Η Μεγάλη Βιβλιο-Ανασκόπηση 2022 του ELNIPLEX

Σε 8 λεπτά όλο το 2022 στα μάτια σας. Με δεκάδες φωτογραφίες, τίτλους και πηγές! Από το ELNIPLEX.

Ένα 2022 που θα το χαρακτηρίζαμε ως μεταβατική χρονιά. Φαίνεται να αρχίζουμε να ξεμπλέκουμε με την covid-19, αλλά έρχεται ο πόλεμος, η ενεργειακή κρίση, η ασταμάτητη επιδοματική πολιτική, οι συνεχείς ειδήσεις για εκφοβισμούς, βιασμούς, δολοφονίες, παρενοχλήσεις παιδιών και εφήβων να δημιουργήσουν ένα πέπλο ντροπής και απέχθειας για διάφορες όψεις της δημόσιας ζωής στη χώρα. Και το βιβλίο; Το βιβλίο, η τέχνη ευρύτερα, παρότι βλήθηκαν με καίρια πλήγματα, αντιστέκονται και συνεχίζουν να καταθέτουν με πυγμή τον δικό τους κόσμο, τον κόσμο όπου το καλό, όσο σχετικό κι αν είναι, κερδίζει το κακό, όσο σχετικό κι αν κάποιες φορές είναι. Γιατί κάποτε γίνονται απόλυτες τούτες οι δύο έννοιες.

Δίχως περαιτέρω εισαγωγές, περνάμε στην ανασκόπηση της χρονιάς, προσπαθώντας να συνοψίσουμε ό,τι ζήσαμε όσο πιο περιεκτικά μπορούμε.

Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι στις 365 μέρες που πέρασαν!

Ημερολόγιο 2022: τα γεγονότα, τα βραβεία, οι απώλειες

Τι έγραψε ο χρόνος φέτος; Έγραψε όπως κάθε χρόνο, ομορφιές και δυσκολίες, δημιουργία και αποστροφή.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Στις 8 Ιανουαρίου το Το Top-10 του ELNIPLEX συμπλήρωσε έναν χρόνο (και σε λίγες εβδομάδες, αρχές του 2023, τα δύο χρόνια). Το Top-10 του ELNIPLEX με τα καλύτερα βιβλία  δεν βασίζεται σε πωλήσεις, δεν βασίζεται σε κανένα εμπορικό κριτήριο πέραν της ανάδειξης των καλύτερων και πιο αντιπροσωπευτικών βιβλίων της εκδοτικής παραγωγής, ελληνικής και μεταφρασμένης. Πλέον, διαχωρίσαμε τα ελληνικά από τα ξένα βιβλία, καθώς τα δεύτερα είχαν αρχίσει να σκεπάζουν τα ελληνικά, μη επιτρέποντας την είσοδο αξιόλογων βιβλίων στην ξεχωριστή αυτή λίστα. Δείτε τα όλα εδώ.

Στις 3 Φεβρουαρίου μάθαμε ότι το παράρτημα της IBBY των Η.Π.Α., της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (USΙΒΒΥ), γνωστοποίησε ότι στην περίφημη λίστα 2022 Outstanding international books list, όπου περιλαμβάνονται «εξαιρετικά διεθνή βιβλία» που ξεχώρισαν στις Η.Π.Α. το 2021 περιλαμβάνεται το «Φεύγει, έρχεται» της Άννας και του Μάνου Κοντολέων, που εικονογράφησε η Φωτεινή Τίκκου και εξέδωσαν οι Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

Ένα σημαντικό εργαλείο αναζήτησης του βιβλίου που ψάχνετε, το οποίο εμπιστεύονται πλέον όλοι και αναγράφουν σε διάφορες πηγές βιβλία, είναι η μηχανή αναζήτησης “Ψάχνω Βιβλίο για…“ που βλέπετε σταθερά κρεμασμένη στο μενού του ELNIPLEX. Πρόκειται για ένα εύκολο και δωρεάν στη χρήση του εργαλείο για να βρίσκετε γρήγορα και απλά το βιβλίο που ψάχνετε. Είτε βιβλίο που ξέρετε αλλά δε θυμάστε πολλά γι’ αυτό, είτε να αναζητήσετε προτάσεις που σχετίζονται με κάποιο θέμα, συγγραφέα, ηλικία, εκδότη που σας ενδιαφέρει.

Στις 10 Φεβρουαρίου το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙΒΒΥ) – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου ανακοίνωσε μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία που υλοποιήθηκε: πέντε διακεκριμένοι εικονογράφοι πήραν τα πινέλα τους και δημιούργησαν πέντε silent βιβλία με θέματα που αφορούν σε 5 από τους δεκαεπτά στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ. Την ίδια μέρα μάθαμε την υπέροχη είδηση ότι ένας 8χρονος έβαλε κρυφά το βιβλίο του στην τοπική βιβλιοθήκη και τώρα 125 άτομα περιμένουν σε λίστα αναμονής να τον διαβάσουν

Στις 21 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα για το βραβείο Hans Christian Andersen 2022, ενώ την επόμενη μέρα η κριτική επιτροπή των βραβείων Hans Christian Andersen 2022 ανακοίνωσε ότι είκοσι βιβλία από όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους και η Τάτα;; της Ίριδας Σαμαρτζή βρισκόταν στα κορυφαία προτεινόμενα να μεταφραστούν σε όλο τον κόσμο.

ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ

Στις 8 Μαρτίου η IBBY ανακοίνωσε τους Τιμητικούς Πίνακες για το 2022 (IBBY Honour List 2022) όπου βρίσκονταν Πριοβόλου, Τίκκου, Πιπίνη για τον Χέιγκ, Χαραλάμπους και Χαραλαμπίδης, ενώ την επόμενη μέρα Ανακοινώθηκαν οι βραχείες λίστες των Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου και Λογοτεχνικής Μετάφρασης 2021 (Εκδόσεις 2020). Την ίδια μέρα, στα Βραβεία Εκπαίδευσης Global Education Awards 2021 μάθαμε ότι η πιο εμπνευσμένη εκπαιδευτικός του κόσμου διδάσκει στην Ελλάδα και ονομάζεται Βίκυ Ξανθοπούλου.

Στις 13 Μαρτίου, το ELNIPLEX ανακοίνωσε τη Χρυσή Λίστα 2022 με τα καλύτερα βιβλία για παιδιά 0-16 ετών σε μια ειδικά σχεδιασμένη σελίδα, όπου η πρόσβαση είναι εύκολη και με πλήρη εποπτεία για όλες τις χρονιές, για όλα τα διακριθέντα βιβλία, ένα κλικ μακριά από τις αναλυτικές παρουσιάσεις όλων των βιβλίων στη μεγάλη βάση του ELNIPLEX. Επίσης αποφασίσαμε τα βιβλία που μπαίνουν στις Χρυσές Λίστες σημαίνονται με ειδική ετικέτα. Δείτε τη Χρυσή Λίστα εδώ. Διαβάστε το σκεπτικό και την ανάλυση εδώ.

Τον Μάρτη ανακοινώθηκαν οι δράσεις για τα 25 χρόνια ενός από τους πιο αγαπημένους ήρωες όλων των εποχών, του Τριγωνοψαρούλη του Βαγγέλη Ηλιόπουλου.

Στις 21 Μαρτίου ανακοινώθηκαν οι νικητές των βραβείων Χανς Κρίστιαν Άντερσεν 2022 οι οποίες ήταν οι Marie-Aude Murail και Suzy Lee. Στις 23 Μαρτίου απονεμήθηκε στη Σουηδή εικονογράφο και συγγραφέα Eva Lindström το βραβείο Astrid Lindrgren 2022, ενώ την προηγούημενη μέρα είχαμε μάθει τους νικητές των κρατικών βραβείων των προ διετίας βιβλίων (2020), όπου ξεχώρισαν ο Μιχάλης Μακρόπουλος, η Ελένη Πριοβόλου, η Ίρις Σαμαρτζή και η Στέλλα Κάσδαγλη.

