Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Πέρα από την αγάπη της για τα ζώα που εκφράζει από παιδί μέχρι σήμερα με διάφορους τρόπους, ασχολείται ενεργά με την οικογενειακή επιχείρηση, την περίφημη οινοποιία Τσάνταλη, όπου έχει αναλάβει τη διεύθυνση του τμήματος Μarketing & Επικοινωνίας.
Το 2017 ξεκίνησε τη συγγραφική της πορεία στο χώρο του βιβλίου για παιδιά με Το Σοφάκι και ο Ντο, ενώ έναν χρόνο μετά κυκλοφόρησε Το Μικρό Αγόρι και τα 4 Αβγά για την παιδική φαντασία και την ισότητα. Στις αρχές του χρόνου είδαμε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το περιβαλλοντικής ενσυναίσθησης Μια Θάλασσα Πλαστικά, αλλά τα βλέμματα τραβάει με το τέταρτο βιβλίο της, το Οικογένεια είναι… που κυκλοφορεί εδώ και λίγες εβδομάδες από τις Εκδόσεις Διόπτρα (εικονογράφηση Κώστας Θεοχάρης) και με το οποίο ανοίγει μια τεράστια αγκαλιά αγάπης και αποδοχής σε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως μορφής οικογένειας μέσα στην οποία μεγαλώνει. Αυτό είναι το πολύ ξεχωριστό βιβλίο που θέτει τη συγγραφική της καριέρα σε μια νέα, ξεχωριστή τροχιά. Και αυτό ήταν ο λόγος αυτής της συζήτησής μας μαζί της.
Η Κατρίνα Δημητριάδη-Τσάνταλη, #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Αγγίζετε ένα από τα μεγαλύτερα θέματα-ταμπού της ελληνικής (τουλάχιστον) κοινωνίας. Έχετε γερό στομάχι;
Ειλικρινά κάποιος φορές εντυπωσιάζομαι και στεναχωριέμαι βαθιά που υπάρχουν ακόμη τέτοιες αντιλήψεις στη χώρα μας. Έχω γερό στομάχι γιατί το έχω συνηθίσει πια και έχω αποφασίσει ότι δεν μπορώ να αλλάξω εγώ τα μυαλά του καθενός. Ο δικός μου στόχος με το βιβλίο αυτό είναι κυρίως τα παιδιά! Τα παιδιά με διαφορετικές οικογένειες να μην είναι στο περιθώριο, να μη βιώσουν απόρριψη.
Αναδεικνύετε όλες τις μορφές οικογένειας, από την κλασική μέχρι τις πιο σπάνιες. Γιατί κάνατε αυτό το βιβλίο;
Δεν ξέρω τι είναι σπάνιο πια… κι όσο περνούν τα χρόνια, λογικά, καμία μορφή οικογένειας δεν θα είναι σπάνια. Είναι πάρα μα πάρα πολλές αρχικά οι μονογονεϊκές οικογένειες. Γράφω και στο εισαγωγικό μήνυμα του βιβλίου μου πως λαμβάνω αρκετά μηνύματα από γονείς. Κάποια με προβληματίζουν πολύ.
Είναι πολύ συχνό το «φαινόμενο» να μην παίρνει πρόσκληση ένα παιδί για το πάρτι κάποιου συμμαθητή του, επειδή οι γονείς του ενός, «δεν συμφωνούν» με την μορφή της οικογένειας του άλλου.
Και πραγματικά, είναι να σου ξεριζώνουν την ψυχή τέτοιες αντιλήψεις και τέτοιες κινήσεις.
Έχει παρέλθει η εποχή που όλες οι οικογένειες γίνονταν από έναν μπαμπά, μια μαμά και τις παραλλαγές τους (παππού, γιαγιά κτλ); Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που δυσκολεύονται να δουν ένα παιδί σε ένα οικογενειακό πλαίσιο εκτός της παραδοσιακής γραμμής. Γιατί πιστεύετε, συμβαίνει αυτό;
Αυτό προφανώς εξαρτάται από τα βιώματα του καθενός και πόσο «δουλεμένος» είναι με τον εαυτό του. Η πιο απλή ερώτηση που μπορούμε να κάνουμε είναι ποιοι είμαστε εμείς που μπορούμε να υποδείξουμε στον καθένα πώς θα ζήσει τη ζωή του.
Η παράδοση δεν σημαίνει ότι είναι κανόνας. Είναι πιο σημαντική η εξέλιξη από την «παράδοση».
Όταν ήσασταν παιδί, ποιες βασικές μνήμες έρχονται στον νου σας από τη δική σας οικογένεια;
Στα 90s’ ακόμη δεν ήταν συνηθισμένα τα παιδιά από διαζευγμένους γονείς. Και οι γονείς προτιμούσαν πολλές φορές να μένουν στο ίδιο σπίτι γιατί ακόμη και ο χωρισμός ήταν ταμπού. Θα ήταν μάλλον καλύτερα αν οι γονείς μου είχαν χωρίσει όταν έπρεπε, αντί να περιμένουν να «μεγαλώσουμε».
