Η Έφη Λαδά γεννήθηκε σ’ ένα μικρό χωριό της Αχαΐας. Όταν μεγάλωσε λίγο, έγινε εικονογράφος. Από τότε μέχρι σήμερα έχει εικονογραφήσει πάνω από 120 βιβλία, έχει δει κάποια από αυτά να αναγνωρίζονται με βραβεία και ένταξή τους σε εγχώριες και διεθνείς λίστες, έχει δει βιβλία με εικονογραφήσεις της να μεταφράζονται σε Ιταλικά, Κορεάτικα, Ρωσικά, Κροατικά, Ρουμάνικα, Τουρκικά και Κινέζικα. ‘Εχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Έχει δει βιβλία της να αγαπιούνται από παιδιά και ενήλικες.
Κάποτε κοιτάζει τον κόσμο αλλιώς και τον αναπλάθει στις εικόνες της. Με υψηλή αισθητική.
Το βιβλίο της “Μια ξεχωριστή Κυριακή” που κυκλοφορεί εδώ και λίγες εβδομάδες από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφόρησε πρώτα στο Βέλγιο (A Unique Sunday) και έλαβε το δεύτερο βραβείο στον παγκόσμιο διαγωνισμό KeyColours Illustrator’s Award 2018.
#Συνέντευξη στο #ELNIPLEX
“Μια ξεχωριστή Κυριακή“. Έφη, με ποιον τρόπο δούλεψες εικαστικά αυτό το βιβλίο; Ποιος είναι ο τρόπος που δουλεύεις γενικά ένα βιβλίο του οποίου έχεις γράψει και το κείμενο;
Καθώς λιώνει και το τελευταίο ίχνος χιονιού πάνω απ’ τις στέγες, καρέ καρέ έρχονται εικόνες από τα χρόνια που ήμουνα παιδί και έπαιζα χιονοπόλεμο στις αλάνες, κάπου σ’ ένα χωριό, αψηφώντας το κρύο. Έτσι το βιβλίο μ’ έναν τρόπο θα έλεγα πως οικοδομείται με αποθηκευμένα συναισθήματα και με όσα συλλέγονται στην ψυχή μας καθώς πορευόμαστε.
Αυτή η ιστορία, που είναι δική μου, έχει εικόνες από δικές μου βροχερές Κυριακές, όσο κι αν έχει μια πιο ευρεία εικαστική αποτύπωση.
Πώς επιλέγεις κάθε φορά ποιες αποχρώσεις θα χρησιμοποιήσεις; Πηγαίνεις διαισθητικά; Εμπειρικά; Υπάρχει κάτι που σου μιλάει;
Κάθε φορά και αλλιώς οι ιστορίες με προστάζουν. Η κάθε ιστορία έχει τη μοναδική της ατμόσφαιρα και κάπως έτσι πρέπει να αποτυπωθεί και χρωματικά.
Εγώ στέκομαι σε μια γωνιά κάπου μέσα στην εικόνα κάθε φορά και σκέφτομαι πως εκείνη την στιγμή μου υποδεικνύουν τα χρώματα τον δρόμο, ή πως το σινεμά στην γωνία έχει την ταινία που θα ήθελα να ξαναέβλεπα, ή πως η κυρία στην στάση είναι μια γειτόνισσα και… κάπως έτσι χτίζεται η εικόνα, καθώς μ’ έναν τρόπο λειτουργώ μέσα σ’ αυτήν.
Ένα κορίτσι βαριέται. Πρέπει να βαριούνται τα παιδιά κάποιες φορές; Πρέπει να τα αφήνουμε να βαριούνται;
Φυσικά και βαριούνται τα παιδιά! Δικαιούνται να βαριούνται. Όμως εμείς οι γονείς τις περισσότερες φορές τρέχουμε να προλάβουμε την βαρεμάρα τους με χίλιους δύο τρόπους. Γιατί άραγε; Κι οι μεγάλοι βαριούνται.
Εγώ πιστεύω πως μέσα από την διαδικασία της βαρεμάρας, υπάρχει ένας μηχανισμός στον καθέναν μας που προσπαθεί να βρει το αντίδοτο.
