Η 15χρονη Έλεν Σάβινγκερ εξαφανίζεται. Ο Σαμ Μπέργερ σταδιακά περνά από τις υποψίες στη βεβαιότητα ότι το κορίτσι έχει πέσει θύμα απαγωγής, όπως και δύο άλλες κοπέλες στην ηλικία της, από τον ίδιο απαγωγέα και πιθανότατα δολοφόνο. Κανείς δεν συμμαχεί με την άποψή του. Οι συνάδελφοί του, και ιδιαίτερα το αφεντικό του, ο αρχιεπιθεωρητής Άλαν Γκούντμουντσον, στέκονται φανερά μακριά από αυτήν την άποψη. «Δεν έχουμε, γαμώτο, καθ’ εξακολούθηση δολοφόνους σε τούτη εδώ τη χώρα» του λέει αποστομωτικά.
Το μικροσκοπικό μεταλλικό γρανάζι που βρίσκει στο εγκαταλελειμμένο σκηνικό του εγκλήματος τον ηλεκτρίζει. Βλέποντας το δικό του παρελθόν να αναδύεται βασανιστικά, ο Σαμ υποψιάζεται ότι ο δράστης κρύβεται πίσω από τη δική του ζωή. Και όταν θα αρχίσει να ερευνά μυστικά και ουσιαστικά πέρα από την τυπικότητα της υπηρεσίας του, όσα ανακαλύπτει θα του φανερώσουν αυτό που υποψιαζόταν. Ο δολοφόνος έρχεται από τον δικό του κόσμο. Του στέλνει ένα μήνυμα που ξέρει ότι μόνο αυτός θα καταλάβει, αφήνει πίσω του χνάρια που μόνο ο Σαμ είναι σε θέση να αποκωδικοποιήσει. Γνωρίζει πολλά γι’ αυτόν; Ή μήπως κάτι παραπάνω από πολλά;
Δίπλα του θα σταθεί η υπαστυνόμος Μόλι Μπλουμ από την υπηρεσία ασφαλείας. Φτιάχνοντας ένα μη τυπικό αστυνομικό δίδυμο, μη γνωρίζοντας αν και ποιους μπορούν να εμπιστευθούν, θα κινηθούν μέσα στις σκιές και θα προσπαθήσουν να διαλύσουν το πέπλο που καλύπτει τον δράστη και να καταλάβουν τα κίνητρά του. Έναν δράστη που γνωρίζουν και τώρα επιστρέφει στη ζωή τους με τρόπο ολωσδιόλου απροσδόκητο. Έναν δράστη που στέκεται πάντα ένα βήμα πιο μπροστά απ’ ό,τι εκείνοι μπορούν να σκεφτούν. Μόνο που οι σύμμαχοι είναι σχεδόν ανύπαρκτοι, το υπηρεσιακό σύστημα τους φράζει κάθε διέξοδο και ο χρόνος κυλά, όπως πάντα, αδυσώπητα εναντίον τους.
Κάποιος παρακολουθεί…
Κάποιος ξέρει…
Κάποιος σκοτώνει μόνο για χάρη του…
Κι όταν πρέπει να βρεις, όχι ποιος αλλά γιατί και τι σκοπεύει στο εξής να πράξει ένας ευφυής εγκληματίας, τότε μάλλον πρέπει να αντιμετωπίσεις, όχι απλώς τους προσωπικούς σου δαίμονες, αλλά εκείνο που πραγματικά φοβάσαι περισσότερο.
Τι μας προσφέρει η απουσία του στοιχείου whodunit τόσο νωρίς; ρωτήσαμε τον Άρνε Νταλ στη συνέντευξη που παραχώρησε στο ELNIPLEX.
