Γεννήθηκε στην Αθήνα. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για Το κουτί, το πρώτο του βιβλίου, που κυκλοφόρησε το 2014 και εκεί καταλάβαμε ότι έχουμε έναν νέο πολύ αξιόλογο συγγραφέα που ήρθε για να μείνει.
Το 2017 εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο το βιβλίο του Ο άνθρωπος φωτιά που συγκέντρωσε τις περισσότερες ψήφους αναγνωστών, παίρνοντας το Βραβείο Βιβλίου Public 2018 στην κατηγορία της εφηβικής λογοτεχνίας. Λίγα χρόνια μετά, το σπουδαίο αυτό βιβλίο άλλαξε εκδοτική στέγη, εξώφυλλο αλλά και κόμικ βάζοντας πλώρη για νέους αναγνωστικούς κύκλους και αναγνώστες.
Ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Πατσαρός σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Ένα πραγματικά εξαιρετικό βιβλίο σου, Ο άνθρωπος φωτιά, επανεκδίδεται αλλάζοντας εκδοτική «στέγη». Θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας κάποιο σχόλιο;
Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Μια συνεργασία τελείωσε και μία νέα ξεκίνησε με νέες ιδέες που έδωσαν φρέσκια πνοή στο βιβλίο. Η Ελένη Τσάμπρα ανέλαβε την εικονογράφηση τόσο του εξωφύλλου όσο και του κόμικ, το οποίο μεγάλωσε σε έκταση, απλώθηκε στο τελευταίο δεκαεξασέλιδο, εξελίσσεται σταδιακά όπως και οι σκέψεις του Ανθρώπου φωτιά που τυπώθηκαν σε μαύρες σελίδες στη μέση περίπου της ιστορίας.
Και σε αυτή την έκδοση το κόμικ αποκαλύπτει το φινάλε της ιστορίας. Η τύχη του βασικού ήρωα της ιστορίας, του Βασίλη, αποτυπώνεται στα τελευταία εικονογραφημένα καρέ, οπότε καλό θα είναι να διαβαστούν τελευταία για να την αποφυγή spoiler.
Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος γιατί οι προηγούμενες ανατυπώσεις έχουν εξαντληθεί, η ιστορία του βιβλίου που έχει αγαπηθεί τόσο από παιδιά όσο και από ενήλικες αναγνώστες, κρύβεται πια πίσω από τον κορμό μιας αιωνόβιας ελιάς και συνεχίζει το δικό της ταξίδι.
Είσαι παιδί της πόλης αλλά αν δεν κάνουμε λάθος κατάγεσαι από την Άνδρο και μια πυρκαγιά στο νησί αποτέλεσε την αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου. Ποια είναι η σχέση σου με τη φύση;
Οι γονείς του πατέρα μου κατάγονται από την Άνδρο και οι γονείς της μητέρας μου από την Άνδρο και τη Σμύρνη. Αν και γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, όπου κατοικώ μέχρι σήμερα, στον Όρμο Κορθίου της Άνδρου είναι το δεύτερο μου σπίτι, γιατί εκεί βρισκόμουν κάθε καλοκαίρι, εκεί έμαθα να κολυμπάω, να σκαρφαλώνω στα δέντρα, να ζω πιο κοντά στη φύση, στο φυσικό περιβάλλον που τόσο μας λείπει σε όσους μένουμε στις πόλεις. Οι γονείς μου πια μένουν μόνιμα στην Άνδρο, στο χωριό Αηδόνια. Με την πρώτη ευκαιρία μπαίνω στο πλοίο για να βρεθώ κοντά τους, στη σκυλίτσα, τα γατιά μας αλλά και σε ένα από τα πιο πράσινα νησιά των Κυκλάδων, γεγονός που οφείλεται στο νερό που είναι συγκεντρωμένο στους ορεινούς όγκους του νησιού, το οποίο παλιότερα λεγόταν Υδρούσα.
Η φύση γαληνεύει το μυαλό μου αλλάζοντας τον τρόπο λειτουργίας του. Είναι φορές που πριν φύγω από την Αθήνα, λέω ότι εντάξει θα βαρεθώ στο νησί, θα γυρίσω το πολύ σε δύο μέρες, αλλά μετά από μία μέρα στην Άνδρο και όχι μόνο εκεί, οπουδήποτε κοντά στη φύση, πιάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται τελείως διαφορετικά, να αισθάνεται πιο αυτάρκης, να βιώνει την κάθε ημέρα με λιγότερη ένταση και φυσικά να μη θέλει να γυρίσει πίσω στην πόλη.
Ο Βασίλης, η Άρτεμις, ο Γιάννης έχουν σίγουρα κάτι από την ψυχή σου αφού εσύ τους έπλασες. Υπάρχει όμως κάποιος ήρωας με τον οποίο να νιώθεις ότι ταυτίζεσαι περισσότερο;
Έτσι είναι. Ο Βασίλης, η Άρτεμις, ο Γιάννης αλλά και όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες του βιβλίου έχουν ένα κομμάτι του χαρακτήρα μου. Ή για να το εκφράσω καλύτερα προσπάθησα να υποδυθώ όσο γίνεται καλύτερα τον καθένα και την καθεμιά από αυτούς για να αποδώσω με φυσικότητα τις σκέψεις, τα λόγια και τις πράξεις του.
Στο παρελθόν ήμουν σε μία θεατρική ομάδα για δύο χρόνια. Πολλά από τα θεατρικά παιχνίδια που κάναμε, ορισμένες ασκήσεις δημιουργικότητας με βοήθησαν πολύ στη συγγραφή και στο ξεκλείδωμα του κάθε χαρακτήρα.