Έτσι επινοούνται δημιουργικές διαδικασίες επιλέγοντας ο καθ’ ένας έναν δικό του τρόπο για να μπορέσει να ξεπεράσει τις βαρετές του στιγμές.
Πολλοί γονείς νιώθουν τύψεις όταν δεν είναι επί 15ώρου στο πόδι να απασχολούν τα παιδιά τους. Τι πιστεύεις;
Υπήρξα τέτοιος γονιός. Με τύψεις και υπερ-προσπάθεια, αλλά δεν ήταν ο σωστός τρόπος. Γινόμαστε κουραστικοί στα παιδιά μας. Δεν τους αφήνουμε χώρο να αναπτύξουν τα δικά τους περιθώρια και να φτιάξουν δρόμους με την φαντασία τους. Τα προλαβαίνουμε όλα εμείς. Όλα έτοιμα από εμάς.
Είμαι πεπεισμένη όμως πως ό,τι κάνει ο γονιός για το παιδί του το κάνει από αγάπη. Άλλωστε δεν υπάρχει κάποιο Πανεπιστήμιο που να μας προετοιμάζει για γονείς.
Όλοι μας δίνουμε το καλύτερο που μπορούμε και νομίζω πως αυτοί οι γονείς που ασχολούνται ουσιαστικά με τα παιδιά τους, καταλαβαίνουν πότε θα πρέπει να κάνουν πίσω και να μην γίνονται τροχοπέδη για αυτά.
Η επαφή των παιδιών με μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους τι τους προσφέρει; Γεφυρώνει καθόλου το χάσμα;
Θεωρώ πως είναι κέρδος και προσφέρει πολλά. Απ’ αυτούς μεταφέρεται μια εποχή, ένας τρόπος ζωής, μια ατμόσφαιρα… Τα βήματα μας πάντα έχουν να κάνουν με την αφετηρία μιας εποχής και την πορεία που χαράζουμε. Καλό είναι να υπάρχει ένας συνδετικός κρίκος που να ορίζει τις εποχές. Δεν χάνουμε γνωρίζοντας νοοτροπίες και καταστάσεις.
Έχοντας κρίση βλέπουμε πως προχωράμε και τι κρατάμε. Όλο αυτό όμως είναι μια σχέση που αποκτάμε με τις γενιές και με τον ίδιο τρόπο θα ορίσει ο καθένας την γενιά του και την εποχή του.
Και το αντιστρέφω: οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, πρέπει να έχουν ουσιαστική επαφή με νεότερους ανθρώπους και παιδιά; Τι τους στερεί αυτό αν δεν συμβαίνει;
Δεν υπάρχει πρέπει, αλλά ανάγκη θεωρώ. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια επαφή, μια σχέση με νεότερους ανθρώπους, επί της ουσίας.
Μέσα από τους νέους οι μεγάλοι βλέπουν καινούρια πράγματα και με κάποιο τρόπο διευρύνουν την ματιά τους. Παίρνουν λίγο από τις ιδέες των νέων, κερδίζουν από την φρεσκάδα τους και μέσα από τις συζητήσεις υπάρχει ένα αλισβερίσι ανταλλαγής ιδεών.
Αν δεν συμβαίνει αυτό, τους στερεί όλα τα παραπάνω, και οδηγεί σε αποξένωση. Κι αυτός είναι ο τρόπος που δημιουργεί το «χάσμα γενεών».
Επισκεφθείτε τον εξαιρετικό ιστότοπο της Έφης Λαδά: www.effielada.com
Τι ταλέντο είναι εκείνο που με τα λόγια χτίζεις ιστορίες και μαγεύεις ένα παιδί που μέχρι πριν λίγο σε κοιτούσε με ανία; Το έχεις; Το χτίζεις;
Το ταλέντο λέγεται αγάπη, λέγεται νοιάζομαι, λέγεται «να σου πω κάτι απ’ την ψυχή μου, να το μοιραστώ μαζί σου»… Αυτός λέω εγώ είναι ο τρόπος.
