Από τις 23 Απριλίου του τρέχοντος έτους η Αθήνα πήρε και επίσημα από την UNESCO την πνευματική δάδα της ανακήρυξής της σε Παγκόσμι Πρωτεύουσα Βιβλίου. Πρόκειται για μια άκρως τιμητική διοργάνωση για την οποία μόχθησαν και εξακολουθούν άνθρωποι και φορείς, από την ανάληψή της μέχρι και την σχεδίαση και υλοποίηση εκατοντάδων κυριολεκτικά δράσεων και εκδηλώσεων βιβλίου σε όλοκληρη την πρωτεύουσα και όχι μόνο.
Μια από τις πλέον πρωτότυπες, ουσιαστικές και δυναμικές δράσεις, που επιχειρούν να φέρουν το βιβλίο πραγματικά έξω από την πόρτα των πολιτών, αυξάνοντας το αναγνωστικό κοινό, είναι η κινητή βιβλιοθήκη που ξεκίνησε το ταξίδι της την 1η Ιουνίου στις γειτονιές της Αθήνας. Μιλήσαμε με τον κύριο Γιώργο Φούτα, μέλος του ΔΣ του ΟΠΑΝΔΑ καθώς και μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής “Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018“, ο οποίος είχε την ευγένεια να ανταποκριθεί άμεσα στις ερωτήσεις μας.
Συνέντευξη στην Ανέζα Κολόμβου.
Πώς προέκυψε η ιδέα της δημιουργίας μιας κινητής βιβλιοθήκης;
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου 2018», η οποία εντάσσεται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό των τελευταίων ετών του Δήμου Αθηναίων για την ανάπτυξη των βιβλιοθηκών, θελήσαμε να υιοθετήσουμε την καλή πρακτική της κινητής βιβλιοθήκης από την επιτυχημένη και πρωτοπόρα Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας. Είναι μια από τις δράσεις που μεταφέρουν την γιορτή της ανάγνωσης στις γειτονιές της πόλης και προσπαθούν να μυήσουν μη βιβλιόφιλους στον κόσμο των βιβλίων και να ανακαλύψουν ότι η ανάγνωση μπορεί όντως να είναι απόλαυση.
Ήταν εύκολη η υλοποίηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας; Ποιοι συνέβαλαν στην πραγμάτωσή της;
Για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας σημαντικός αρωγός ήταν καταρχάς η ίδια η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας, η οποία παραχώρησε για έναν χρόνο στον ΟΠΑΝΔΑ την κινητή βιβλιοθήκη και κάποια βιβλία για την αρχική λειτουργία και στην οποία μετέβησαν για εκπαίδευση βιβλιοθηκονόμοι από την Αθήνα. Η υλοποίηση μιας επιτυχημένης δράσης μιας μικρής πόλης σε μια μεγάλη πόλη όπως η Αθήνα κάθε άλλο παρά εύκολη δεν ήταν, συνυπολογίζοντας τα απλά καθημερινά προβλήματα κυκλοφορίας ενός οχήματος σχεδόν 13 μέτρων μήκους σε στενούς δρόμους σε ορισμένες γειτονιές, τη δυσκολία στάθμευσης κ.α. Καθοριστική συμβολή στην επιτυχημένη υλοποίηση της δράσης έχουν οι ίδιοι οι άνθρωποι του Οργανισμού Πολιτισμού Νεολαίος του Δήμου Αθηναίων, οι βιβλιοθηκονόμοι αλλά και οι οδηγοί που θα υποδέχονται τους χρήστες στις γειτονιές αλλά και όλοι όσοι δούλεψαν και δουλεύουν για διάφορα λειτουργικά θέματα σε καθημερινή βάση. Το κοινό όραμα για την ανάπτυξη φιλαναγνωσίας και η συνεχής επαφή με κόσμο ξεπερνά όλες τις δυσκολίες. Τέλος στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί η καθοριστική συμβολή και του μεγάλου δωρητή της διοργάνωσης Ιδρύματος Σταυρος Νιάρχος, του χρυσού δωρητή του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ι. Λάτση και των δωρητών του Ιδρύματος Ωνάση, του Κοινωφελούς ίδρυματος Ι. Λασκαρίδη, του Κοινωφελούς Ίδρυματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου.
