το Μαραθώνας: η μάχη των μαχών του Jim Lacey. Κάποια στιγμή σκέφτηκα, «θα’ ταν πολύ ωραίο αν κάποιος έκανε για την αρχαία Ελλάδα αυτό που έκανε ο Μάρτιν για τη μεσαιωνική Βρετανία και τον Πόλεμο των Ρόδων. Και μετά σκέφτηκα, «γιατί να μην το γράψω εγώ;»
Ξεκίνησα να γράψω μία νουβέλα, κάπου είκοσι χιλιάδες λέξεις. Τελικά, κατέληξε πενταλογία με πάνω από μισό εκατομμύριο λέξεις και με κατέταξε, για ένα διάστημα, μεταξύ των 1.000 πιο επιτυχημένων συγγραφέων φαντασίας στην Άμαζον (ΗΠΑ).
Τι αισθάνεται ότι θέλει να πει με αυτά τα βιβλία ο Νικόλας Ρώσσης που τότε ξεκινάει ουσιαστικά;
Αυτό που θέλει κάθε καλλιτέχνης. Ήθελα να εκφραστώ. Να μοιραστώ κάποιες σκέψεις και ιδέες μου με τον κόσμο. Όπως συχνά λέω, το Pearseus είναι ένα φιλοσοφικό βιβλίο που μεταμφιέστηκε σε φαντασία.
Γιατί επιλέγεις το Amazon και μια άλλη γλώσσα από τα ελληνικά; Βλέπεις έναν διαφορετικό δρόμο καταξίωσης τη στιγμή που εντός συνόρων κάτι τέτοιο έχει λίγες πιθανότητες;
Σε μεγάλο βαθμό ήταν συγκυριακή η απόφασή μου. Έτυχε να ξεκινήσω να γράφω σε μια εποχή όπου η Amazon είχε αρχίσει να μπαίνει στην αγορά του ηλεκτρονικού βιβλίου με το Kindle. Βλέποντας πόση δίψα υπήρχε για ποιοτικά βιβλία για το Kindle, ήταν μια έτοιμη αγορά που περίμενε συγγραφείς. Άμεσα. Αντίθετα, η Ελληνική αγορά απαιτούσε πολύ περισσότερο χρόνο. Έκανα κι εδώ κάποια βήματα, αυτοεκδίδοντας το Χαμένο Χαμόγελο, αλλά δεν απέδωσαν.
Μην ξεχνάς, όμως, ότι κι εγώ μοιράζω τον χρόνο μου μεταξύ Αθήνας και Εδιμβούργου, όπου και εργάζομαι. Οπότε, μου είναι εξίσου φυσιολογικό να γράφω στα Αγγλικά όσο και στα Ελληνικά.
Μία φίλη με είχε ρωτήσει κάποια στιγμή αν είχα γράψει πρώτα στα Αγγλικά ή στα Ελληνικά το Χαμένο Χαμόγελο, και, ειλικρινά, δεν θυμόμουν να της απαντήσω!
Μέχρι πρότινος βλέπαμε ελάχιστα πράγματα, πλέον βλέπουμε κάποιες λίγες, αλλά πολύ αξιόλογες δουλειές. Πώς βλέπεις την λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα έχει κάποιες ιδιαιτερότητες που προέρχονται από την ανάγκη του Έλληνα για ταυτότητα. Χαμένες πατρίδες, Μικρά Ασία, Σμύρνη, Πόλη… Οι δύο ιστορικοί διχασμοί μας—του 1922 αλλά και του Εμφυλίου—είναι πληγές που ακόμα ματώνουν. Και αυτό φαίνεται και στη λογοτεχνία μας. Αν δεις τις εκδόσεις μας, θα διαπιστώσεις πόσο ενδιαφέρον υπάρχει για τα θέματα αυτά.
