Ανοιχτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τους αρχηγούς των πολιτικών Κομμάτων, τους βουλευτές, τους γονείς και την Κ.Ε.Δ.Ε. με θέμα «τους κινδύνους από την καθιέρωση της υποχρεωτικής φοίτησης των παιδιών ηλικίας τεσσάρων χρόνων» εξέδωσε την Παρασκευή ο Πανελλήνιος Συνδέσμος Βρεφονηπιαγωγών ΠΑ.ΣΥ.ΒΝ.
Τα κυριότερα σημεία της δωδεκασέλιδης επιστολής είναι:
- εκπλήρωση συνδικαλιστικών αιτημάτων μιας μερίδας εργαζομένων η ψήφιση της διετούς υποχρεωτικής φοίτησης στα νηπιαγωγεία.
Θεωρούμε ότι η καθιέρωση της υποχρεωτικής φοίτησης στο νηπιαγωγείο για τα παιδιά ηλικίας 4χρόνων, που προβλέπεται στο άρθρο 33, παρ. 3, στο υπό ψήφιση Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας «Ίδρυση Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και άλλες διατάξεις», είναι ένα μετέωρο βήμα εκπαιδευτικής πολιτικής, το οποίο παραβλέπει τη διεθνή πρακτική και τα επιστημονικά δεδομένα, θέτει εκτός διαλόγου τις οικογένειες, δεν λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ηλικίας και αποφασίζεται μονομερώς για την εκπλήρωση συνδικαλιστικών αιτημάτων μιας μερίδας εργαζομένων.
- η διετής υποχρεωτική φοίτηση ισχύει από το 1985 (!)
Η δίχρονη υποχρεωτική φοίτηση στο Νηπιαγωγείο έχει ψηφιστεί εδώ και 33 χρόνια με τον Ν.1566/85. Ο Νόμος αυτός, αν και δεν καταργήθηκε δεν εφαρμόστηκε ποτέ γιατί η ίδια κοινωνία, η πολιτική και η πραγματικότητα τον άφησαν ανενεργό.
- δεν υπάρχει υποχρεωτική φοίτηση για τετράχρονα στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Σε καμία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υφίσταται η υποχρεωτική φοίτηση για τα τετράχρονα, εκτός του Λουξεμβούργου (όπου η λειτουργία των νηπιαγωγείων προσομοιάζει με αυτή των Παιδικών Σταθμών και επιπροσθέτως υπάρχουν 3 επίσημες γλώσσες στην εκπαίδευση). Μόνο σε 5 χώρες ισχύει η υποχρεωτική εκπαίδευση στην ηλικία των 5 ετών, ενώ στις ισχυρότερες χώρες της ΕΕ που καταγράφονται ποσοστά σχεδόν καθολικής φοίτησης των παιδιών, σε όλες τις δομές προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης, όπως Βέλγιο, Γερμανία, Δανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Μάλτα, Ολλανδία, η φοίτηση δεν είναι υποχρεωτική!4 Σε κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται: «Η μάθηση και η εκπαίδευση δεν ξεκινούν με την υποχρεωτική φοίτηση στο σχολείο – αρχίζουν από τη γέννηση», «Η ECEC έχει σχεδιαστεί για να προσφέρει μια ολιστική προσέγγιση βασισμένη στη θεμελιώδη παραδοχή ότι η εκπαίδευση και η φροντίδα είναι αδιαχώριστες»
- επίκληση παραδειγμάτων του ισχύοντος πλαισίου Προσχολικής Αγωγής σε άλλες χώρες
Στην επιστολή αναφέρονται τα παραδείγματα της Αυστραλίας, της Φινλανδίας, της Ν. Ζηλανδίας, των Η.Π.Α., της Μ. Βρετανίας όπου είτε δεν ισχύει η υποχρεωτική φοίτηση από τα 4 έτη ή έχουν εκφραστεί έντονες επιφυλάξεις.
- αναφορά έρευνας του Cambridge
Μεγάλη έρευνα που διεξήχθη από το πανεπιστήμιο του Cambridge (Cambridge Assessment, Cambridge University’s exam board) είχε δείξει ότι όχι μόνο μπορεί να μην υπάρχουν αναπτυξιακά και μαθησιακά οφέλη από μια τόσο πρώιμη έναρξη της τυπικής εκπαίδευσης αλλά αντιθέτως να έχει μακροπρόθεσμες επιζήμιες συνέπειες, όπως άγχος και πίεση που βιώνεται από τα παιδιά τόσο μικρών ηλικιών, αύξηση της σχολικής διαρροής, μαθησιακές δυσκολίες, ενώ ο αντίκτυπος τους μπορεί να καταστεί ακόμα σοβαρότερος στις περιπτώσεις παιδιών ευάλωτων ομάδων, όπως για παράδειγμα παιδιά ασθενέστερων οικονομικά οικογενειών και μεταναστών.
- τίθεται θέμα ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών… στα νηπιαγωγεία λόγω μη υποστήριξης της αξιολόγησης από τους εκπαιδευτικούς!
Στην Ελλάδα γνωρίζουμε ότι προσπάθειες αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου δεν υποστηρίχτηκαν από τους εκπαιδευτικούς16 και επομένως το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών στα νηπιαγωγεία παραμένει ένα μεγάλο ερωτηματικό.
