Ένα πραγματικό αριστούργημα επανακυκλοφορεί με νέο, σκληρό εξώφυλλο, σε μια θαυμάσια έκδοση. Είχα γράψει το 2016 όταν πρωτογνώρισα αυτό το βιβλίο και προσυπογράφω 4 χρόνια μετά (9/2020) κάθε λέξη:
Η Μαρία μου το είπε όσο πιο λακωνικά μπορούσε: “Αυτό οπωσδήποτε“. Και για να λέει η Μαρία οπωσδήποτε, έπρεπε να διαβαστεί οπωσδήποτε. Και διαβάστηκε. Και ήρθε τώρα αυτό το οπωσδήποτε να σας το χαρίσω. Να πω σε όσους δεν το ‘χουν ακόμα ανακαλύψει ένα οπωσδήποτε. Αναζητήστε το, διαβάστε το, χαρείτε το, χαρίστε το. Όσοι αγαπάτε τα βιβλία, οπωσδήποτε.
Ο Μόρρις Λέσμορ αγαπούσε. Τις λέξεις, τις ιστορίες, τα βιβλία. Η ζωή του η ίδια ήταν ένα βιβλίο που το έγραφε κάθε μέρα ο ίδιος, χαρές, λύπες, όσα ήξερε, όσα έλπιζε. Όμως μια μέρα, ο ουρανός σκοτείνιασε. Ο αέρας φυσούσε μανιασμένος. Και σκόρπισε τα πάντα, όλα όσα ήξερα ο Μόρρις, ακόμα και τις λέξεις του βιβλίου του. Κι όλα χάθηκαν μακριά. Όπως χάνονται σε έναν τυφώνα.
Δεν ήξερε τι να κάνει. Κι όταν δε ξέρεις τι να κάνεις, αρχίζεις να περπατάς. Κάτι να δεις, κάτι να βρεις, κάτι να κάνεις. Και κάποτε κοίταξε προς τον ουρανό. Δεν περίμενε κάποιο θαύμα. Μα να που αυτό του ήρθε στο πρόσωπο μιας κυρίας που την τραβούσε ψηλά ένα σμήνος από ιπτάμενα βιβλία. Ιπτάμενα βιβλία! Το δικό του βιβλίο δε μπορούσε να πετάξει, όσο κι αν το ήθελε. Η ιπτάμενη κυρία αντιλήφθηκε τη ματαίωσή του. Δεν τον λυπήθηκε. Ενσυναίσθηση το λένε. Και του έστειλε την αγαπημένη της ιστορία σε ένα βιβλίο, μέσα στο οποίο ένας αξιαγάπητος τυπάκος παρότρυνε τον Μόρρις να ακολουθήσει το βιβλίο και το δρόμο του. Κι εκείνο τον οδήγησε σε ένα μεγάλο, υπέροχο κτίριο όπου φώλιαζαν χιλιάδες βιβλία. Άλλα βρίσκονταν στα ράφια, άλλα φτερούγιζαν μισάνοιχτα, μα όλα τον προσκαλούσαν κοντά τους. Κι έτσι ξεκίνησε η ζωή του Μόρρις ανάμεσα στα βιβλία. Έτσι ξεκινά η ζωή όλων με τα βιβλία.
Του άρεσε αυτό το μέρος. Προσπαθούσε να βάλει μία τάξη σε όλο αυτό το χάος. Μάταια. Τα βιβλία ανακατεύονταν διαρκώς. Αποφάσιζαν σχεδόν μόνα τους. Διάλεγαν τη θέση τους, τις παρέες τους, είχαν τις συνήθειές τους. Παρόλα αυτά, ο Μόρρις τράβηξε έναν δρόμο μαζί τους. Τα φρόντιζε, τα επιδιόρθωνε, τα μοιραζόταν με άλλους. Και τις νύχτες, ο Μόρρις έγραφε ξανά το δικό του βιβλίο, για τις χαρές, τις λύπες, όσα ήξερε κι όσα έλπιζε.
