Τα παραμύθια όπου μια νέα κόρη της οικογένειας ζυμώνει στην ξύλινη σκαφίδα τον άντρα που θα παντρευτεί έχουν τις ρίζες τους στις παλαιότερες λαϊκές ιστορίες του τόπου μας. Το ψωμί ως μέγιστο αγαθό των αγροικιών, λογικά πρωταγωνίστησε στη δημιουργία τέτοιων ιστοριών, συνδυάζοντας την αγωνία του νέου κοριτσιού για το γάμο του με την εύπλαστη πρωτόλεια μορφή του ψωμιού που αιώνες τώρα θεωρήθηκε από βασική τροφή ως απαραίτητο συνοδευτικό των τραπεζιών, συνδέθηκε με προλήψεις και δεισιδαιμονίες και πρωτοστάτησε σε κάθε πτυχή της ζωής.
“Ο Σιμιγδαλένιος”, ο άντρας που πλάθεται από την κόρη για την τύχη της οποίας ανησυχεί η οικογένειά της είναι ένα από τα παλαιότερα και ίσως το αρχετυπικό λαϊκό παραμύθι του είδους (ο Γ.Α. Μέγας στα Ελληνικά Παραμύθια τοποθετεί την καταγωγή του στις Κυκλάδες), ενώ “Η Ταρώ και ο Ζαχαροζυμωμένος” της Αθηνάς Μπίνιου (Πατάκης 2006, εικ.: Έφη Λαδά) είναι ένα από εκείνα που έχουμε παρουσιάσει εδώ, όμορφα γραμμένο.
Η Ξένια Καλογεροπούλου παίρνει αυτήν την λαϊκή ρίζα της απαιτητικής νέας που ζητά τον έρωτα τον αλλιώτικο και όχι την εύκολη μετακόμιση σε μια συζυγική κλίνη, την βγάζει έξω από τείχη των προξενιών και της οικογενειακής ανησυχίας, κρατά τον βασικό ιστό του λαϊκού παραμυθιού και φτιάχνει μια νέα, δυναμική ηρωίδα, σύμβολο που δεν βολεύεται “με λιγότερο ουρανό”*
Η Αγγελίνα δεν ήταν πολύ όμορφη, ήταν όμως ξύπνια και προκομμένη. Ο μπαμπάς της ήταν φούρναρης κι εκείνη είχε μάθει από μικρή να φτιάχνει τα ζυμωτά καλούδια του φουρνάρικου. Κι ανάμεσα στα κουλουράκια και τα ψωμάκια, ονειρευόταν τον άντρα που θα έπαιρνε μια μέρα. Μα κανένας δεν την συγκινούσε, γιατί τον άντρα τον ήθελε αλλιώτικο. Κι αυτόν τον αλλιώτικο άντρα μια μέρα τον έπλασε με ζυμάρι κι εκείνος ζωντάνεψε εμπρός της. Κι ύστερα αυτόν τον άντρα τον αλλιώτικο, αφού τον βάφτισε Ζυμωτό, τον παντρεύτηκε, άνοιξαν δικό τους φούρνο και ζούσαν ευτυχισμένοι.
Ώσπου μεγάλο καράβι με κόκκινα πανιά φάνηκε στο λιμάνι κι η Αγγελίνα είπε στον Ζυμωτό να πάει να πουλήσει σιμά στο καράβι τα φουρνιάρικά τους. Και πήγε ο Ζυμωτός. Και πούλησε. Μα δεν γύρισε πίσω. Γιατί εκεί, μια γυναίκα ψηλή, ντυμένη στα μετάξια και τα βελούδα, η αρχόντισσα Δεβόρα, τον πόθησε πολύ, τον πότισε κρασί αλλιώτικο και όταν η φρεγάτα σάλπαρε, πήρε τον Ζυμωτό μαζί της, στο μακρινό Αλχαμερίδο.
