Τίτλος: Ιστορίες για παιδιά (Stories for children)
Συγγραφέας: Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίνγκερ
Μετάφραση: Ανθή Λεούση
Εικονογράφηση: Μυρτώ Δεληβοριά
Εκδόσεις: Βιβλιοπωλείο της Εστίας (Α’ έκδοση Νοέμβριος 2006)
ISBN: 960-05-1233-7
Δεκατέσσερις αυτοτελείς ιστορίες για παιδιά κάθε ηλικίας κατά τη γνώμη μας, φιλοξενεί στις σελίδες του αυτό το βιβλίο. Πρωταγωνιστές των ιστοριών είναι ποιοι άλλοι, οι πρωταγωνιστές της ζωής. Άνθρωποι, ζώα, στοιχεία της φύσης, όλοι όσοι ζουν, έχουν κάτι να μας αφηγηθούν κι όλοι κερδίζουν τη συμπάθεια του αναγνώστη. Η θεματική δεν υπόκειται σε περιορισμούς. Έρωτες, όνειρα, πάθη, αναζητήσεις και φυσικά η θρησκεία. Ιστορίες βγαλμένες από την παιδική του ηλικία και τη γενέτηρά του, την Πολωνία είναι οι αφηγήσεις του Νομπελίστα Σίνγκερ. Μικρές παραβολές, σε τριτοπρόσωπη αφήγηση, από την οπτική του παντογνώστη αφηγητή ξεδιπλώνουν μέσα από το πρίσμα της προσωπικής του “σοφίας” πτυχές της ζωής. Η τρυφερότητα εναλλάσσεται με το καυστικό σχεδόν ειρωνικό χιούμορ μέσα από αλληγορίες και νοήματα σχετικά με το τι είναι σημαντικό σε αυτή τη ζωή για τον κάθε άνθρωπο και πως τελικά έχει αποφασίσει ο καθένας να πορευτεί στα χρόνια που του αναλογούν πάνω στη γη. Γι αυτό το λόγο παρότι σχεδόν όλες οι ιστορίες αναφέρονται σε ένα μακρινό παρελθόν, και θα μπορούσαν να είναι παρωχημένες, είναι επίκαιρες από την άποψη ότι αγγίζουν θεμελιώδεις και πανανθρώπινες αξίες. Η αφήγηση είναι άμεση και ζωντανή. Οι ιστορίες ολοκληρώνονται με ένα αντίστοιχο, θα χρησιμοποιήσουμε καταχρηστικά τη λέξη, επιμύθιο. Μια κορύφωση άλλοτε σοβαρή κι άλλοτε σκωπτική πάντοτε ευφυής, συμπυκνώνει όλα τα νοήματα της ιστορίας σε μια τελευταία φράση. Οι ιστορίες για παιδιά είναι βιβλίο γραμμένο στα Γίντις, τη γλώσσα των Εβραίων, την οποία ο συγγραφέας δεν εγκατέλειψε ποτέ καθ’ όλη τη διάρκεια της συγγραφικής του πορείας. Η βραβευμένη με το Κρατικό βραβείο εικονογράφηση της Μυρτώς Δεληβοριά ακολουθεί πραγματικά το ύφος του βιβλίου. Μικρά σκίτσα, από εκείνα που φαίνεται να αγαπάει η εικονογράφος, με ή χωρίς χρώματα, συνοδεύουν με διακριτικότητα τις ιστορίες σαν μικρές τοιχογραφίες βγαλμένες από τα βάθη των χρόνων.
