“Ποιος έχει το χρυσό κλειδί όπου ανοίγουν οι ουρανοί; Ένα κορίτσι το ‘χει κι όποιος κι αν το παρακαλεί, όχι του λέει όχι” έγραψε ο ποιητής ο μέγας, αλλά ο ΟΗΕ δεν έλαβε υπόψη του την ποίηση αλλά την καταπίεση και τη βία κατά των κοριτσιών όταν το 2011 αποφάσισε να ορίσει την 11η Οκτωβρίου Παγκόσμια μέρα Κοριτσιού (International Day of Girl Child).
Πρόκειται για νιόβγαλτη παγκόσμια μέρα, αλλά και σε αυτήν την περίπτωση μας ενδιαφέρει μόνο η αφορμή που μας παρέχει να αναζητήσουμε το κορίτσι στην βιβλιοθήκη των παρουσιάσεών μας. Το κορίτσι που μάχεται, που υπομένει, που αντέχει, που ξεχωρίζει, που ξεχωρίζει, που ονειρεύεται. Το κορίτσι που θα αγαπήσει κάποιος από εμάς κι ίσως κάποτε πολλοί από εμάς.
Πάνω από το 40% των γυναικών παγκοσμίως παντρεύτηκαν σε παιδική ηλικία, λέει η UNICEF, που σημαίνει τέρμα το παιδί που έχεις μέσα σου, τέρμα το παιχνίδι και τα όνειρα. Γάμος, μητρότητα και υποχρεώσεις από τα 12 και τα 14 σε εκατομμύρια κορίτσια.
Συγκεντρώσαμε των κοριτσιών τα θαύματα και η αλήθεια είναι ότι είχαμε κι άλλα βιβλία στη λίστα μας. Κορίτσια που πρωταγωνιστούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, όχι μόνο στον τίτλο, αλλά στην ουσία της ιστορίας του/της συγγραφέα.
Εκκινώντας από το picture book για παιδιά 3-4 ετών, περνώντας από την προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία και φτάνοντας μέχρι και το εφηβικό βιβλίο, συλλέξαμε 50 κορυφαία βιβλία για παιδιά και νέους που πραγματικά αξίζει τον κόπο να προσέξετε και να γνωρίσετε καθώς ομορφαίνουν το κορίτσι, το υφαίνουν και το ξεδιαλέγουν, το αναδεικνύουν και το συστήνουν στους ανθρώπους που θέλουν τα κορίτσια να μαγεύουν τον κόσμο και να προχωρούν τη ζωή, αλλά μέχρι να γίνουν όλα αυτά (κι αν πρέπει), είναι παιδιά που θα παίξουν, θα γελάσουν, θα αθωώσουν ο,τι στον κόσμο αθωώνεται από ένα γέλιο και μια αγκαλιά.
Τα 50 βιβλία (πατώντας στον τίτλο μεταφέρεστε στην πλήρη παρουσίαση του βιβλίου):
Μια τίγρη στον κήπο, της Λίζι Στιούαρτ
Η Νόρα είναι ένα συνηθισμένο κορίτσι και η γιαγιά της είναι μια συνηθισμένη γιαγιά. Ή μήπως όχι… Η γιαγιά όταν βλέπει τη Νόρα βαριεστημένη, ισχυρίζεται ότι υπάρχει μια τίγρη στον κήπο τους. Της λέει, επίσης, ότι στον κήπο τους θα ανακαλύψει μια γκρινιάρα πολική αρκούδα, φυτά που μπορούν να σε κάνουν μια χαψιά και υπέροχες, τεράστιες λιβελούλες!
Ώρα να κοιμηθείς γλυκά, της Ροξάν Μαρί Γκαλιέ
Ένα από τα βιβλία της χρονιάς. Καθηλωτικό εξαρχής, δεν περιμένεις το τέλος να μαγευτείς, έχεις αρχίσει να χάνεις το μυαλό σου ήδη από την πρώτη σελίδα. Με τόση ομορφιά στις λέξεις και την αφήγηση, τόση παιδικότητα και αθωότητα στις υπεκφυγές της μικρής Μιγιούκι να κερδίσει λίγα ακόμα λεπτά μακριά από το κρεβάτι της, τόση αλήθεια στις μικρές δουλειές που απασχολούν το παιδικό μυαλό της, τόση φιλοσοφική κυκλικότητα στις μικρές ρουτίνες της ζωής, η -έχουσα δώσει δείγματα γραφής από το Άφησα την ψυχή μου στον άνεμο- Ροξάν Μαρί Γκαλιέ φτιάχνει το αριστούργημά της και ένα αντισυμβατικό βιβλίο καληνύχτα ή αντι-καληνύχτας για παιδιά που δεν κοιμούνται πάντοτε γλυκά σαν πουλάκια.
Η Αργυρώ γελάει, της Τζιν Γουίλλις
Όταν ένα κλασικό βιβλίο, που έχει χαράξει τη δική του διαδρομή στους μικρούς και μεγάλους βιβλιόφιλους, επανέρχεται στην κυκλοφορία, τότε δε μπορείς παρά να χαμογελάς. Να χαμογελάς σαν την Αργυρώ.
Η τελεία, του Πίτερ Ρέινολντς
Πρόκειται για ένα από τα παγκόσμια αριστουργήματα που θα (ίσως και να έχετε ήδη) διαβάσετε στη ζωή σας. Ένα από τα 20-30 κορυφαία βιβλία που έχουν γραφτεί παγκοσμίως. Ένα βιβλίο που σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, σε διδάσκει την ομορφιά, την καλοσύνη, την ενσυναίσθηση, την κατανόηση, τη μέγιστη αξία του ρόλου του δασκάλου μέσα από το προσωπικό παράδειγμα κι όχι μέσω κατήχησης και υψωμένου δαχτύλου.
Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων με εικόνες της Ρεμπέκα Ντοτρεμέρ
Οι μορφές και η απίθανη εκφραστικότητά τους, οι καταπληκτικές γωνίες υπό τις οποίες στήνει τις εικόνες της, η τρισδιάστατη αντίληψη του χώρου που σε κάνει μέρος του και αυτές οι σαγηνευτικές επιλογές των χρωμάτων δημιουργούν έναν ακόμη εικαστικό θρίαμβο της Ντοτρεμέρ όπου η μαγεία, η φαντασία και η λεπτότητα των υδατογραφιών της αιχμαλωτίζουν αισθήσεις πέραν του βλέμματος.
Η Πολυξένη, της Στέλλας Μιχαηλίδου
Ηρωίδα του βιβλίου είναι ένα μικρό κορίτσι με ξανθιές κοτσίδες. «Είχε κι ένα γαλάζιο τριαντάφυλλο στο δεξί της μάγουλο. Όταν χαμογελούσε, το τριαντάφυλλο άνθιζε και μοσχοβολούσε. Δυσκολευόταν να μιλήσει γρήγορα, όπως τα συνομίληκά της παιδιά. Όταν όμως τραγουδούσε αυτά που ήθελε να πει, η γλώσσα της πήγαινε ροδάνι.»
Το κορίτσι που πετούσε στα σύννεφα, του Αντρέ Νέβες
Όλα έγιναν σε μία στιγμή. Σύννεφα σταμάτησαν πάνω από την πόλη. Το κορίτσι που κοιτούσε πάντοτε τον ουρανό τα είδε πρώτη. Κι ευχήθηκε να αποκτούσε κάποτε ένα σύννεφο όλο δικό της. Κι ύστερα ονειρεύτηκε να νιώσει κάποτε σαν πουλί. Οι άλλοι άνθρωποι νόμιζαν ότι πετούσε στα σύννεφα, ότι ζούσε σε έναν δικό της κόσμο. Βλέπετε, κανείς τους δεν είχε χρόνο να ονειρευτεί σε αυτήν την πόλη… Μαγικό κείμενο. Μαγική εικονογράφηση. Για όλες τις ηλικίες. Από τον βραβευμένο Βραζιλιάνο συγγραφέα και εικονογράφο Αντρέ Νέβες.
Το κορίτσι στο κάστρο μέσα στο μουσείο, της Κέιτ Μπερνχάιμερ
Ένα κορίτσι ζούσε σε ένα κάστρο που βρισκόταν μέσα σε ένα μουσείο. Κάθε φορά που παιδιά επισκέπτονταν το μουσείο, κολλούσαν τα πρόσωπά τους πάνω στη γυάλινη σφαίρα μέσα στην οποία βρισκόταν το κάστρο. Είχαν ακούσει πως αν κοιτούσαν πολύ προσεκτικά μέσα στη σφαίρα, θα μπορούσαν να δουν το κορίτσι που ζούσε στο κάστρο. Ακόμα είχαν ακούσει ότι έμενε εκεί από πολύ παλιά. Ότι μόλις φεύγουν τα παιδιά, το κορίτσι ένιωθε μοναξιά. Ότι ανεβαίνει στον αγαπημένο της πύργο και ονειρεύεται. Κι όταν καμια φορά ξυπνά, έχει κάτι μοναδικές ιδέες. Γιατί το κορίτσι σε βλέπει κι εσένα, τώρα που διαβάζεις το βιβλίο. Και θα μπορείς ίσως να το δεις κι εσύ…
Το κορίτσι με την κορδέλα, του Βαλέρ Σταρασέλσκι
Η ιστορία της μικρής Μαρίζας σηματοδοτεί μια ολόκληρη εποχή και όσα συμβαίνουν σ’ ένα ανάκτορο στην Ολλανδία κάπου στα μέσα του 16ου αιώνα. Η Μαρίζα είναι μια αγράμματη υπηρέτρια που πιστεύει στ’ όνειρο και φτιάχνει ένα δικό της κόσμο μαγικό με τη φαντασία της. Κανένας τοίχος δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο στα όνειρά μας αρκεί να το πιστέψουμε και τότε όλα μπορεί να συμβούν. Τότε η ζωή γίνεται όμορφη και αποκτά αξία. Αρκεί ένας σπόρος ελπίδας για να μας παρασύρει σε ταξίδια μακρινά, να γνωρίσουμε άλλους ανθρώπους και να ανακαλύψουμε έναν άλλο κόσμο, βγαλμένο από πίνακα ζωγραφικής.
Μαριάννα, το κορίτσι που πετάει, του Βαγγέλη Ηλιόπουλου
Η Μαριάννα είνα από ξένη χώρα φερμένη. Αλλά έχει ένα μοναδικά διασκεδαστικό ταλέντο που την κάνει αγαπητή, έχει μια γλυκύτητα και αθωότητα που την κάνει συμπαθή, προσπαθεί να μάθει τη γλώσσα και να γίνει καλή μαθήτρια, πράγμα που την κάνει αγαπητή και στους δασκάλους της. Η αναγνώριση για ένα παιδί μεταναστών είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση.
Δικαίωμα στη μάθηση- Η ιστορία της Μαλάλα Γιουσαφζάι
Η αφήγηση της συγγραφέα είναι απολύτως ντοκιμαντερίστικη, απολύτως ακριβής, δίχως στρογγυλέματα. Η εικονογράφηση της Τζάνα Μποκ είναι πολύ ζωηρή στα χρώματα και ρεαλιστική στο ύφος κερδίζοντας το βλέμμα των νεαρών ακροατών/αναγνωστών που θαρρούν πως βλέπουν στατικές εικόνες κάποιου animation.
