Περισσότερα από 200 βιβλία κρύβουν στις σελίδες τους τις εικόνες της. Το βιβλίο “Ένας Γενναίος Σκύλος” έλαβε τον Έπαινο “Πηνελόπη Μαξίμου” ενώ την επόμενη χρονιά κέρδισε το βραβείο “Φανής Αποστολίδου” ξανά από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για το βιβλίο “Μαρδούκ”. Εδώ και λίγες εβδομάδες, ξεκίνησε μαζί με τον συγγραφέα και προγραμματιστή Μάνο Κρόκο το Κίτρινο Πατίνι, ένα νέο εκδοτικό εγχείρημα που έκανε πρεμιέρα με μια σειρά από όμορφες παραμυθοκάρτες φαντασίας και φιλοδοξεί να δημιουργήσει σύγχρονο, χρήσιμο και επιστημονικά τεκμηριωμένο έντυπο υλικό για γονείς και εκπαιδευτικούς με προορισμό τα παιδιά.
Αεικίνητη, δημιουργική και πάντα εικονοπαρμένη, κατέβασε για λίγο τα χρώματά της και μας μίλησε για όλα τα καινούρια της όνειρα.
Η Λιάνα Δενεζάκη στο ELNIPLEX.
Συνέντευξη στον Απόστολο Πάππο.
Λιάνα, καλώς ήρθες στο ELNIPLEX. Ας ξεκινήσουμε με ένα Κίτρινο Πατίνι τη βόλτα μαζί σου. Ποια ανάγκη ήρθε να καλύψει ή να εκφράσει ο νέος αυτός εκδοτικός οίκος που δημιουργήσατε με τον Μάνο Κρόκο;
Το κίτρινο πατίνι έχει στόχο να ενθαρρύνει τα χαρίσματα που τόσο αβασάνιστα παραμελούνται από εκπαιδευτικούς και γονείς για χάρη της εξειδίκευσης και της απόκτησης των λεγόμενων «γνωστικών δεξιοτήτων». Θέλουμε να δείξουμε στα παιδιά τον τρόπο να γίνουν τα ίδια δημιουργοί μέσα από μια διαδρομή γεμάτη φαντασία.
Ξεκινήσατε με τις Παραμυθοκάρτες που εικονογράφησες εσύ. Τι είναι οι Παραμυθοκάρτες αυτές;
Πρόκειται για κάρτες δημιουργικής αφήγησης, που για τα παιδιά είναι παιχνίδι και για τους μεγάλους εργαλείο με το οποίο θα βοηθήσουν στην καλλιέργεια του λόγου, της ενσυναίσθησης, της δημιουργικής φαντασίας και της κριτικής σκέψης των παιδιών. Όλα αυτά δηλαδή που ενδυναμώνουν και ζωντανεύουν οποιοδήποτε εγχείρημα στη ζωή μας.
Κυκλοφορήσατε τρία σετ καρτών. Σε τι αφορούν;
Το πρώτο είναι «Ιστορίες από το Νησί της Φαντασίας», που με αφορμή αναγνωρίσιμους ήρωες παραμυθιών δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να πλάσουν τα δικά τους παραμύθια.
Το δεύτερο, με τον τίτλο «Ιστορίες από το Μαγικό Βασίλειο», είναι στοχευμένο στα συναισθήματα. Μέσα από τις ιστορίες που θα προκύψουν τα παιδιά αναγνωρίζουν συναισθήματα, λύνουν προβλήματα διαπροσωπικών σχέσεων και φτάνουν αβίαστα στο «Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα».
Για την ώρα υπάρχει ένα ακόμα σετ, με τον τίτλο «Ιστορίες με Μουσούδες», που θεωρούμε ότι έρχεται να καλύψει ένα κομμάτι στο οποίο η χώρα μας κατέχει μία ακόμα θλιβερή πρωτιά: αυτή της κακοποίησης ζώων. Eπενδύουμε στα παιδιά να αλλάξουν κάποτε οριστικά την κατάσταση, και εκείνα μέσα από τις ιστορίες που θα δημιουργήσουν θα δεθούν περισσότερο με τα ζώα και θα συναισθανθούν τους τετράποδους φίλους μας.