Μαράζωσε η Αγγελίνα και κίνησε να βρει τον αγαπημένο της. Μα ο δρόμος ήταν μακρύς, δύσκολος και το αντάμωμα με τον αγαπημένο της σχεδόν ακατόρθωτο. “Την αγάπη ποιος τη σταματάει;”**
Με τον αφηγηματικό ρυθμό και τα υλικά των παραδοσιακών παραμυθιών, μακριά όμως από τον συνήθη εύπεπτο διδακτισμό τους, με συμμετρία στην εξέλιξη και την πλοκή, με λόγο μεστό, εμφατικό, ισορροπία σε διαλογικά και αφηγηματικά μέρη, και μια ιστορία που διαχειρίζεται αριστοτεχνικά, η Ξένια Καλογεροπούλου με την Αγγελίνα καθηλώνει (το διάβασα σε εξάχρονα παιδιά και στο τέλος χειροκρότησαν, κάτι που πράττουν μόνο όταν κάτι τα ενθουσιάζει), δημιουργώντας επί της ουσίας μια άρτιας δομής ιστορία αγάπης από εκείνες που δεν τους αντιστέκεται κανείς. Πάνω από όλα, η Αγγελίνα είναι μια ηρωίδα της επιμονής, ανυποχώρητη στο πνεύμα, τη θέληση και το σώμα, που δεν παραδίδεται και δεν παραδίδει, δεν αγκυροβολεί στον θρήνο, μήτε αλαφιάζει από τα εμπόδια, μια Πηνελόπη που εγκαταλείπει την Ιθάκη για να ξαναβρεί τον Οδυσσέα τον αλλιώτικό της. Γιατί είναι η ίδια αλλιώτικη.
Πλάι στην σπουδαία ιστορία της συγγραφέα, έχουμε την απίθανη, λεπτοδουλεμένη, αφαιρετική, εύγλωττη εικονογράφηση του Σουηδού Daniel Egnéus, που κυριολεκτικά μαγεύει με την εκφραστικότητα των μεγάλων μορφών, τις ακέραιες λεπτομέρειες, τις μπλε και γήινες αποχρώσεις, τον σεβασμό με τον οποίο συνδιαλέγεται με το κείμενο, κατακτώντας τη δική τους αφηγηματική αξία. Σπουδαία δουλειά.
Από τα βιβλία της χρονιάς. Εκδόσεις Μάρτης.
Διακρίσεις
[vc_custom_heading text=”THE BOOK SECRET” font_container=”tag:h2|font_size:32|text_align:center|color:%23ffffff” google_fonts=”font_family:Akronim%3Aregular|font_style:400%20regular%3A400%3Anormal” css_animation=”bounceIn” css=”.vc_custom_1517325058360{padding-top: 7px !important;background-color: #0066cc !important;}”]
Η Ξένια Καλογεροπούλου εκμυστηρεύτηκε στο ELNIPLEX (Μαίρη Μπιρμπίλη) κάτι μαγικό:
“Την ιστορία της Αγγελίνας την πρωτοφαντάστηκα πριν από 13 χρόνια και έπιασα να την αφηγούμαι στο Εργαστήρι μας, αυτοσχεδιάζοντας με την βοήθεια των παιδιών. Ρώτησα τότε τα παιδιά πως θα έπρεπε να ονομάσουμε τον πρωταγωνιστή που τώρα λέγεται Ζυμωτός. Ένα πεντάχρονο αγοράκι μου πρότεινε το παράξενο όνομα «Περικάτσιος». Αυτό το αγοράκι ήταν ο εγγονός μου ο Κωστής, που τώρα είναι πια δεκαοχτάχρονος φοιτητής. Ο Κωστής δεν το θυμάται. Κάποια παιδιά, όμως, που έμειναν αρκετά χρόνια στο Εργαστήρι, όταν έτυχε να ακούσουν πάλι την Αγγελίνα είπαν αμέσως “O Περικάτσιος!”
Δεκατρία χρόνια την ξαναδούλευα την Αγγελίνα ώσπου να αποφασίσω να την δημοσιεύσω. Και τώρα θυμήθηκα πάλι τον «Περικάτσιο»“
* Στίχος από τη Ρωμιοσύνη του Γιάννη Ρίτσου
** Στίχος από Το τραγούδι του γάμου (Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος, Στίχοι: Γιώργος Μιχαηλίδης, Ερμηνεία: Μαρία Δημητριάδη)
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Αγγελίνα |
| Συγγραφέας: | Ξένια Καλογεροπούλου |
| Εικονογράφηση: | Daniel Egneus |
| Επιμέλεια-διορθώσεις: | Γιούλικα Σαμαρά |
| Σχεδιασμός έκδοσης: | Γιάννης Γκανάς |
| Εκδόσεις: | Μάρτης, Νοέμβριος 2018 |
| Σελίδες: | 48 |
| Μέγεθος: | 23,5 Χ 32 |
| ISBN: |
978-618-82864-9-8
|