Η Βιολέτα και ο Ιππότης, της Αργυρώς Πιπίνη
Η Βιολέτα έζησε την πρώτη και δεύτερη ζωή της γρήγορα και γαλήνια. Μεγάλωσε, παντρεύτηκε, παιδιά δεν έκανε. Αγάπησε τα ζώα και τα πουλιά, διάβασε ιστορίες, έπλεξε στεφάνια από λουλούδια κι έγραψε στιχάκια στο χιόνι… Στην τρίτη όμως, ζωή της Βιολέτας, κάτι άλλαξε. Το κορίτσι γεννήθηκε τυφλό. Στον τόπο που ζούσε αυτή της η διαφορετικότητα θεωρούνταν χάρισμα σπουδαίο. Όλοι την έπαιρναν μαζί τους, της τραγουδούσαν τραγούδια για τις τέσσερις εποχές, τις έδιναν καρπούς και φρούτα, και την άφηναν να ακουμπάει τα πρόσωπά τους για να μαθαίνει την όψη τους και να γνωρίζει την ψυχή τους.
Σκληρό καρύδι, της Ελένης Σβορώνου
Ένα εννιάχρονο κορίτσι, η Αϊσέ είναι πρόσφυγας και μας αφηγείται την προσωπική της ιστορία για το ταξίδι της από την Καμπούλ στην Ελλάδα. Ένα παιδί που αντιμετωπίζεται από τους συμμαθητές της σαν «ξένη», χωρίς να φταίει μόνο γιατί έρχεται από άλλη χώρα. Κάθε μέρα στο σχολείο είναι δύσκολη καθώς δέχεται τις κοροϊδίες και τα πειράγματα των άλλων παιδιών.
Παραμύθια με καρπούζι, της Ιωάννας Μπαμπέτα
Ένα κορίτσι αγαπά το καλοκαίρι. Και μαζί του αγαπά τη θάλασσα, το καρπούζι και τα παραμύθια της γιαγιάς. Και την ίδια την γιαγιά ασφαλώς. Μόλις κλείνουν τα σχολεία το καλοκαίρι, βαλίτσα, λιμάνι, καράβι καραβάκι μου και στο νησί της γιαγιάς που πάντα περίμενε στην προβλήτα.
Δάφνη, η μονακριβούλα, της Λίνας Μουσιώνη
Η Δάφνη είναι η μονάκριβη κόρη σε μια οικογένεια που έχει μεγαλώσει σαν πριγκίπισσα. Το παιδικό της δωμάτιο είναι το πιο μεγάλο και φωτεινό του σπιτιού και οι τοίχοι του έχουν ζωγραφιές, λουλούδια παντού και ένα κάτασπρο τριαντάφυλλο πάνω από το κρεβάτι της. Ακόμη και το ταβάνι είναι ζωγραφισμένο με πολλά αστέρια που λάμπουν στο σκοτάδι. Θαρρείς όλα είναι μοναδικά και μόνο για εκείνη…
Η μαμά της τα βράδια της διαβάζει ιστορίες για να κοιμηθεί και με ένα γλυκό χαμόγελο Καληνύχτα Μονακριβούλα μου της λέει κάθε βράδυ.
Το μπλε κοχύλι, της Μαριβίτας Γραμματικάκη
Το Μπλε Κοχύλι είναι ένα τεράστιο ταξίδι στους φανταστικούς κόσμους της Τρισεύγενης, ενός πανέμορφου κοριτσιού που γέννησαν η Αρχόντισσα των Δασών και ο Άρχοντας των Βουνών. Λίγο πριν η μάνα της φύγει απ’ τη ζωή της έδωσε ένα πολύ ιδιαίτερο μπλε κοχύλι. “Όταν θα κλαις, θα ρίχνεις μέσα στο κοχύλι τα δάκρυά σου, όταν θα γελάς, θα βάζεις μέσα ένα χαλικάκι. Τα δάκρυα της λύπης και τα χαλικάκια της χαράς θα γίνονται μαργαριτάρια και με αυτά θα φτιάξεις ένα μαγικό περιδέραιο”, της είπε.
Η Ζωή που περισσεύει, της Ιωάννας Μπαμπέτα
Η Ζωή περισσεύει. Περισσεύει παντού και πάντα. Και το δικό της “παντού” και “πάντα” είναι το σχολείο, ο χώρος που όλα τα παιδιά δοκιμάζουν δεξιότητες, ενδιαφέροντα, κοινωνικότητα.
Η Μέλπω η μοναδική, της Μαρίας Ρουσάκη
Η Μέλπω ετοιμάζεται να πάει στο σχολείο της. Μα πρέπει να φορέσει τη μπλε καφετιά στολή της, αυτή που πρέπει όλα τα παιδιά να φορούν. Δεν της αρέσει. Δεν της αρέσει καθόλου. Όλοι ίδιοι κι αξεχώριστοι. Μα στο μπαούλο της μαμάς θα βρει τα πιο υπέροχα πράγματα. Πρώτα ένα καπέλο κόκκινο κι εντυπωσιακό που όλοι την κοιτούσαν σα χάνοι. Έπειτα κάτι υπέροχα γυαλιά κι αργότερα μια στέκα.
Όταν η Έλλη έγινε αόρατη, της Ν. Παπαλιού
Αφηρημένη, λέει, η Έλλη. “Μα που έχει το μυαλό του αυτό το παιδί;” αναρωτιόντουσαν όλοι. Κανείς ασφαλώς δε γνώριζε το μοναδικό της μυστικό, πως καβάλα στον κόκκινο φτερωτό της δράκο, πετούσε πάνω από βουνοκορφές, δάση, κοιλάδες, θάλασσες.
Είναι κάτι που μένει, του Βασίλη Κουτσιαρή
Μια κούκλα μιλά. Μια κούκλα γεμάτη άμμο αφηγείται την ιστορία της, τη ζωή της. Τη ζωή της που ξεκινά στα άγαρμπα χέρια και τον θυμωμένο νου της Μαρίνας, ενός κοριτσιού που είχε πολλά παιχνίδια αλλά η ψυχή της αγνοούσε τον προορισμό τους. Σε ένα ακόμα ξέσπασμά της την πέταξε από το παράθυρο. Μα λίγο μετά, όπως κάνουν τα θυμωμένα παιδιά, ζήτησε το παιχνίδι της πίσω.