Στις 27 Μαρτίου ανακοινώθηκαν οι βραχείες λίστες του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και στις 2 Απριλίου ανακοίνωσε τους νικητές των βραβείων του για το 2022 όπου ξεχώρισαν οι Αργυρώ Πιπίνη, Θεοδώρα Κατσιφή, Μαρούλα Κλιάφα, Ελένη Σβορώνου, Sophie Blackall (συγγραφή), Λύντη Γαλάτη (μετάφραση), Γιάκομπ Βέγκελιους (συγγραφή), Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης (μετάφραση), Ροδούλα Παπά, Ντανιέλα Σταματιάδη και Αναστασία Σταματοπούλου. Στις 27 Μαρτίου είχαμε πληροφορηθεί και για τη φετινή αφίσα της IBBY με τίτλο «Οι ιστορίες είναι φτερά που σε βοηθούν να πετάς ψηλά κάθε μέρα».

Στη Γενική Συνέλευση της 22ης Μαΐου 2022 της Εταιρίας Συγγραφέων αποφασίστηκε και συντάχθηκε η Χάρτα Δημιουργών Έργων Λόγου σχετικά με τη συμμετοχή των συγγραφέων σε εκδηλώσεις.

ΙΟΥΝΙΟΣ-ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

Την 1η Ιουνίου ξεκίνησε στην Παιδική και Εφηβική Βιβλιοθήκη Ξυλαγανής το 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Βιβλίου. Η Ξυλαγανή είναι κωμόπολη της Θράκης δεκαεπτά περίπου χιλιόμετρα από την Κομοτηνή.

Στις 29 Ιουνίου κάναμε ένα μεγάλο αφιέρωμα στο εκπληκτικό διδαδικτυακό πρότζεκτ «Άγνωστες γυναίκες που δεν άλλαξαν τον κόσμο∙ και δεν όφειλαν» της Ντανιέλας Σταματιάδη που αξίζει να γνωρίσετε όσοι δεν το κάνατε ήδη.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

Στο Πάρκο για το Παιδί & τον Πολιτισμό, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2022 η εκδήλωση «Διαβάζουμε παρέα!» για την Παγκόσμια Ημέρα Γραμματισμού που διοργάνωσε το ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΓΑΛΩΝΩ και περιλάμβανε μεγαλόφωνες αναγνώσεις παιδικών βιβλίων σε 5 γλώσσες (ελληνικά, αλβανικά, αραβικά, γαλλικά, ουκρανικά).

Στις 26 Σεπτεμβρίου το ELNIPLEX πραγματοποίησε διαδικτυακά την 1η Ελληνική Εβδομάδα Μετάφρασης 2022: Translation Nation, ένα μεγάλο αφιέρωμα με συνεντεύξεις, άρθρα και παρεμβάσεις. Προσκεκλημένοι του ELNIPLEX ήταν ο συγγραφέας και μεταφραστής Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης (Καθετί το λυπηρό είναι ένα ψέμα, Αγαπητέ Έβαν Χάνσεν κ.α., η συγγραφέας και μεταφράστρια Αργυρώ Πιπίνη (Ο Κάφκα και η κούκλα, Αν έρθεις σαν τον άνεμο κ.α., η μεταφράστρια Πετρούλα Γαβριηλίδου (Πόνι, Μυστήρια στη Νέα Υόρκη κ.α. και η μεταφράστρια Εβίτα Λύκου (Ο Τζορτζ και το διαστημικό κυνήγι θησαυρού, Ο Τζορτζ και το Μυστικό Κλειδί για το Σύμπαν κ.α.).

Γιατί δεν μεταφράζονται ελληνικά βιβλία στο εξωτερικό;

Η θεματολογία και η γλώσσα των εφηβικών βιβλίων εμποδίζουν τη μετάφραση στο εξωτερικό;

Στις 5 Οκτωβρίου ξεκίνησε «Το μικρό», το διαδικτυακό εργαστήρι γραφής για το παιδικό εικονογραφημένο και το νεανικό βιβλίο που δημιούργησε μια νέα δυναμική δράσεων οι οποίες θα έρθουν και τη νέα χρονιά, πιο ανανεωμένες και ευρείες από ποτέ. Ο οργανισμός Cherry Tree σε συνεργασία με το ELNIPLEX παρέχουν δυναμικές υπηρεσίες σε συγγραφείς, εκπαιδευτικούς και επίδοξους δημιουργούς.

Στις 13 Οκτωβρίου μάθαμε ότι δύο Έλληνες, ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος στο κείμενο και η Φωτεινή Στεφανίδη στην εικόνα θα δημιουργούσαν την αφίσα για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου 2023 για όλο τον κόσμο.

Στις 14 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε η λίστα σύμφωνα με τη Διεθνή Παιδική και Νεανική Βιβλιοθήκη του Μονάχου (Internationale Jugendbibliothek, München), την μεγαλύτερη βιβλιοθήκη διεθνούς παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας παγκοσμίως. Από την Ελλάδα στη λίστα εισήλθαν οι Μαρία Αγγελίδου, Ειρήνη Βοκοτοπούλου, Στέργια Κάββαλου και Ζακλίν Πολενάκη, Γιώργος Παναγιωτάκης, Αργυρώ Πιπίνη, Πέτρος Μπουλούμπασης,, Αναστασία Σταματοπούλου, Βασίλης Κουτσογιάννης και οι Πενέλοπε Βάσκες-Χατζηλύρα και Χρύσω Χαραλάμπους από την Κύπρο.

Στις 24 Οκτωβρίου μάθαμε ότι οι Μάνος Κοντολέων, Βασίλης Παπαθεοδώρου, Αντώνης Παπαθεοδούλου, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου και ο οργανισμός Διαβάζοντας Μεγαλώνω ήταν υποψήφιοι για το Astrid Lindgren 2023.

Λίγες μέρες μετά σκάει η βόμβα ότι ο συγγραφέας Βασίλης Παπαθεοδώρου βρίσκεται προφυλακισμένος στις φυλακές της Τρίπολης με την κατηγορία της διακίνησης παιδικού πορνογραφικού υλικού. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές. Η ανακοίνωση των εκδόσεων Καστανιώτη κάνει λόγο για διακοπή κάθε συνεργασίας με τον Βασίλη Παπαθεοδώρου. Οι φωνές είναι πολλές. Οι σιωπές είναι εκκωφαντικές. Αναμένεται η δίκη του συγγραφέα για να αποδειχθεί αν αληθεύουν ή όχι οι κατηγορίες ή η υπερασπιστική του γραμμή.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Τον Νοέμβριο Ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας Κύπρου 2022 για εκδόσεις 2021 με νικήτριες τις Χρύσω Χαραλάμπους, Άντρη Αντωνίου και  Χρυσοθέμιδα Παπακωνσταντίνου.

Στις 2 Νοεμβρίου αποσύρθηκε η υποψηφιότητα Παπαθεοδώρου για το Astrid Lindgren 2023Στις 9 Νοεμβρίου η Σοφία Ζαραμπούκα αναγορεύτηκε Επίτιμη διδακτόρισσα του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Θεσσαλονίκης. Την επόμενη μέρα μάθαμε για την Επιστολή ενώσεων λογοτεχνών και μεταφραστών που εστάλη στον δήμαρχο για το Σπίτι της Λογοτεχνίας στις Λεύκες Πάρου.

