Δυο δημιουργοί που φτιάχνουν κάθε χρόνο βιβλία και παραστάσεις που βρίσκονται στα ψηλά πατώματα της ποιότητας και της αισθητικής, με διακρίσεις και πολλή αγάπη από αναγνώστες και θεατές.
Αφορμή για τη συζήτησή μας αυτή στάθηκε το νέο τους βιβλίο με τίτλο Μπιζζζ (εικονογράφηση Ντανιέλα Σταματιάδη) που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ίκαρος, μια ρεαλιστική ιστορία για το απροσδόκητο στην καθημερινή σχολική ζωή, τη στάση των παιδιών απέναντί του και την τεχνολογία που στην υπερβολή της κάνει τη μεγάλη ζημιά.
Μετά το βραβευμένο Ένας πραγματικός ιππότης (Βραβείο GreekIbby, Χρυσή Λίστα ELNIPLEX 2021) και Φίλοι Πάνω Κάτω (Χρυσή Λίστα ELNIPLEX 2020), αλλά και τις ευφάνταστες περιπέτειες του Μικρού Κοπέρνικου…
…ο Άγγελος Αγγέλου και η Έμη Σίνη σε #Συνέντευξη στο #ELNIPLEX.
Πώς ήταν το σχολείο στα δικά σας παιδικά χρόνια;
Ε.Σ.: Εγώ πήγα σχολείο στη Ρόδο, σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτήριο με μεγάλη αυλή, στο κέντρο της πόλης. Τα χρόνια αυτά τα αγαπώ πολύ και τα νοσταλγώ.
Α.Α.: Εγώ ξεκίνησα σε ένα μικρό ιδιωτικό σχολείο του Καρέα. Στην Γ’ δημοτικού, όμως, άλλαξα σχολείο και ήρθα στο 1ο Δημοτικό, στο Παγκράτι. Ένα χρόνο αργότερα με άλλαξαν και τμήμα. Ήταν θυμάμαι μία δύσκολη περίοδος καθώς ένιωθα για πολύ καιρό ο «ξένος», ο ανεπιθύμητος που ήρθε από δίπλα. Ίσως το συναίσθημα αυτό, καλά κρυμμένο τόσα χρόνια, βρήκε το χώρο του να βγει και να γίνει έναυσμα γι’ αυτό το βιβλίο.
Θέλω να μου βαθμολογήσετε με το Βαρετόμετρο…
Ε.Σ.: Εγώ θα επιλέξω το πρώτο… βαρετόμετρο: “Πήγαινα σε ένα συμπαθητικό σχολείο”.
Α.Α.: Εγώ μάλλον το τρίτο: “Ζήτω το διάλειμμα”!
Φοβάστε τα έντομα;
Α.Α.: Ε όχι βέβαια!
Ε.Σ.: Οι κατσαρίδες συγκαταλέγονται στο “έντομα”;
Σας επηρέασε το παραδοσιακό παιχνίδι Μπιζζζζ;
Ε.Σ.: Ίσως υποσυνείδητα, στην επιλογή του τίτλου
Μήπως σας συνέβη ποτέ κάτι τέτοιο ή κάτι αντίστοιχο; Πείτε μου μια τέτοια δική σας βιωματική στιγμή, Έμη και Άγγελε.
Α.Α.: Ήταν, θυμάμαι, ένα μεσημέρι στον Καρέα που, ενώ κάναμε μάθημα, εγώ χάζευα έξω από το παράθυρο τους χαρταετούς. Πρέπει να ήταν μία μέρα κοντά στην Καθαρά Δευτέρα και ο Καρέας, γεμάτος με άδειες αλάνες εκείνα τα χρόνια, αποτελούσε ιδανικό χαρταεροδρόμιο! Δεκάδες αετοί πέταγαν στον αέρα κι εγώ ευχόμουν να μπορούσα να ήμουν έξω και να παίζω ή, έστω, να ξεφύγει ένας απ’ αυτούς και να τρυπώσει στην αίθουσά μας από το παράθυρο.
Τότε ξαφνικά, ένα χελιδόνι εισέβαλε φουριόζικο στην τάξη, έκανε έναν εντυπωσιακό κύκλο και βγήκε πάλι έξω, αφήνοντας μας όλους με το στόμα ανοιχτό! Δεν ήταν βέβαια χαρταετός αλλά εγώ πίστεψα για λίγο ότι μπορώ να κάνω θαύματα…
Το «Μπιζζζζ» είναι πολλά πράγματα. Ας τα δούμε μαζί…
Α. Η αξιοποίηση του απρόβλεπτου γεγονότος σε μια συμβατική τάξη.
