Τα χρώματα είναι σύμπαν. Το ατενίζεις, το ψηλαφίζεις από τη μικρή γωνιά σου, το δημιουργείς. Για τα παιδιά είναι μετά το παιχνίδι το βασικότερο μέσο απεικόνισης, ταξινόμησης και αναδιάταξης του περιβάλλοντός κόσμου.
Γράφτηκαν πολλά για τα χρώματα. Στην Ελλάδα ο Αλέξης Κυριτσόπουλος έφτιαξε το πρώτο δημοφιλές ευαγγέλιο, το Παραμύθι με τα χρώματα. Η Παυλίνα Παμπούδη έφτιαξε μια συναρπαστικά πρωτότυπη και αστεία σειρά με τα χρώματα να βασιλεύουν (Ιστορίες για γέλια και για χρώματα, εκδόσεις Libro/Επικαιρότητα). Η Ραχήλ Μαρτίδου πρόσφατα με το Ένας μαρκαδόρος μια φορά… βγήκε απ’ το κουτί του κι είπε γειά! εξέπληξε ευχάριστα τον εκδότικό κόσμο των χρωμάτων στην Ελλάδα που είχε αφήσει για καιρό τα χρώματα στην ησυχία τους.
Η Μάγισσα Παλάβω, η Winnie the Witch κατά… κόσμον, των Βάλερι Τόμας και Κόρκυ Πωλ, έκανε το μεγάλο γκελ αλλά το κέντρο της δεν ήταν τα χρώματα.
Και ξάφνου… έρχεται ο μάγος της εικόνας Όλιβερ Τζέφερς, παίρνει μια πράγματι ευρηματική ιδέα του κινηματογραφιστή Ντρου Ντειγουόλτ και δημιουργούν ένα σύγχρονο σημείο αναφοράς για τα χρώματα. “Η Μέρα που τα Κραγιόνια τα Παράτησαν”.
Εκεί, ο Ντάνκαν ανοίγει την κασετίνα του να πάρει τα κραγιόνια του και βρίσκει ένα πακέτο με γράμματα και παραλήπτη τον ίδιο. Πρόκειται για επιστολές που έχουν συντάξει τα ίδια τα χρώματα. Το κόκκινο παραπονιέται για τον φόρτο εργασίας καθώς δουλεύει περισσότερο από όλα τα άλλα κραγιόνια. Το μοβ παραπονιέται εντόνως για τη μεγάλη ποσότητά που χάνεται έξω από τις γραμμές και τα περιγράμματα. Το μπεζ έχει βαρεθεί να το φωνάζουν σκούρο κίτρινο ή ανοιχτό καφέ και να χρωματίζει μόνο στάχυα και γαλοπούλες. Το γκρι θεωρεί υπερβολή να χρωματίζει μόνο του όλους τους ελέφαντες, τους οπποπόταμους και τους ρινόκερους, αυτό αποτελεί μια εξάντληση πρώτου μεγέθους ενώ το λευκό νιώθει άδειο από την υποτιμητική χρήση του. Τα δικά τους προβλήματα έχουν το μαύρο, το πράσινο, το ροζ, το κίτρινο και το πορτοκαλί που τσακώνονται μάλιστα μεταξύ τους ενώ το μπλε έχει μικρύνει τόσο πολύ μετά το χρωμάτισμα ωκεανών και θαλασσών που δεν βλέπει καν έξω από το κουτί.
Ο Ντάνκαν ήθελε μόνο να ζωγραφίζει. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν είχε σκεφτεί ποτέ. Μα όταν είδε ότι τα χρώματα του παρέχουν έναν ολόκληρο κόσμο πληροφοριών και παραπόνων, πήρε απόφαση και υλοποίησε μια ιδέα που μόνο βιαστική δεν τη λες…
Τόσο έξυπνα εγκιβωτισμένη η καθημερινή χρήση των χρωμάτων, ο κορεσμός τους, οι διαμάχες τους, τα μεγέθη στα οποία υπερκαταναλώνονται, το ταξίδι στα αγαπημένα αντικείμενα και μορφές των παιδιών, το άνοιγμα της φαντασίας. Μαεστρικά και καρέ-καρέ ο Ντειγουόλτ συνθέτει μια γνήσια ωδή στα χρώματα, εμψυχώνει τον κόσμο τους και ορθώνει στα παιδιά με ζωντάνια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός καθώς και τη συνεργασία τους. Η ιδέα της διαμαρτυρίας (το παράτησαν είναι ίσως κάπως υπερβολικό) των χρωμάτων είναι πραγματικά συναρπαστική. Το βιβλίο δραματοποιείται εύκολα, με ένα καπέλο αντίστοιχου χρώματος τα παιδιά μπαίνουν στο ρόλο ενώ η δομή του κειμένου (επιστολές) μας δίνει επίσης εξαίρετες αφορμές για γραφή και ανάγνωση.
Αν στις 21 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα των Χρωμάτων και Εαρινή Ισημερία (ή άλλη μέρα ασφαλώς) θέλουμε να τολμήσουμε ένα μικρό θεατρικό δρώμενο, η Μέρα που τα κραγιόνια τα παράτησαν προσφέρει όλες του τις δημιουργικές αρετές ενός δροσερού κειμένου για να το πράξουμε. Τα λόγια μπορούν να είναι αυτοσχεδιαστικά καθώς η βιωματική γνώση των παιδιών για τα χρώματα κινείται σε υψηλό επίπεδο ήδη από τα 3 τους χρόνια.
Σημαντική αρετή του κειμένου θεωρώ την κυκλική, ανεξάρτητη αφήγηση που μας δίνει τη δυνατότητα να ανατρέψουμε παντοιοτρόπως τη σειρά των επιστολών διατηρώντας το δυναμισμό τους και αδιατάρακτη τη ροή της ιστορίας.
Αν ο Ντειγουόλτ είχε επιτύχει και ένα πιο δυναμικό τέλος στην τελευταία του σελίδα, τότε θα μιλούσαμε αναμφίβολα για μια από τις πιο δυνατές στιγμές των τελευταίων χρόνων στο παιδικό βιβλίο.
Μη λησμονήσετε ότι τα σκίτσα του Τζέφερς είναι τόσο οικεία στο παιδικό μάτι που προς στιγμήν θα νομίσετε ότι τα έφτιαξε εξάχρονος. Κι αυτό είναι πραγματικά αξιοσημείωτο για ένα βιβλίο με την νοηματική κατεύθυνση του Η Μέρα που τα κραγιόνια τα πατάτησαν.
Σκληρό, τετράγωνο εξώφυλλο μεγάλου μεγέθους. Από τις εκδόσεις Ίκαρος
Διακρίσεις
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Η μέρα που τα κραγιόνια τα παράτησαν |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | The day the crayons quit |
| Συγγραφέας: | Ντρου Ντειγουόλτ |
| Εικονογράφηση: | Όλιβερ Τζέφερς |
| Μετάφραση | Φίλιππος Μανδηλαράς |
| Εκδόσεις: | Ίκαρος, 2017 |
| Σελίδες: | 38 |
| Μέγεθος: | 26 Χ 26 |
| ISBN: | 978-960-572-151- |