Αυτό έχει ένα κακό: η εμμονή στο παρελθόν μας κρατά εγκλωβισμένους σε αυτό και μας εμποδίζει να ανοίξουμε τα φτερά μας στο μέλλον.
Ειδικά το φανταστικό είναι κατεξοχήν χώρος που απαιτεί να βάλεις το μυαλό σου σε μία κατάσταση που να ξεφεύγει από το γνώριμο. Να ονειρευτείς και να απογειωθείς. Να ξεφύγεις από κάθε πλαίσιο—ιστορικό, γεωγραφικό, χρονικό. Είναι δύσκολο να διαχειριστείς μία ιστορία και μία γεωγραφία σαν τη δική μας και να μην καταλήξουν αλυσίδες γύρω από τη σκέψη σου. Θαυμάζω πολύ όσους δημιουργούς καταφέρνουν να ξεφύγουν από αυτό το πλαίσιο και να δημιουργήσουν κάτι πέρα από τα οικεία, επειδή ξέρω πόσο δύσκολο είναι αυτό.
Πάμε τώρα και στην αιτία της γνωριμίας του κυρίως σώματος των Ελλήνων μαζί σου. Η σειρά Μυστήρια Χαμόγελα μετρά στην Ελλάδα ως τώρα δύο βιβλία. Ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτή τη σειρά;
Η σειρά αυτή ήρθε πριν ακόμα το Pearseus και τις σύντομες ιστορίες μου. Είναι η πρώτη μου σειρά και ξεκίνησε χάρη στον συνδημιουργό της, τον ζωγράφο και εικονογράφο Δημήτρη Φουσέκη, που την απογείωσε με τα εξαιρετικά του σχέδια.
Ο Δημήτρης είναι παιδικός φίλος και νονός της τρίχρονης κόρης μου. Πριν περίπου δέκα χρόνια, συζητούσαμε μία ιδέα που είχα για ένα παιδικό βιβλίο: ένα αγοράκι ξυπνάει το πρωί και ανακαλύπτει πως έχει χάσει το χαμόγελό του. Ρωτάει τον κόσμο που βρίσκει στο δρόμο του προς το σχολείο και συναντάει διάφορους χαρακτήρες, αλλά μάταια: κανείς δεν το’χει δει.
Ο Δημήτρης με βοήθησε, τόσο μέσα από τη συζήτηση και την ανάδειξη κάποιων αστείων, όσο και με το να δεχτεί να εικονογραφήσει την ιστορία αυτή.
Το έγραψα μέσα σε δύο ώρες, ένα Σάββατο πρωί, σαν κάποιος να μου το υπαγόρευε. Το είχα δουλέψει, βέβαια, στο κεφάλι μου πιο πριν, αλλά κανένα άλλο μου βιβλίο δεν έχει βγει τόσο αβίαστα.
Το Χαμένο Χαμόγελο γνώρισε μεγάλη επιτυχία στο εξωτερικό, όπου κέρδισε τρία βραβεία, ενώ ένα βραβείο κέρδισε και το δεύτερο της σειράς, το Μουσικοχώρι.
Κυκλοφόρησα δοκιμαστικά το Χαμένο Χαμόγελο και στην Ελλάδα ως αυτοέκδοση, αλλά δεν κατάφερε να απογειωθεί. Ευτυχώς, τράβηξε την προσοχή του Πατάκη, που μου έκλεισε συμβόλαιο για τρία νέα βιβλία της σειράς, με προοπτική μελλοντικά να εξετάσει την έκδοση και των δύο πρώτων.
Η εμπιστοσύνη του Πατάκη μου άνοιξε μία πόρτα που, ειλικρινά, νόμιζα ότι είχε κλείσει για μένα: αυτήν του ελληνικού κοινού. Είναι δύσκολο να σε γνωρίσει ένα νέο κοινό, ιδίως όταν εκδίδεις βιβλία εν μέσω κρίσης. Ευτυχώς, ο συγκεκριμένος εκδότης είναι ο ιδανικός σύντροφος που θα μπορούσα να έχω στο εγχείρημα αυτό, και του είμαι ευγνώμων για την εμπιστοσύνη του. Μένει τώρα να δούμε αν το κοινό θα ανταποκριθεί!