“Είναι μια περίεργη, κατά κάποιο τρόπο, τεχνική γιατί ο Σαμ Μπέργερ στην ουσία μας λέει ποιος το έκανε. Είναι ο Βίλιαμ Λάρσον. Αν ήμουν νέος συγγραφέας στην αστυνομική λογοτεχνία δεν θα το είχα κάνει ποτέ αυτό, αλλά τώρα πίστευα ότι θα ήταν συναρπαστικό γιατί κάνω κάτι που δεν θα έπρεπε με τίποτα να κάνω. Δεν είναι το θέμα ποιος το έκανε. Αυτό που κερδίζεις δεν είναι το να μάθεις ποιος το έκανε, το γιατί το έκανε είναι πιο σημαντικό. Τότε, αφού αποκάλυψα το ποιος, είχα περισσότερη ενέργεια στο γιατί και πώς έγινε αυτό. Καθώς διαβάζεις το βιβλίο ξέρεις ότι ο δολοφόνος βρίσκεται κάπου αλλά δεν μπορείς να τον βρεις. Δεν είναι θέμα ποιος το έκανε, αλλά που είναι. Είναι διαφορετική προσέγγιση αλλά χρειάζεται να αντλήσεις την ίδια ενέργεια για να προχωρήσεις παρακάτω. Οπότε για μένα ήταν ένας πολύ ενδιαφέρον τρόπος να αλλάξω τις προϋποθέσεις. Μετά από μία αρκετά μεγάλη σκηνή ανάκρισης, η οποία είναι και η κεντρική σκηνή του βιβλίου και ο καταμερισμός της εξουσίας συνεχώς αλλάζει, οι πρωταγωνιστές συνειδητοποιούν ποιον κυνηγούν αλλά δεν ξέρουν ούτε πως μοιάζει, ούτε πως είναι. Πιθανότατα δεν μοιάζει με ένα κλασσικό θρίλερ. Μαθαίνεις γρήγορα ποιος το έκανε. Είναι ένας συνδυασμός θρίλερ και αστυνομικής λογοτεχνίας. Δεν μας ενδιαφέρει το ποιος, αλλά το γιατί το έκανε και που βρίσκεται και αυτό είναι ένα καινούργιο και μοναδικό συναίσθημα επίσης.”
Ο Άρνε Νταλ πραγματικά καθηλώνει. Τοποθετεί τον αναγνώστη σε μια εύθραυστη επιφάνεια και σταδιακά, αδιόρατα, την τραντάζει ολοένα και πιο εκκωφαντικά, παρασύροντάς τον σε μια ατμοσφαιρική διελκυστίνδα ψυχών και δράσεων, δημιουργώντας ένα από τα πιο ξεχωριστά αστυνομικά θρίλερ των τελευταίων ετών. Με τον ιδιαίτερο, περιγραφικό ποιητικό λόγο που του χάρισε τον τίτλο του “ποιητή της αστυνομικής λογοτεχνίας“, υφαίνει αριστοτεχνικά λέξη λέξη κάτι πολύ περισσότερο από ένα αγωνιώδες crime fiction. Με ιδιαίτερες ψυχολογικές εμβαθύνσεις, εμβριθείς αποτυπώσεις των ηρώων του, πραγματική εξιχνίαση των μικρών ελασμάτων της ψυχής και προφανή πρόθεση να αποσυνθέσει μπροστά στα μάτια μας τη σημασία του παρελθόντος που σημαδεύει και (καθ)ορίζει το παρόν, καθώς επανέρχεται άλλοτε θριαμβευτικά κι άλλοτε εκδικητικά. Με πλάτεμα εννοιών όπως η δικαιοσύνη, η υπέρβαση καθήκοντος προς όφελος του κοινού δικαίου και την “τέλεια” σουηδική κοινωνία να βγαίνει περίτρανα από το απυρόβλητο και να στέκεται εμβρόντητη μπροστά στην κάνη του συγγραφέα. Με ρυθμό, ίσα μέρη δράσης και καταλαγιάσματος, διαλόγων και αφήγησης, λυρισμού και κυνικής ωμότητας, ρεαλισμού και ονειροπόλησης, παρελθόντος και παρόντος, όλα σε μια διαρκή ισορροπία την οποία ο συγγραφέας έχει χτίσει υπομονετικά και εν τέλει μαεστρικά.
Με το “Επτά μείον ένα” ο Νταλ ανατρέπει τη μανιέρα των αστυνομικών μυθιστορημάτων που ουσιαστικά καρφώνουν τον αναγνώστη μέχρι τις τελευταίες πέντε-δέκα σελίδες για να μάθουν ένα όνομα και να λυθεί ο γόρδιος δεσμός του “ποιος το έκανε” μαζί με μπόλικες ανατροπές που σχεδόν δεν υπήρχαν σε όλη την προηγούμενη αφήγηση. Στο “Επτά μείον ένα” μαθαίνουμε νωρίς το δράστη. Έτσι, ο Νταλ μας απαλλάσσει από την κλασική αιχμαλωσία του “ποιος” και φτιάχνει ένα ατόφιο police crime drama (συγχωρήστε μου τα… αγγλιστί αλλά είναι διεθνής ορολογία που περιγράφει τα έργα που δίνουν έμφαση στην διαδικασία της έρευνας και του εντοπισμού ενός δράστη από ένα ή περισσότερους αστυνομικούς και στα ελληνικά συχνά δεν έχουμε ακριβείς ορισμούς), με χρονικό ορίζοντα εξέλιξης μόλις 7 μέρες (25-31 Οκτωβρίου), με ριζικές, εσωτερικές, ευρηματικές ανατροπές που μεταστρέφουν την τροπή της ιστορίας διαρκώς και αναπάντεχα, ενώ αλλάζουν άρδην την οπτική γωνία από την οποία κοιτούσες και αντιλαμβανόσουν τα γεγονότα. Αυτό κι αν είναι συγγραφική επιδεξιότητα!