- η καθιέρωση της υποχρεωτικής φοίτησης στα νηπιαγωγεία θεωρείται παροχή λόγω της τότε απεργίας (2007-8)
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα διχοτομημένο σύστημα προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης17. Από το 2007-8 τα 5χρονα παιδιά φοιτούν υποχρεωτικά στο Νηπιαγωγείο, μια ρύθμιση που προέκυψε ως απάντηση του ΥΠΠΕΘ σε απεργία διαρκείας της ΔΟΕ18, με πολλαπλά αιτήματα, από τα οποία η καθιέρωση της υποχρεωτικής φοίτησης στο νηπιαγωγείο ήταν από τα τελευταία στη λίστα προτεραιότητας.
- η υποχρεωτικότητα φοίτησης στο νηπιαγωγείο ενισχύει τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία
Η εμπειρία της εφαρμογής της υποχρεωτικής φοίτησης για τα πεντάχρονα παιδιά με τον Νόμο 3518/2006 (ΦΕΚ 272/2006, τ.Β΄) δείχνει τις δυσκολίες με τις οποίες εφαρμόστηκε η ρύθμιση αυτή και κυρίως την ενίσχυση των ιδιωτικών νηπιαγωγείων σε βάρος των οικογενειών. Τα δημοσιεύματα αναφέρονται σε έλλειψη πολιτικού σχεδιασμού για την εφαρμογή αυτού του μέτρου, σε προβλήματα στέγασης των παιδιών στα νηπιαγωγεία, σε χαοτική κατάσταση με τις εγγραφές των παιδιών στα νηπιαγωγεία, σε κατακόρυφη άνοδο στις ιδρύσεις ιδιωτικών νηπιαγωγείων!
- σχολειοποιημένο το νηπιαγωγείο
Οι παιδικοί σταθμοί της χώρας λειτουργούν με βάση τον Κανονισμό λειτουργίας 5/12/2017, ΦΕΚ 4249 τ.Β΄ και τα νηπιαγωγεία με βάση το Προεδρικό Διάταγμα 79/2017. Το Προεδρικό Διάταγμα 79/2017 για την οργάνωση και λειτουργία των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων, ενοποιεί ως προς τη λειτουργία το νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο. Αυτό από μόνο του είναι ένα δείγμα σχολειοποίησης.
- πιο ποιοτικό το πλαίσιο λειτουργίας των παιδιών σταθμών έναντι των νηπιαγωγείων καθώς υπάρχουν προβληματισμοί
Πού τελικά θα στραφούν οι γονείς μετά την νομοθέτηση της 2ετούς υποχρεωτικής ένταξης των παιδιών τους στα Νηπιαγωγεία εφόσον δεν καλύπτονται από τον τρόπο λειτουργείας και τις παροχές τους; Μήπως τελικά αναγκάζονται να στραφούν στους σχολάρχες και η υποτιθέμενη Δημόσια και Δωρεάν Εκπαίδευση να παραμένει ένα κενό γράμμα;
Τι κάνουν οι γονείς τα παιδιά τους τους τρεις μήνες των καλοκαιρινών διακοπών, και κυρίως όταν εργάζονται τους καλοκαιρινούς μήνες σε τομείς όπως ο τουρισμός, αγροτική παραγωγή κλπ; Μήπως πληρώνουν αδρά για να καλύψουν το διάστημα αυτό;
Τι κάνουν οι γονείς όταν το νηπιαγωγείο τελειώνει στις 13:00; Μήπως ψάχνουν άτομα επί πληρωμή για την εποπτεία των παιδιών τους έως την επιστροφή τους στο σπίτι από την εργασία τους;
Το αναλώσιμο παιδαγωγικό υλικό των παιδιών στα νηπιαγωγεία το πληρώνουν αδρά οι γονείς, την ίδια στιγμή που αυτό στους παιδικούς σταθμούς παρέχεται από τις δημοτικές αρχές.
Τι προβλέπουν οι εγκύκλιοι εγγραφών στα νηπιαγωγεία και τα ολοήμερα νηπιαγωγεία; Για ποιους λόγους προβλέπεται η πραγματοποίηση κληρώσεων των μαθητών και η μετακίνησή τους σε όμορα νηπιαγωγεία21; Μήπως επειδή δεν επαρκούν οι χώροι;
Τι προβλέπουν οι εγκύκλιοι προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου στα νηπιαγωγεία και στα ολοήμερα νηπιαγωγεία; Γίνεται αναστολή λειτουργίας του ολοήμερου τμήματος στις περιπτώσεις όπου σ’ αυτό δεν συμπληρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός μαθητών;
Τι κάνουν οι γονείς όταν τους κοινοποιείται ξαφνικά, κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, ότι η λειτουργία της πρωινής προαιρετικής ζώνης του ολοήμερου στο οποίο φοιτά το παιδί τους δεν συνεχίζει να λειτουργεί, λόγω μείωσης του αριθμού των παιδιών; Προκαλείται πρόβλημα στη λειτουργία της οικογένειας και της εργασίας των γονέων;
Τι κάνουν οι γονείς όταν τους κοινοποιείται ξαφνικά ότι η νηπιαγωγός απουσιάζει με άδεια και δεν υπάρχει δυνατότητα λειτουργίας του νηπιαγωγείου; Προκαλείται πρόβλημα στη λειτουργία της οικογένειας και της εργασίας των γονέων;
Διαβάστε εδώ όλη την επιστολή του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βρεφονηπιαγωγών για τη δίχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση.