Γνώρισα πολλές μαμάδες που κρέμασαν τη ζωή τους μενταγιόν πάνω στο λαιμό των παιδιών τους. Γυναίκες που παραμέρισαν τα πάντα, έπνιξαν χόμπι, ταλέντα και επιθυμίες, ακόμα και την ίδια τους τη συζυγική σχέση, τάζοντας ευλαβικά τη ζωή τους την υπηρεσία των παιδιών τους.
Συγχωρήστε με αλλά αυτό είναι καταστροφικό για την ψυχική υγεία των μαμάδων αυτών. Όχι στα 30 και τα 40 τους, εκεί όπου ακόμα οι αντοχές είναι ακμαίες, αλλά κάπου μεταξύ των πρώτων και των δεύτερών τους –ήντα, εκεί όπου η ζωή έχει περάσει για τα καλά στο δεύτερο μισό της, οι δυνάμεις δεν είναι ανεξάντλητες και τα παιδιά έχουν πια πετάξει μακριά, σε σπουδές, συντρόφους, άλλα σπίτια.
«Τα παιδιά σου δεν είναι παιδιά σου. Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της ζωής για τη ζωή».
Ο φίλτατος Χαλίλ Γκιμπράν το είχε πει περίφημα. Και πολύ σύντομα, τα μικρά βρέφη που μπουσουλούσαν, αρχίζουν να παίρνουν το δρόμο τους. Μεγαλώνουν. Και θα μεγαλώνουν. Και είναι προορισμένα να κάνουν τον κύκλο που έκανες κι εσύ. Θα πιάσουν την εφηβεία. Ίσως την περάσουν ανήσυχα, ίσως την καταπνίξουν μέσα σε μια πιεστική οικογένεια. Αλλά θα την περάσουν. Ίσως σπουδάσουν, ίσως όχι. Μα σε κάθε περίπτωση είναι προορισμένα να φύγουν από σένα, να κάνουν τα δικά τους βήματα, τα δικά τους σπίτια, ίσως τις δικές τους οικογένειες.
Τότε, μαμά, ίσως μείνεις μόνη. Και θα πρέπει να ‘χεις φροντίσει για κάποια πραγματάκια πολύ σημαντικά:
Ίσως να έχεις έναν καλό άντρα ή σύντροφο, αυτόν με τον οποίο κάνατε το παιδί ή άλλον, γιατί η ζωή δεν τελειώνει με το που πετάξουν τα παιδιά μακριά σου. Έναν άντρα που θα τον υπολογίζεις, θα τον προσέχεις κι εκείνος θα σου επιστρέφει μερικά βασιλικά στέμματα, όσα μπορεί. Για να ζεις, μαμά.
Ίσως να έχεις 1-2 καλές φίλες και φίλους, με του οποίους θα πιεις έναν καφέ, θα κουβεντιάσεις έγνοιες και σκέψεις.
Ίσως να έχεις 1-2 παθιασμένα χόμπι που θα κινητοποιούν και θα σε ζωντανεύουν, πράγματα για τα οποία θα θέτεις στόχους και θα ονειρεύεσαι. Δεν τελειώνουν τα όνειρα μόλις πετάξουν μακριά σου τα παιδιά, μαμά. Να ‘χεις τόσα κι άλλα τόσα.
Σίγουρα όμως πρέπει να έχεις έναν εαυτό που να μπορεί να μείνει και μόνος, να μην έχει ανάγκη πάντοτε τη βουή του κόσμου και την παρουσία κάποιου άλλου. Αν μπορείς να περνάς όμορφο χρόνο μόνη σου, μαμά, θα είσαι ικανή να αγκαλιάζεις τα όμορφα όπου κι αν βρίσκονται, με όποιους κι είσαι και κυρίως όπου κι αν βρίσκονται τα παιδιά σου, κοντά ή μακριά σου.