Και χωρίς προσπάθεια, χωρίς πίεση λες αυτό που έχεις να πεις σαν ένα παραμύθι που το έζησες και θέλεις να το μοιραστείς. Τα παιδιά ξέρουν να ακούν με προσοχή όταν τα προσεγγίζεις έτσι.
Αυτή η ενσυναίσθηση για την οποία μιλάμε όλοι συχνά, σε βιβλία και μη, πώς χτίζεται σε ένα παιδί;
Το κάθε παιδί μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον που τα παραδείγματα τα παίρνει απ’ αυτό. Το να λειτουργεί η οικογένεια με ευαισθησία και αγάπη στην προσέγγιση διαφόρων πραγμάτων, αυτόματα γίνεται και ένας τρόπος ζωής για το παιδί. Η ενσυναίσθηση δε διδάσκεται με τα βιβλία, σαν μάθημα μαθηματικών.
Μίλησέ μας, Έφη για μια δική σου «Ξεχωριστή Κυριακή»…
Η δική μου «ξεχωριστή Κυριακή»… είναι αρκετές Κυριακές στην διάρκεια της ζωής μου… Μου άρεσε πάντα να παρατηρώ τους γύρω μου σαν παιδί, και να κρυφακούω τις ιστορίες τους. Ο μπαμπάς μου είχε ένα εμπορικό και πέρναγε τόσος κόσμος μέσα απ’ αυτό. Εγώ πίσω από τους πάγκους και ανάμεσα στα ράφια με τα υφάσματα περιεργαζόμουνα ανθρώπινες συμπεριφορές…
Μεγαλώνοντας και έχοντας μάθει να παρατηρώ με ενδιαφέρον τα πράγματα γύρω μου, έβλεπα πόσο ανάγκη είχαν οι μεγάλοι άνθρωποι από συντροφιά και πόση μοναξιά υπήρχε στα γηροκομεία, ή σε κάποιους που ξεχασμένοι μεγάλωναν μόνοι στην επαρχία χωρίς οικογένεια και συγγενείς.
Παρατηρώντας προσεκτικά, διακρίνουμε και σήμερα ανθρώπους μόνους που δέχονται έναν λόγο και ένα άγγιγμα σαν ευλογία.
Όλη αυτή η ιστορία με την πανδημία πώς έχει επηρεάσει τη δουλειά σου; Ενοχλεί την έμπνευσή σου;
Η πανδημία έχει επηρεάσει τα πάντα.
Μάθαμε μέσα στην διάρκεια λίγο από τα κρυφά σημεία του εαυτού μας, δοκιμαζόμαστε από τις αποστάσεις με τους αγαπημένους μας και η ζωή μας μπήκε σε «περίβλημα».
Θα έλεγα πως σε τόσο δυνατές καταστάσεις που σκιάζουν την ανθρωπότητα, πάντα υπάρχουν δύο όψεις. Εκείνη που μας φέρνει αντιμέτωπους με το καλό κομμάτι του εαυτού μας και εκείνο που μας κρατάει δέσμιο με τους φόβους και τις αγωνίες μας. Όπως και να έχει όλοι, μαζί και εγώ, βρισκόμαστε σε μια δοκιμασία. Ελπίζοντας πως θα βγούμε απ’ αυτήν καλύτεροι και πιο δυνατοί, είμαι πεπεισμένη πως η φαντασία και η έμπνευση θα μας σώσει.
Ποια είναι η επόμενη δουλειά σου που θα δούμε;
Υπάρχουν μερικές αγαπημένες συνεργασίες που ετοιμάζονται να κυκλοφορήσουν μέσα στην χρονιά!
Ακόμα το φθινόπωρο περιμένω με αγωνία-αν όλα πάνε καλά -ένα δικό μου βιβλίο που θα κυκλοφορήσει στο Βέλγιο και τώρα βρισκόμαστε σε κάποιες δοκιμές για μια ιδιαίτερα πρωτότυπη έκδοση.
Ευχαριστώ πολύ Απόστολε για την φροντίδα στην ιστορία μου!!!