Γιατί είναι κινητή; Τι ανάγκες καλύπτει; Ποιος είναι ο στόχος αυτής της δράσης;
Στον Δήμο Αθηναίων λειτουργεί η Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη για αναγνώστες άνω των 15 ετών και το νέο τμήμα της παιδικής βιβλιοθήκης για παιδιά άνω των 6 έτων και εφήβους στο Σταθμό Λαρίσης. Λειτουργεί επίσης στην οδό Πανόρμου 59 η Ιωάννειος Βιβλιοθήκη για αναγνώστες άνω των 15 ετών καθώς και η βρεφική – νηπιακή βιβλιοθήκη για αναγνώστες 0-6 ετών και παρεπλεύρως η παιδική βιβλιοθήκη στο πάρκο για το παιδί και τον Πολιτισμό (πρώην ΚΑΠΑΨ) Λάμψα και Τριφυλίας. Εκτός όμως από τις μόνιμες βιβλιοθήκες που φιλοξενούν δράσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου το στοίχημα που θέλουμε να κερδίσουμε με την κινητή βιβλιοθήκη είναι το «άνοιγμα» στις γειτονιές. Μια από τις μεγάλες προκλήσεις της διοργάνωσης είναι να φέρουμε το βιβλίο σε γειτονιές που δεν έχουν κοντά τους βιβλιοθήκες και το πιο σημαντικό να φέρουμε μη βιβλιόφιλους πιο κοντά στο βιβλίο και να τους προσελκύσουμε το ενδιαφέρον. Για το λόγο αυτό η κινητή βιβλιοθήκη θα σταθμεύει και στις επτά δημοτικές κοινότητες του Δήμου Αθηναίων επιδιώκοντας συχνά τη συνύπαρξη με παιδικές χαρές, αθλητικά κέντρα αλλά και παρουσία σε μεγάλες εκδηλώσεις και γιορτές της πόλης. Ενήλικες και παιδιά θα μπορούν εύκολα να δανείζονται βιβλία σε σημεία κοντά στο σπίτι τους.
Με ποιο τρόπο θα λειτουργήσει;
Η κινητή βιβλιοθήκη ξεκίνησε το ταξίδι της στις γειτονιές της Αθήνας τον Μάιο και θα κυκλοφορεί μέχρι το τέλος της διοργάνωσης, τον Απρίλιο του 2019. Το πρόγραμμα θα αλλάζει κάθε μήνα και τα σημεία θα εναλλάσσονται σε καθημερινή βάση. Κάθε μέρα θα σταθμεύει για λίγες ώρες είτε πρωί/μεσημέρι είτε απόγευμα σε ένα διαφορετικό σημείο της πόλης, όπου κάτοικοι μόνο με την επίδειξη της αστυνομικής τους ταυτότητας μπορούν να εγγράφονται επί τόπου συμπληρώνοντας μια αίτηση μέλους με τα προσωπικά τους στοιχεία και να δανείζονται εντελώς δωρεάν μέχρι και δύο βιβλία ανά φορά, τα οποία πρέπει στη συνέχεια να τα επιστρέψουν εντός του χρονικού περιθωρίου που ορίζεται από το προσωπικό (κατά κανόνα 15 ημέρες ή εντός μηνός), είτε στο ίδιο σημείο που θα επιστρέφει η κινητή βιβλιοθήκη είτε στη Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη του Σταθμού Λαρίσης. Τα σημεία στάθμευσης για τον Ιούνιο θα είναι τα ακόλουθα:
Παρασκευή 1 Ιουνίου| Σεράφειο, Πειραιώς 121| 17:00-21:00
Σάββατο 2 Ιουνίου| Β. Αμαλίας στο ύψος Ζαππείου| 11:00-15:00
Τρίτη 5 Ιουνίου | Πάρκο Χελντράιχ, Νέος Κόσμος| 10:00-15:00
Τετάρτη 6 Ιουνίου| Πλατεία Αγίου Παντελεήμονα| 10:00-15:00