Ας τα πάρουμε από την αρχή. Γίνεσαι μάνα. Μια ζωή καινούρια έρχεται μέσα από το σώμα σου. Ένα θαύμα της φύσης ξεκινά από εσένα. Νιώθεις περήφανη, υπεύθυνη. Η νέα ζωή, ο νέος άνθρωπος σε έχει ανάγκη, θέλει τη φροντίδα, το ενδιαφέρον, την αγάπη, τις υπηρεσίες σου. Και του δίνεις όσα και όπως μπορείς. Κάποιες του δίνουν όλο τους το είναι. Μπουσουλάει. Είναι το πρώτο μήνυμα ότι θέλει να φύγει μακριά σου, να τα καταφέρει μόνο του. Μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα χέρια του, να πιάνει το κουτάλι, να περπατάει, να αφομοιώνει τους κανόνες σου. Πάει παιδικό σταθμό, νηπιαγωγείο, δημοτικό. Φεύγει ολοένα και πιο μακριά. Είναι προορισμένο να φεύγει. Αγγλικά, φροντιστήρια, αγωνίσματα, χόμπι, φίλοι, οι πρώτες βόλτες, εφηβεία. Φεύγει κι άλλο. Τώρα ξυπνά ο άντρας και η γυναίκα μέσα του. Θέλει να μάθει τη ζωή. Για να τη μάθει πρέπει να φύγει από τη δική σου σκέπη ακόμα λίγο.
Είναι η ζωή, μαμά. Είναι ο κύκλος. Ξημέρωμα, πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, σούρουπο, βράδυ, μεσονύχτι. Το παιδάκι σου θέλει να κάνει την δική του πορεία. Και πρέπει η μάνα που θα μείνει πίσω να είναι μια υγιής, γεμάτη μάνα, όχι εκείνο το κρεμασμένο μενταγιόν που μόλις φύγει ο λαιμός που κρεμάστηκε μακριά, πέφτει και γίνεται κομμάτια.
Γι’ αυτό, μαμά… τρέξε ξοπίσω τους, δες τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, δες τον κόσμο τους, δες το βλέμμα τους, αλλά την ώρα που θα βλέπεις όλα αυτά, δες κι εσένα. Μην αφήσεις τον εαυτό σου να γίνει ένα γυάλινο κρεμασμένο μενταγιόν σε λαιμό που θα φύγει.
Υπερασπίσου το δικαίωμά σου να έχεις κάθε μέρα ένα δικό σου μισάωρο ξεκούρασης στη μέση της μέρας, μια δική σας ώρα με τον άντρα σου το βράδυ ή αν υπάρχει τέτοιος, μια ώρα που θα κάνεις κάτι μόνο για σένα. Μια συνομιλία, ένα βιβλίο, μια καλή ταινία, μια φίλη, ένας φίλος, ένας υποψήφιος σύντροφος.
Η ζωή είναι ανεπανάληπτη. Όχι μόνο του παιδιού σου. Και η δική σου είναι ανεπανάληπτη. Δε θα ξαναγυρίσει. Ζήσε την, μαμά. Με τις έγνοιες και τα άγχη για τα παιδιά σου, με το κλάμα και το γέλιο τους, με τα θέλω και τις υπερβολές τους, με το μέτρο και τα άμετρά τους, με τα σκοτάδια της καθημερινότητας, ναι, με αυτά. Δεν υπάρχει καμία μέρα που δεν έχει νύχτα και καμία νύχτα που δεν ξημέρωσε πάλι φως.
Γι’ αυτό μαμά, πάντα να προσέχεις το δικό σου λαιμό. Γιατί το μενταγιόν της ζωής σου πρέπει να το κρεμάσεις σε αυτόν. Και να ‘χεις το λαιμό σου όσο μπορείς πιο κοντά σε εκείνων των παιδιών σου, του άντρα, των φίλων σου. Γιατί η ζωή είναι δική σου. Και το μενταγιόν επίσης.