Στις 11 Νοεμβρίου πληροφορορηθήκαμε ότι οι Ντανιέλα Σταματιάδη, Γιώτα Κοκκόση και Βασίλης Κουτσογιάννης βρίσκονταν στους 120 φιναλίστ της Διεθνούς Έκθεσης Εικονογράφησης BIBF Ananas 2022 και λίγες μέρες μετά μια αντίστοιχη διάκριση για την εικονογράφο Ρένια Μεταλληνού. Την ίδια μέρα ερευνήσαμε τις φήμες περί εξαντλήσεως της Μεγάλης Χίμαιρας ελέω μαέστρου, κάτι που αποδείχτηκε fake news, ενώ στις 21 Νοεμβρίου μάθαμε ότι οι Αγγελική Δαρλάση και Κέλλυ Ματαθία-Κόβο ήταν υποψήφιες γα το διεθνές βραβείο Hans Christian Andersen 2024. Την ίδια μέρα ανακοινώσαμε τα αποτελέσματα της μεγάλης έρευνας του ΟΣΔΕΛ που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον.

Για 12η χρονιά ξεκίνησε και πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο ο Μήνας Εφηβείας από τις Εκδόσεις Πατάκη με εξαίρετες διαδικτυακές δωρεάν εκδηλώσεις.

Στις 2 και 3 Δεκεμβρίου το διεπιστημονικό σωματείο «Διαβάζοντας Μεγαλώνω» και το Goethe–Institut Athen συνδιοργάνωσαν ημερίδα με θέμα «Βιβλία και ανάγνωση στην πρώτη παιδική ηλικία», εκδήλωση την οποία καλύψαμε δημοσιογραφικά και τις δύο μέρες, καθώς το ELNIPLEX ήταν χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης. Ανάμεσα στους προσκεκλημένους ήταν η Αμερικανίδα γιατρός, μέλος του Reach out and Read, καθηγήτρια Δημοσιογραφίας και Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, και Co-Director στο NYU της Φλωρεντίας, Perri Klass με την οποία είχαμε μια σύντομη συνέντευξη που θα διαβάσετε σύντομα, η ερευνήτρια στο ίδρυμα Ανάγνωσης στο Μάιντζ της Γερμανίας Stiftung Lesen, Dr. Betty Becker-Kurz, οι καθηγητές Bettina Kümmerling -Meibauer και Jörg Meibauer, η Ιταλίδα παιδίατρος Stefania Manetti, ενώ από ελληνικής πλευράς παρόντες και ομιλητές ήταν μεταξύ άλλων ο ομότιμος καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Γρηγόρης Αμπατζόγλου, η διακεκριμένη εκπαιδευτικός με ειδίκευση στο παιδικό βιβλίο Σίσσυ Τσιφλίδου, η Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Ανατολικής Αττικής Χρύσα Κουράκη, η συγγραφέας και βιβλιοκριτικός Μαρίζα Ντεκάστρο, ενώ σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης συμμετείχαν οι εκδότριες Έλενα Πατάκη, Αλέξα Αποστολάκη (Καλειδοσκόπιο), Χριστίνα Παπαδοπούλου, ο υπεύθυνος των εκδόσεων Μεταίχμιο Θοδωρής Τσώλης και η Μαριλένα Πανουργιά (Ίκαρος) όπου ακούστηκαν πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις για το βιβλίο, το παρόν και το μέλλον του, ειδικά στις μικρές ηλικίες.

Στις 15 Δεκεμβρίου ανακοινώθηκαν οι Βραχείες Λίστες των Κρατικών Βραβείων Παιδικού Βιβλίου 2022 (Μετάφρασης και Λογοτεχνίας) για βιβλία του 2021 και αναμένουμε την ανακοίνωση των νικητών.

Βιβλιοσυναντήσεις#3: Αγγελική Δαρλάση, Ελένη Δικαίου, Λίλη Λαμπρέλλη, Αλεξάνδρα Μητσιάλη, Φωτεινή Στεφανίδη συζητούν με αφορμή τα βιβλία τους για τη Μικρασιατική Καταστροφή σε μια από τις όμορφες συζητήσεις που έγιναν ποτέ. Βιβλιοσυναντήσεις #2: Κυριάκος Χαρίτος- Ντανιέλα Σταματιάδη συζητούν για το πολύ όμορφο βιβλίο τους Για φαντάσου που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.

Βιβλιοσυναντήσεις #1: Μαρία Ρουσάκη – Λέλα Στρούτση συζητούν με αφορμή το βιβλίο τους «Κουρέψου, Μαξ!» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Αρθογράφησαν στο ELNIPLEX

Όταν ένα ανέκδοτο επαναλαμβάνεται, σημαίνει πως κάποιος κανόνας ισχύει- Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Διασκευάζοντας τους Αθλίους– Γράφει ο Μιχάλης Μακρόπουλος

Η Λίζα και οι επτά ζωγράφοι: μιλώντας για εικόνες, για εξώφυλλα, για εσώφυλλα-Γράφει η Αλέξα Αποστολάκη

Κι ήταν παιδί, γράφει η Έλενα Αρτζανίδου. Γράφει η Έλενα Αρτζανίδου

Οι απώλειες: όταν το ταξίδι τελειώνει…

Το 2022 αποχαιρέτισαν τον υλικό κόσμο του 2022 ο σπουδαίος συνθέτης του «Φτερού του Δράκου» Δημήτρης Μαρκατόπουλος, η κορυφαία συγγραφέας Αγγελική Βαρελλά, ο διακεκριμένος ψυχίατρος Κώστας Γκοτζαμάνης, η στιχουργός και συγγραφέας Μαριανίνα Κριεζή, η αγαπημένη καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Ευγενία Κουτσουβάνου, ο κορυφαίος Έλληνας αστροφυσικός Διονύσης Σιμόπουλος, ο συγγραφέας και δάσκαλος Aλκιβιάδης Κούσης, ο σημαντικός Έλληνας ζωγράφος Αλέκος Φασιανός, ο εικονογράφος Χρήστος Δήμος και πολλοί ακόμα καλλιτέχνες, συγγραφείς, άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων.

Τα βιβλία

Ας πάμε τώρα στα βιβλία. Θα σταθούμε σε μερικές μόνο από τις πιο σημαντικές στιγμές της εκδοτικής παραγωγής αυτού του έτους. Σε εκδοτικά γεγονότα αλλά και σε σημαντικά βιβλία.

Για παιδιά 0-2,5/3 περίπου ετών

Το πλέον ευαίσθητο και καθοριστικό κοινό που έχει ανάγκη τα καλά βιβλία και δυστυχώς αυτά δεν είναι πολλά. Ξεχωρίσαμε:

Το καταπληκτικό, πολυμορφικό, Το ταξίδι του Αϊ-Βασίλη, της Μία Κασσάνυ που ξετυλίγεται και συναρπάζει, τη νέα σειρά από το θαυμάσιο σύμπαν του λύκου Ζαχαρία για μικρότερα παιδιά Ο Μικρός Λύκος με τέσσερα βιβλία: λέει πάντα όχι, φοβάται το σκοτάδι, πρώτη μέρα στο σχολείο και περιμένει τον Άγιο Βασίλη, το έξοχο βιβλίο καληνύχτας Καληνύχτα, φεγγάρι, της Μάργκαρετ Γουάιζ Μπράουν, το Θες να γίνουμε φίλοι; και Ο κύριος Ιππόκαμπος, από τον ανεπανάληπτο κόσμο του Έρικ Καρλ, τα δύο βιβλία της Ανιέζε Μπαρούτσι Ποιος τρώει ποιον; και Το κυνήγι του θησαυρού, τα δύο βιβλία Πάολο Μαντσίνι και Λούκα Ντε Λεόνε Μαγικά Χρώματα και Μαγικοί Αριθμοί, με έξι εκπληκτικά διπλά παραθυράκια, η επανέκδοση των τριών βιβλίων του Φώκου του Βαγγέλη Ηλιόπουλου, Ο Φώκος νόμιζε ότι ήταν άρρωστος (#1), Ο Φώκος νόμιζε ότι μισούσε το σχολείο (#2), Ο Φώκος νόμιζε ότι ήθελε να κοιμάται με παρέα (#3), η σειρά Μικρές Κρυψώνες της Μαριάν Ντουμπούκ με τα βιβλία Το δέντρο μου, Το ποτάμι μου, το χαριτωμένο για πολύ μικρά παιδιά Αγκαλίτσες και φιλάκια, της Λέσλι Πατριτσέλι και η σειρά του Τιλού που λέει συνέχεια όχι, φοβάται στο σκοτάδι, δεν θέλει να κοιμηθεί και μαθαίνει το γιογιό του Ντανιέλ Πικουλί σε μετάφραση της Εύη Γεροκώστα.