Πέμπτη 7 Ιουνίου| Οδός Τρώων, Πετράλωνα| 17:00-21:00
Παρασκευή 8 Ιουνίου| Πλατεία Αυδή| 17:00-21:00
Σάββατο 9 Ιουνίου| Πλατεία Συντάγματος/Athens Pride| 12:30-17:30
Τρίτη 12 Ιουνίου| Πλατεία Αγίου Θωμά| 10:00-15:00
Τετάρτη 13 Ιουνίου| Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών, Σκουφά, έναντι Αγ. Διονυσίου| 10:00-15:00
Πέμπτη 14 Ιουνίου| Άλσος Παγκρατίου| 10:00-15:00
Παρασκευή 15 Ιουνίου| Σεράφειο, Πειραιώς 121| 17:00-21:00
Σάββατο 16 Ιουνίου| Β. Αμαλίας στο ύψος Ζαππείου| 11:00-15:00
Τρίτη 19 Ιουνίου| Πάρκο Χελντράιχ, Νέος Κόσμος| 10:00-15:00
Τετάρτη 20 Ιουνίου| Πλατεία Αγίου Παντελεήμονα| 10:00-15:00
Πέμπτη 21 Ιουνίου| Οδός Τρώων, Πετράλωνα| 17:00-21:00
Παρασκευή 22 Ιουνίου| Πλατεία Αυδή| 17:00-21:00
Σάββατο 23 Ιουνίου| Ζάππειο/ Athens Pride| 10:00-15:00
Τρίτη 26 Ιουνίου| Πνευματικό Κέντρο δήμου Αθηναίων| 10:00-15:00
Τετάρτη 27 Ιουνίου| Πλατεία Κουμουνδούρου| 16:00-20:00
Πέμπτη 28 Ιουνίου| Τεχνόπολη δήμου Αθηναίων (Full moon party)| 17:00-21:00
Παρασκευή 29 Ιουνίου| Πλατεία Αγίου Ανδρέα, Λαμπρινή| 16:00-20:00
Σάββατο 30 Ιουνίου| Λόφος Λαμπράκη, Πυθέου| 10:00-15:00
Περισσότερες πληροφορίες για τα σημεία και τις ώρες στάθμευσης μπορείτε να αναζητήσετε στο site www.opanda.gr
Σε ποιους απευθύνεται; Είναι μόνο για Έλληνες πολίτες;
Η δράση απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους του Δήμου Αθηναίων, ανεξαρτήτως ηλικίας. Εκτός από ελληνικά υπάρχουν και ξενόγλωσσα βιβλία στα αγγλικά και γαλλικά για ενήλικες αλλά και για παιδιά.
Τι είδους βιβλία θα μπορούν να δανειστούν οι ενδιαφερόμενοι;
Στη κινητή βιβλιοθήκη μπορούν να δανειστούν οι χρήστες ελληνική και ξένη λογοτεχνία, βιβλία ειδικού ενδιαφέροντος (ελεύθερου χρόνου όπως μαγειρικής, ιστορικού περιεχομένου). Μπορεί κανείς εύκολα να αναζητήσει τα βιβλία που διατίθενται προς δανεισμό στην ιστοσελίδα του ΟΠΑΝΔΑ.
Θα έχει μόνο ελληνική βιβλιογραφία; Θα υπάρχουν βιβλία και σε γραφή braille;
Υπάρχουν περίπου 3000 τίτλοι στη κινητή βιβλιοθήκη, για ενήλικο κοινό αλλά και παιδιά. Δυστυχώς δεν έχει στη παρούσα φάση λειτουργίας βιβλία σε γραφή Braille
Πιστεύετε θα έχει ανταπόκριση στο Αθηναϊκό κοινό;
Ήδη από τις πολύ πρώτες ημέρες λειτουργίας η ανταπόκριση του κόσμου και τα σχόλια είναι πολύ ενθαρρυντικά. Με την δημοσιότητα, την επαναληπτικότητα των σημείων και την παρότρυνση όσων εγγράφονται και δανείζονται βιβλία διαφημίζοντας οι ίδιοι τη δράση πιστεύουμε ότι σε βάθος έτους θα έχει επιτευχθεί ο στόχος για αύξηση του ποσοστού των αναγνωστών και χρηστών των μόνιμων βιβλιοθηκών της Αθήνας.