«Πόσα παιχνίδια μπορεί να παίξει κάποιος μόνος του; Ακόμα και το ρομπότ του φαινόταν βαρετό. Το αγοράκι έβαλε τα χέρια του στον φράχτη και ακούμπησε το κεφάλι του επάνω τους, χαζεύοντας βαριεστημένα τον δρόμο». (Το μεγάλο μου ερώτημα) Πρέπει να βαριούνται τα παιδιά;
Νομίζω είναι ξεκάθαρο ότι έχω βαρεθεί πολύ ως παιδί! Περνούσα υπερβολικά πολύ χρόνο μόνος μου, κάτι που τότε με ενοχλούσε, αλλά που ανακάλυψα στην πορεία ότι με δίδαξε πολλά. Τόσο όσον αφορά την ικανότητά μου για ενδοσκόπηση όσο και στο να απελευθερώσει τη φαντασία μου.
Αν οι μόνοι σου φίλοι είναι τα σύννεφα στον ουρανό, θα δεις όλο τον κόσμο εκεί.
Τώρα με την κόρη μου, που είναι τριών χρονών, βλέπω το ίδιο πράγμα από την αντίστροφη: επειδή δεν βαριέται στιγμή, η βαρεμάρα της φαίνεται ανυπόφορη. Προσπαθώ συνειδητά να της ενθαρρύνω τη φαντασία ζητώντας της να σκαρώσουμε ιστορίες μαζί, αλλά είναι τόσα τα ερεθίσματα που είναι δύσκολο.
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των βιβλίων στην ανάπτυξη της φαντασίας των παιδιών και γιατί η φαντασία είναι πια τόσο σημαντική για τους ανθρώπους; Τι θα παθαίναμε χωρίς φαντασία;
Εξαιρετικό ερώτημα, που το έχει απαντήσει με τον δικό του, θαυμάσιο τρόπο ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς, ο Neil Gaiman:
«Ήμουν στην Κίνα το 2007, στο πρώτο συνέδριο επιστημονικής φαντασίας που είχε εγκριθεί ποτέ από το Κόμμα. Κάποια στιγμή, πήρα έναν αξιωματούχο και τον ρώτησα, ‘γιατί; Η ΕΦ ήταν κατακριτέα από το Κόμμα για χρόνια. Τι άλλαξε;’
«’Είναι απλό’, μου απάντησε. Οι Κινέζοι ήταν εξαιρετικοί στο να κατασκευάζουν πράγματα όταν τους πας έτοιμα τα σχέδια. Αλλά δεν καινοτομούσαν. Δεν φαντάζονταν. Οπότε έστειλαν μία αντιπροσωπεία στις ΗΠΑ, στην Apple, στη Microsoft, στην Google, και μίλησαν με τους ανθρώπους που έχτιζαν το μέλλον.
Και ανακάλυψαν ότι όλοι τους διάβαζαν επιστημονική φαντασία ως παιδιά.»
Δώδεκα χρόνια αργότερα, η Κίνα έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης…
Δεν πιστεύεις στα έτοιμα μηνύματα, δεν πιστεύεις στις διδαχές, δεν πιστεύεις στα ηθικοπλαστικά και άλλα «πλαστικά». Ποια είναι τα υλικά των Μυστήριων Χαμόγελων και του Αγοριού με τα οποία επικοινωνούν τις δικές τους σκέψεις με τους αναγνώστες τους;
Μα… οι ιστορίες! Δεν χρειάζεται κάτι άλλο. Οι άνθρωποι λατρεύουμε να ακούμε ιστορίες. Όσο για τα συμπεράσματα που αντλεί ο καθένας, αυτά είναι αυστηρά προσωπικά.