Για παιδιά από 3-4 ετών (διαβάζονται ως και μέχρι 6 ετών περίπου- και βάλεεε)

Στα μεταφρασμένα είχαμε τον ερχομό ενός από τα κορυφαία βιβλία όλων των εποχών στη χώρα μας, το θαυμάσιο βιβλίο Η χώρα των τεράτων, του Μορίς Σέντακ, σχεδόν εξήντα χρόνια μετά την έκδοσή του και ασφαλώς πολλά σπουδαία βιβλία, όπως το εκπληκτικό Ο Έλμερ και ο μπάρμπα-Κόκκινος, του Ντέιβιντ Μακ Κι, το πανέξυπνο Πέντε Δέκα Δεκαπέντε, του Κρις Νέιλορ Μπαλλεστέρος, το αντιπολεμικό silent Γιατί; του Νικολάι Ποπόφ, και την επίσης αντιμιλιταριστική κραυγή Το φεγγάρι του Κιέβου, του Τζάνι Ροντάρι.

Θαυμάσια βιβλία ήρθαν στα ελληνικά όπως το Είμαι ένα δέντρο, της Συλβαίν Ζαουί, το απίστευτου χιούμορ Είδα ένα μαμούθ, του Άλεξ Γουίλμορ, το πανέξυπνο, οικολογικό Κρακ, της Σέου Λη, την αποθέωση της απλότητας και της ουσίας Μερικές Ερωτήσεις για τα Δέντρα, της Τόνι Γιούλι, το με χιούμορ και αμεσότητα Τέλεια μέρα για πάρτι! της Σούζαν Λανγκ, το Καληνύχτα, νυχτερίδα από τον θαυμαστό κόσμο της Bluey, το πανέξυπνο για την ταυτότητα και την οικογένεια Γκαστόν, της Κέλλυ Ντιπούτσιο, το υπέροχο, μινιμαλιστικό εικονοβιβλίο Οι ξένοι, του Αλφρέντο Σοντεργκίτ, Οι κύκλοι γύρω μας, των Μπραντ και Κρίστι Μόνταγκι, ένα βιβλίο που λειαίνει τη σκληρότητα και τη μοναξιά με την οποία μεγαλώνουμε τους μικρούς μας ανθρωπάκους, το ευφάνταστο, χιουμοριστικό και ανατρεπτικό Η ιστορία μιας τρύπας, της πάντα ευρηματικής Κέλη Κάνμπι και τέλος το Κόκκινος σαν ντομάτα, της Ανίκ Μασόν που δημιουργεί μια έξυπνη, με χιούμορ και ρεαλισμό, ιστορία για τη συστολή, την αυτοπεποίθηση και την αποδοχή του εαυτού μας και το Τα θέλω όλα, της περίφημης Τζιν Γουίλις.

Στις ελληνικές εκδόσεις έχουμε μερικά αξιοθαύμαστα βιβλία όπως το υπέροχο Ούτε νότα, του Θοδωρή Παπαϊωάννου (εικ.: Βασίλης Σελιμάς), το λυρικό και αφαιρετικό Η ώρα του ουρανού πήγε ροζ με πορτοκαλί, της Λίλιας Γκούνη Σοφικίτη (εικ.: Βασίλης Κουτσογιάννης), το Οι Ακροβάτες, του Κώστα Θεοχάρη, το ξεχωριστό και με σύγχρονη γραφή 1000 τρόποι να στύψεις ένα λεμόνι, της Δανάης Δάσκα (εικ.: Χρύσω Χαραλάμπους), το Κι εμείς καλύτερα! των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη με τις προσεγμένες πάντα δουλειές (εικ.: Πέτρος Χριστούλιας), το πανέμορφο Έρχεται ο γίγαντας, του Μάκη Τσίτα από τη σειρά Μικρές Καληνύχτες, το παραμυθένιο Η μέρα που η αλεπού έγινε κόκκινη, της Λίλης Λαμπρέλλη (εικ.: Κέλλυ Ματαθία-Κόβο), την Ταλεντίνα του Αλέξη Σταμάτη, τις δύο περιπέτειες του διαφορετικού προβάτου Πες τα λόγια σου, Μαξ! και Παίξε, Μαξ! της Μαρίας Ρουσάκη (εικ.: Λέλα Στρούτση), το έξυπνο και περιβαλλοντικά προσανατολισμένο Μα πού πάνε τα μπαλόνια; της Κατρίνας Τσάνταλη (εικ.: Little Miss Grumpy) και τη συνέχεια του ωραίου Σαμόρο Τα παιχνίδια είναι δικά μου- Ο Σαμόρο και ο Σάγκι μαθαίνουν τον σεβασμό, της Μαριάννας Κουμαριανού (εικ.: Γιώτα Κοκκόση)

Για παιδιά περίπου 5-7 ετών (+-1): το κέντρο των παιδικών βιβλίων

Είναι πάντα η κατηγορία με τη μεγαλύτερη παραγωγή, τα περισσότερα κακά, μέτρια αλλά και πολλά όμορφα βιβλία.

Έχουμε αριστουργήματα και μερικά σούπερ βιβλία. Έχουμε Το τείχος- Μια διαχρονική ιστορία, των Τζιανκάρλο Μακρί & Καρολίνα Τζανότι, το έξοχο πρότζεκτ Το Γκρούφαλο καρουζέλ, της Τζούλια Ντόναλντσον που μετατρέπει το αριστουργηματικό βιβλίο σε βιβλιοπαιχνίδι και σκηνή κουκλοθεάτρου, ένα ακόμα έξοχο βιβλία του Ντέιβιντ Μακ Και και του παραδαλού του ελέφαντα, Ο Έλμερ και το δώρο, τα δύο θαυμάσια βιβλία του Κανισάλες Τέλεια και Καλή, το ευφυές βιβλίο της της Ιζαμπέλ Μίνιος Μάρτινς και του Μπερνάρντο Π. Καρβάλιο Μην περάσεις τη γραμμή!, το απίθανο Το αγόρι με τα λουλούδια στα μαλλιά, του μεγάλου Τζάρβις, το καλοδουλεμένο Τι είναι σχολείο; του Λούκα Τορτολίνι, Το παγκάκι, της Μέγκαν, δούκισσας του Σάσσεξ που τα πήγε περίφημα, ο ωραιότατος για το περιβάλλον, το νερό, τη δύναμη του ενός και τη συνεργασία Κατακλυσμός, της Μαριάχο Ιλουστράχο, το ιδιαίτερο Μιλώ σαν το ποτάμι του ποιητή Τζόρνταν Σκοτ, το πολυεπίπεδο Έρικ, ο κατασκευαστής των ονείρων, του Κίκε Γκόμεθ, το λυρικό και τρυφερό Το σαλιγκάρι με την καρδιά στα δεξιά, μια αληθινή ιστορία, της Μαρίας Πόποβα, το υπέροχο Πόσα συγγνώμη ακόμα περιστέρι; της Γουέντι Μεντούρ, το έξυπνο Τα βιβλία δεν είναι για φάγωμα, της Κάρλι Σορόσιακ, το γλαφυρό, ομοιοκατάληκτοι Το πορτρέτο του λαγού, του Εμμανιουέλ Τρεντέ, τα τρυφερά Η μέρα που ήρθες, της Ντολόρες Μπράουν και Μικρό μου αρκουδάκι, του Ρίτσαρντ Τζόουνς, το φρέσκο και ακόμα πρωτότυπο παρά τις δεκαετίες του Ο ξένος, του Σελ Ρίνγκι, το συγκινητικό Ζωάκι χάθηκε! της Ιζαμπέλ Αρσενό και το διαφορετικό και εικαστικά πρωτότυπο Υπάρχουν Φαντάσματα σε αυτό το Σπίτι, του φοβερού Όλιβερ Τζέφερς.