Πολλές φορές μιλάμε άνετα για τους άλλους, αλλά όταν το “πρόβλημα” έρθει στην αυλή μας νιώθουμε πίεση. Τι θα λέγατε στο δικό σας παιδί ή σε κάποιο οικείο σας παιδί που θα σας έλεγε ότι θέλει να κάνει μια διαφορετικής σύνθεσης από την παραδοσιακή οικογένεια;
Το πρόβλημα ξεκινάει όταν αντιμετωπίζουμε μια τέτοια κατάσταση σαν πρόβλημα. Πρόβλημα είναι να έχει κάτι στην υγεία του το παιδί. Όχι πως θα επιλέξει να φτιάξει την οικογένειά του. Και σε τελική ανάλυση, αν δεν στηρίξω εγώ το δικό μου παιδί τότε ποιος περιμένω να το κάνει;
Είναι ευχή να μεγαλώσω ένα παιδί ανεξάρτητο, με αυτοπεποίθηση κι ανοιχτό μυαλό, ικανό να πραγματοποιεί τα όνειρα και τους στόχους του. Δεν θα του υποδείξω ούτε τι επάγγελμα θα ακολουθήσει ούτε με ποιους θα κάνει παρέα. Μπορεί να μην θέλει καν να κάνει οικογένεια. Ποτέ δεν ξέρεις. Και η αγάπη, η ειλικρινής αγάπη, σημαίνει αποδοχή και ελευθερία.
Ένα βασικό εμπόδιο της ελεύθερης διδασκαλίας είναι ο φόβος του εκπαιδευτικού για τη ρητορική του επιθετικού γονέα επειδή «τόλμησα να μιλήσω στο παιδί του για κάτι που δεν του αρέσει». Τι θα συμβουλεύατε τους εκπαιδευτικούς που διστάζουν;
Κατανοώ ότι για κάποιους ανθρώπους δεν είναι εύκολες συζητήσεις, για τους δικούς τους λόγους φυσικά. Και πάλι δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει «δεν του αρέσει». Δεν του αρέσει κάποιου πώς ένας άλλος άνθρωπος επέλεξε να ζήσει τη ζωή του; Μια κουβέντα αποδοχής και αγάπης όπως είπα και παραπάνω, είναι απαραίτητη.
Να μάθουμε στα παιδιά μας να μην διακρίνουν τους ανθρώπους που φέρονται, μοιάζουν, επιλέγουν ή ζουν διαφορετικά από τα ίδια. Η διάκριση αυτή είναι ρατσισμός. Δεν είναι;
Ειλικρινά δεν μπορώ να ακούω ότι υπάρχει οποιαδήποτε επιρροή στον σεξουαλικό προσανατολισμό. Καλώς ή κακώς το να είναι κάποιος εκπαιδευτικός είναι μάλλον περισσότερο λειτούργημα παρά επάγγελμα. Μάλλον θα χρειαστεί με γλυκό και ήρεμο τρόπο να «εκπαιδεύσει» και τον γονέα.
Έχετε προσωπικά «τραύματα» από την παραδοσιακή ρητορική και τα ταμπού που κυριάρχησαν στα παιδικά σας χρόνια στην ελληνική κοινωνία; Ή είδατε τραύματα σε συνομήλικους σας από τέτοιες απόψεις του περιβάλλοντός τους;
Όταν ήμουν εγώ παιδί, ήταν ακόμη θέμα αν μια γυναίκα είχε «ξεπεράσει» την ηλικία γάμου και ήταν ακόμη ανύπαντρη – έχω βρεθεί πολλές φορές σε συζητήσεις από μαμάδες σε κόρες με ρητορική για το πότε θα κάνουν παιδιά κι ότι τα χρόνια περνάνε κι οι κοπέλες να είναι ακόμη 22 χρονών!
Πιστεύω ότι είναι τεράστια «μάστιγα» στην κοινωνία μας, η αξία μιας γυναίκας να εξαρτάται κυρίως από το αν έχει κάνει έναν γάμο και παιδιά. Και είναι πραγματικά απογοητευτικό μια κοπέλα να πιάνει τους στόχους της, τους προσωπικούς της στόχους στη δουλειά, να κάνει καριέρα, να είναι ανεξάρτητη, δυναμική κι η μόνη αντίδραση της μητέρας της να είναι «ναι βρε αγάπη μου αλλά ένα παιδί πότε θα κάνεις;».
Αν ανοίξω το θέμα και τον πόνο των φίλων μου, που σαν έφηβοι δεν τολμούσαν να μιλήσουν στους γονείς τους για την ομοφυλοφιλία, θα χρειαστούμε αρκετό χώρο στη σελίδα σας.
Τι είναι ασφάλεια για ένα παιδί; Στέγη και φαγητό; Πρόκειται για κάτι ευρύτερο;
Στέγη και φαγητό δεν είναι ασφάλεια, ούτε για κατοικίδιο. Η ασφάλεια για τον κάθε άνθρωπο σημαίνει κάτι άλλο. Όμως η βάση της πάντα βρίσκεται στην αγάπη, στην αποδοχή. Ασφάλεια μπορεί να είναι αγκαλιά, φροντίδα, ηρεμία, επικοινωνία.
Κατρίνα Τσάνταλη
Οικογένεια είναι…
Εκδόσεις Διόπτρα (εικ.: Κώστας Θεοχάρης)