Από τις δεκατέσσερις ιστορίες ξεχωρίσαμε -με δυσκολία σαφώς γιατί κάθε μια έχει τη χάρη της- την ιστορία του Νεφθαλείμ του παραμυθά. Η αγάπη του για τα βιβλία και τις ιστορίες καθόρισε την πορεία της ζωής του. Η ιστορία του τεμπέλη Ούτσελ και της κόρης του της Φτώχεια μας θύμισε τους Αισώπειους μύθους και η ιστορία του Νώε και της επιλογής του περιστεριού μας θύμισε ανάλογες ιστορίες άλλων πολιτισμών. Απολαυστική πραγματικά η έκτη ιστορία με τον τίτλο “Τη μέρα που χάθηκα. Ένα κεφάλαιο από την αυτοβιογραφία του καθηγητή Κεφάλα”. Η μόνη ιστορία του βιβλίου η οποί είναι γραμμένη σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση και η μόνη που μας μεταφέρει στη Νέα Υόρκη, τόπο διαμονής και καταφύγιο του συγγραφέα για τα τελευταία πενήντα έξι χρόνια της ζωής του. Τρυφερά συμβολική η τελευταία ιστορία του βιβλίου, η ιστορία αγάπης του Όλου και της Ώρας, δύο φύλλων ενός δέντρου που ελευθερώνονται από τον εαυτό τους και ενώνονται με την αιωνιότητα.
Το βιβλίο “Ιστορίες για παιδιά” το 2006 τιμήθηκε με το βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και το Κρατικό Βραβείο Εικονογράφησης. Στα προτεινόμενα.
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
***
O Iσαάκ Mπάσεβις Σίνγκερ γεννήθηκε το 1904 στην πόλη Ραζιμίν της Πολωνίας, η οποία τότε αποτελούσε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, από οικογένεια χασιδικών ραβίνων. Από νωρίς απορρίπτει τα οικογενειακά σχέδια να γίνει κι αυτός ραβίνος και το 1935 δημοσιεύει σε συνέχειες το πρώτο του μυθιστόρημα, Ο Σατανάς στο Γκόρεϋ, που είναι γραμμένο στα γίντις, γλώσσα που δεν θα εγκαταλείψει ποτέ ο λογοτέχνης Σίνγκερ. Την ίδια χρονιά φεύγει για τις ΗΠΑ, όπου βρίσκεται ήδη ο αδελφός του, και το 1943 γίνεται Αμερικανός υπήκοος. Το 1950 εκδίδει το πρώτο του έργο στις ΗΠΑ, το μυθιστόρημα Η οικογένεια Μόσκατ, πάντα στα γίντις. Από τότε θα εναλλάσσει μυθιστορήματα με συλλογές διηγημάτων. Το 1978 του απονέμεται το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πεθαίνει το 1995 στο Μαϊάμι της Φλόριντα. Τρία χρόνια μετά το θάνατό του εκδίδεται το μυθιστόρημά του Σκιές στον ποταμό Χάντσον, ένα είδος «ανακεφαλαίωσης» όλου του έργου του.
***
Η ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΣ
***
Η Μυρτώ Δεληβοριά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Από πολύ μικρή ξεχώρισε τα βιβλία σε 2 κατηγορίες. Σ΄αυτά που είχαν εικόνες και σ΄αυτά που δεν είχαν. Αυτά που δεν είχαν, πήγαν σύντομα στο υπόγειο. Αυτά που είχαν, γίνανε οι πρώτες σπουδές της στη ζωγραφική και οι μοναδικές -μαζί με όσα προστέθηκαν και προστίθενται μέσα στα χρόνια. Έχει παρουσιάσει 4 ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα και έχει συμμετάσχει σε 12 ομαδικές. Παράλληλα με τη ζωγραφική, ασχολείται με την εικονογράφηση παιδικής λογοτεχνίας και έχει βραβευθεί για τις εικονογραφήσεις της στα βιβλία “Ιστορίες για παιδιά” του Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ (εκδ. Εστία 2005), “Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο” του Αντώνη Παπαθεοδούλου (εκδ. Πατάκη 2010) και «Αν κάθε μέρα» του Αντώνη Παπαθεοδούλου (εκδ. Eurobank 2012). To 2015 τιμήθηκε με Αναγραφή στους τιμητικούς πίνακες της ΙΒΒΥ για την εικονογράφηση του βιβλίου “Το νησί της Ροδιάς” του Μάνου Κοντολέων, Ψυχογιός 2014.