Από εκεί πέρα είχαμε πολύ σπουδαία βιβλία και από τους Έλληνες δημιουργούς όπως το Για φαντάσου, του Κυριάκου Χαρίτου (εικ.: Ντ. Σταματιάδη) ο οποίος υπέγραψε και το έξοχο φιλοσοφικό Το Όλο και το λίγο (εικ.: Ί. Σαμαρτζή), το απολαυστικό Το παιδί και το άγαλμα του Άντερσεν, της Αγγελικής Δαρλάση (εικ.: Β. Κουτσογιάννης), το πανέμορφο Το μπλε αδιάβροχο, της Θεοδώρας Κατσιφή (εικ.: Ί. Σαμαρτζή), το σπουδαίο κόμικ ατμόσφαιρας Η περιπέτεια ενός ιππότη, του Σπύρου Γιαννακόπουλου (εικ.: Γεωργία Ζάχαρη), το πολυσήμαντο και θαυμάσιο Είπε ο κήπος…, της Αργυρώς Πιπίνη (εικ.: Ί. Σαμαρτζή), η ωδή στη φαντασία και την αδερφοσύνη Στο Πικεφί, της Μαρίας Παπαγιάννη (εικ.: Ί. Σαμαρτζή), η επετειακή επανέκδοση για τα 10 χρόνια για τον τρομερό Ραφτάκο των λέξεων, το λυρικό, δωρικό picture book Θα έδινα τα πάντα, της Έλενας Αρτζανίδου (εικ.: Έφη Λαδά), Τα Φλαφ της ευτυχίας, της Μαρίνας Γιώτη, που αναδεικνύουν την ευγνωμοσύνη ως πηγή της ζωής, το Σχολείο για σούπερ ήρωες, όπου η Μάγια Δεληβοριά παραδίδει ένα αξιοθαύμαστο σχολείο με αρχές, αξίες και σούπερ δυνάμεις, το Είναι τέρας;, πρώτο προσωπικό βιβλίο του Αχιλλέα Ραζή, ένα βουβό εικονοβιβλίο που εξιχνιάζει τον φόβο και τη φιλοσοφική, το θαυμάσιο Άγγελος Σικελιανός-Ένας ονειροπόλος ποιητής της Φωτεινής Κωστάκου και Δέσποινας Πικοπούλου, το πρώτο βιβλίο της νέας σειράς της Ελένης Ανδρεάδη Οι Μαχητές του Ντάο με τίτλο Υπόθεση Ηλιακό Τσάι, το ιδιαίτερο και ανατρεπτικό Άκουσέ με, κοίτα, της Γιώτας Κ. Αλεξάνδρου (εικ.: Ντανιέλα Σταματιάδη), η αινιγματική και πολύ όμορφη Ρίχλα της Δέσποινας Ηραλέους (εικ.: Πέρσα Ζαχαριά) και η κοινωνική και ηθική προσέγγιση της εστίας μας Σπίτι είναι…, της Σεβαστής Χατζησαββίδου.

Βρήκαμε ομορφιές, θαύματα και υπέροχες στιγμές σε βιβλία που ξεχωρίσαμε για την ποιότητα και τη φαντασία τους όπως το Είναι ο νονός μου εφευρέτης; του Βαγγέλη Ηλιόπουλου (εικ.: Ελένη Τσάμπρα), το λυρικό παιχνίδι με τα μεγέθη και την αγάπη Η Λένα και η μέλισσα, της Άννας Κουππάνου (εικ.: Έφη Λαδά), το όμορφο ταξίδι στην τέχνη Η Λίζα και οι επτά ζωγράφοι, της Χριστίνας Ανδρέου (εικ.: Μάρια Μπαχά), το εξαίρετο παραμύθι Να μη φοβάσαι το σκοτάδι, του Σωτήρη Τριβιζά (εικ.: Κατερίνα Βερούτσου), το ιδιαιτέρως καλογραμμένο Αν σε χάσω, μικρέ ελέφαντα…, της Κωνσταντίνας Αρμενιάκου, το τρυφερό και από την πλευρά των παιδιών για τη Μικρασιατική Καταστροφή Αντίο, Σμύρνη, της Ιωάννας Μπαμπέτα (εικ.: Άρτεμις Πρόβου), το διαφορετικό και καλοστημένο Το ταξίδι της Σταγόνας, της Νίκης Ευελπίδου (εικ.: Zafouko Yamamoto), το όμορφο και σωστά δοσμένο μεταξύ ιστορίας και βιβλίου γνώσεων και δεξιότητας Να σε κάνω μια αγκαλιά; της Φρόσως Φωτεινάκη (εικ.: Φωτεινή Τίκκου) και τα δύο βιβλία της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου από τη νέα σειρά βιβλίων Σε καταλαβαίνω Ο Νόλαν μετράει τα αστέρια και Ο Μπερτ χάνει τη φωνή του που μας άρεσαν ιδιαίτερα για τον τρόπο που διαχειρίζονται δύσκολα θέματα όπως η απώλεια, τον εκφοβισμό, τη φιλία, την αυτοπεποίθηση.

Ωραίες αναγνωστικές εμπειρίες ήταν τα βιβλία Ένας καναπές στο διάστημα: Το διδυμόπλοιο, της Αναστασίας Σπανογεώργου, Μια τρύπα στο χιόνι, της Συμώνης Δημητρακοπούλου (εικ.: Θέντα Μιμηλάκη), Ποντίκι στην οικία Τσαϊκόφσκι, της πρωτοεμφανιζόμενης Μυρτώς Μποκολίνη (εικ.: Άννα Τζώρτζη),Ούσκο, της Μαίρης Τσόγκα (εικ.: Μαριλένα Μελισσηνού) και το Οι ερωτήσεις που θα αλλάξουν τον κόσμο, του Αντώνη Ζαρίντα (εικ.: Πετρούλα Κρίγκου).

Για παιδιά περίπου 8-11 (-1,+2): εδώ υπάρχει αρκετό καλό βιβλίο

Αυτή η κατηγορία εμφάνισε μια σχετική καθίζηση φέτος. Ενώ τα τελευταία 2-3 χρόνια είχε ιδιαίτερη ανάπτυξη, φέτος δεν έφτασαν όσα βιβλία περιμέναμε στα ύψη που προσδοκούσαμε. Όμως, πάντα υπάρχουν σημαντικές στιγμές και απολαυστικά βιβλία.

