Ραντεβού το 2020 στη Ρωσία και τη Μόσχα. Κάπως έτσι παραδόθηκε σήμερα η σκυτάλη στην κεφάτη και πολυπληθή αποστολή των Ρώσων που παρέλαβαν την κόκκινη κλωστή δεμένη των βιβλίων και των συνεδρίων.
Μέχρι τότε όμως συνέβησαν μερικά εξαιρετικά πραγματάκια και σήμερα. Όλος ο συνεδριακός χώρος παραμίλαγε με την ομιλία (“The light within the story”) του βραβευμένου 64χρονου συγγραφέα Γκρέγκορι Μαγκουάιρ. Του συγγραφέα που παραμέρισε τυπικότητες, αδήλωτα πρωτόκολλα και τυπικές αναγνώσεις λόγων, ανέβηκε στο βήμα τραγουδώντας σαν τενόρος, πέταξε τα παπούτσια του, πήρε το μαγικό του ραβδί, έδωσε έναν κλώτσο σε μία κόκκινη κλωστή δεμένη και ξετύλιξε την μοναδική, γεμάτη δυσκολίες, προκλήσεις και ανθρωπιά ζωή του, δένοντάς την με τα βιβλία, το σκοτάδι της ανθρώπινης ύπαρξης και το φως που υπάρχει παντού και πρέπει να επιλέξεις να το βλέπεις. Ο συγκλονιστικός Γκρέγκορι Μαγκουάιρ με τις ελληνικές ρίζες, μίλησε ουκ ολίγες φορές ελληνικά, γίνηκε πολλάκις πιο μεστός Έλληνας από τους Έλληνες και έβγαλε από την αίθουσα κάπου 300 ανθρώπους πιο χαμογελαστούς και πιο αισιόδοξους. Ήταν πραγματικά η ομιλία του τριημέρου.
Την ομιλία του Γ. Μαγκουάιρ ακολούθησε μια επίσης σημαντική ομιλία (“Creating Awareness of IBBY and their mission. Through the Hans Christian Andersen Award for illustration exhibitions”) του Μίκαελ Νοϊγκεμπάουερ που στάθηκε στην αποστολή της IBBY, παγκοσμίως και ανά χώρα/τμήμα καθώς και στις νέες προκλήσεις και μετεξελίξεις υπαρχόντων δράσεων. Χειροκροτήθηκε επίσης θερμά.
Πριν τους δύο ξεχωριστούς ομιλητές, υπήρξε και ένα τραπέζι ιδεών (round table) με συντονίστρια την Εύα Καλισκάμη όπου ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος, η Λότη Πέτροβις, η Κάθριν Πάτερσον και οι δύο φετινοί νικητές των βραβείων Άντερσεν, η Έικο Καντόνο και ο Ιγκόρ Ολείνικοφ συζήτησαν για σχεδόν 45 λεπτά για την κουλτούρα/πολιτισμό της κρίσης αλλά και την κρίση της κουλτούρας/πολιτισμού, για τις ευκαιρίες που αναδύονται, τις προκλήσεις που ανιχνεύονται καθώς και τις προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν ώστε τα παιδιά και οι νέοι να φέρουν το καινούριο και το καλύτερο στον κόσμο. Μια ομολογουμένως ενδιαφέρουσα κατάθεση απόψεων και ιδεών.
Ξεχωρίσαμε επίσης την ομιλία της Ιρανής Dr. Leila Matkabi Fard (“Two women, two continents, one aspiration”) που αναφέρθηκε παράλληλα στις ζωές δυο ξεχωριστών γυναικών που προώθησαν με αυταπάρνηση και πνευματικό σθένος την φιλαναγνωσία στις πατρίδες τους και όχι μόνο, την Ιρανή δασκάλα και ερευνήτρια Touran Mirhadi (1927-2016) και την Γερμανίδα συγγραφέα, μεταφράστρια και δημοσιογράφο Jella Lepman (1891-1970).
Μετά το μεσημεριανό γεύμα, ακολούθησε η τελετή λήξης του συνεδρίου όπου τις ευχαριστίες του προέδρου της IBBY Wally De Doncker και της προέδρου του ελληνικού τμήματος Βασιλικής Νίκα, διαδέχθηκε ένα μεγάλο χειροκρότημα για όλους τους εθελοντές που εργάστηκαν για να πραγματοποιηθεί άκρως ικανοποιητικά αυτό το συνέδριο. Το χειροκρότημα για τους εθελοντές διαδέχθηκε εκείνο για τους δεκάδες Έλληνες πρωταγωνιστές του παιδικού βιβλίου και της ελληνικής IBBY που ανέβηκαν στη σκηνή και χαμογέλασαν με την τιμή και την αναγνώριση για τα 50 χρόνια της προσφοράς τους στον χώρο και την IBBY (Αγγελική Βαρελά, Νικόλας Ανδρικόπουλος, Μάνος Κοντολέων και πολλοί ακόμα).
Και… όλα αυτά διαδέχθηκαν οι παραδοσιακές φορεσιές και χοροί: συρτοί, τσάμικοι, μπάλοι, αντικριστοί και στο τέλος το χασαποσέρβικο που έβαλε φωτιά στην αίθουσα καθώς όλοι σχεδόν χόρευαν στους ρυθμούς του… Καραγκιόζη! Κι αν τα δυο κλαρίνα στην αρχή με τις φουστανέλες μας κάθισαν λίγα βαριά, τα πολίτικα και ιδίως εκείνο το χασαποσέρβικο στο τέλος τους απογείωσαν όλους.
Αξιολογώντας συνολικά όσα ζήσαμε, πρέπει να σημειώσω το εξής: πάντα σε κάτι τόσο μεγάλο μπορείς να βρεις και πράγματα που ίσως δεν περπάτησαν όπως θα έπρεπε ή κάποια αστοχία. Γιατί όμως να σταθείς εκεί, σε αυτά τα λίγα, και όχι στα δεκάδες σωστά που έγιναν, στην άψογη ροή, στην απρόσκοπτη διαδικασία σε όλες τις αίθουσες, στα υψηλού επιπέδου τεχνική υποστήριξη και φωτισμούς, στην υπεράνθρωπη προσπάθεια των εθελοντών και των διοργανωτών να οργανωθεί κάθε πτυχή του συνεδρίου, στην προσφορά γευμάτων και ροφημάτων σε όλους τους συνέδρους, στην έκθεση βιβλίων που άνοιξε τους ορίζοντες όλων μας;
490 άνθρωποι της Λογοτεχνίας για παιδιά και νέους από 68 χώρες από όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα για τρεις ημέρες. Αξίζουν συγχαρητήρια στους ανθρώπους της Greek Ibby γιατί οργάνωσαν κάτι πολύ σημαντικό… δίπλα μας. Στη Βασιλική Νίκα, την Κατερίνα Δερματά, τη Χρύσα Κουράκη, την Πάττυ Παπαδήμου και όλους τους ανθρώπους που εργάστηκαν για αυτές τις τρεις μέρες πολλά τριήμερα.
Αυτή η -και- συμβολική συνάντηση των πολιτισμών, των διαφορετικών κόσμων στην Ελλάδα, μέσα από τις δεκάδες ομιλίες και συζητήσεις, πέτυχε το στόχο να φωτίσει πάνω από τα κεφάλια μας τον κόσμο των νέων ιδεών, όσων ήρθαν και όσων είναι καθ’ οδόν. Η αποστολή των συνεδρίων είναι αυτή ακριβώς: η ύψωση των ιδεών στο βλέμμα όλων των ανθρώπων που τις αναζητούν.
Ραντεβού στη Ρωσία!