Με την έναρξη της νέας δεκαετίας, το ELNIPLEX ξεκίνησε έναν ανοιχτό διάλογο με τους Έλληνες εκδότες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του παιδικού και νεανικού βιβλίου. Τα ερωτήματα που απευθύνουμε είναι τα ίδια για όλους και αφορούν στις προκλήσεις της νέας δεκαετίας, τις κατευθύνσεις προς τις οποίες θα κινηθούν οι εκδότες και τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται ώστε να ισχυροποιηθεί το βιβλίο ως μέσο και αξία.
Φιλοξενούμε σήμερα τον εκδότη των Εκδόσεων Διόπτρα, κύριο Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο, γιο του ιδρυτή του εκδοτικού οίκου το 1978, Γιώργου. Η Διόπτρα και ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος θεωρούνται από τους ηγέτες στο χώρο του βιβλίου ενηλίκων και πλέον ανοίγονται δυνατά και στις εκδόσεις βιβλίων για παιδιά και νέους.
Οι μεστές και στοχευμένες απαντήσεις του δίνουν το στίγμα των εκδόσεων Διόπτρα και του παιδικού βιβλίου εν γένει για τη νέα δεκαετία.
Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ανταποκρίθηκε άμεσα στο κάλεσμά μας και είναι στο ELNIPLEX.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για το παιδικό και το εφηβικό βιβλίο τη νέα δεκαετία που διανύουμε (ειδικά με την πρωτοφανή κατάσταση που βιώνουμε από τον Μάρτιο του 2020);
Νιώθω ότι κάτι καλό μπορεί να βγει από την περιπέτεια που περνάμε. Πρόκειται για μια χρυσή ευκαιρία να δείξουμε στα παιδιά μας μέσα από το δικό μας παράδειγμα πόσο μεγάλη επένδυση είναι το διάβασμα. Μπορούν, δηλαδή, να έρθουν σε πιο έντονη επαφή με το βιβλίο και, αν το οικογενειακό περιβάλλον ενθαρρύνει την ανάγνωση, ίσως στο τέλος δούμε μια αναπάντεχη αύξηση εκεί που δεν το περιμέναμε. Ειδικά στους εφήβους που αποτελούν αναγνωστικά μια αδύναμη κατηγορία στην Ελλάδα.
Είναι μια χρυσή ευκαιρία ακόμα και για έναν γονιό που δεν είναι συνεπής αναγνώστης να διαβάσει μαζί με το παιδί του ένα βιβλίο και να το συζητήσουν. Να μην αφήσει την ανησυχία να καταβάλει την οικογένειά του και να δείξει με το παράδειγμά του ότι αντί να σκεφτόμαστε θλιμμένα, μπορούμε να δράσουμε προς μια πορεία ευθύνης και αισιοδοξίας. Και διαβάζοντας, δίνουμε μια εναλλακτική και στο παιδί και στον εαυτό μας.
Ποιες είναι οι γραμμές/κατευθύνσεις κοντά στις οποίες θα βαδίσουν οι εκδόσεις Διόπτρα ως προς το παιδικό και εφηβικό βιβλίο;
Θα κινηθούμε σε αρκετούς άξονες. Ένας βασικός θα είναι η συναισθηματική νοημοσύνη: να μεγαλώσουμε παιδιά που να σκέφτονται έξω από τον εαυτό τους, να μπορούν να σκεφτούν τον άλλο και το σύνολο. Να αναζητούν την ευτυχία μέσα τους και όχι στην υλική φύση των πραγμάτων. Να έχουμε βιβλία που θα εξάπτουν τη φαντασία και το κυνήγι της γνώσης. Όλα αυτά χρειάζονται τον πιο σύγχρονο τρόπο επικοινωνίας και μετάδοσης για να έχουν αντίκτυπο στις σημερινές και αυριανές γενιές. Δηλαδή, να τους δώσουμε κάτι καινούριο, κάτι φρέσκο γιατί έτσι θα αγαπήσουν το βιβλίο.
Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλαμβάνατε άμεσα για τη βελτίωση της θέσης του βιβλίου στην κοινωνία και τη φιλαναγνωσία αν σας δινόταν μια τέτοια αρμοδιότητα από την πολιτεία;
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν και, όταν έχεις θεσμική θέση και όραμα, μπορούν να υλοποιηθούν και με μικρό σχετικά κόστος. Όμως, χρειαζόμαστε πρώτα απ’ όλα το όραμα: αν υπάρχει, μπορεί να εμπνεύσει και να δημιουργήσει μια αλυσίδα δράσεων που θα φέρουν τον κόσμο κοντά στο βιβλίο.
Θα ξεκινούσα από τα παιδιά. Από το νηπιαγωγείο, συγκεκριμένα, και νομίζω ότι εκεί δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Αρκεί να δούμε ποιο είναι το σχέδιο που εφαρμόζουν τα άλλα προηγμένα κράτη και να επιλέξουμε έτσι το δικό μας. Ναι, ακόμα και το τελευταίο δημόσιο σχολείο τούς διαθέτει εξαιρετικές βιβλιοθήκες αλλά, μέχρι να φτάσουμε εκεί, υπάρχουν κι άλλοι ανέξοδοι τρόποι. Όπως ανέφερα, όμως, χρειάζεται ένα καλά μελετημένο σχέδιο, στην καρδιά του οποίου να καίει το όραμα για την επόμενη μέρα.
Θεωρώ ότι δεν μπορεί να υπάρξει καταλληλότερη ώρα για να επέμβει το κράτος με δράσεις φιλαναγνωσίας στα σχολεία. Και, φυσικά, ένα πλαίσιο για τη δημιουργία και συντήρηση βιβλιοθηκών σε αυτά.
Ομοίως χρειαζόμαστε ένα πλάνο δράσης για την ανάπτυξη του συστήματος των δημοτικών βιβλιοθηκών. Με τον όρο σύστημα εννοώ όχι μόνο τη δομή τους αλλά και την ενθάρρυνση των δημοτών να δανείζονται από τις βιβλιοθήκες.
Χρειάζεται, δηλαδή, ένα πλάνο προώθησης της δράσης σε μόνιμη βάση κι αυτό μπορεί να έχει χορηγική βοήθεια από πολλές πηγές.
Σας είπα ότι χρειάζεται ένα φλογερό όραμα πίσω από όλα αυτά, έτσι δεν είναι;