Το κλουβί με τα όνειρα, της Εύης Γεροκώστα
Κορίτσι. Δέκα χρονών. Με μαργαρίτες στο φουστάνι και παπαρούνες στα μάγουλα. Και με ένα κλουβί στο κεφάλι. Την πλησιάζω. «Γιατί φοράς κλουβί στο κεφάλι σου;»
Σαν τι θα μπορούσε να φορέσει δηλαδή; Α, είναι πολλές οι επιλογές. Καπέλο μάγισσας, σκουφί, στέμμα, κορδέλα, ψάθινο καπέλο, κράνος, χάρτινο καπελάκι, φτερό πουλιού.
Όμως το κορίτσι αποκρούει όλες τις λογικές προτάσεις μου. Είναι αυτό το κλουβί που θεωρεί τη μόνη της επιλογή. Γιατί αυτό κρατά τα όνειρά της αλώβητα, απείραχτα κι απρόσβλητα απ’ των ανθρώπων το «μεγάλωμα». Εκεί ζουν τα όνειρα. Τι θα συμβεί όμως όταν πλησιάσω το κορίτσι με το κλουβί στα μαλλιά;
Έλα μαζί μου, της Έλενας Αρτζανίδου
Η Ζιζού είναι ένα ψιλόλιγνο κορίτσι. Αγαπά τη μαγειρική, το μπαλέτο και η συντροφιά το Άλκιμου. Ο Άλκιμος είναι ένα συμπαθητικό, ευαίσθητο αγόρι. Του αρέσει η μπάλα και η… Ζιζού. «Έλα μαζί μου στην κουζίνα», λέει η Ζιζού και ο Άλικιμος παρόλο που δεν ξέρει ούτε σάντουιτς να φτιάχνει, την ακολουθεί. «Έλα μαζί μου στο συνεργείο του μπαμπά μου» και ο Άλκιμος στη Ζιζού κι εκείνη παρόλο αναρωτιέται τι δουλειά έχει μέσα στις μουτζούρες δεν του χαλάει χατίρι… Η συγγραφέας ασχολείται με το θέμα των στερεοτύπων των δύο φύλων και το προσεγγίζει με ένα τρόπο απλό αλλά τρυφερό…
Η Μυρτώ και το κουνουπάκι, του Ευγένιου Τριβιζά
Μαγεία.
-Διακοπές; Πρώτη φορά ακούω αυτή τη λέξη. Τι θα πει “διακοπές”;
-Κάτι που αργεί να έρθει και τελειώνει πολύ γρήγορα…Πάντα τελειώνουν, ξέρεις, οι διακοπές.
-Είσαι σίγουρη;
-Βέβαια. Ευτυχώς όμως ξανάρχονται, κι άμα θέλεις, μπορείς να τις περιμένεις.
-Και δε μου λες, αργούν πολύ να ξανάρθουν;
-Όσο πιο πολύ τις περιμένεις, τόσο πιο πολύ αργούν. ι’ αυτό κι εγώ κάνω ότι δεν τις περιμένω, για να ξανάρθουν πιο γρήγορα.
Καθαρίστρια Χάος, της Κατερίνας Κρις
Στην εκπνοή του 2016, η Κατερίνα Κρις υπο-γράφει και εικονογραφεί ένα δίχως υπερβολή υπέροχο χάος. Παίρνει ένα παιδί, την Έρση. Ένα παιδί που γεννήθηκε, πιέστηκε έξωθεν ή έγινε από διάφορους κοινωνικούς παράγοντες υπέρμαχος της ψυχαναγκαστικής τάξης των πάντων… Τακτοποιεί τα πάντα, συμμαζεύει εικόνες, σκέψεις, εμπειρίες, λόγια, επιβραβεύσεις, καθώς πρέπει συμπεριφορές. Ξέρει που βρίσκονται τα πάντα. Κι όπως είναι φυσικό, ένας τέτοιος άνθρωπος αγνοεί τη χαρά, το απρόβλεπτο, το ξαφνικό, το απροσχεδίαστο, το συνδυασμό του απίθανου. Όλα έχουν σειρά. Όλα έχουν θέση.
Η κίτρινη σημαδούρα, της Θεοδώρας Κατσιφή
Το καλοκαίρι ήρθε ξανά στην ώρα του, τα σχολεία έκλεισαν και οι βαλίτσες άρχισαν να γεμίζουν με προορισμό… διακοπές! Η μικρή Βασιλού κάθε μέρα πηγαίνει με τους γονείς της στη θάλασσα. Την αγαπά τη θάλασσα και το κολύμπι. Αν και με μπρατσάκια ακόμα, έχει αποφασίσει να γίνει κολυμβήτρια. Ώσπου μια μέρα η προσοχή της στρέφεται σε ένα κίτρινο μπαλόνι που επιπλέει στα βαθιά. «Σημαδούρα», της αποκαλύπτει το όνομα του μπαλονιού ο μπαμπάς της. Κι αυτή η σημαδούρα γίνεται για την Βασιλού το προσωπικό στοίχημα του καλοκαιριού. Θα τη φτάσει τη σημαδούρα. Θα τη φτάσει. Αλλά όχι όπως το σχέδιό της υπαγόρευε.
Στα κύματα της Έλλης, του Αντώνη Παπαθεοδούλου
Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα πέλαγο αόρατο μα απέραντο φτιαγμένο για ταξίδια μακρινά, μεγάλες περιπέτειες, σπουδαίες ανακαλύψεις… Με λίγα λόγια τα πάντα συμβαίνουν πάνω στα μακριά, σγουρά μαλλιά της Έλλης. Εκεί ζει και ταξιδεύει ο Καπτανίκ , ένας ατρόμητος ναυτικός. Οι μέρες και οι νύχτες του Καπτανίκ είναι μοναδικές. Άλλοτε ζει ατέλειωτες συγκινήσεις, φουρτούνες φοβερές και τρομερές κι άλλοτε μπουνάτσα, απόλυτη, βαρετή κάλμα. Είναι και κάτι νύχτες σκοτεινές χωρίς φεγγάρι που ακόμα κι αυτός ο ατρόμητος κι έμπειρος ναυτικός τρομάζει. Τότε ξέρουν που θα βρουν αραξοβόλι, σ την αγκαλιά των γονιών της Έλλης.