Υπέροχο Το θαυμαστό ταξίδι του Έντουαρντ Τιουλέιν, της Κέιτ ΝτιΚαμίλο η οποία υπογράφει και το φωτεινό, αισιόδοξο Η Προφητεία της Μπεατρίς, το τρίτο βιβλίο της σειράς Πέιτζις και Σία Η Ματίλντα και ο Χάρτης με τις Ιστορίες, της Άννα Τζέιμς, θαυμάσια η γεμάτη συναισθήματα, σκέψεις, εντάσεις και εναλλαγές περιπέτεια Ένα κουβάρι ξόρκια, της Μισέλ Χάρρισον, Οι παράξενοι κόσμοι – Ταξιδιωτικό πρακτορείο 2: Στην άκρη του ωκεανού, της Λ. Ντ. Λαπίνσκι, το πρώτο βιβλίο της οποίας βρέθηκε στη Χρυσή Λίστα, οι δύο απολαυστικές κατάδυση στη γκόθικ, μακάβρια, μαύρη λογοτεχνία για παιδιά και νέους, Η Μπέθανυ και το τέρας και Η εκδίκηση του τέρατος, του Τζακ Μέγκιτ Φίλιπς, το καταπληκτικό βιβλίο του Άλεξ Κουσό Ο γάτος και το πουλί: Αριστείδης και Αριστοτέλης, Οι ύποπτοι βιβλιοφάγοι, της Ρουθ Κουέιλ, δεύτερο από τη σειρά Τα μυστήρια του Μάντλμουρ, Η Πίνατ Τζόουνς και η εικονογραφημένη πόλη του Ρομπ Μπίνταλφ, οι ιστορίες του καταπληκτικού πάντα Τζερόνιμο τον οποίο πάντοτε διαβάζουμε και παρουσιάζουμε με συνέπεια Κίνδυνος! Διαστημικά σκουπίδια & Γαλαξιακός αγώνας μέχρι το τελευταίο γκολ, Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες, Το νησί του θησαυρού, Στίλτον & φίλοι. Η ιστορία μιας ποντικοτρομερής φιλίας, το έκτο βιβλίο της σειράς Μυστική ακαδημία κατασκόπων Σχολή κατασκόπων – Καλοκαιρινή αποστολή, του Στιούαρτ Γκιμπς, ένα από τα σημαντικότερα παιδικά βιβλία όλων των εποχών, Ο Τζιμ Κνοπφ και ο μηχανοδηγός Λουκάς, του Μίχαελ Έντε, το νέο πρότζεκτ της Ουλρίκε Ράιλα Ξενοδοχείο για μάγισσες, το τρίτο και το τέταρτο Ημερολόγιο εξερεύνησης με τίτλο Απόδραση από το ηφαίστειο και Καταδίωξη στους αιώνιους πάγους, των Κρίστοφ Ντίτερτ και Μπγερν Μπέρεντς, ωραία εμπειρία η περιμέτεια Λεονόρα Μπολτ: Η μυστική εφευρέτρια, της Λούσι Μπραντ και συναρπαστική η επιστροφή για Το Εξπρές για τις απίθανες χώρες 3: Ταξίδι στη χαμένη πόλη, του Πίτερ Τ. Μπελ.

Στην ελληνική παραγωγή, ο Φίλιππος Μανδηλαράς με το Οι φύλακες του σιταριού,  συνεχίζει να συναρπάζει με μια κορυφαία σειρά που πρέπει να γνωρίσετε, Οι άθλιοι, του Βίκτωρος Ουγκώ διασκευάστηκαν θαυμάσια για παιδιά από τον έμπειρο συγγραφέα και μεταφραστή Μιχάλη Μακρόπουλο, Ο παππούς μου ο γίγαντας της Δέσποινας Μπογδάνη-Σουγιούλ σε εικονογράφηση του Πέτρου Μπουλούμπαση είναι μια εξαιρετική πρόταση δίχως σαφή ηλικιακό προσδιορισμό, η νέα σειρά Οι Κατάσκοποι της Γεωγραφίας με δύο βιβλία από την Τζένη Κουτσοδημητροπούλου και τη Μαρία Ρουσάκη, Ένας σαμουράι, ένα σπαθί και το κεράσι της ζωής και Μήνυμα στο Μανχάταν, μας εντυπωσίασε η γραφή στο Το μαγαζάκι του κυρίου Άρθουρ, της Ελένης Αντωνιάδου, ενώ αποτελεί κορυφαία πρόταση και αναγνωστική εμπειρία για εμάς Το μαντίλι με τα τριαντάφυλλα, της Αλεξάνδρας Μητσιάλη.

Επίσης, ξεχωρίσαμε το όμορφο και βγαλμένο από τον ρεαλισμό της εποχής Ο μικρός μου εξωγήινος, της Κατερίνας Σέρβη, το τρίτο βιβλίο της ωραιότατης σειράς γνωριμίας με πολιτισμούς Το ημερολόγιο ενός εξερευνητή: Στη μαύρη ήπειρο, της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου, το ανατρεπτικό και ιδιαιτέρως καλογραμμένο Το πάρτι της Λίνας Μουσιώνη, η ευχάριστη, ρεαλιστική ιστορία από την σχολική καθημερινότητα Άμπαλη εγώ; της Αντιόπης Φραντζή, η με χιούμορ και τρυφερότητα ιστορία μυστηρίου Υπάρχουν στον Παράδεισο άσπρα γιασεμιά; της αξιόλογης Μαρίας Πιερή Στασίνου, ο Ευτύχης, ο ρεπόρτερ των μουσείων – Συνέντευξη με έναν Κούρο της Μαίρης Βογιατζή και η καλοφτιαγμένη νουβέλα Ιούνιος στο Κάστρο της Μέντας, της Ισμήνης Παφίτη.

Για παιδιά περίπου 12-16 (-1,+2): οι έφηβοι έχουν λίγα αλλά καλά βιβλία!

Οι έφηβοι δεν διαβάζουν, αλλά αυτό είναι ταμπέλα. Σε όλους άμα δώσεις ένα καλό βιβλίο, ίσως και να σκαλώσουν όπως με μια καλή ταινία. Ε, εδώ έχουμε τα καλυτερότερα μέχρι λίγο πριν κλείσει η χρονιά.

Το παγκόσμιο φαινόμενο του Μεγάλου Πάντα και του Μικρού Δράκου βρήκε το επόμενο σπουδαίο βήμα του στο Το ταξίδι του Πάντα και του Δράκου, του Τζέιμς Νόρμπερι, η συγκλονιστική, αληθινή ιστορία Καθετί λυπηρό είναι ένα ψέμα, του Ντάνιελ Ναγέρι, το σκληρό, ρεαλιστικό, ειλικρινές, σπαρακτικό Μας μεγάλωσαν λύκοι, της Κίμπερλι Μπρουμπέικερ Μπράντλει, της γνωστής από το θαύμα Ρ. Τ. Παλάσιο που έρχεται τώρα με ένα βιβλίο-ορόσημο, το Πόνι, το Αυτό που δεν θέλαμε, του Ντάνιελ Χέρα, το πρωτότυπο road/universe trip Θα τα πούμε στο σύμπαν, του Τζακ Τσενγκ και η σούπερ ενδιαφέρουσα  Η Θεοδοσία και τα Ερπετά του Χάους, της Ρ.Λ. Λαφίβερς

Στα ελληνικά πεπραγμένα είχαμε κλασικά λίγες αλλά μερικές πολύ σπουδαίες στιγμές: Το εκπληκτικού ρυθμού και ποιότητας Με Κλειστά Μάτια, της Αγγελικής Δαρλάση, το Τζιέρι μου 1922 όπου η Φωτεινή Στεφανίδη αιχμαλωτίζει με την αβίαστη αφήγηση και τη φυσικότητα του λόγου, το θαυμάσιο νεο-ιπποτικό μυθιστόρημα Μελουζίνα, της Δέσποινας Ηρακλέους, το εφηβικό και μετεφηβικό love and society story Φωτιά, του Πολυχρόνη Κουτσάκη, που καίει ψέματα και στερεότυπα στο πέρασμά του, το παραμυθένιο, με τις καθηλωτικές αλήθειες για κάθε αναγνώστηΤο κορίτσι που δεν θυμόταν πότε φόρεσε την πανοπλία, της Μάγιας Δεληβοριά, το αψεγάδιαστο οδοιπορικό από μνήμες και μαρτυρίες Το πέρασμα. Αϊβαλί-Μυτιλήνη 1922, της Λίλης Λαμπρέλλη, το εξαίσιο Young Adult μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων Ο άλλος που εξερευνά το εγώ μέσα από πολλαπλούς καθρεπτισμούς, η επανέκδοση του πολυβραβευμένου μυθιστορήματος της Ελένης Σαραντίτη Κάποτε ο κυνηγός, καθώς και του αξιόλογου μυθιστορήματος της Τζέμης Τασάκου Το σεντούκι με τα αμύθητα σεντέφια, το απολαυστικό και από τις καλύτερες στιγμές της λογοτεχνίας του φανταστικού Στο σκοτάδι των σκοταδιών κι ακόμα παραπέρα (από Το κλαμπ των χαμένων, τόμος Β’), της Άννας Κουππάνου, το επιδέξια γραμμένο μυθιστόρημα Φιλία με άρωμα λεβάντας, της Κύπριας Αναστασίας Ξενοφώντος Γαϊτάνου