Και πέρασε ο καιρός. Και πέρασαν τα χρόνια. Κι ο Μόρρις μεγάλωσε πολύ. Χαμήλωσε, ζάρωσε, οι δυνάμεις του λιγόστεψαν. Μα τα βιβλία δεν άλλαξαν ποτέ. Ούτε οι ιστορίες τους. Και τώρα, αυτοί οι παλιοί του φίλοι, τα βιβλία, άρχισαν να τον φροντίζουν και να του διαβάζουν κάθε βράδυ τον εαυτό τους.
Κι ύστερα ήρθε η μέρα εκείνη για τον μεγάλο ύπνο, τον ανεξύπνητο. Ο Μόρρις γέμισε την τελευταία σελίδα του βιβλίου του και είπε στα βιβλία του: “Υποθέτω πως ήρθε η ώρα να προχωρήσω κι εγώ παρακάτω“. Τα αποχαιρέτησε. Τα βιβλία λυπήθηκαν αλλά κατάλαβαν. Ο Μόρρις πέταξε ψηλά όπως κάποτε εκείνη η υπέροχη κυρία με τα ιπτάμενα βιβλία. Μα είχε προλάβει να ξεχάσει κάτι εκεί κάτω…
Μαγεία! Εκθαμβωτική μαγεία! Η αναγνωστική απόλαυση στο ζενίθ της, Λυρισμός, ατμοσφαιρικότητα, μια ατόφια, μεστή ιστορία, με αρχή, μέση και τέλος, χωρίς παρεκτροπές και ηθικολογικές διδαχές. Όσοι ζουν ανάμεσα σε βιβλία, πολλά βιβλία, ίσως νιώσουν ένα ανάλαφρο νότισμα να γαργαλά τον αμφιβληστροειδή τους. Συγγραφείς, εκπαιδευτικοί, βιβλιόφιλοι, βιβλιοθηκάριοι, εκδότες. Άνθρωποι που προσέχουν, διαβάζουν, συλλέγουν, χαρίζουν τα βιβλία σαν πολύτιμα κοσμήματα του κόσμου θα γίνουν ένα με τον κύριο Μόρρις Λέσμορ. Ένας φόρος τιμής σε όλους αυτούς η ιστορία του Γουίλιαμ Τζόυς.
Θέλω να σταθώ στην απίστευτη δύναμη μιας φράσης. “Υποθέτω πως ήρθε η ώρα να προχωρήσω κι εγώ παρακάτω“, λέει αποχαιρετώντας τα βιβλία του ο Μόρρις Λέσμορ. Ο θάνατος ως προχώρημα, ως το παρακάτω της ζωής, ως ένα ακόμα στάδιο μιας πορείας. Αυτοί οι συμπυκνωμένοι υπαινιγμοί μέσα σε τόσο λίγες, απλές, αστόλιστες λέξεις αποτελούν ένα βασικό χαρακτηριστικό όλων των αριστουργηματικών picture books, είτε αυτά κινούνται στο χιούμορ είτε στο λυρισμό.
Λέσμορ, ε; Less και More. Λιγότερα και Περισσότερα. Ή μήπως Less is More; Δε θα μπορέσω να αποφύγω τους αφελείς αποσυμβολισμούς. “Τα λιγότερα είναι περισσότερα“. Τέσσερις λέξεις ύμνος στην αυτάρκεια, την ολιγάρκεια που απαιτεί η ευτυχία ή την ευτυχία που μπορεί να χαρίσει η ολιγάρκεια. Οι νευρώσεις της διατήρησης των πολλών κεκτημένων είναι εν τέλει πολύ περισσότερες από τα κέρδη τους. Κι ο Μόρρις Λέσμορ είναι ευτυχισμένος με τον κόσμο των βιβλίων. Ούτε συναισθήματα, ούτε πολλές συναναστροφές, ούτε συσχετισμοί. Ο Μόρρις Λέσμορ είναι εκεί. Με τα βιβλία του. Και έζησε χαρούμενος μαζί τους. Τελεία.
Μια ακόμα νύξη που μου άρεσε ιδιαίτερα είναι η άφιξή του στο μεγάλο κτίριο της βιβλιοθήκης. Ο άνθρωπος που αγαπά τα βιβλία, βιβλία χωρίς κάτοχο και προστασία, αυτομάτως χρίζεται τέτοιος. Τα βιβλία το πράττουν αυτό. Γιατί τα βιβλία χρειάζονται αυθεντικούς προστάτες, έστω και αυτόκλητους. Αρκεί να έχουν λίγη από την αγάπη του Μόρρις γι’ αυτά.