Το όνομά μου είναι Δώρα, του Μάκη Τσίτα
Είναι έξι χρονών. Νήπιο δηλαδή. Τη βαφτίσανε Θεοδώρα. Τη φωνάζουν Δώρα. Κανένα από τα δύο δεν της αρέσει. Κάτι σε Ζιζέλ ή Νάντια θα ήταν καλύτερο. Έχει μαμά, ψηλή, λεπτή, ξανθιά. Έχει μπαμπά, πιο ψηλό από τη μαμά, όχι ξανθό, με μικρή κοιλίτσα και πιο άγριο βλέμμα. Όταν τους ζωγραφίζει στο σχολείο, μπορεί και να μη φαίνονται στο χαρτί αφού τους κρύβει πίσω από μια… πόρτα.
Βασιλιάς Φωνακλάς Γαλήνη δεν βρίσκει, της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου
Η Γαλήνη μόλις ήρθε στον κόσμο δεν ακούστηκε κιχ! Οι γονείς της ανησύχησαν στην αρχή όμως ο γιατρός τους διαβεβαίωσε ότι ήταν ένα υγιέστατο παιδί. Όσο μεγάλωνε η Γαλήνη έδειχνε ένα ήρεμο χαρακτήρα και μιλούσε τόσο χαμηλόφωνα που με δυσκολία την άκουγαν οι άλλοι. Είχε το χάρισμα να μεταδίδει στους άλλους μια ηρεμία και σιγά σιγά έμαθαν όλοι γύρω της να μιλούν χαμηλόφωνα. Μάλιστα πολύ γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλη τη νότια πλευρά της πόλης, μιας πόλης που δεν φημιζόταν για την ηρεμία της, γνωστή ως Βροντούπολη. Βασιλιάς στην Βροντούπολη ήταν ένας καλοσυνάτος άνθρωπος που όμως είχε ένα ελάττωμα: φώναζε συνεχώς…
Φένια, η αγαπημένη των ήχων, της Γιώτας Αλεξάνδρου
Ο Άλκης είναι ο αφηγητής αυτής της ιστορίας. Έχει πολλά να πει για τη Φένια, την κοκκινομάλλα αδερφή του με τα μεγάλα μάτια. Η Φένια είναι ένα κορίτσι με πολλά αρίσματα. Κολυμπάει σαν δελφίνι.Τα δάχτυλά της χορεύουν όταν παίζει πιάνο.και πάντα κερδίζει στα μουσικά παιχνίδια. Αναγνωρίζει τον καθένα από το περπάτημά του και πάντα χαμογελάει! Το χαμόγελό της είναι χρωματιστό σύννεφο που διώχνει τα γκρίζα σύννεφα. Και η καρδιά της απέραντος ουρανός που χωράει όλου του κόσμου τα παιδιά. Ακόμα και τους ψευτοπαληκαράδες της τάξης που δε διστάζουν να της βάζουν τρικλοποδιές για να πέφτει.
Ρόζα, η ωραία θυμωμένη, του Κώστα Μάγου
Με μια ενδιαφέρουσα παράφραση μας συστήνει ο συγγραφέας Κώστας Μάγος, την ηρωίδα του. Η Ρόζα είναι ωραία, αλλά όχι κοιμωμένη. Είναι θυμωμένη! Με τη μαμά της για τις “κοριτσιστικες” ενδυματολογικές επιλογές που της επιβάλει. Είναι θυμωμένη με τον μπαμπά της, που δεν την προσκαλεί ποτέ να παίξουν ποδόσφαιρο μαζί. Με τον αδερφό της, που δεν την αφήνει να παίξει με τα αυτοκινητάκια του. Με τη φίλη της την Αλίκη, που θα της φέρει στα γενέθλιά της μια ηλεκτρική σκούπα-παιχνίδι ενώ της ζήτησε μπάλα ποδοσφαίρου. Με τη δασκάλα της, που πιστεύει πως οι γυναίκες πρέπει να ασχολούνται με την οικογένειά τους και τη δουλειά τους. Με τη γυμνάστρια, που επιλέγει να μάθει χορό στα κορίτσια και ποδόσφαιρο στα αγόρια.
Λυμένα κορδόνια, της Ιωάννας Φαββατά
Μια επιθυμία, μια ευχή, μια λαχτάρα μόνο έχει η Σοφία. Τα καινούρια παπούτσια που θα της φέρει η νονά της να έχουν κορδόνια. Μόνο αυτό ζητάει. Μόνο αυτό παρακαλάει. Και αφήνει το χρόνο να κυλά, όπως οι ρόδες του καροτσιού σε κίνηση. Μια εσωτερική ευχή και ένας συμβολισμός που γίνεται εμφανής στην τελευταία σελίδα του βιβλίου. Φτάνοντας στο σπίτι αντικρύζει το το κόκκινο κουτί των παπουτσιών. Η αγωνία της μεγαλώνει. Κλείνει τα μάτια, ανοίγει το κουτί. Έχουν κορδόνια! Ενθουσιασμένη, φοράει τα παπούτσια της. Το μαγικό της ταξίδι αρχίζει με τη βόλτα τους στο δάσος. Τα κορδόνια λύνονται, τα παπούτσια βγαίνουν από τα πόδια της… Το παιχνίδι ξεκινά!
Ταξίδι στο φεγγάρι, της Ειρήνης Πουλάκου
Η Ευρυδίκη είναι μόλις δέκα ετών και αυτό το καλοκαίρι θα ζήσει μια απίστευτη περιπέτεια με νεράιδες. Τα σχολεία κλείνουν και η οικογένεια της Ευρυδίκης οργανώνει διακοπές στο όμορφο νησί της Σαμοθράκης, για να γνωρίσει τον θείο του πατέρα της, τον παππού Παύλο, που έχει απομακρυνθεί εδώ και χρόνια απ΄ όλους. Ιδιόρρυθμος τύπος, είχε κουραστεί από την πολυκοσμία της Αθήνας και μιας και δεν είχε οικογένεια, αποφάσισε να αλλάξει τρόπο ζωής… Τα εγκατέλειψε όλα στην Αθήνα και με τις οικονομίες του έχτισε ένα σπίτι στη Σαμοθράκη, ήρεμο νησί με επιβλητική ομορφιά.
