Το διασυνοριακό Πρόγραμμα LIFE+ Φύση για την προστασία του Ασπροπάρη αναδείχτηκε νικητής των φετινών βραβείων Natura 2000 στην κατηγορία «Διασυνοριακή συνεργασία και δικτύωση». Το βραβείο παρέλαβαν με μεγάλη χαρά εκπρόσωποι της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και της Βουλγαρικής Εταιρείας για την Προστασία των Πουλιών από τον κ. Karmenu Vella, αρμόδιο Επίτροπο Περιβάλλοντος, Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας της EE και τον κ. Roby Biwer εισηγητή της Επιτροπής Περιφερειών και μέλος της κριτικής επιτροπής, στην εκδήλωση απονομής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 17 Μαΐου 2018. Η βράβευση αυτή αποτελεί αναγνώριση των πολυετών διασυνοριακών δράσεων που υλοποιούνται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000 και πέραν αυτών για τη διάσωση του παγκοσμίως απειλούμενου γύπα.
Ο Ασπροπάρης είναι παγκοσμίως απειλούμενο είδος και ο πληθυσμός του στα Βαλκάνια έχει υποστεί μείωση μεγαλύτερη από 80% κατά τα τελευταία 30 χρόνια με αποτέλεσμα να έχουν απομείνει λιγότερα από 70 ζευγάρια. Στην Ελλάδα, αριθμεί πλέον μόλις 5 ζευγάρια, που απαντούν στα Μετέωρα και το δάσος της Δαδιάς. Από τα τέσσερα είδη γύπα που αναπαράγονται στην Ευρώπη, ο Ασπροπάρης είναι ο μόνος τακτικός μετανάστης μεγάλων αποστάσεων: κάθε φθινόπωρο, διανύει περισσότερα από 5.000 χλμ για να φτάσει στους τόπους διαχείμασης στην Αφρική, επιστρέφοντας στα Βαλκάνια την επόμενη άνοιξη.
Το 2011, τέσσερις εταίροι –η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και το WWF από την Ελλάδα η BSPB από τη Βουλγαρία και η RSPB από τη Μ. Βρετανία– ένωσαν τις δυνάμεις τους στο Πρόγραμμα LIFE «Η Επιστροφή του Ασπροπάρη» με κοινό στόχο τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Αναγνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες του μεταναστευτικού αυτού είδους, η Ομάδα του Προγράμματος έκανε βήματα προς την ανάπτυξη μιας διασυνοριακής προσέγγισης, περιλαμβάνοντας στο Πρόγραμμα και άλλες χώρες κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής του Ασπροπάρη.
Οι εταίροι του Προγράμματος επένδυσαν στην προσπάθεια να σταματήσει το παράνομο εμπόριο ατόμων και αβγών Ασπροπάρη στα Βαλκάνια. Συνολικά, 178 Τελωνιακοί Υπάλληλοι εκπαιδεύτηκαν στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, ενώ έγινε συνεργασία σε διεθνές επίπεδο με την INTERPOL και διεθνείς τελωνειακές αρχές. Στην Ελλάδα, δημιουργήθηκε ένα εκτενές δίκτυο φορέων και ανθρώπων της υπαίθρου ενάντια στις πρακτικές της τοποθέτησης και διασποράς δηλητηριασμένων δολωμάτων. Πάνω από 1.400 αγρότες εντός των περιοχών του Προγράμματος στη Βουλγαρία έκαναν αίτηση για αγρο-περιβαλλοντικά μέτρα και σχεδόν 100.000 εκτάρια βοσκοτόπων εντός του δικτύου Natura 2000 διαχειρίζονται σήμερα προς όφελος του Ασπροπάρη και άλλων ειδών άγριας ζωής. Επιπρόσθετα, η δικτύωση με δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, είχε ως αποτέλεσμα τη μόνωση πάνω από 400 επικίνδυνων πυλώνων στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Σε διεθνές επίπεδο, το Πρόγραμμα κατάφερε να επιτύχει μια πολύ εποικοδομητική διασυνοριακή συνεργασία: αναπτύχθηκε ένα Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση του Ασπροπάρη κατά μήκος των μεταναστευτικών του διαδρομών, με τη συμμετοχή 26 χωρών από την Ευρώπη, την Κεντρική Ασία, τον Καύκασο, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική και συστήθηκε διεθνής Ομάδα Εργασίας. Κάθε χρόνο οργανώθηκαν διεθνή σεμινάρια με θέμα τη διατήρηση, τη μεθοδολογία εργασίας πεδίου, τα μέτρα ενάντια στα δηλητήρια και την πρόληψη των εγκλημάτων κατά των άγριων πουλιών, ενώ θεσπίστηκε Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατήρηση του Ασπροπάρη στην Ελλάδα. Ένα ακόμα πιο εντυπωσιακό επίτευγμα του Προγράμματος ήταν ο παροπλισμός και η αντικατάσταση γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στο Σουδάν, η οποία είχε στοιχίσει τον θάνατο εκατοντάδων, ίσως και χιλιάδων, ειδών άγριας πανίδας από την κατασκευή της τη δεκαετία του ’50.
Το Πρόγραμμα LIFE+ «Η Επιστροφή του Ασπροπάρη»
Με κοινό στόχο τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, τέσσερις φορείς από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Μεγάλη Βρετανία ένωσαν τις δυνάμεις του στο Πρόγραμμα LIFE+ Φύση «Επείγοντα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβίωσης του Ασπροπάρη Neophron percnopterus στη Βουλγαρία και την Ελλάδα». Το Πρόγραμμα υλοποιήθηκε κατά την περίοδο 2011-2016 από τη Βουλγαρική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών (BSPB), την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, το WWF Ελλάς και τη Βρετανική Ορνιθολογική Εταιρεία (RSPB) με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη και του Πράσινου Ταμείου.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τον ιστότοπο του Προγράμματος.