Παρόντα στην ιστορία είναι και τα στοιχεία εγκιβωτισμού, της ιστορίας δηλαδή μέσα στην ιστορία. Αυτή η τεχνική, εξαιρετικά δύσκολη, είναι μια ακόμα αρετή κάποιων βιβλίων που τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει έδαφος στο χώρο του βιβλίου για παιδιά.
Η εικονογράφηση του ντεμπουτάντ στην εικονογράφηση βιβλίων Τζόε Μπλαμ αντλεί σε μεγάλο βαθμό από την αισθητική προσέγγιση της ταινίας. Καρτούν φιγούρες, πολλή κίνηση σε όλες τις εικόνες, βουβές εκφράσεις στο πρόσωπο του Μόρρις που συμπληρώνονται ασφαλώς από το κείμενο πια, παιχνίδι με τα χρώματα, τις μεταβολές και τις αντιθέσεις τους και ουσιαστικά εικόνες από γωνία λήψης ενός φακού. Κυλάει απολύτως δίπλα στο κείμενο μεταφέροντας την αίσθησή του.
Τα κινούμενα σχέδια
Δεν είναι όμως μόνο ένα βιβλίο ο κύριος Μόρρις Λέσμορ. Για την ακρίβεια το βιβλίο ακολούθησε σε αυτήν την περίπτωση την… ταινία! Το 2012 λοιπόν, το ομώνυμο animation είχε βραβευτεί με το Όσκαρ Κινουμένων Σχεδίων Μικρού Μήκους (84η απονομή βραβείων Όσκαρ) αλλά και ακόμα 14 βραβεία ανάμεσα στα οποία το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ του Όστιν και της Τακόμα και το Βραβείο Καλύτερου Animation Μικρού Μήκους στο Cinequest Film Festival. Η σκηνοθεσία ήταν του ίδιου του Γούιλιαμ Τζόυς μαζί με τον Μπράντον Όλντεμπουργκ σε παραγωγή των Moonbot Studios. Δημιουργήθηκε με μικτές τεχνικές στον υπολογιστή, μινιατούρες και ζωγραφικής στο χέρι.
Πρόκειται για ένα βουβό 15λεπτο φιλμ που μοιάζει να αποτίει φόρο τιμής στον παλιό βουβό κινηματογράφο του Τσάπλιν και του Κήτον, έχοντας βασικές επιρροές ειδικά από τον δεύτερο σε σκηνές όπως ο εναρκτήριος τυφώνας, γεγονός πραγματικό στη ζωή του συγγραφέα αφού όπως αναφέρεται ο τυφώνας Κατρίνα τον επηρέασε καθολικά στο έργο του.
Δείτε το ολόκληρο εδώ:
Διάρκεια 15′
Μουσική: Τζον Χάντερ
Στη δικτυακή διεύθυνση MorrisLessmore.com μπορείτε πολλές πληροφορίες για την ταινία, το βιβλίο, την αντίστοιχη εφαρμογή στο AppleStore, παιχνίδια και μια απόλυτη διαδραστική περιπέτεια.
 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
|---|---|
| Τίτλος: |
Τα φανταστικά ιπτάμενα βιβλία του κου Μόρρις Λέσμορ
|
| Συγγραφέας: | Γουίλιαμ Τζόυς |
| Εικονογράφηση: | Γουίλιαμ Τζόυς, Τζόε Μπλαμ |
| Τίτλος πρωτοτύπου: | The fantastic flying books of Mr Morris Lessmore |
| Εκδόσεις: | Πατάκης, Οκτώβριος 2014 (ανατύπωση Μάρτιος 2015), πρώτη έκδοση με σκληρό εξώφυλλο, Ιούνιος 2020 |
| Μετάφραση: | Μαρία Τοπάλη |
| Σελίδες: | 56 |
| Μέγεθος: | 29,2 Χ 20,66 |
| ISBN: | 978-960-16-5642-7 (2014) 978-960-16-8761-2 (σκληρόδετο 2020) |