Υπάρχει περιορισμός στον τρόπο παιχνιδιού των καρτών αυτών;
Κανένας! Μέσα σε κάθε σετ υπάρχει ένα προτεινόμενο φύλλο οδηγιών, που δείχνουν έναν απλό τρόπο για να χτιστούν όμορφες ιστορίες, με 7 απλά και διασκεδαστικά βήματα. Βήματα που βάλαμε και στο Τραγούδι των Παραμυθοκαρτών. Είναι βέβαιο, όμως, ότι μετά από λίγες φορές που θα ασχοληθεί κάποιος με τις Παραμυθοκάρτες θα επινοήσει τους δικούς του τρόπους. Άλλωστε, κάτι που λέμε αρκετά συχνά είναι ότι στη φαντασία δεν υπάρχουν όρια, ούτε και κανόνες!
Τι πιστεύεις ότι προσφέρει σε ένα παιδί η δημιουργική αυτή δημιουργία ιστοριών με κάρτες;
Η δημιουργική σκέψη είναι αυτή που κάνει τον κόσμο μας αυτόν που είναι. Σκεφτείτε πόσα πράγματα θα έλειπαν από τη ζωή μας χωρίς αυτήν. Πράγματα που ούτε φαντάζεται κανείς ότι ανήκουν στο συγκεκριμένο πεδίο. Θέατρο, όπερα, κόμικ, εφημερίδες, περιοδικά, βιντεοπαιχνίδια, σειρές στην τηλεόραση, κινηματογραφικές ταινίες, επιτραπέζια παιχνίδια, στίχοι τραγουδιών, μπαλέτο είναι μερικές μόνο από τις εφαρμογές της δημιουργικής σκέψης και γραφής. Αν ορισμένοι άνθρωποι δεν είχαν αναπτύξει έντονα αυτό το κομμάτι μέσα τους, πολλά πράγματα και ανακαλύψεις δεν θα είχαν συμβεί. Κι αυτό δεν είναι ταλέντο που είτε το έχεις είτε όχι. Είναι φαντασία, και η φαντασία μαθαίνεται.
Σε εμάς τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς τι δυνατότητες παρέχουν οι Παραμυθοκάρτες;
Για τα παιδιά είναι παιχνίδι. Στα χέρια όμως ειδικών μπορεί να γίνει ένα πολύτιμο εργαλείο που θα βοηθήσει τα παιδιά να επικεντρωθούν στα κύρια σημεία μιας ιστορίας, να αναπτύξουν το λόγο, να καλλιεργήσουν τη δημιουργική τους φαντασία.
Η δημιουργία μιας ιστορίας εκτός από διασκεδαστική διαδικασία μπορεί να εξελιχθεί. Τα παιδιά μπορεί να παροτρυνθούν να τη γράψουν, να την εικονογραφήσουν, να την εκδώσουν σε βιβλίο ή να οργανώσουν πάνω της ακόμα και μια ολόκληρη θεατρική παράσταση που θα έχουν γράψει και σκηνοθετήσει μόνα τους.
Έχω συνεργαστεί με πάρα πολλά σχολεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπου τέτοιες ιστορίες κατέληξαν να γίνουν ολόκληρα βιβλία που εικονογράφησαν τα ίδια τα παιδιά ή ακόμα και θεατρικές παραστάσεις που παρουσιάστηκαν σε σχολικές γιορτές τα Χριστούγεννα ή στο τέλος της χρονιάς.
Όσο για τους γονείς, είναι μια καλή ευκαιρία να περάσουν δημιουργικό χρόνο με τα παιδιά τους και να απολαύσουν τη διαδικασία δημιουργίας των δικών τους παραμυθιών. Παραμυθιών που θα τους αφηγούνται τα παιδιά τους πριν τους… βάλουν για ύπνο!