Στα βιβλία των πιο προχωρημένων εφηβικών ηλικιών και των νέων, έχουμε λίγα αλλά εξαιρετικά δείγματα. Όπως to απολαυστικό σκοτεινό, μυστηριώδες, θριλεράκι-μυθιστόρημα Το σπίτι των Χόλοου, της Κρίσταλ Σάδερλαντ, το μαγικό YA μυθιστόρημα το οποίο αρνείται τους κανόνες της σύγχρονης λογοτεχνίας Στο τέλος πεθαίνουν και οι δύο, του Άνταμ Σιλβέρα, Το βιβλιοπωλείο των μικρών θαυμάτων, της Μόνικα Γκουτιέρεζ που συμπυκνώνει την ομορφιά της ζωής, του έρωτα, της ύπαρξης μας, το Τετράγωνα κύματα, ιπτάμενες μέδουσες του Θοδωρή Κούκια.

Βιβλία Γνώσεων

Η πιο αναπτυγμένη κατηγορία των τελευταίων ετών διεθνώς και εγχωρίως, φέτος, με την παρέλευση των 200 ετών του 1821, μείωσε πολύ την παραγωγή του ή για να ακριβολογώ των αξιόλογων στιγμών του. Ακόμα και τα μεταφρασμένα είχαν μικρή καθίζηση. Γι’ αυτό, όσα ξεχωρίζουν, έχουν αναμφίβολα διπλή αξία.

Έχουμε αριστουργήματα όπως Η ιστορία των λέξεων για παιδιά, της Μαίρη Ρίτσαρντς (εικ.: Ρόουζ Μπλέικ, μετ.: Ηλίας Μαγκλίνης), έχουμε τα πολύ ξεχωριστά ελληνικά βιβλία Το βιβλίο των καταστροφών, της Μαρίας Ανδρικοπούλου (εικ.: Μυρτώ Δεληβοριά), Οι δικοί μου άνθρωποι, της Μαρίζας Ντεκάστρο, Ο Κήπος του Ασκληπιού, της Ελένης Τσαλδίρη, το θαυμάσιο Για να ζούμε ενωμένοι. Νίκες και ήττες μιας Μεγάλης Ιδέας, της Ελένης Σβορώνου, την βιογραφική προσέγγιση Ελευθέριος Βενιζέλος – Ακολουθώντας τα βήματά του στην Ιστορία, της Μάρως Βασιλειάδου και το πράγματι ξεχωριστό Ένα παιχνίδι με Κανόνες, της Μαρίας Αγγελίδου.

Ακόμα την πολύ προσεγμένη σειρά Μυστικά και λύσεις με τρία βιβλία, Κοιμάμαι και μεγαλώνω,Μη με ενοχλείς (παρενόχληση), Μαθαίνω καλύτερα (εγκέφαλος), της Ιζαμπέλ Φιλιοζά και ασφαλώς οι δύο τόμοι του Γιούβαλ Ζόμερ Το μεγάλο βιβλίο των πουλιών και Το μεγάλο βιβλίο των λουλουδιών. Στη φυσιολατρεία και την επαφή με το περιβάλλον έχουμε μερικά πολύ σούπερ βιβλία όπως το νέο Στάσου, κοίτα… και θαύμασε. 40 θαύματα της φύσης ξεδιπλώνονται, του Καρλ Γουίλκινσον, την ασυνήθιστη σύμπραξη ποίησης και γνώσεων Αν βρεθείς στο δάσος μια μέρα. Ψάξε να βρεις πάνω από 100 ζωάκια, της Ρέιτσελ Πίρσυ, το έξοχο και χρησιμότατο Τα μυστικά σημάδια της φύσης. Πώς να τα ανακαλύπτεις στον ουρανό, στο νερό, στα φυτά, στα ζώα και στον καιρό, του Κραιγκ Κοντίλ, τα δύο βιβλία της Μόιρα Μπάτερφιλντ για δέντρα και μέλισσες Η μυστική ζωή των δέντρων και Η μυστική ζωή των μελισσών και ασφαλώς ένα βιβλίο που θα σας εκπλήξει με το πόσα πολλά σας μαθαίνει χωρίς να το περιμένετε, το Πώς δημιουργείται… το δάσος, της Σάλι Νίκολς.

Από το διάστημα και την κοσμική ενέργεια έρχονται το Πώς ακούμε το σύμπαν- Τι συμβαίνει στο σύμπαν όταν συγκρούονται δύο μαύρες τρύπες; της Πατσίτσια Βαλντέζ με ένα σύγχρονο επιστημονικό θαύμα να ενώνεται με τη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν και ένα ακόμα εντυπωσιακό βιβλίο του Κόλιν Στιούαρτ με τίτλο Η Αστρόσκονη που μας δημιούργησε.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν βιβλία που εξιχνιάζουν τον εαυτό μας, τη αυτοβελτίωση, την αλλαγή του τρόπου που σκεπτόμαστε ή συμπεριφερόμαστε, τη στερεοτυπική αντίληψη περί δικαιωμάτων. Σε αυτή την ενότητα ανήκουν βιβλία όπως Ποιος είμαι, του Φίλιπ Μπάντινγκ, το Τι είναι Ενθουσιασμός. Και πώς να προσθέσεις ζωή στη ζωή, του φοβερού Κόμπι Γιαμάντα, ο σπουδαίος οδηγός της Διεθνούς Αμνηστίας για παιδιά και νέους Μάθε τα δικαιώματά σου και διεκδίκησέ τα, και τα δύο καταπληκτικά βιβλία της Ελίζαμπεθ Μπράμι Τα αγόρια έχουν το δικαίωμα. Τα κορίτσια έχουν το δικαίωμα.

Τέλος, βρήκαμε ότι αξίζουν της προσοχής και της εκτίμησής μας βιβλία από διάφορα πεδία όπως το ξεχωριστό Κατασκευές από το ζωικό βασίλειο– Γνώρισε τα πλάσματα που μας εμπνέουν να χτίζουμε τα σπίτια και τις πόλεις μας, της Κριστιάν Ντοριόν, η συνέχεια της σειράς της Κατερίνας Σέρβη Οι αρχαίοι μου φίλοι με το βιβλίο Λέων, ο μικρός Σπαρτιάτης, το νέο βιβλίο της Φάττι Μπερκ με μια περιπλάνηση στην Αρχαία Ελλάδα- Περιπλάνηση στην Ιστορία, η συνέχεια των έξυπνων ταξιδιωτικών οδηγών της Μελίνας Ηλιοπούλου,  Φανταστική βόλτα στη Φλωρεντία, το λεξικό πολιτικής ορολογίας Η παγκόσμια πολιτική σε 100 λέξεις, της Έλενορ Λέβενσον, το πολύ καλό Απίστευτα κι όμως αληθινά: Οι πιο παράξενες απαντήσεις στις πιο τρελές ερωτήσεις, της Τζέιν Γουίλσερ, το ευφάνταστοΤσαπατσουλέν και Λαμαντάρα, του Μπενζαμάν Μπεκιού αλλά και η συνέχειά του Η έπαυλη της Μαντάμ ντε Σνομπαρί, τα τρία βιβλία για μικρά παιδιά της Παουλίνε Άουντ Πώς γίνονται τα μωρά; Τα Ναι και τα Όχι και Από την κορυφή ως τα νύχια για το σώμα μας και τα όριά του και last but not least Τα πειράματα του MR CHEM, των Δημήτρη Κουλουμάση και Χριστίνας Σαρηγιάννη με πολλή επιστήμη και πειράματα για μικρούς και μεγάλους.