Παράλληλα, τοιχογραφεί την αψεγάδιαστη σουηδική κοινωνία μέσα από φράσεις-γροθιές, που δεν στέκονται αποφθεγματικά απέναντι στα γεγονότα, δεν διεγείρουν τον εύκολο εντυπωσιασμό, αλλά διεισδύουν στα ενδότερα, είναι η ουσιαστική κριτική του Νταλ σε όσα σημαδεύουν τα μυθιστορήματά του -και αυτό- που είναι πάντοτε στο βάθος πολιτικοκοινωνικά. “Μολαταύτα η δικαιοσύνη παραμένει μια περίπλοκη έννοια και εμπεριέχει μόνο κάποιου είδους εξισορρόπηση όταν έχει διαπραχθεί ήδη το έγκλημα. Από τη σκοπιά της δικαιοσύνης, είναι επιτακτικότερη η πρόληψη των εγκλημάτων και το να σταματάμε τους δράστες πριν να διαπράξουν το έγκλημα”, είπε ο επικεφαλής Άουγκουστ Στέεν.
Σταματώ για να μην γίνω περισσότερο spoiler από ο,τι έγινα. Θα υπάρξει κι άλλο βιβλίο με το νέο αυτό δίδυμο ντετέκτιβ; Ναι και όχι μόνο ένα! Δια στόματος Άρνε Νταλ:
“Για αρκετό διάστημα ήταν (το Επτά μείον Ένα) ένα stand-alone βιβλίο αλλά όσο γνώριζα τον Σαμ και την Μόλι καταλάβαινα ότι θα γίνει σειρά. Έχουν ένα μοναδικό είδος χημείας την οποία δεν έχω συναντήσει πιο πριν. Ήταν ένα νέο είδος ενέργειας. Μέσα από την ιστορία ξεπηδούσαν συνεχώς νέες ιστορίες και φτάνοντας στο τελευταίο κεφάλαιο συνειδητοποίησα πως υπάρχουν κι άλλα πράγματα να πω. Όταν προσπάθησα να δημιουργήσω την τελευταία σκηνή στη βάρκα η οποία ήταν σχετικά ρομαντική και για το σύνολο του βιβλίου ήταν αρκετά αρμονική, οπότε πρόσθεσα κι άλλο στοιχείο το οποίο άλλαξε εντελώς όλο το βιβλίο. Το δεύτερο βιβλίο ξεκινάει από εκεί που τελειώνει το πρώτο και το τρίτο από εκεί που τελειώνει το δεύτερο. Τα τρία βιβλία είναι πολύ στενά συνδεδεμένα. Είναι μια τριλογία. Ο Σαμ και η Μόλι συνεργάζονται μαζί για λόγους που ξεκαθαρίζουν στο δεύτερο βιβλίο. Το πρώτο βιβλίο διαρκεί ακριβώς μία εβδομάδα, το δεύτερο λίγο παραπάνω. Και τα τρία μαζί συνολικά 50 ημέρες. Το τέταρτο βιβλίο είναι λίγο πιο αποκομμένο από τα υπόλοιπα, στα οποία έχουμε όλο το παρασκήνιο. Στο τέταρτο βιβλίο, μετά από μήνες, ξεκινούν όλα ξανά. Θα γράψω τουλάχιστον 4 ή 5 βιβλία με πρωταγωνιστές τον Σαμ και τη Μόλι και μετά θα δω πως θα πάει και πως θα αισθάνομαι” (από τη συνέντευξή του Άρνε Νταλ στο ELNIPLEX)
Περιμένουμε ήδη με αγωνία.
Χωρίς να γνωρίζω το πρωτότυπο, πάντοτε θαυμάζω τους ανθρώπους που μεταφράζουν τόσο εκτενή και πλούσια σε λέξεις, νοήματα και αποτυπώσεις έργα. Η μετάφραση και αυτού του βιβλίου του Νταλ ανήκει στον Γρηγόρη Κονδύλη. Σελίδες 475.
Εκδόσεις Μεταίχμιο, όπως όλα τα βιβλία του Άρνε Νταλ στην Ελλάδα. Στα χέρια σας άμεσα.
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: | Επτά μείον ένα |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | Utmarker |
| Συγγραφέας: | Άρνε Νταλ |
| Εκδόσεις: | Μεταίχμιο, Οκτώβριος 2018 |
| Μετάφραση: | Γρηγόρης Κονδύλης |
| Διόρθωση: | Αλεξάνδρα Λέτσα |
| Σχεδ. Εξωφύλλου: | Redoine Amzlan |
| Σελίδες: | 480 |
| Μέγεθος: | 14 Χ 20,5 |
| ISBN: | 978-618-03-1581-3 |