Βιβλία που εικονογράφησε
Δημήτρης Καράμπελας, Το παιχνίδι της αγρυπνίας (Εξώφυλλο), Καστανιώτης 1997
Γαλάτεια Γρηγοριάδου – Σουρέλη, Κατερίνα, Πατάκης 1999
Ευγένιος Τριβιζάς, Ο μικρός Ερμής, Μίνωας 2001
Σοφία Κώττη, Σμαρούλα Παντελή, Ημερολόγιο συναισθηματικής νοημοσύνης, Μίλητος 2003
Δημήτρης Καράμπελας, Διονύσης Σαββόπουλος (Εξώφυλλο), Μεταίχμιο 2003
Αλμπέρο Μοράβια, Ιστορίες από την Προϊστορία (Εξώφυλλο), Μεταίχμιο 2004
Isaac Bashevis Singer, Ιστορίες για παιδιά, Εστία 2005
Ιούλιος Βερν, Ο δεκαπενταετής πλοίαρχος, Εστία 2005
Σοφία Κώττη, Σημειωματάριο συναισθηματικής νοημοσύνης, Μίλητος 2006
Σοφία Κώττη, Ημερολόγιο συναισθηματικής νοημοσύνης, Μίλητος 2006-2013
Μαρίζα Ντεκάστρο, Στο Μουσείο, Παπαδόπουλος 2007
Βάλια Στεργιώτη, Ο Φσσσσς, η Αμπατού και ένα αηδόνι, Μίλητος 2007
Κώστας Μάγος, Το δάσος της ξύλινης ξύστρας, Πατάκης 2007
Σάντυ Τσαντάκη, Ημερολόγιο θετικής σκέψης, Παπαδόπουλος 2008-2011
Συλλογικό έργο, 12 δώρα για τα Χριστούγεννα, -Βασίλης Παπατσαρούχας “6-9″- Παπαδόπουλος 2008
Αργυρώ Πιπίνη, Άμπρα Κατάμπρα, Χριστούγεννα: Ένα γιορτινό ημερολόγιο, Μίνωας 2008
Μαρίνα Κούτρα, Ο μυστήριος κύριος Ο, Μίλητος 2008
Σταύρος Αθανασιάδης, Το καρναβάλι των ζώων – Η παρουσίαση της ορχήστρας, Εκδοτικός Οργανισμός Π. Κυριακίδη 2008
Μανίνα Ζουμπουλάκη, Ημερολόγιο 2010: Όμορφες μέρες, Παπαδόπουλος 2009
Μαρία Αγγελίδου, Οι άνθρωποι που δεν εννοούσαν να πεθάνουν, Πατάκης 2009
Μαρία Αγγελίδου, Οι άνθρωποι που έκλεψαν τα γράμματα από τους θεούς, Πατάκης 2009
Μαρίζα Ντεκάστρο, Τα χρόνια πέρασαν… οι σελίδες γέμισαν: Ημερολόγιο 1910, Μεταίχμιο 2009
Σάντυ Τσαντάκη, Τυχερό ημερολόγιο, Παπαδόπουλος 2009
Αντώνης Παπαθεοδούλου, Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο, Πατάκης 2010
Ελένη Σβορώνου, Στον αστερισμό των διδύμων (Εξώφυλλο), Πατάκης 2010
Σύρμω Μιχαήλ, Ξένοι στο Αιγαίο, Παπαδόπουλος 2010
Το πετροκάραβο, Αρμονία – Τεγόπουλος Λεξικά 2010
Αντώνης Παπαθεοδούλου, Χριστουγεννιάτικο αλφαβητάρι, Παπαδόπουλος 2010
Ελένη Κατσαμά, Κοσμοδρόμιο (Εξώφυλλο), Πατάκης 2011
Στέλλα Μιχαηλίδου, Μικρές ιστορίες για μεγάλους έρωτες – Αστριμάλι Ροδολάλι, Εν πλω 2011
Ημερολόγιο θετικής σκέψης, Παπαδόπουλος 2012-2016
Αντώνης Παπαθεοδούλου, Αν κάθε μέρα, Eurobank 2012
Μάνος Κοντολέων, Κόκκινο καραβάκι, κόκκινο ποδήλατο, Ψυχογιός 2012
Ιωάννα Μπακιρτζή – Μπαμπέτα, Ο βασιλιάς λύκος, Μεταίχμιο 2012