Εκπαιδευτικά-Επιστημονικά-Δοκίμια

Στα εκπαιδευτικά, εκτός από το βιβλιοπαιχνίδι Πρόσωπο Ζώο Πράγμα, που δημιουργήθηκε εξ ημών, με την εικονογράφηση της Ράνιας Μακρυγιάννη και αποτελεί ασφαλώς τη δική μας πρόταση στον χώρο, ξεχωρίσαμε το Μια κάμπια πολύ πεινασμένη- Χρώματα και φαντασία, με δυνατότητες δημιουργίας από τον κόσμο του Έρικ Καρλ, τη διδακτική προσέγγιση ποιημάτων του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα στο νηπιαγωγείο, της Κάλης Καββαθά Εκδρομή με τον Φεδερίκο, το επιδραστικό, αυτοβιογραφικό βιβλίο Δίδαξε. Μπορείς; Τι χρειάζεται για να χτιστεί η επόμενη γενιά, της διεθνώς πολυβραβευμένης εκπαιδευτικού Andria Zafirakou, το έξυπνο εικογραφημένο βιβλίο Παροιμίες — Γλωσσοδέτες, των Μάκη Τσίτα και Ράνιας Μπουμπουρή που θα αποτελέσει ένα πρώτης τάξης εκπαιδευτικό εργαλείο για το νηπιαγωγείο και το σπουδαίο εκπαιδευτικό πρόγραμμα συναισθηματικής αγωγής για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας της Αγγελικής Γ. Θάνου Το ψάρι που προσπαθεί.

Για γονείς

Το parenting αναπτύσσεται διεθνώς, όπως και στη χώρα μας, ωστόσο φέτος δεν ήταν πολλά τα βιβλία που έδειξαν το κάτι διαφορετικό. Το Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο, του Φρέντρικ Μπάκμαν δεν είναι parenting βιβλίο αλλά πρέπει να το διαβάσουν όλοι οι οι γονείς γιατί κάνει για δέκα βιβλία parenting, το Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος των παιδιών; Ένας οδηγός για γονείς, του Αλβάρο Μπιλμπάο είναι ένα θαυμάσιο βιβλίο που εξηγεί επιστημονικά αλλά καθαρά και εύκολα τους τρόπους με τους οποίους αναπτύσσεται ο εγκέφαλος των παιδιών μας και πώς τα επηρεάζουμε εμείς, το πολύ ενδιαφέρον για γονείς και εκπαιδευτικούς Εκπαιδεύοντας ένα παιδί με αυτισμό, της Αναστασίας Κατσούγκρη, το Πώς το παιδί μαθαίνει να ζητά λαβαίνοντας υπόψη τον άλλον, του ψυχίατρου- ψυχαναλυτή Νίκου Σιδέρη που λαμβάνει υπόψη του και τα παιδιά και τους γονείς, οι οποίοι δεν είναι σούπερ-ήρωες αλλά κανονικοί άνθρωποι και τα δύο πολύ ενδιαφέροντα βιβλία Μοντεσσόρι, από 3 έως 6 ετών- Μάθε με πώς να το κάνω μόνο μου και Μοντεσσόρι, από 6 έως 12 ετών- Μάθε με πώς να σκέφτομαι της Σαρλότ Πουσέν.

Graphic Novels

Η μικρή παραγωγή σε αυτή την κατηγορία ισοφαρίζεται από την εξαιρετική ποιότητα των δημιουργών και των βιβλίων που παράγουν. Έχουμε και λέμε το ευφυές και άκρως χιουμοριστικό Ο ψεύταρος βοσκός Μητς Μπόι και άλλες ιστορίες, του Σάκη Σερέφα (εικ.: Στέλλα Στεργίου), το εκδοτικό γεγονός της μεταφοράς σε graphic novel του Θησαυρού της Βαγίας από τον ταλαντούχο κομίστα Kanellos Cob, Ο κόσμος της Σοφίας 1: Η φιλοσοφία, από τον Σωκράτη στον Γαλιλαίο, του Jostein Faarder, σε Graphic Novel από τους Nicoby και Vincent Zabus, το καθηλωτικό The Sandman: Πρελούδια & Νυχτωδίες και Το Κουκλόσπιτο, του Νιλ Γκέιμαν, η συνέχεια του εξαίρετου 1922 του Θανάση Πέτρου 1923 Εχθρική πατρίδα, το Spider-Man: Αραχνοκυνηγητό για τους λάτρεις του ήρωα της Marvel, Η πτώση της πατριαρχίας: Η ιστορία του σεξισμού και η αντίσταση των γυναικών, της Μάρτα Μπρέεν που βάλει πυρ ομαδόν εναντίον της πατριαρχίας σε όλες τις διακλαδώσεις της και η επετειακή, επαυξημένη έκδοση Άϊβαλί, του Soloúp που θα σας καθηλώσει.

Τα θεματικά άρθρα του ELNIPLEX

Χιλιάδες επισκέπτες διαβάζουν κάθε χρόνο τα θεματικά άρθρα των συντακτών του ELNIPLEX που προσεκτικά διαλέγει τα καλύτερα βιβλία από κάθε θέμα (αν και το θέμα έχει πολλά προβλήματά ως βασικό κριτήριο).

Άρθρα όπως Παιδικά βιβλία για τον καρκίνο παιδικής ηλικίας. Υπάρχουν βιβλία να μιλήσεις στα παιδιά;, Βιβλία για παιδιά και νέους για το Ολοκαύτωμα (27 Ιανουαρίου, Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος), 60+ Παιδικά βιβλία για την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων (4 Οκτωβρίου), ο Επικαιροποιημένος (2020) Μεγάλος Οδηγός Αγοράς: χριστουγεννιάτικα παιδικά βιβλία,

Παιδικά βιβλία για την ανεκτικότητα (παγκόσμια ημέρα ανεκτικότητας 16 Νοεμβρίου), Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων 20 Ιουνίου: Βιβλία για παιδιά και νέους για τον ξένο, το ξενάκι, 16 βιβλία που προετοιμάζουν τα παιδιά να πάνε σχολείο, 11 θαυμάσια βιβλία για να φανερώσεις σύγχρονες αξίες στα παιδιά (60 χιλιάδες + αναγνώσεις), βιβλία για τη διατροφή, για Άτομα με αναπηρία, για τα Δικαιώματα των Παιδιών, για τον σχολικό εκφοβισμό, για απώλεια και θάνατο, για τη μαγεία της Άνοιξης, για τον κόσμο της θάλασσας και του καλοκαιριού, με ηρωίδες κορίτσια, 11+1 παιδικά βιβλία που απαγορεύθηκαν: ιστορίες τρέλας και λογοκρισίας, ο Μεγάλος Οδηγός Αγοράς: χριστουγεννιάτικα παιδικά βιβλία αλλά και όλα τα μεγάλα θεματικά μας άρθρα που θα βρείτε εδώ.

Επίλογος…

Το 2023 μπαίνουμε στον ενδέκατο χρόνο του ELNIPLEX. Κλείσαμε έναν κύκλο. Ίσως δημιουργήσουμε έναν καινούριο. Μαζί σας. Ή θα κλείσουμε τους ανοιχτούς.

Καλή χρονιά σε όλους!