Θυμάμαι μία οικογενειακή φίλη που είχε διαβάσει το Χαμένο Χαμόγελο και μου είπε, «ξέρεις τι έχεις γράψει, έτσι; Λες ότι…» και μου εξέθεσε αυτό που είχε προσλάβει η ίδια από το βιβλίο.
Φυσικά, εγώ θεωρούσα ότι είχα γράψει κάτι τελείως διαφορετικό. Και έκανα το λάθος και της το είπα. Για να πάρω την αφοπλιστική απάντηση, «Α! Άρα δεν ξέρεις τι έχεις γράψει».
Εκεί συνειδητοποίησα ότι μία ιστορία δεν έχει σκοπό να διδάξει. Δεν γράφω για να πείσω. Γράφω για να ερεθίσω τη σκέψη του αναγνώστη και να τον κάνω να κλωτσήσει την μπάλα παρακάτω, όπου θέλει ο ίδιος να την πάει.
Αλήθεια… το αγόρι των Μυστήριων Χαμόγελων ήσουν εσύ ή κάποιος σαν εσένα;
Μα φυσικά! Και το αγόρι, και ο Χελωνόσαυρος, και ο τρομερός δράκος Βρέμα… Όταν γράφεις ένα βιβλίο μοιράζεσαι αναγκαστικά όλα σου τα βιώματα. Όπως επισήμανε και η φίλη μου η Κρυσταλία, όλα τα βιβλία του Pearseus έχουν ένα κοινό θέμα: την απόλαυση του να κάνεις ένα ζεστό ντους σε έναν πλανήτη που δεν έχει ρεύμα!
Είναι λίγο σαν τα όνειρα: εμείς είμαστε όλοι οι χαρακτήρες τους, από τους πιο φωτεινούς μέχρι τους πιο σκοτεινούς. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι αλλιώς; Αφού μέσα στο κεφάλι μας διαδραματίζονται όλα αυτά!
Πόσο μακριά θα φτάσουν (συγγραφικά/εκδοτικά) τα Μυστήρια Χαμόγελα;
Ο Δημήτρης εικονογραφεί ήδη την τρίτη ιστορία, με τίτλο «Το Χαμόγελο της Λόλας». Αν το κοινό αγκαλιάσει την τριλογία αυτή, ευελπιστώ ότι ο Πατάκης θα εκδώσει και τα δύο πρώτα βιβλία της σειράς, «Το Χαμένο Χαμόγελο» και «το Μουσικοχώρι».
Μετά από αυτό, ειλικρινά, δεν ξέρω! Έχω σημειωματάρια ολόκληρα γεμάτα ιδέες για βιβλία και σύντομες ιστορίες. Μακάρι να αξιωθώ να τα μοιραστώ όλα τους μαζί σας.
Λογοτεχνία του φανταστικού για μικρότερες ηλικίες. Κλισέ το ερώτημα, το ξέρω. Διαβάζουν τα παιδιά σήμερα μετά τα 7-8 που μπλέκουν με τις ταμπλέτες; Τι δεν τους δίνουμε ή τι λάθη έχουμε κάνει;
Έχω ένα ιστολόγιο, το nicholasrossis.me (εκεί και στην Ομάδα μου στο Facebook—facebook.com/groups/nicholasrossis—είναι τα καλύτερα μέρη για να συνδεθεί κάποιος μαζί μου).
Στο ιστολόγιό μου γράφω για θέματα που αφορούν τα βιβλία γενικά και τις εκδόσεις. Είχα αναρτήσει πρόσφατα μία μελέτη που εξέταζε κριτικά τον ισχυρισμό αυτό, ότι οι νέοι δεν διαβάζουν.