Ε.Σ.: Η επίσκεψη ενός μπάμπουρα σε μία τάξη Δημοτικού αποτελεί όντως ένα «απρόβλεπτο γεγονός». Σπάει το «πρωτόκολλο» και λειτουργεί καταλυτικά στο ξεδίπλωμα των χαρακτήρων των μαθητών της. Μέσα σε λίγα μόλις λεπτά, μας δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσουμε οκτώ διαφορετικούς μαθητές, να δούμε τις αντιδράσεις τους, να νιώσουμε τα συναισθήματά τους και να προσεγγίσουμε τη σκέψη τους.
Β. Η διαφορετική προσέγγιση του ίδιου γεγονότος από τα παιδιά που προβάλλουν τον κόσμο τους…
Α.Α.: Πράγματι, η αφετηριακή σκέψη κάθε παιδιού είναι διαφορετική. Ο Κώστας φοβάται ότι ο μπάμπουρας θα τον τσιμπήσει. Ο Γιάννης θέλει να τον λιώσει. Η Σοφία θέλει να τον αγνοήσουν για να συνεχίσουν το μάθημά τους, ενώ ο ερωτευμένος Πέτρος αντιλαμβάνεται τα πάντα μέσα από το πρίσμα της αγάπης του για την Ελένη.
Η τάξη μοιάζει με μια μικρή κοινωνία στην οποία εισβάλλει ένας “ξένος”. Κάθε μέλος της αντιλαμβάνεται το γεγονός διαφορετικά. Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας, όμως, τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι το έντομο δεν τους απειλεί, ξεπερνούν τον αρχικό τους φόβο και οι σκέψεις τους αλλάζουν.
Μερικά παίζουν μαζί του. Αλλά του δίνουν ένα όνομα. Το μάθημα της Γεωγραφίας μετατρέπεται σταδιακά σε μία όμορφη γιορτή. Η κατάληξη είναι για όλους η ίδια. Το έντομο γίνεται φίλος τους και όλοι θέλουν να το βοηθήσουν!
Γ. Το βίωμα ως βασικός παράγοντας και ερέθισμα της μάθησης
Ε.Σ.: Μέσα στη διδακτική αυτή ώρα, οι μαθητές, δεν μαθαίνουν γεωγραφία όπως ήταν προγραμματισμένο. Με την «ανοχή» της δασκάλας τους, η οποία αφήνει με διακριτικότητα τα γεγονότα να εξελιχθούν, η ώρα μετατρέπεται σε ένα γόνιμο και –εντέλει- πολύτιμο μάθημα ζωής. Τα παιδιά ζουν μια περιπέτεια, αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους, συναισθάνονται, συμφωνούν, διαφωνούν και, στο τέλος, επέρχεται μια ζύμωση που λειτουργεί ευεργετικά για όλους, ακόμα και για όσους απέχουν…
Δ. Και τώρα που φτάσαμε στο Δ, ας το γρατζουνίσουμε με μεγαλύτερη πίεση. Τι συμβαίνει με την τεχνολογία σήμερα, Άγγελε και Έμη; Την αγαπάμε, μας βοηθάει πάρα πολύ, αλλά…;
Α.Α.: Αλλά μερικές φορές μας απομονώνει.
Συμβαίνουν γύρω μας πράγματα κι εμείς είμαστε απόντες. Χάνουμε τη διάδραση, το βίωμα, τη συμμετοχή, την αλληλεπίδραση, την επαφή μας με το «πραγματικό» αποτέλεσμα ενός αγώνα, μιας διεκδίκησης κι όχι μιας προδιαγεγραμμένης νίκης. Η ζωή είναι μπροστά μας αλλά εμείς σκύβουμε κάτω. Αυτό πρέπει να το προσέχουμε και εμείς οι μεγαλύτεροι…
Το παιδί αυτό χάνει μια απίστευτη ανταλλαγή ιδεών, σκέψεων, γνώσεων, συναισθημάτων, φόβων, αγωνιών, επειδή έχει εγκλωβιστεί σε πέντε γυαλιστερές ίντσες. Ποιος και πώς θα του δείξει ότι χάνει;
Ε.Σ.: Ο φίλος μας του τελευταίου θρανίου έχασε τα πάντα για χάρη του παιχνιδιού του. Πολύ πιο συχνά συναντάμε πλέον τέτοια φαινόμενα στα σχολεία, στα θέατρα, ακόμα και σε παιδικές γιορτές όπου τυχαίνει να βρεθούμε. Βλέπουμε παιδιά –αλλά και ενήλικες- να «βουτούν» στις έγχρωμες οθόνες τους και να απομονώνονται, αδιαφορώντας για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω τους.
