Ο Μάρκος κοκκινίζει. Για την ακρίβεια τα μάγουλά του κοκκινίζουν. Το πρόσεξε εκείνη η συμμαθήτριά του, η αφηγήτρια. Το είπε στον Άρη, εκείνος στον Μίκι και στο λεπτό όλοι σκάνε στα γέλια. Για τα κόκκινα μάγουλα του Μάρκου όλα αυτά. Και κάθε φορά η ίδια ιστορία. Ένας ψίθυρος, λίγο σούσουρο κι ο Μάρκος γίνεται σαν φάρος. Και όχι μόνο αυτό. “Αφήστε με ήσυχο”, τους φωνάζει όπως μπορεί.
Τα γέλια δυναμώνουν. Ο Μάρκος κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του. Κι ο Άρης αποθρασσύνεται εξίσου. Η λεκτική βία αγγίζει την σωματική. Η κατάσταση μοιάζει τεταμένη. Ο Άρης αγριεύει το παιχνίδι. Τα λόγια του κόβουν. Η γροθιά του το ίδιο απειλητική. Κι ο Μάρκος εκκωφαντικά μόνος.
Όταν η δασκάλα ρωτά τους μαθητές αν είδε κάποιος τι συνέβη, όλοι σιωπούν. Μα κάποιος θα βρει τη δύναμη να σπάσει αυτή τη συνενοχή της σιωπής. Και αυτός ο κάποιος θα κάνει μια πράξη επαναστατική.
Ο εκφοβισμός (σχολικός ή μη) είναι ένα παιχνίδι εξουσίας. Σε θυμώνω, σε εξοργίζω, σε κοκκινίζω, σημαίνει πως σε ελέγχω. Ο σωματικά ή ψυχικά νταής παίζει ένα χαρτί ελέγχου και απειλής. Το θύμα είναι συνήθως κάποιος αδέξιος κοινωνικά, αδύναμος να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Κι όλοι οι υπόλοιποι δημιουργούν έναν ακανόνιστο κύκλο σιωπής, συνενοχής και φόβου. Μόνο αν σπάσει αυτός ο κύκλος, μόνος αν κάποιος δείξει πως δεν τρέμει, βρίσκουν και άλλοι τα περιθώρια να ορθώσουν το ανάστημά τους.
Όλοι μαζί. Λύστε τη σιωπή. Σπάστε τον κύκλο του φόβου. Αυτά είναι τα ηχηρά μηνύματα του Γιαν ντε Κίντερ με το Κόκκινο, που από αγαπημένο του χρώμα έγινε αφορμή και σύνθημα κι αγώνας να μπει τέρμα στην απομόνωση των παιδιών με τα κόκκινα μάγουλα και τις αδύναμες καρδιές.
Η αφηγήτρια, το κορίτσι που δεν έχει όνομα για να μπορεί να του δώσουμε το δικό μας όνομα και να είμαστε εμείς, ο καθένας στη θέση της, δίνει τη δική της εσωτερική μάχη με τον δικό της φόβο και εκφοβισμό. Και ουσιαστικά δίνει στα μικρά παιδιά-αναγνώστες το ηθικό παράδειγμα, το σθένος να συνταχθούν μαζί της και να φτιάξουν το δικό τους τείχος έναντι του εκφοβισμού.
Ο Γιαν ντε Κίντερ παίρνει ξεκάθαρη θέση. Μίλα. Μίλα εσύ και θα σε ακολουθήσουν και άλλοι. Αν δεν μιλήσει κανεί, ένας Μάρκος θα υποφέρει. Και μετά το Μάρκο θα πάρουν και άλλοι σειρά, ίσως και εσύ.
Αξίζει να προσέξει κανείς και τη δύναμη των χρωμάτων του Κίντερ ώστε να ενδυναμώσει τα μηνύματά του. Το Κόκκινο κυριαρχεί, υπερέχει, σκεπάζει τα πάντα καθώς πλαισιώνεται από ώχρες, γκρι και μαύρο. Το ερυθρόλευκο ριγέ πουλόβερ της ανώνυμης αφηγήτριας αναγκάζει το βλέμμα μας να την εντοπίζει πάντα πρώτη όπου κι αν βρίσκεται ενώ επιβλητικό είναι το καθαρό κόκκινο με το οποίο βάφεται όλο το σχολείο όταν η αφηγήτρια συνειδητοποιεί ότι το “αστείο” με τον Μάρκο πρέπει να σταματήσει αλλά και το μαυροκόκκινο τέρας του άγχους που ορμάει να κατασπαράξει όλα τα παιδιά.
Βιβλίο διαμάντι για το θέμα του, για κάθε γονιό, για κάθε εκπαιδευτικό. Προτάθηκε από την Επιτροπή Παιδιών και Νέων για το αντίστοιχο βραβείο το 2014-15. Για παιδιά 3-7 ετών.
Δείτε εδώ ένα καταπληκτικό βίντεο
με τα χέρια του Γιαν ντε Κίντερ να φτιάχνουν… ιστορία!
Διακρίσεις
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Κόκκινο ή γιατί ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι αστείο |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Απόσπασμα |
| Συγγραφέας: | Γιαν ντε Κίντερ |
| Εικονογράφηση: | Γιαν ντε Κίντερ |
| Μετάφραση | Τατιάνα Μαρκάκη |
| Εκδόσεις: | Πατάκη, Απρίλιος 2017 |
| Διόρθωση: | Θανάσης Κοκολόγος |
| Σελιδοποίηση, εξ/λο: | Νίκη Αντωνακοπούλου |
| Σελίδες: | 40 |
| Μέγεθος: | 20,5 Χ 26,5 |
| ISBN: | 978-960-16-5881-0 |
