Το τραγούδι Ποιος τη ζωή μου σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο «Τα Τραγούδια του Αγώνα» που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 1974. Η πρώτη κυκλοφορία του δίσκου έγινε το 1971 από την εταιρία Polydor στη Γαλλία, εν καιρώ δικτατορίας ο λόγος. Ο δίσκος περιλάμβανε στίχους και ποίηση διάφορων δημιουργών και μουσική αλλά και κάποιους στίχους του Μίκη Θεοδωράκη.
Η πρώτη, εμβληματική, ερμηνεία ανήκει στη μούσα του Μίκη, τη Μαρία Φαραντούρη. Το τραγούδι το είπαν πολλοί. Ωστόσο, το 2000, η εκ νέου ηχογράφησή του από τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα που το συμπεριέλαβαν στο cd τους Τρύπιες σημαίες έδωσε στο τραγούδι ένα σύγχρονο γκελ, μια νέα πνοή. Ήταν σαν να ερχόταν με ορμή από τα παλιά και να εγκαθιδρυόταν πιο φρέσκο, τριάντα χρόνια μετά, στο τώρα. Διατηρώντας τη δύναμή του, αλλά αυτή τη φορά με τον μελαγχολικό ηλεκτρισμό των αδερφών Κατσιμίχα, το τραγούδι ορισμένους μας άγγιξε περισσότερο κι από την πρώτη φορά, καθώς ίσως ιερόσυλα θα πω αποχουντοποιήθηκε ως άκουσμα και ήρθε να περιγράψει μια πιο ευρεία, σύγχρονη κατάσταση μιας πιο αόρατης και πιο συγκεχυμένης καταδίωξης. Τι κάθομαι και σας λέω τώρα σε τραγούδι που προτείνω για παιδιά, ε;
Ναι, το προτείνω ξεκάθαρα για παιδιά. Για να αντιληφθούν τη σημαίνει χούντα και δικτατορία, όχι συνθηματολογώντας ανέξοδα, αλλά επί της ουσίας. Για να αναλύσουμε εικόνες όπως “σαν ψάρι μ’ έχουν πιάσει μες στα δίχτυα” και πώς είναι να συμβαίνει κάτι τέτοιο (στέρηση ελευθερίας) και πότε και για ποιους είναι αργά μέσα στον κόσμο. Όχι! Όχι στις βαρύγδουπες αναλύσεις. Η ποίηση είναι περισσότερο το τι μαζεύει το ένστικτο του καθενός μέσα του. Αλλά δυο λόγια, ό,τι μπορεί η δυναμική ενός ή μιας ομάδας παιδιών θα τα πούμε. Και όπου βγάλει. Έτσι γίνεται με τα μεγάλα τραγούδια. Ώσπου να ξανανταμώσουμε μαζί τους, όταν θα επιστρέψουν ως μνήμες και θα τα καταλαβαίνουμε πια ολόκληρα. Ίσως…
Απολαύστε:
Ποιος τη ζωή μου
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη
Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά
να την ξεμοναχιάσει μες στη νύχτα;
ουρλιάζουν και σφυρίζουν φορτηγά
σαν ψάρι μ’ έχουν πιάσει μες στα δίχτυα
Για κάποιον μες στον κόσμο είν’ αργά
ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά;
Ποιος τη ζωή μου, ποιος παραφυλά
στου κόσμου τα στενά ποιος σημαδεύει;
πού πήγε αυτός που ξέρει να μιλά
που ξέρει πιο πολύ και να πιστεύει;