Απαιτείται προσπάθεια τόσο από τα ίδια τα παιδιά αυτά, που πρέπει να καταλάβουν ότι η ζωή είναι έξω από τα δεδομένα των κινητών, αλλά και απ’ όλους τους υπόλοιπους –και κυρίως τους γονείς- που οφείλουν να εφεύρουν νέα κίνητρα προσκαλώντας τα απορροφημένα παιδιά πίσω στη δράση.
Οι λέξεις σας και ο τρόπος που εικονογράφησε η Ντανιέλα Σταματιάδη σχεδόν «κρύβουν» αυτό το παιδί από τους υπόλοιπους. Πείτε μου γι’ αυτήν την επιλογή και τη ζύμωση με την εικονογράφο;
Α.Α.: Πράγματι. Αυτό το παιδί όμως “λάμπει δια της απουσίας του”. Όλοι αναρωτιόμαστε γιατί δεν συμμετέχει. Φαντάζει αδιανόητο το γεγονός ότι μπορεί να παραμένει αμέτοχο, μέσα σε όλον αυτόν τον καταιγισμό δράσης και ερεθισμάτων.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη δασκάλα που, συνειδητά στο βιβλίο μας, μένει αμέτοχη, αφήνοντας ελεύθερη την επιλογή των αποφάσεων των μαθητών της και επιτρέπει, με τη σιωπή της, τα τεκταινόμενα να λάβουν χώρα.
Η Ντανιέλα Σταματιάδη πού είναι μία έμπειρη και υπερταλαντούχα εικονογράφος με διεθνείς περγαμηνές, συνέβαλε τα μέγιστα στην ερμηνεία του κειμένου και -μαζί- λειτουργήσαμε με όρους “ομάδας”. Αυτή ήταν και η μεγαλύτερη απόλαυση στη δουλειά και την προετοιμασία του ΜΠΙΖΖΖΖ και γι’ αυτό την ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας.
Πάντα ήθελα να κάνω μια ερώτηση που να έχω πολλές πιθανότητες να μην σας την έχουν ξαναρωτήσει. Ποια λέξη σας παίδεψε περισσότερο, την αλλάξατε και την ξαναλλάξατε μέχρι να την κρατήσετε στο κείμενο;
Ε.Σ.: Ο τίτλος. Η επιλογή της ηχομιμητικης λέξης ΜΠΙΖΖΖΖ ήρθε μετά από ζύμωση μεταξύ ημών, της εκδότριας Μαριλένας Πανουργιά, της Ντανιέλας αλλά και του επιμελητή Μάνου Μπονάνου. Πιστεύουμε ότι η λέξη-ήχος αυτή, που μας είναι τόσο ξένη αλλά, ταυτόχρονα, αρκετά οικεία, ήταν ο ιδανικότερος τρόπος για να δείξουμε ότι το βιβλίο αυτό θέλει να μιλήσει για καθετί διαφορετικό και ξένο που μπορεί όμως τελικά να αποδειχτεί τόσο φιλικό και γνώριμο!
Άγγελος Αγγέλου, Έμη Σίνη
Μπιζζζ –)
——————
Δείτε ακόμα:
Ένας πραγματικός ιππότης –)
Φίλοι Πάνω Κάτω –)
Εκδόσεις Ίκαρος
Ο μικρός Κοπέρνικος και οι Πειρατές του Φάρου –)
Ο μικρός Κοπέρνικος και ο Πύργος με τα μυστικά –)
Ο μικρός Κοπέρνικος και το Πάρκο των Δεινοσαύρων –)
Ο μικρός Κοπέρνικος και ο Πόλεμος των Άσπρων –)
Δυο ξεροκέφαλες κουτάλες –)
Ένα αλφάβητο ταξίδι –)
Τα μεγάλα ψέματα του μικρού Ερμή –)
Πώς να κάνετε έναν ελέφαντα να χορέψει –)
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Μπιζζζζ, των Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη (εικ.: Ντανιέλα Σταματιάδη)