Μπάλα μπαλαρίνα, της Αλεξανδρας Μητσιαλη
Η Τζούλυ είναι ένα κατάξανθο κορίτσι περίπου δέκα χρονών. Ασχολείται με το μπαλέτο και φαίνεται πως είναι πολύ καλή μπαλαρίνα. Μια άλλη όμως, μεγάλη αγάπη της είναι το ποδόσφαιρο. Δε χάνει την ευκαιρία να παίζει με τα αγόρια του σχολείου της και είναι από τους καλύτερους παίκτες. Ένας φιλικός, ποδοσφαιρικός αγώνας θα αποτελέσει την αφορμή ώστε η Τζούλυ να διεκδικήσει το δικαίωμά της συμμετοχής της σε ένα παραδοσιακά ανδροκρατούμενο άθλημα και να δείξει σε όλους ότι δεν πρέπει να φοβούνται να εκφραστούν.
Η μικρή Ρουάλα, του Πέτρου Χατζόπουλου
“Λοιπόν. Με λένε Ρουάλα- και για να ξεμπερδεύουμε μια και καλή με τις κρυάδες και τ’ αστειάκια, ξέρω ότι το όνομά μου μοιάζει με τη λέξη ‘κοάλα’. Ευχαριστημένοι; Ωραία. Πάμε παρακάτω.
Να ξεκαθαρίσουμε πρώτα πρώτα ότι κανείς δε φταίει για το όνομά του. Άμα δηλαδή οι γονείς σου είναι μπουμπούνες και σε βαφτίσουν Ροδόλφο ή Αμερσούδα και μετά όλα τα παιδάκια σε πεθαίνουν στο δούλεμα, εσύ φταις; Όχι.”
Ο θησαυρός της Εβίτας, της Εύης Τσιτιρίδου Χριστοφοριδου
Νύχτα. Η Εβίτα δεν κοιμάται. Σκέφτεται διαρκώς αυτό το δύσκολο θέμα που τους έβαλε στην έκθεση ο δάσκαλος. “Ποιος είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός του κόσμου”, λέει. Κι αλήθεια, ποιος να ‘ναι; Το χρυσάφι; Το νερό; Το πετρέλαιο; Κάποιο μεγάλο αξίωμα; Μήπως η επαγγελματική καταξίωση; Μεγάλο μπέρδεμα στο μυαλό της τούτο το βράδυ. Ώσπου εμφανίστηκε μια φτερωτή ελαφίνα με χρυσαφένιο τρίχωμα…
Η όμορφη Βασιλική, της Γιολάντας Τσιαμπόκαλου
Η 8χρονη Βασιλική χάνει τη μητέρα της. Λίγο πριν εκείνη πεθάνει, τη φωνάζει κοντά της και της δίνει μια ξύλινη κουκλίτσα. “Κάθε φορά που είσαι λυπημένη ή σου συμβαίνει κάτι κακό, να τη βγάζεις απ’ την τσέπη σου και να της δίνεις κάτι να φάει και πιει. Μετά μπορείς να ζητάς τη συμβουλή της κι εκείνη θα σου λέει τι να κάνεις κάθε φορά.”
Το κόκκινο μπαλόνι της μασκαρούς Χαράς, της Κάτιας Πινό
Σ’ έναν μακρινό τόπο, ζούσε η μικροκαμωμένη και όμορφη Χαρά, κόρη της Αγάπης και του Ανέμου, που διάλεξε για σπίτι της ένα κόκκινο μπαλόνι. Τη ξωτικένια της ματιά, φωνή και συμπεριφορά κανένα παιδί δεν αναγνώριζε παρά τις προσπάθειές της. Γιατί ο κόσμος των ανθρώπων, γρήγορος και απόμακρος, ξέχασε για τα καλά τα τελευταία χρόνια εκείνο τον μικρόκοσμο των ξωτικών, των νεράιδων και των μικροκαμωμένων υπάρξεων που γυροφέρνουν μια ανάσα κάτω από τον δικό μας, τον βιαστικό.
Πού πήγε το γέλιο σου, Ορσαλία; της Άντρης Αντωνίου
Η συγγραφέας Άντρη Αντωνίου παίρνει το θέμα της απώλειας και του θρήνου από την πιο δύσκολη αφετηρία που θα μπορούσε κανείς. Ο θανών δεν είναι κάποια γιαγιά ή παππούς που σχεδόν πάντα συναντούμε στα παιδικά και νεανικά βιβλία. Είναι η Ορσαλία, η δεκάχρονη κόρη της οικογένειας, η αδερφή του Σολώνα που είναι ο αφηγητής της ιστορίας.
Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης, του Βασίλη Παπαθεοδώρου
“Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει”, ήταν η απάντηση στην οκτάχρονη Βιρτζίνια Ο΄Χάνλον το 1897. Και ποια ήταν η ερώτηση; Μα φυσικά μια από τις μεγαλύτερες παιδικές αγωνίες εδώ και αρκετές δεκαετίες. “Υπάρχει, Άγιος Βασίλης;”
Οι συμμαθητές της την κορόιδευαν, η δασκάλα της προτιμούσε τη γεωγραφία από τις απορίες αυτού του τύπου κι ο πατέρας της δεν ήξερε τι να της απαντήσει. Ευτυχώς! Της είπε λοιπόν να γράψει ένα γράμμα στην πιο έγκριτη και σοβαρή εφημερίδα της Νέας Υόρκης και να τους ρωτήσει. Η εφημερίδα Σαν (Sun) λέει πάντα την αλήθεια. “Κι αυτό που θα σου πει η Σαν, θα είναι η αλήθεια”.
