Συγραφέας-Εικονογράφηση: Benji Davies
Τίτλος πρωτότυπου: Grandads Islands
Απόδοση: Αντώνης Παπαθεοδούλου
Εκδόσεις: Ίκαρος
Πρώτη έκδοση Άυγουστος 2015
ISBN: 978/960/572/066/7
Αγόρασέ το
Πώς να μιλήσεις σε ένα μικρό παιδί για το θάνατο, αλήθεια; Είναι ένα πράγμα τόσο δύσκολο και είναι μια θλίψη τόσο απέραντη και πλατειά που σαν κύμα πελώριο έρχεται και σκάει πάνω στην καρδιά σου όταν πραγματικά δεν το περιμένεις. Και όταν ακόμα το περιμένεις, έρχεται και φεύγει ύπουλα πάλι σαν κύμα που θεριεύει και υψώνεται. Πώς να προετοιμάσεις ένα παιδί για το θάνατο, αλήθεια; Για αυτή τη μη αναστρέψιμη κατάσταση, γι' αυτό το τέλος που όσο και να το παίρνεις απόφαση δεν μπορείς να το χωνέψεις. Όσους ειδικούς και να επισκευτείς, με όσους ψυχολόγους και να μιλήσεις, όταν ο θάνατος βρίσκει την οικογένεια σου, εσύ στο τέλος, ο μεγάλος, πρέπει να βρεις τα λόγια, τα σωστά λόγια που εκφράζουν εσένα ως άνθρωπο και ως ιδιοσυγκρασία για να μιλήσεις για τον θάνατο. Για τον παππού που δυστυχώς έφυγε γιατι δεν ένιωθε καλά ή γιατί απλά ήρθε η ώρα του να φύγει. Και μπορεί εσύ ως μεγάλος να διαλέξεις λόγια όπως το αστεράκι, τον φύλακα άγγελο, το σύννεφο ή απλά να περιγράψεις πως το σώμα μένει και φθείρεται και η ψυχή ταξιδεύει κάπου στον ουρανό ή απλά υπάρχει γύρω μας και ζει μέσα απο τις αναμνήσεις μας.
Το νησί του Παππού είναι ένα βιβλίο για την απώλεια. Ένα βιβλίο απλό, όμορφο, αισιόδοξο κατά περίεργο τρόπο, παρόλο που μιλάει για ένα θέμα τόσο δύσκολο και… πένθιμο. Στο βιβλίο αυτό ένας παππούς φεύγει. Πριν φύγει, προετοιμάζει τον εγγονό του για το μεγάλο ταξίδι. Τον παίρνει μαζί του και πάνω σε ένα μεγάλο πλοίο με αυτούς μοναδικούς καπετάνιους ταξιδεύουν με κατεύθυνση ένα μικρό παραδεισένιο νησί. Παππούς και εγγονός εξερευνούν, φτιάχνουν μια καλύβα απο ξύλα, κολυμπούν σε καταράχτες ανάμεσα σε παραδεισένια πουλιά. Και κάπου εκεί έρχεται η ώρα για το τελευταίο αντίο. Ο παππούς ανακοινώνει πως θα μείνει στο νησί για πάντα. Δεν θα νιώθει μοναξιά γιατί θα έχει παρέα τα πουλιά και τα ζώα. Ο μικρός όμως, πρέπει να γυρίσει. Ο Σιντ αγκαλιάζει τον παππού του για τελευταία φορά. Και σ' αυτή την εικόνα, σ'αυτή την αγκαλιά του Σιντ με τον παππού κρύβεται όλο το νόημα του βιβλίου. Η επιστροφή είναι δύσκολη. Μόνος του να κυβερνάει ένα πλοίο σε φουρτουνιασμένη θάλασσα. Το ταξίδι φαινόταν πολύ πιο μακρύ χωρίς τον παππού. Όμως έτσι έπρεπε να γίνει. Ο παππούς να μείνει στο νησί και ο εγγονός να γυρίσει πίσω στο σπίτι και στην καθημερινότητά του. ''Την επόμενη μέρα ο Σιντ επισκέφτηκε ξανά το σπίτι του παππού . Ήταν το ίδιο όπως πάντα. Μόνο που ο παππούς… δεν ήταν πια εκεί.''