Φοίβος Δεληβοριάς, 12 τραγούδια για πιάνο – φωνή και κιθάρα (Εξώφυλλο), Εκδόσεις Cambia 2012
Κώστας Χαραλάς, Ο πιο καλός οδοντίατρος του κόσμου, Πατάκης 2012
Χριστίνα Μανιά, Ημερολόγιο γένους θηλυκού, Παπαδόπουλος 2013
Ηρώ Παπαμόσχου, Στα βήματα της Ιφιγένειας (Εξώφυλλο) Πατάκης 2013
Γιώργος Σακελλαρίδης, Μήλα γύρω-γύρω στη μέση πορτοκάλι, Polaris 2014
Αντώνης Παπαθεοδούλου, Όταν μεγαλώσω μπορώ να γίνω και…, Ίκαρος 2014
Φίλιππος Φιλίππου, Οι περιπέτειες της Ελεάννας στη θάλασσα, Πατάκης 2014
Ελένη Κατσαμά, Γορίλλας στο φεγγάρι (Εξώφυλλο), Πατάκης 2014
Antonis Papatheodoulou, A CIDADE QUE DERROTOU A GUERRA, Companhia das Letras 2014
Μάνος Κοντολέων, Στο νησί της Ροδιάς, Ψυχογιός 2014
Ελένη Δικαίου, Αναζητώντας τους χαμένους ήρωες (Εξώφυλλο), Πατάκης 2014
Έλενα Γλωσσιώτη, Ο Φύλλος, Θίνες 2015
Maggie Stiefvater, Οι Αγώνες του Σκορπιού, Πατάκης 2015
Gabrielle Roy, Ο δρόμος για το Αλταμόν, Θίνες 2015
Les Animaux tout doux-papier de soie, La langue au chat, 2015
Noël-papier de soie, La langue au chat, 2015
Mes activités trop monstrueuses, La langue au chat, 2015
Mes activités trop monstrueuses, La langue au chat, 2015
Ημερολόγιο θετικής σκέψης 2016, Εκδόσεις Παπαδόπουλος 2015
Αλεξάνδρα Μητσιαλή, Να με αντέχεις, Πατάκης, 2015
Τσιλινίκος, Δημήτρης, Πιρούνια και μαχαίρια… στα μαχαίρια!, Εκδόσεις Πατάκη, 2015
Ημερολόγιο θετικής σκέψης 2017, Εκδόσεις Παπαδόπουλος 2016
Μαριλένα Καββαδά, Το αρκουδάκι με το κόκκινο σκουφάκι κρατά την υπόσχεσή του, Διάπλους, 2016
Μιχαηλίδου, Στέλλα, Τα αληθινά δώρα του Αϊ Βασίλη, Εκδόσεις Παπαδόπουλος (2016)
Παπαθεοδούλου, Α., Τικ-τακ, Ίκαρος (2016)
Βαϊμάκη, Κατερίνα, Ο χρόνος κυλάει…, Polaris (2016)
Δεληβοριά, Μάγια, Η μαγική βιβλιοθήκη της Ιζκαμπούρ, Καλέντης (2017)
Παναγιωτάκης, Γιώργος Κ., Λέσχη αλλόκοτων πλασμάτων: Το μυστικό καταφύγιο, Εκδόσεις Πατάκη (2017)
Τριβιζάς, Ευγένιος, Ο μικρός Ερμής, Μίνωας (2017)
Παπαϊωάννου, Θοδωρής, Το βρήκα!, Εκδόσεις Παπαδόπουλος (2017)
Τσιλιμένη, Τασούλα Δ., Το μήνυμα της αγάπης, Διάπλους (2017)
To 2008 δημιούργησε μαζί με τον Αντώνη Παπαθεοδούλου και την Ελένη Κατσαμά το ηλεκτρονικό περιοδικό για την παιδική λογοτεχνία και τους δημιουργούς της “Το παπάκι στην μπανιέρα” . Ένα μέρος του περιοδικού δημοσιεύτηκε στο Free Press περιοδικό για τα βιβλία, BookPress.