Αγόρια εναντίον κοριτσιών, του Γιώργου Παναγιωτάκη
Ένας τίτλος διόλου άγνωστος, κάπου γνώριμος, κάπως οικείος. Όλοι έχουμε ζήσει τη χρονική περίοδο της κόντρας με το αντίθετο φύλλο, του έντονου ανταγωνισμού και της γνωστής διαμάχης επικράτησης και επιβολής… Αυτή η “φαγωμάρα” αποτελεί και το επίκεντρο του 6ου βιβλίου της σειράς «Αταξίες στην τάξη». Οι ήρωες της σειράς, μαθητές ενός ελληνικού σχολείου, είναι παιδιά με συμπεριφορές και χαρακτήρες που συναντάς καθημερινά στο σχολικό περιβάλλον. Περιστατικά, ατάκες και σχόλια, ιστορίες που εκτυλίσσονται εντός και εκτός τάξης, πάντα στο σχολικό χώρο. Διαβάζοντάς το, σίγουρο είναι ότι γελάς αρκετά και ταυτίζεσαι πολύ, καθώς όλο και κάτι σου θυμίζει…
Το κορίτσι με το ξύλινο σπαθί, του Σπύρου Γιαννακόπουλου
Ο Σπύρος Γιαννακόπουλος γνέφει στο Χρονικό της Νάρνια και τον Κλάιβ Στέιπλς Λιούις, νεύει στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών του Τζ. Ρ.Ρ. Τόλκιν, κουβεντιάζει με το χωροχρόνο του Χ. Τζ Γουέλς και δημιουργεί ένα εύρυθμο, αγωνιώδες, λεπτοδουλεμένο “μικρό έπος” φαντασίας, μια ωδή στον κόσμο του φανταστικού που μεταφέρει και μεταστοιχειώνει τον κόσμο που ξέρουμε. Παράλληλοι κόσμοι, κόσμοι και υπάρξεις που αναδογυρίζουν όσα υπολόγιζες και θαρρούσες αληθινά. Και μέσα τους, η αιώνια διαμάχη του καλού και του κακού πέρα από ηθικο-λογισμούς, η πανταχού παρούσα απληστία, η απάτη των φαινομένων, η προδοσία, ο δοκιμαζόμενος ρεαλισμός του φανταστικού. Κι όλα αυτά γιατί η μικρή πόλη σου το καλοκαίρι, οι γονείς σου με τις άλλες προτεταιότητες και οι φίλοι στις θάλασσες, σου έφτιαξαν ένα ασυναγώνιστο πακέτο βαρεμάρας στην προνομιακή τιμή μιας μάγισσας, ενός πρίγκιπα, μερικών τεράτων και ρομπότ, ενός καπέλου και μιας μάχης.
Μία, το αόρατο κορίτσι, της Δέσποινας Μάντζαρη
Ένα προεφηβικό (κι εφηβικό) μυθιστόρημα φαντασίας, μια καλοφτιαγμένη αλληγορία που διαβάζεται απνευστί καθώς η αφηγηματική ροή και πλοκή της πρωτοεμφανιζόμενης Δέσποινας Μάντζαρη είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Η “Μία” μοιάζει σαν ένα εκτενές παραμύθι που βρίθει συμβολισμών και εικόνων, κινηματογραφικής κίνησης και αναγνωστικών λήψεων, σημάνσεων και συνειρμών. Ο αναγνώστης των 9-13 ετών -αν μπορούσα εκεί να εστιάσω το αναγνωστικό target group- θα αναγνωρίσει εικόνες και συμπεριφορές που ήδη ζει, που υποψιάζεται πως υπάρχουν ή που αδυνατεί να πιστέψει ότι θα τις ανακαλύψει σε λίγα χρόνια, καθώς όντως έχουν, περίπου έτσι, συμβεί.
Νάνσι, του Σπύρου Γιαννακόπουλου
Η Νάνσι το λέει ανοιχτά και ξάστερα στους γονείς της. Δεν τον θέλει γι’ άντρα της τον Βίκτωρα. Δεν τον γνωρίζει, δεν της προκαλεί κανένα ενδιαφέρον να ζήσει μαζί του. Ο βασιλιάς Φρειδερίκος και η βασίλισσα Ελισάβετ αρχικά τα χάνουν, εν συνεχεία όμως αγριεύουν την παρτίδα. «Αν είσαι ερωτευμένη με κάποιον άλλον, και αυτός ο άλλος σε έχει ξελογιάσει με λόγια αγάπης, υποσχέσεις και λοιπές σαχλαμάρες, αυτός ο άλλος θα πεθάνει», την προειδοποίησε αυστηρά ο πατέρας της.
Η Αλίκη στην πόλη, της Αργυρώς Πιπίνη
Η Αλίκη. Ένα κορίτσι στην εφηβεία. Μια γυναίκα που γεννιέται. Αλλά ποιος να το δει; Η μάνα της είναι μια κάννη γεμάτη βόλια που στοχεύουν πάνω της. Αγωνίζεται, παλεύει, της λέει. Εν τέλει παλεύει εναντίον της κόρης της, εναντίον του άντρα της, εναντίον όποιου πάει να της κουνήσει το κάδρο που έχει μάθει να βλέπει. Η Αλίκη δεν είναι εξεγερμένη, ούτε επαναστατημένη. Είναι άνθρωπος εν εξελίξει. Είναι έφηβη. Το σώμα, ο νους, το βλέμμα της αδημονούν να ζήσουν. Κι ο,τι κι αν διαλέξουν η μαμά-κάννη πυροβολεί κατά ριπάς.
Οι Ονειροφύλακες και ο φάρος των ονείρων, της Αγγελικής Δαρλάση
Ο πύργος της Έρσης, όπως ήταν στον έξω κόσμο γνωστός, το κορίτσι που «ονειρεύτηκε» ήταν μια ιστορία την οποία στη χώρα των Ονειροφυλάκων δεν επιτρέπονταν κανείς να θυμάται και έπρεπε όλοι να ξεχάσουν.