Όμως υπήρχε ένα γράμμα. Ένα γράμμα για τον Σιντ. Και το βιβλίο τελειώνει με μια όμορφη εικόνα του παππού με ένα γορίλα, παπαγάλους και φρούτα. Ο παππούς βρίσκεται στον παράδεισό του. Είναι χαρούμενος και ζει μέσα απο τις σκέψεις του Σίντ.
Το νησί του παππού είναι ένα βιβλίο γεμάτο συμβολισμούς. Παρόλο που πραγματεύεται ένα θέμα βαρύ και δύσκολο, οι εικόνες είναι πολύ ζωντανές, τα χρώματα έντονα και χαρούμενα. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η απεικόνιση των ηρώων του βιβλίου χωρίς στόμα όταν τα συναισθήματα αλλάζουν και γίνονται δύσκολα. Ξεχνιέσαι και όλα δίνονται φυσικά γιατι δυστυχώς ο θάνατος είναι κάτι φυσικό, είναι μέρος του κύκλου της ζωής. Όλοι έρχονται και φεύγουν και… ναι, είναι ευλογία να προετοιμάσεις αυτούς που αγαπάς και να βρεις τον παράδεισό σου. Το βιβλίο δεν είναι διδακτικό, δεν είναι ίσως και καθόλου ξεκάθαρο. Αυτό είναι όμως που το κάνει τόσο μοναδικό χωρίς να θέλει να βαρύνει την παιδική ψυχή με τα αυτονόητα. Θεωρούμε οτι τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν τον θάνατο και ότι εμείς πρέπει να βρούμε τα σωστά λόγια να τον εξηγήσουμε. Τα παιδιά όμως γνωρίζουν πολλά και απλά θέλουν και αυτά να μοιραστούν συναισθήματα όπως και ένας ενήλικας. Το βιβλίο αυτο αφήνει κάποια συναισθήματα δύσκολα να αιωρούνται όπως η μοναξιά και η θλίψη, όμως δεν σε αφήνει να πέσεις, σε σηκώνει με έναν τρόπο όμορφο, φυσικό και αναπάντεχο. Είναι ένα βιβλίο που κάθε παιδί μπορεί να δώσει την δική του εξήγηση ανάλογα με αυτό που βιώνει ή ανάλογα με τις εμπειρίες του. Ενδέχεται ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να μην καταλάβει τι έγινε με τον παππού. Γιατι έφυγε, γιατί έπρεπε να μείνει στο νησί, γιατι δεν ξαναγύρισε. Όμως και αυτό το "δεν καταλαβαίνω" έχει την δική του σημασία. Δεν είναι πάντα ανάγκη να αναλύσουμε, να εξηγήσουμε τι και πώς. Πολλά πράγματα δεν εξηγούνται με την λογική.
Γιατί μήπως εμείς, οι ενήλικες, που υποτίθεται τα ξέρουμε όλα, καταλαβαίνουμε απόλυτα το θάνατο; Όχι δα… Μετά βίας τη ζωή…
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
***
Ο Μπέντζι Ντέιβις είναι εικονογράφος, συγγραφέας και δημιουργός κινουμένων σχεδίων. Το πρώτο βιβλίο που έγραψε ο ίδιος κυκλοφόρησε μόλις το 2014 (The Storm Whale) και κέρδισε το Oscar's First Book Prize toy 2014 για βιβλίου πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Το δεύτερο βιβλίο του, Το νησί του παππού, κέρδισε το βραβείο AOI World Illustration. Θεωρήθηκε ένα από τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς.
Ο Μπέντζι Ντέιβις σπούδασε animation και εργάστηκε σε πολλές παραγωγές εικονογραφημένων βιβλίων, κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους, διαφημίσεις και βίντεο κλιπ.
Ζει στο Λονδίνο με τη γυναίκα του.