Η μελέτη είχε δείξει ότι τα παιδιά περνούν περισσότερο χρόνο σήμερα να διαβάζουν, σε σχέση με πριν μία δεκαετία. Αντίθετα, αυτοί που διαβάζουν πολύ λιγότερο, είναι οι άνω των 65, οι οποίοι προτιμούν να βλέπουν τηλεόραση (το σχετικό άρθρο είναι διαθέσιμο πατώντας εδώ).
Αυτό που επίσης έδειξε η μελέτη είναι ότι ο αναγνωστικός χρόνος των παιδιών έχει μεν αυξηθεί, αλλά έχει αλλάξει το αναγνωστικό μέσο: οι νέοι διαβάζουν πολύ στην ταμπλέτα και στο κινητό τους. Προσωπικά δεν με πειράζει καθόλου αυτό. Η ταμπλέτα και το κινητό μπορεί να είναι οι καλύτεροι φίλοι του παιδιού και να του ανοίξουν τους ορίζοντες καλύτερα από ένα βιβλίο. Το θέμα δεν είναι το μέσο, αλλά το πώς το εκμεταλλευόμαστε.
Όσο για τα λάθη που κάνουμε, είναι ενδεικτικό ότι:
- Ξεκινώντας σχολείο, κάθε παιδί θέλει να διαβάσει. Ο ενθουσιασμός είναι στο 100%.
- Μέχρι την Τετάρτη Δημοτικού, μόνο το 54% διαβάζει κάτι καθημερινά για ψυχαγωγία.
- Μέχρι τη Δευτέρα Γυμνασίου, το ποσοστό έχει πέσει στο 30%.
- Μέχρι την Τρίτη Λυκείου, το ποσοστό έχει πέσει στο 19%.
(το σχετικό άρθρο είναι διαθέσιμο πατώντας εδώ).
Όταν η ανάγνωση γίνεται καταναγκαστικά, σαν αγγαρεία, πώς περιμένουμε το παιδί να την αγαπήσει;
Μετράς ήδη αρκετά βιβλία, αρκετά best sellers και καταξίωση. Είσαι ευτυχισμένος με όσα πέτυχες εσύ και οι ήρωές σου ως τώρα; Έχουν υπηρετηθεί οι βασικοί στόχοι για τους οποίους άρχισες να γράφεις;
Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια, αλλά δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου σε αυτά. Είμαι ευχαριστημένος από τη μέχρι τώρα πορεία μου; Γενικά, ναι. Θα μπορούσε να είναι καλύτερη, αλλά έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα, και αυτό μετράει. Όσο για τους στόχους μου, έχω πολύ δρόμο να διανύσω μέχρι να τους πετύχω. Δεν θεωρώ ότι είμαι υπέρμετρα φιλόδοξος, αλλά θα ήθελα να διαβάσουν τα βιβλία μου όσο το δυνατόν περισσότεροι αναγνώστες.
Όσον αφορά το θέμα της ευτυχίας, για το οποίο με ρωτάς, αυτό είναι ένα άλλο ερώτημα.
Δεν περιμένω να πετύχω τους στόχους μου για να είμαι ευτυχισμένος.
Η ευτυχία μου έχει να κάνει με την ικανότητά μου να εστιάζω στα θετικά της ζωής μου, με την οικογένειά μου, και—κυρίως—με την εσωτερική μου ειρήνη. Και αυτά έχουν να κάνουν με την εσωτερική μας διαδρομή παρά με την εξωτερική μας.
Σ’ ευχαριστώ πολύ!
Σε ευχαριστώ και πάλι για τις εξαιρετικές ερωτήσεις. Έχω δώσει δεκάδες συνεντεύξεις, αλλά ελάχιστες ήταν τόσο απολαυστικές ως ερωτήματα!
Μπορείτε να συνδεθείτε με τον Νικόλα Ρώσση στο:
Όλα του τα βιβλία είναι διαθέσιμα στην Amazon:
amazon.co.uk/Nicholas-C.-Rossis/e/B00FXXIBZA