Την ίδια στιγμή ένα κορίτσι, ταλαιπωρημένο με μια μικρή βαλίτσα στο χέρι, όμορφο σαν εκείνη, με μελαγχολικά μάτια και μικρά διάφανα φτερά στους ώμους εμφανίζεται στο κατώφλι της συμμορίας του Σείριου. «Με λένε Αστερινή» είπε και τίποτε άλλο, ένα κορίτσι τόσο διαφορετικό, που έμοιαζε με όνειρο ή μήπως ήταν;
Το καπλάνι της βιτρίνας, της Άλκης Ζέη
Πρωταγωνίστριες του βιβλίου δυο αδερφές οκτώ και δέκα ετών, δευτέρας και τετάρτης δημοτικού μαθήτριες. Κι αυτά τα χρόνια τα έχουν συμπληρώσει και τα ζουν σε ένα νησί του Ικάριου πελάγους το σωτήριο έτος 1936. Είναι η χρονιά της δικτατορίας του Μεταξά στην Ελλάδα. Η χρονιά του φασίστα Φράνκο και των αριστερών και αναρχικών στην Ισπανία. Είναι η χρονιά που ο Χίτλερ καταλαμβάνει τη Ρηνανία και ετοιμάζει την πολεμική του μηχανή που θα χτυπήσει τα τύμπανα του πολέμου σε τρία χρόνια όπου ρέει αίμα στις φλέβες της Ευρώπης. Μόλις 3 μέρες πριν το πραξικόπημα του Μεταξά, την πρώτη Αυγούστου, ο Αδόλφος είχε κηρύξει την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου. Αυτό είναι το 1936 στον κόσμο και ένα άλλο εκείνο στο νησί του Ικάριου πελάγους.
Η μωβ ομπρέλα, της Άλκης Ζέη
Η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα από τα μάτια ενός δεκάχρονου κοριτσιού, της Ελευθερίας, που ζει με τους γονείς της και τα δίδυμα πειραχτήρια αδέρφια της, το Σάκη και το Νούλη, κάπου στο Μαρούσι. Ακριβώς στον επάνω όροφο μένει ο κύριος Μαρσέλ, που είναι πάντα πολύτιμος φίλος της οικογένειας. Ο κύριος Μαρσέλ είναι Γάλλος, άλλα ζει εδώ και πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Η Ελευθερία θυμάται πολύ καλά εκείνα τα γενέθλια και το γιορτινό τραπέζι που αναβλήθηκε όταν ο κύριος Μαρσέλ άκουσε στο ραδιόφωνο ότι οι Γερμανοί μπήκαν στο Παρίσι. Ήταν ανήμερα, στις 14 Ιουνίου, των γενεθλίων της και έτσι ποτέ δεν τα γιόρτασε όπως επιθυμούσε.
Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγγνώμη, του Φρέντρικ Μπάκμαν
Η οκτώ παρά κάτι ετών Έλσα και η πολυαγαπημένη της, οξυδερκής 77χρονη γιαγιά, ζουν σε μία πολυκατοικία όπου ζουν διάφοροι αξιοπρεπείς κύριοι και κυρίες. Η έγκυος από δεύτερο άντρα μαμά της, μια αλκοολική κυρία, ένας ταξιτζής, ένας τοξικομανής, φοβερός σκύλος μάχης, ένα αγόρι με κάποιο σύνδρομο μαζί με τη μητέρα του, ηλικιωμένα ζευγάρια, πολλοί από τους οποίους έχουν διαφορές με τη γιαγιά. Την ίδια ώρα στην Σχεδόν Ξυπνητή Χώρα μαθαίνουμε πως ζουν ο Άγγελος της Θάλασσας, αρκουδόσκυλοι, συννεφόζωα, ο Λυκόκαρδος, οι χιονάγγελλοι και πολλές ακόμα φανταστικές μορφές.
Ιστορίες για ατρόμητα κορίτσια- 40 μοναδικές Ελληνίδες, της Κατερίνας Σχινά
Από την Πηνελόπη, τη Σαπφώ και την Καλλιπάτειρα μέχρι την Μπουμπουλίνα, τη Μαντώ Μαυρογένους και την Σοφία Εγκαστρωμένου Σλήμαν. Και από την Πηνελόπη Δέλτα, την Λέλα Καραγιάννη και την Κατίνα Παξινού μέχρι την Μελίνα Μερκούρη, τη Μαρία Κάλλας και την Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ… Σαράντα σπουδαίες Ελληνίδες, σαράντα γυναίκες που αγνόησαν πεποιθήσεις και κοινωνικές επιταγές, άλλες υπερκέρασαν δυσκολίες, άλλες αψήφησαν προδιαγεγραμμένες μοίρες και αναμενόμενα και διέπρεψαν κοινωνικά δημιουργώντας μια νέα συνθήκη και εικόνα για την Ελληνίδα γυναίκα που όχι λίγες φορές ταπεινώθηκε, υποτιμήθηκε, εκδιώχθηκε.
Ιστορίες της Καληνύχτας για Επαναστάτριες
Εκατό σπουδαίες γυναίκες που διέπρεψαν, ξεπέρασαν εμπόδια, προκαταλήψεις, δεδομένα και συνθήκες και άλλαξαν τον ρουν της ιστορίας, ειδικά ή καθολικά, περιλαμβάνονται στο best seller βιβλίο των εκδόσεων Ψυχογιός «Ιστορίες καληνύχτας για επαναστάτριες- Η ζωή 100 σπουδαίων γυναικών» που έγραψαν η Ελένα Φαβίλι και η Φραντσέσκα Καβάλο. Οι μονοσέλιδες βιογραφικές ιστορίες των 100 σπουδαίων γυναικών έχουν τη λογική ιστορίας καληνύχτας, διαβάζονται δηλαδή σε 2-3 λεπτά αναλόγως του ρυθμού ανάγνωσης και απευθύνονται σε παιδιά από 6-7 ετών ενώ διαβάζονται εύκολα και από μεγαλύτερους αναγνώστες.