Η εικόνα έχει πολύ μεγάλη σημασία πια για όλους μας, ειδικά τα παιδιά εδώ και μια δεκαετία έχουν ασκηθεί να αποφεύγουν ό,τι δεν έχει εικόνα. Πιστεύεις ότι μια εικόνα χωρίς κείμενο βοηθά τα παιδιά να εκφραστούν παραμερίζοντας την δυσκολία παραγωγής προφορικού λόγου;
Για μας εκεί ακριβώς βρίσκεται το στοίχημα: στη δυσκολία που έχουν τα παιδιά να παράγουν λόγο προφορικό ή γραπτό. Οπότε το να «διαβάσουν» τις εικόνες είναι ένα τέχνασμα που μπορεί στην αρχή να σταθεί στην περιγραφή, π.χ. είναι μια νεράιδα ή ένας πειρατής, στη συνέχεια όμως, με μερικές ερωτήσεις του τύπου: πώς τον λένε, τι του αρέσει να κάνει, ποια είναι η αγαπημένη του συνήθεια, πώς μιλάει, πώς περπατάει κ.λπ., αποκτά χαρακτήρα και χτίζεται ένα πρώτο στοιχείο της ιστορίας: ο ήρωας.
Πόσο κοντά είναι οι Παραμυθοκάρτες με τα Εικονοβιβλία (π.χ. Το κόκκινο βιβλίο); Προσφέρουν παρόμοιες ευκαιρίες ανάπτυξης αφηγηματικού λόγου ή λόγω της πιο ελεύθερης δομής τους έχουν μεγαλύτερο εύρος διαφοροποίησης;
Τα Εικονοβιβλία μάς δίνουν την ευκαιρία να καταλάβουμε πως μια ιστορία μόνο με εικόνες σε αφηγηματική σειρά μπορεί να έχει πολλαπλές αναγνώσεις, ανάλογα με τη διάθεση του αναγνώστη.
Οι Παραμυθοκάρτες μάς δίνουν την ευκαιρία να συνθέσουμε ολοδικές μας ιστορίες μέσα από αμέτρητους συνδυασμούς.
Τα συστατικά μιας όμορφης παραμυθοϊστορίας είναι 7: ο ήρωας, ο τόπος, ο στόχος, το εμπόδιο, ο βοηθός, το μαγικό αντικείμενο και η αίσια έκβαση – το «Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Από εκεί και ύστερα αρχίζουν οι παραλλαγές. Οπότε οι συνδέσεις και οι συσχετισμοί των καρτών έχουν να κάνουν με την τυχαιότητα, δίνοντάς μας ολοένα και καινούριες αφορμές ανάγνωσης, ερμηνείας και αφήγησης. Είναι αμέτρητες ιστορίες μέσα σε ένα κουτί, αμέτρητα παραμύθια, που το καθένα τους μπορεί να διαβαστεί σαν ένα εικονοβλίο και να προκύψουν από αυτό αμέτρητες ερμηνείες!
Πού θα τις βρούμε τις Παραμυθοκάρτες σας;
Υπάρχουν σε κάποια μικρά και μεγάλα βιβλιοπωλεία σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στο ηλεκτρονικό κατάστημα των εκδόσεων www.kitrinopatini.gr . Φυσικά, μπορείτε να τις παραγγείλετε και τηλεφωνικά στο: 210-3009503
Στην Κύπρο αντιπροσωπεύονται αποκλειστικά από το βιβλιοπωλείο Rivergate.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα του εκδοτικού οίκου;
Να δημιουργήσουμε μια ολόκληρη σειρά πρωτότυπων εκδόσεων, επιστημονικά τεκμηριωμένων και προσιτών σε όλους. Θα απευθύνονται στα παιδιά και στους γονείς, αλλά θα αποτελέσουν επίσης πολύτιμα εργαλεία στα χέρια εκπαιδευτικών, λογοθεραπευτών και άλλων ειδικών. Για την ώρα, ετοιμάζουμε μια σειρά παραμύθια, και φυσικά τη συνέχεια των Παραμυθοκαρτών.
Και τα εικονογραφικά σχέδια της Λιάνας Δενεζάκη;
Αγαπώ τόσο πολύ τις εικόνες και τους κόσμους τους, που κάθε φορά που αναλαμβάνω ένα καινούριο βιβλίο γίνομαι μέρος του και για όσο διαρκεί η εικονογράφησή του ζω μέσα εκεί! Λατρεύω τις εικόνες στα βιβλία και τις βόλτες με το κίτρινο πατίνι που μας ταξιδεύει στον κόσμο της φαντασίας!