Αν διάλεγα κάποιους χαρακτήρες, θα ήταν σίγουρα ο Βασίλης και η Άρτεμις. Πολλά απ’ όσα σκέφτονται και λένε αποτελούν και δικές μου σκέψεις.
Ο γιος, ο πατέρας, ο παππούς παίρνουν την σκυτάλη του αφηγητή και τρεις γενιές βρίσκουν χώρο και τρόπο να εκφραστούν, Μίλησέ μας λίγο γι’ αυτή σου την επιλογή.
Ήδη από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου μαθαίνουμε ότι η πυρκαγιά στο νησί είναι αποτέλεσμα εμπρησμού. Κάθε καταστροφή που έχει ανθρωπογενή χαρακτηριστικά, προήλθε από έναν άνθρωπο, ο οποίος από τη γέννηση του εντάχθηκε στους κόλπους μιας οικογένειας και στη συνέχεια άνοιξε την πόρτα και βγήκε στον έξω κόσμο. Δημιουργώντας τον δικό του κύκλο στην κοινωνία δεν παύει να είναι μέλος της αρχικής πρώτης ομάδας που τον υποδέχτηκε, τον στήριξε στα πρώτα του βήματα, τον κατήχησε στις αρχές και τα πιστεύω της. Με ενδιέφερε πολύ να εξερευνήσω αυτή την αλληλεπίδραση των χαρακτήρων μπροστά σε μια μεγάλη καταστροφή, να τους βάλω στο τραπέζι, να ξεψαχνίσουν το παρελθόν, να σκαλίσουν οικογενειακά μυστικά, να ανοίξουν κρυφά συρτάρια και όταν φουσκώσει η καταιγίδα, να πέσουν οι μάσκες και να μιλήσουν με ειλικρίνεια.
Έχουμε ζήσει τραγικές στιγμές λόγω των πυρκαγιών στην Ελλάδα. Ως συγγραφέας αλλά κυρίως ως εκπαιδευτικός πιστεύεις ότι υπάρχει τρόπος κι ελπίδα να εκπαιδεύσουμε μια γενιά με περιβαλλοντική συνείδηση;
Ως συγγραφέας αυτό που με ενδιαφέρει είναι να γράψω ένα δυνατό βιβλίο για να κρατήσω τον ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα. Απεχθάνομαι τις διδακτικές ιστορίες ως αναγνώστης. Παρατάω χωρίς τύψεις βιβλία που δε μου αρέσουν και ενθαρρύνω τα παιδιά να κάνουν το ίδιο.
Ως εκπαιδευτικός συμμετέχω με όρεξη και αγάπη σε εκπαιδευτικά προγράμματα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και θα συνεχίσω να το κάνω. Δε θεωρώ όμως ότι οι πυρκαγιές, αλλά και γενικότερα το οικολογικό πρόβλημα σε παγκόσμια κλίμακα οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά όταν αποφοιτήσουν από το σχολείο δεν έχουν περιβαλλοντική συνείδηση. Η εκπαίδευση παίζει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός ανθρώπου, αλλά η ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου δεν είναι από μόνη της αρκετή για να μας σώσει από μια ενδεχόμενη καταστροφή. Το οικολογικό πρόβλημα είναι ένα πολιτικό ζήτημα. Οι άνθρωποι σε θέσεις κλειδιά που παίρνουν αποφάσεις, οι πολιτικές που συντονίζουν την οργάνωση της κοινωνίας είναι εκείνες που παίζουν τον πρώτο λόγο στη συντήρηση και στη διαιώνιση ενός προβλήματος.
Τελικά Κωνσταντίνε, ο κόσμος είναι ένα “κάρο με άχυρο” κι όποιος μπορεί αρπάζει το περισσότερο;
“Το κάρο με το άχυρο” είναι ένας πίνακας του Ιερώνυμου Μπος, τον οποίο τοποθέτησα σε ένα από τα σπίτια των χαρακτήρων του βιβλίου. Ο αυθεντικός βρίσκεται στο Μουσείο Πράδο, στη Μαδρίτη. Ένα χρόνο μετά την αρχική κυκλοφορία του βιβλίου, το καλοκαίρι του 2018, είχα την ευκαιρία να τον δω από κοντά, να παρατηρήσω τα πολυάριθμα πρόσωπα που εικονίζονται και να τον περιτριγυρίσω, να εντοπίσω τη φιγούρα που εικονίζεται καθώς κλείνει το τρίπτυχο. Χωρίς να θέλω και πάλι να αποκαλύψω ορισμένα από τα μυστικά που αποκαλύπτονται με την εξέλιξη της ιστορίας, γιατί προς το τέλος του βιβλίου γίνεται κουβέντα για το τι είναι αυτό που αναπαριστά ο πίνακας, θα πω μόνο ότι ο πίνακας του Μπος μού ήρθε στο μυαλό καθώς παρακολουθούσα πριν λίγο καιρό το φιλμ Don’t look up.
Από τον καιρό του Μπος αλλά και νωρίτερα, μέχρι και σήμερα, με τη δημιουργία του Adam McKay, άνθρωποι που σχετίζονται με την τέχνη, εμπνέονται κάτω από δυσμενείς συνθήκες βλέποντας ανθρώπους να κάνουν τα πάντα για να πετύχουν στη δουλειά τους, να βγάλουν κέρδος, φτάνοντας στα άκρα, γιατί μπορούν.
Με το πρόσχημα ενδεχομένως ότι θέλουν να θρέψουν την οικογένειά τους, βάζοντας όμως σε κίνδυνο τις παραδίπλα οικογένειες, ή με το κίνητρο της εξέλιξης, της προόδου, όπως φυσικά εκείνοι έχουν στο μυαλό τους την εξέλιξη και την πρόοδο.
